جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 39
عقل فعال از دیدگاه ابن سینا، فارابی و سهروردی
نویسنده:
احمد احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده :عقل فعال به عنوان مرتبه ای از نفس انسان، برای اولین بار در آثار ارسطو مطرح شد و برجسته ترین نظریه ی مشایی در مورد عقل فعال در فلسفه ی فارابی و ابن سینا به عنوان آخرین عقل از سلسله عقول طولیه، ممکن الوجود، مجرد تام و مستقل از انسان ارائه شد.عقل فعال کار کردی عالی و گستردهدر وجود شناسی مشایی دارد. این عقل به عنوان حلقه ارتباط بین مجردات (عقول طولیه) و مادیات مبدأ صدور کثرات جهان مادی و کدخدای عالم تحت القمر است. ایجاد هیولی، عناصر اربعه، مرکبات و نفوس ( غیر فلکی ) وابسته به افاضه ی صور وجودی از عقل فعال با معاونت حرکات و اوضاع فلکی می باشد.عقل فعال در حیطه معرفت شناسی مشایی نیز جایگاهی برجسته دارد. معرفت انسانی ( ادراک حصولی ) در تمام مراتب خود وابسته به افاضه ی صور کلی و معقولات توسط این عقل بر نفس ناطقه و خروج آن از قوه به فعلیت است.سهروردی در تبیین صدور کثرات مادی، نظریه عقول عرضیه را مطرح کرد. وی عقول عرضیه را سلسله ای از انوار مجرد قاهره می داند، که هریک رب النوع یک نوع مادی هستند. این عقول کلی اند؛ به این معنا که اصل افراد خویش بوده و همه کمالات مادون را واجد بوده و فیض آنها به مادون علی السویه است. آنها در عرض هم واقع شده اند، به این معنا که فاقد رابطه ی علی و معلولی اند.عقول عرضیه از جهت وجود شناسی و معرفت شناسی نقش بسزایی در فلسفه ی سهروردی دارند؛ بدین صورت که عالم محسوسات، معلول انوار عرضیه ی حاصل از اشراقات است.اجسام عنصری از جهت فقر هر نور عرضی صادر شده اند. مّثّل معلقه، موجوداتی بالاتر از عالم محسوسات و پایین تر از عالم معقول هستند که توسط انوار عرضیه حاصل از مشاهدات، ایجاد شده اند.کلید واژه : عقل فعال، عقول طولیه،وجودشناسی،معرفت شناسی.
لذت و الم اخروی از منظر ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی حامدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث معاد در فلسفه ی اسلامی از جایگاه والایی برخوردار است. آنچه در تاریخ اندیشه ی اسلامی محل مناقشات جدّی بوده، کیفیت آن و وضعیت نفوس انسانی درآخرت است. حکیمان، متکلمان و عالمان دینی هرکدام از یک زاویه به تبیین مسأله پرداخته اند. ابن سینا با به رسمیت شناختن آیات وحیانی و ارائه ی تفسیری نمادین از قرآن، ابتدا روح آدمی را جوهری باقی و ماندگار دانسته، همه ی قوای نفس انسانی را به جز قوه ی عاقله مضمحل می دانست. طبق این مقدمه، لذت ها و آلام اخروی، مطابق آن قوه، عقلانی خواهد بود. علم و عمل باعث سعادت یا شقاوت و صعود او به رتبه ی لذایذ مجرد از ماده و جسمانیت خواهد شد .اما نفوس ناقصه- در علم و عمل – با توجه به بقای روح، از لذایذ جسمانی برخوردار می شوند. بُله و صِبیان نیز در اندیشه ی سینوی دارای لذت یا المی جسمانی هستند اما سایر نفوس اعم از کاملان در علم و عمل و ناقصان در عمل و کاملان در علم، دارای لذتی عقلانی خواهند بود.سهروردی که اندیشه اش متاثر از حکمت ایرانی است با پی ریزی فلسفه ی نوریه به تفسیری نوین از جسمانیت اخروی دست یافت. او برازخ را پرتو نورالانوار می دانست که نفوس بشری در دنیا و آخرت، آن را همراهی می کنند. وی با تقسیمی جامع از نفوس، بالاترین لذت اخروی را، انغماس در دریای نور الهی می دانست، نفوس متوسط انسانی را در جایگاه مُثُل معلّقه می نشاند به طوری که می توانند با خلق صُوَر معلّق به لذایذ روحانی یا جسمانی نائل آیند. وی خلاء تعلق نفوس ناقصه را با نظریه ی تعلق به اجرام سماوی پر می کند و لذت اخروی را با بدن مثالی تحکیم می بخشد . ملاصدرا که بیش از دیگران دغدغه ی حفظ ظواهر گزاره های دینی داشته، به سبک دیگری به توجیه لذایذ و آلام اخروی پرداخت. او برخلاف ابن سینا، آیات را به مسلخ تأویل نمی بُرد ولی از آن طرف با طرح اصولی متعدد، به روحانی و جسمانی بودن لذت ها و رنج های اخروی استدلال می نمود. او با اثبات تجرد قوه ی خیال به تبیین فلسفی از همه ی لذایذ و آلامی که در قرآن برای انسان درنظر گرفته شده پرداخت. از نظر ا و نفوس قادرند همه ی آنچه را که صاحبان شریعت از ثواب و عذاب وعده داده اند، به طور عینی خلق نمایند. وی اگرچه بالاترین لذت اخروی را روحانی می دانست، اما لذت نفوس متوسطه و ناقصه را جسمانی توجیه می کرد.
مبانی و روش‌های دفاعی قران در مقابله با تهاجم فرهنگی
نویسنده:
پدیدآور: بهناز غلامی ؛ استاد راهنما: علی‌اکبر شایسته‌نژاد ؛ استاد مشاور: زهرا کاشانیها
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
فرهنگ اسلامی به دلیل غنای ذاتی و تأثیر شگرفی که در جهان بر جای گذاشت دشمنان زیادی دارد که وقتی نتوانستند با قدرت نظامی به مقابله با اسلام بپردازند با شیوه‌ی جنگ نرم وارد عمل شدند. هدف از این نوشتار، تبیین مبانی و روش‌ها‌ی دفاعی قرآن در مقابل تهاجم فرهنگی است. نوع تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع پژوهش‌های بنیادی است و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به توصیف و تحلیل مطالب مرتبط با موضوع پرداخته است. قرآن کریم جلوه‌های گوناگون جنگ نرم را از طریق داستانهای انبیاء و رخدادهای عصر پیامبر اکرم (ص) بیان نموده است. از جمله شیو‌ه‌های جنگ نرم می‌توان به استهزاء و تحقیر مظاهر دینی و تفرقه افکنی و... اشاره نمود. تعمیق باورهای دینی، دشمن شناسی، دستیابی به برتری علمی، تقویت روحیه استکبار ستیزی و... نمونه‌هایی از راه‌کارهای قرآنی مقابله با نبرد دشمن است. آثار پژوهشی بسیاری در موضوع تهاجم فرهنگی گرد آوری شده است، امّا هدف نگارنده از این پژوهش، پرداختن به مبانی و روش‌های دفاعی قرآن در مقابل تهاجم با تأکید بر آیات قرآن است. یافته‌های این پژوهش این است مبانی دفاعی قرآن در مقابل تهاجم فرهنگی در دو بخش هستی شناسی و انسان شناسی خلاصه می‌شود. باور به مبدأ، معاد، نبوت، امامت و عدالت در حوزه هستی شناسی و شناخت ویژگی‌های انسان از جمله کرامت نفس و خردورزی در حوزه انسان شناسی، از مبانی قرآنی در مبارزه با تهاجم فرهنگی هستند. روش‌های دفاعی قرآن، روش اعتقادی و تحکیم باورهای دینی، روش‌‌های فرهنگی، روش‌های اقتصادی و اجتماعی است که با کنکاش در آیات قرآن استنباط شده است.
مبانی و روشهای تفسیری امام صادق(ع)
نویسنده:
محمدرشید شیخ احمد ، علی اکبر شایسته نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
صفحات :
از صفحه 96 تا 110
بررسی مراتب بهشت و جهنم از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
امین زیرک اصل
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معاد از اصلی ترین بحث‌های مطرح شده در قرآن است. آیات بسیاری از این کتاب مقدس به امر معاد و مطالب مربوط به آن اختصاص دارد.به طوری‌که بیش از یک سوم آیات قرآن در مورد مسائل مربوط به معاد است. از شیوه های قرآن برای مطرح کردن مسائل قیامت، آوردن آیاتی است که موجب تشویق و ترغیب افراد برای رسیدن به درجات عالی بهشت و در مقابل آن انذار افراد، برای خودداری از انجام اعمال ناپسند و جلوگیری از رسیدن افراد، به درکات دوزخ است .در قرآن بسیاری از آیات مطرح شده مربوط به اوضاع و احوال بهشتیان و جهنمیان و وصف بهشت و جهنم است. همچنین برای بهشتیان درجات متفاوتی ذکر شده است و معیار رسیدن به این درجات، داشتن ایمان و عمل صالح است، در مقابل، برای جهنم نیز درکات متفاوتی ذکر شده است، که وجود رذایل اخلاقی و اعمال بد،موجب تقسیم بندی مجرمان در طبقات مختلف جهنم می‌شود.در یک تقسیم بندیمی توان مراتب بهشت و جهنم را به دو دسته تقسیم کرد: 1- مراتبی که در قرآن و روایات مستقیماً در مورد آن صحبت شده است.2- مراتبی که فقط اشاراتی در قرآن و روایات نسبت به آن‌ها شده است‌ و این مراتب در بین درجات بهشت و طبقات جهنم جای دارند. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و وصف مراتب بهشتی و درکاتی که برای جهنم در قرآن و روایات ذکر شده است،می‌باشد. البته ذکر این نکته لازم است که محوریت با مراتبی است که در قرآن و روایات مستقیماً در مورد آن صحبت شده است.در این پژوهش سعی شده است تا اوصافی که در مورد مراتب بهشت و جهنم در قرآن و روایات بیان شده است، مورد بررسی قرار گیرد. خداوند بخش مهمی از وقایع قیامت را در قالب آیات بهشتی و دوزخی بیان کرده است با تجزیه و تحلیل این آیات می توان به دید‌ بهتر و وسیع‌تری در مورد مراتب بهشت و جهنم دست یافت. این پژوهش از نوع پژوهش‌های بنیادی است و به روش شناسایی آیات و فقه‌الشناسی احادیث با استفاده از متون تفسیری و روایی به وصف مراتب بهشت و جهنم پرداخته است.
جایگاه اتمام حجت جهانی در حکومت مهدوی
نویسنده:
طیبه فیض
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:هدف الهی گسترش عقیده‌ی توحیدی در تمام جهان و همچنین حاکمیت صالحان است. بر این اساس اتمام حجت بر خلایق ضروری است، از این نظر که خداوند حکیم و عادل است، کیفر و عقاب نیز بدون اتمام حجت با صفات الهی منطبق نیست. این درحالی است که شیطان دائما سپاه خود را تحریک می‌کند تا فرزند آدم را به تباهی کشاند و باطل را به ریشه‌اش برساند. هدف از این تحقیق بررسی لزوم اتمام حجت بر مردم به عنوان یکی از حقوق بندگان است. پس از آن چگونگی اتمام حجت مهدوی عج در حکومت جهانی (با توجه به فضای حاکم بر جامعه‌ی قبل از ظهور) است. و نیز بررسی رویکرد عمومی مردم و بویژه اهل کتاب به اتمام حجت مهدوی عج در پرتو فراگیری تعالیم قرآن و اسلام می‌باشد. درباره‌ی حکومت جهانی امام زمان عج کارهای بسیاری صورت گرفته است، اما به نظر می‌رسد که به مسئله‌ جایگاه و چگونگی اتمام حجت در آن دولت جهانی کمتر توجه شده است. از این رو در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به این مهم پرداخته شده است. تا از این طریق مشخص گردد خداوند وجود امام راستین در زمین را حق بندگان خود می‌داند، و تا هنگامی که نفس آنان بر تمایلات خود شتاب می‌کند بهانه‌ای بر طغیان الهی نداشته باشند.کلید واژه‌ها: اتمام حجت، حاکمیت، مهدوی، قرآن، امامت، عدال
غلات و عملکرد آن ها در عصر صادقین
نویسنده:
صفدر ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده یکی از خطرناک ترین گروه های انحرافی-که سابقه ای طولانی دارد- جریان غالی گری ( غلو و غلات ) بوده است. زیرا همان طوری که از بعضی آیات قرآن فهمیده می شود مردمان گذشته نیز در عقاید و باورهای خود غلو و افراط می نمودند. با توجه به آیات قرآن می توان گفت غلو وافراط اهل کتاب درباره ی پیشوایان و پیامبران خود چشمگیر و قابل توجه بوده ، زیرا این عقاید و باور آنها در بسیاری ازآیات قرآن مورد نکوهش وسرزنش قرار گرفته است.هدف ازانجام این تحقیق تبیین نقش غلووغلات بویژه درعصرصادقین درتخریب چهره دین وقرآن است.پژوهش حاضر بامحوریت آیات قرآن وروایات ائمّه معصومین-علیهم السّلام-به منظورارائه تصویردرست ومعقول ازدین وجلوگیری از غلو وافراط درآن انجام شده است.این نوشتارازنوع بنیادی است وبه روش تحلیل محتوابااستفاده از منابع، مسأله ی غلو درعصرصادقین رامورد مطالعه قرارداده است.از نتایج بحث می توان سوءاستفاده غالیان ازشرایط تقیه ودسترسی محدود به پیشوایان دین والقای مطالب خودساخته به نام آنان برای رواج اباحی گری وتضعیف جایگاه خدا،پیامبروائمه نام برد.
بررسی شیوه های جنگ نرم و قدرت نرمدر قرآن و سنت
نویسنده:
فاطمه اصفهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:با واکاوی دقیق تاریخ و تتبع در آیات نورانی وحی، این حقیقت روشن میگردد که جنگ با اشکالمختلفش از جمله جنگ نرم از آغازین دوران خلقت آغاز گردید. ابلیس که هبوط خویش از درگاه الهیرا معلول عدم سجده بر آدم میدانست به عنوان اولین موجود سرکش در مقابل فرامین الهی کینهبنیآدم را به دل گرفت و در صدد تلافی آسیبی برآمد که به علت سرپیچی اولین فرمان الهی پس ازخلقت آدم متوجه وی شد. با گذر زمان دشمنی ابلیس رنگ و لعاب خاصی گرفته و برای انحراف بنی-آدم از ترفندها و شیوههای متفاوت با گذشته و متناسب با زمان استفاده میکند. با توجه به همینحیلهها و ترفندها تعداد زیادی از فرزندان آدم با تأسی از اوامر و نواهی ابلیس جزء گروه سواره و پیادهنظام وی درآمده و در اغواء بشر، یار و مددکار ابلیس گشتند. لذا لازم است راهها، ترفندها و سیاست-های ابلیس، اعوان و انصارش را مورد مداقه قرار داده تا بتوان شیوههای مناسب مقابله علیه ابلیس را بهکار بست. پیشینه تحقیق با این عنوان یعنی جنگ نرم از دیدگاه قرآن و سنت، به عصر حاضر برمی-گردد و اهل قلم در زمانهای گذشته با چنین عنوانی قلمفرسایی نکردند. بهترین شاهد اینکه در هیچتفسیری، واژه جنگ نرم یافت نمیشود. حتی در عصر حاضر بیشتر نویسندگان جنگ نرم را معطوفبه حوزه سیاسی و امنیتی دانسته و کتابهایی را به رشته تحریر درآوردهاند. با توجه به جدید بودنعنوان تحقیق و فضای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اعتقادی و اقتصادی جهان و گرفتار آمدن بیشترمسلمانان، و عدم توجه به شیوهها و ترفندهای پیدا و پنهان دشمن، عدم بصیرت کافی، توجه به دویادگار گرانسنگ پیامبر خدا)ص( و دو نسخه شفابخش یعنی قرآن و سنت، ضروری میباشد. چرا کهتتبع دقیق در آیات و روایات است که میتوان در مقابله با دشمن در جنگ نرم بهترین راهکارها رااتخاذ نمود و تحت مدیریت رهبری الهی میتوان در این جنگ فراگیر که حتی در سورهها و لقمههامشهود است سره را از ناسره و راه را از چاه باز شناخت. در این تحقیق از روش کتابخانهای و توصیفیاستفاده گردیده و نرمافزارهای قرآنی و سایتهای قرآنی نیز مورد توجه قرار گرفته است. با توجه بهوسیع بودن دامنه بحث لازم است با تحقیقات مسأله محور و موشکافانانه و با بیان مصادیق و راههایبرون رفت از جنگ نرم را در قرآن و سنت جستجو کرد. لذا در این تحقیق، اهداف، شیوهها و ابزارسردمداران جنگ نرم مورد مداقه قرار گرفته تا با تتبع در آن راهکارهای مقابله با آن، در عرصهمیدانی، بهطور کاربردی مورد بررسی قرار گیرد.کلید واژه: جنگ نرم، ابلیس، نفاق، فرهنگ، بصیرت.
حشر از منظر شیخ طوسی و ملاصدرا
نویسنده:
ابوذر پاک نهاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معاد از جمله دغدغه های فطری انسان و همراه تفکر وی در طول تاریخ بوده است. و حضور تعداد زیادی از آیاتقرآن در این خصوص نشانگر اهمیت این موضوع است . پذیرشمعاد در میان مسلمانان امری مورد اتفاق است ولی در خصوص اقسام و کیفیت معاد ،در میان فلاسفه و متکلمان معرکه ی آراء وجود دارد .در تحقیق حاضر،شیخ طوسی با نگرش کلامی و ملاصدرا با نگرش فلسفی ،در برخی موارد با هم اشتراک عقیده و در برخی دیگر اختلاف عقیده داشته اند،از میان دیدگاه هایدر خصوص معاد با سه دیدگاه الف)صرفا جسمانی ب)صرفا روحانی ج)ترکیبی از جسمانیت و روحانیت رو به رو هستیم. نگارنده در این تحقیق پس از ذکر ماهیت معاد، بررسی مولفه ها و استخراجآثار تربیتی معاد در یک نگاه خاص و در یک نگاه برآیندی ،با روش تحلیل محتواخواهد بود
بررسی تأثیر پذیری تفسیر تبیان شیخ طوسی از تفسیرجامع البیان طبری
نویسنده:
محمد فریدونی مهرگان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف از انجام این تحقیق « بررسی تأثیر پذیری و یا عدم تأثیر پذیری تفسیر تبیان شیخ طوسی از تفسیر جامع البیان طبری » است . / یافته های تحقیق : پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده و هر فصل شامل چندین مبحث است. فصل اوّل : به کلیات اختصاص داده شده است که مشترک بین بیشتر پایان نامه هاست. فصل دوّم : روش تفسیری جامع البیان و تبیان بررسی شده و نیز در این فصل ابعاد و گرایش های تفسیری و نیز آراء ونظریات کلامی دو مفسّر یعنی طبری و شیخ طوسی بررسی و با هم مقایسه شده است. فصل سوم وجوه اشتراک و افتراق در تفسیر جامع البیان طبری و تبیان شیخ طوسی بررسی شده است که در طی آن منابع تفسیری، جایگاه روایت و جایگاه اهل بیت (ع) در این دو تفسیر مورد بحث و بررسی قرار گرفته، و با هم مقایسه شده است. فصل چهارم: تأثیر پذیری و تأثیرگذاری نام دارد که در طی آن علل تأثیر پذیری و میزان تأثیر پذیری تفسیر تبیان شیخ طوسی از تفسیر جامع البیان طبری ارزیابی شده و نیز تأثیر گذاری این تأثیر پذیری بر سیر تدوین تفاسیر شیعه بررسی شده و همچنین از روش های تأثیر پذیری تفاسیر نقلی متأخر از تفاسیر نقلی متقدم سخن به بیان آمده است. لازم به ذکر است که هر فصلی دارای یک مقدمه و یک نتیجه گیری به طور مجزا می باشد و پس از پایان هر فصل، مطالب جمع بندی و نتیجه گیری شده است. فصل پنجم: شامل جمع بندی مطالب ونتیجه گیری است که در آن یک نتیجه گیری کلی شده و تصریح گردیده که تفسیر تبیان شیخ طوسی از تفسیر جامع البیان طبری تأثیر پذیری داشته است و این تأثیرپذیری در واقع از جنبه روش تفسیری بوده است نه گرایشهای تفسیری . زیرا تفسیر تبیان شیخ طوسی تفسیری است با گرایش کلامی - اجتهادی ولی تفسیر طبری ، تفسیری است با گرایش روایی - اجتهادی و از جهت گرایشهای تفسیری این دو تفسیر کاملاً با هم متفاوت هستند . وجه غالب تفسیری تبیان کلامی است در حالیکه وجه غالب تفسیری جامع البیان روایی است . با توجه به این واقعیت می توان گفت که تفسیر طبری، الگوی روش تفسیری شیخ طوسی در تألیف تفسیر ارزشمند تبیان بوده است. نام طبری در حدود 650 بار در تبیان ذکر شده و در این میان شیخ طوسی بار ها به رأی شخصی طبری و ترجیهی که وی اختیار کرده است ، توجه و آنرا نقل می کند .
  • تعداد رکورد ها : 39