جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پایان نامه افسردگی و حزن باتوجه به آیات و روایات و علم روان شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا، مفهوم افسردگی و نظریات مختلف درباره افسردگی، جایگاه افسردگی در روان شناسی غرب وبحرانهای زندگی و پیدایش افسردگی، سپس حزن ومفهوم آن، ارتباط حزن با افسردگی، علل و زمینه های پیدایش حزن و افسردگی، و آثار افسردگی بیان شده است و در پایان روشهای مختلف درمان افسردگی وحزن معرفی شده است.

رساله حاضر در طی دو بخش تنظیم یافته است. در بخش اول انسان به روایت فلسفه شرق و غرب در طی نه فصل به شرح زیر می باشد. در فصل اول راجع به اهمیت و آثار معرفت نفس که در شناخت اصول عقاید دینی و تکامل معنوی انسان نقش دارد و از نظر حکیمان شرق و غرب به ویژه ملاصدرا تحقیق شده است. در فصل دوم راجع به تعریف و بیان ماهیت انسان کنکاش عقلی شده است و به این نکته متفطن گشتم که انسان خودش تعریف خود را تعیین می کند. در فصل سوم راجع به براهین تجرد نفس و رد مادی بودن روح می باشد که به ویژه از دلایل فیلسوفان اسلامی مانند ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا استفاده شده است. در فصل چهارم درباره مساله مشهور رابطه دو جوهر روح و بدن و بیان نظریات متفاوت تحقیق شده که در پایان نظریه مرحوم آخوند ملاصدرا (ره) اثبات شده است. در فصل پنجم درباره رابطه من بشری با قوایش تحقیق شده که نظریه معروف ملاصدرا با دلیل تبیین گشته است. چنان که حاجی سبزواری(ره) می فرماید: النفس فی وحدتها کل القوی و فعلها فی فعله قدانطوی در فصل ششم راجع به فطرت انسان می باشد و نظریات متفکرین اسلامی بیان گشته است و نظریه استاد شهید مرتضی مطهری(ره) به عنوان نظریه مختار تبیین شده است. فصل هفتم درباره فلسفه حیات و هدف زندگی انسان می باشد که هدف حیات انسان تکامل معنوی و تقرب به خدا از راه انجام عبادات و پرستش او توضیح داده شد. فصل هشتم به موضوع معروف جبر و اختیار پرداخته شده که نظریه امر بین الامرین اثبات گردیده است. برهان های وجود اختیار را به ادله نفسانی (مانند:شرم و خجالت) و ادله اجتماعی (مانند مجازات و پاداش) تقسیم گردیده است. و نظریه کسب ابوالحسن اشعری ونظریه معتزله بر این اساس که خالق عمل خود انسان است تبیین شده وجدی انسان که بدنبال زندگی دنیوی می باشد تبیین گشته است. در بخش دوم که انسان به روایت قرآن می باشد مباحث آثار معرفت نفس و خلافت الهی انسان (بحث انسان کامل) و بحث امانتداری آدمی در رابطه با خداوند که آن امانت به ولایت الهی تفسیر شده وهمچنین بحث آفرینش انسان در قرآن و نظریات متفاوت مفسرین قرآن در این باره بیان شده است. همچنین رابطه انسان و خدا و رابطه انسان و اجتماع و بحث اومانیسم الهی انسان تحقیق شده است و در فصل پایانی بحث جاودانگی انسان بیان شده است.

این پایان نامه به گستره رشوه از نظر مفهومی و مصداقی پرداخته و عناصر اختصاصی مادی و روانی تکوین جرم ارتشاء را نقد و بررسی کرده است. نویسنده ابعاد اجتماعی رشوه و پیامدهای آن و راه های مبارزه با رشوه خواری را از منظری اسلامی مورد تحقیق و ارزیابی قرار می دهد. نویسنده علل گرایش به رشوه را در اموری مانند: بی توجهی به ندای وجدان، تأمین نشدن صحیح رشوه خواران از طریق بیت المال، فعال نبودن بازرسان حکومتی، عدم رعایت معیارهای اسلامی در گزینش کارگزاران، سودجویی مفرط، وضعیت نابسامان اقتصادی و عدم اجرای احکام کیفری اسلام در این زمینه جستجو می کند. وی راه های مبارزه با رشوه خواری را تحکیم مبانی اعتقادی، ترویج و تبلیغ قناعت، دقت در گزینش کارگزاران، مجازات خیانت کاران و آشناسازی مردم با قونین کیفری اسلام و حلال و حرام شرعی می داند. به نظر او برای انجام این مهم، بهره گیری صحیح از منابع اصیل اسلامی یعنی قرآن و سنت و تجربیات تاریخی سایر اقوام و ملل در تدوین برنامه جامع برای ریشه کنی ارتشاء مؤثر است.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی مواضع اسلام در مورد اخلاق جنسی با توجه به آیات و روایات موجود در این زمینه است. تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا انجام شده و اطلاعات از طریق فیش برداری گردآوری شده است. تحقیق حاضر در چهار بخش و مجموعا" یازده فصل به شرح ذیل تنظیم شده است: بخش اول، اختصاص به اخلاق جنسی از دیدگاه برخی از آیئنها و مکاتب دارد که در چهار فصل ارائه می شود. اخلاق جنسی از دیدگاه برخی آیینها و ادیان در اعصار گذشته در فصل اول، علل گرایش به رهبانیت و تجرد طلبی و عواقب آن در فصل دوم، اخلاق جنسی از دیدگاه برخی نظریه پردازان غرب در فصل سوم و در نهایت علل نضج و رشد فرهنگ ابتذال در پیکره تمدن غرب در فصل چهارم بیان می شود.بخش دوم طی سه فصل اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. سه محور عمدهمباحث این بخش عبارتند از: اسلام و عدم سرکوبی غرائز، اهمیت غریزه جنسی از دیدگاه اسلام و عدم آزادی مطلق غریزه جنسی در اسلام که به ترتیب در فصول اول تاسوم این بخش مورد بررسی قرار می گیرند. دراین بخش مشخص می شود که اسلام در فلسفه نظری خود طبیعت نفسانی انسان را شریربالذات نمی داند و قهرا" در فلسفه عملی خود مانند سیستمهای فلسفی و تربیتی هندی، کلبی، مانوی و یامسیحی از روش نابود کردن قوای نفسانی و یا لااقل حبس با اعمال شاقه آنها پیروی نمی کند. همنچنانکه دستورهای عملی اسلام نیز شاهد این مدعاست. اسلام غریزه جنسی را عامل حفظ موجودیت انسان به حساب می آورد و آنرا در حوزه حقیقی خود یعنی ازدواج محدود و منحصر می کند.آیات متعددی از قرآن کریم و همچنین احادیث معصومین، مساله غریزه جنسی و ازدواج را به اراده تکوینی خداوند نسبت داده و ارضاء غریزه را در محدوده شرع و براساس مصلحت جزء آیات و نشانه های خدا ذکر کرده است. مهمترین اهداف ازدواج از دیدگاه اسلام، پاسخ به ندای فطرت، بقای نسل، آرامش و سکون، حفظ عفت و صیانت از گناه وپیشرفت سطح زندگی می باشد. بخش سوم، در دوفصل، اسلام را به عنوان یک مکتب اعتدال، خصوصا" در زمینه مورد بحث معرفی می کند. در این بخش پس از بیان تعدیل غرائز از دیدگاه اسلام، شیوه های کنترل و تعدیل غریزه جنسی در اسلام مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. دراین قسمت به نقش عوامل اعتقادی مراقبتهای روحی و روانی و همچنین مراقبتهای اجتماعی اشاره می شود. ایمان، اخلاق مذهبی و عبادت مهمترین عوامل اعتقادی به شمار می آیند. از مراقبتهای روحی و روانی در کنترل و تعدیل غریزه جنسی می توان از کنترل نگاه و کنترل فکر وقوه مخیله نام برد. کوشش در جهت سالم سازی محیط اجتماع از وجود انواع محرکهای نابهنجار جنسی مهمترین مراقبت اجتماعی درکنترل غریزه جنسی می باشد. چهارمین و آخرین بخش تحقیق نیز در دو فصل، اخلاق جنسی و حیات اسلام را مورد نقد و بررسی قرار میدهد.معاشرتها و ویژگیهای آن از دیدگاه اسلام و نیز شیوه های تامین سلامت محیط اجتماعی از دیدگاه اسلام، مباحث اصلی این بخش هستند. در این زمینه به وظایف مردم و حکومت در نظارت و کنترل غرایز جنسی اشاره می شود. سرمایه گذاری در جهت احیاء فرهنگ متعالی اسلام، بهره گیریمناسب از وسایل ارتباط جمعی، ترغیب و تشویق به ازدواج و طرد و زجر عوامل فساد از وظایف اصلی دولت دراین زمینه به شمار می آیند.

بنیادین بودن تبیین ابن سینا به‌منزله‌ی مبنایی‌ترین رهیافت فلسفی به فرایند وحی، که بیش‌ترین بازخوردها و تأثیرات را در سایر متفکران بعد از خود تا به امروز داشته است، ضرورت نگارش مقاله‌ی حاضر به حساب می‌آید. ابن سینا بیان می‌دارد که نفس ناطقه وجه امتیاز انسان از سایر موجودات است. نفس ناطقه وی را بر درک کلیات و حقایق عقلی توانا می‌سازد، بنابراین هنگامی که مسأله‌ی وحی را به مثابه‌ی نوعی معرفت مد نظر قرار می‌دهد به ناچار می‌بایست تبیین کند که نفس چگونه از طریق قوای خویش به معرفت وحیانی نائل می‌گردد. وی مدعی است وحی صرف نزول فرشته یا مکالمه‌ی الاهی با پیامبر نیست، بلکه حاصل تکامل و تعالی نفس نبوی به عالم قدسی است، بدین‌سان که نخست قوه‌ی نظری تکامل‌یافته‌ی نفس نبوی است که قادر به اتصال با عقل فعال (روح القدس) و ادراک معانی کلی می‌شود و سپس قوه‌ی خیال وی از چنین قدرتی برخوردار است که می‌تواند اصول کلی را با حفظ اصل وجود و سنخیت و تناسب آن، به صورت خیالی و حسی تنزل داده و در نتیجه کلام خدا را بشنود و فرشتگان الاهی را ببیند. مسأله‌ی دیگری که ابن‌سینا در این زمینه به تحلیل آن می‌پردازد معجزه است. معجزه از نظر ابن‌سینا محدود به افعال خارق عادت انبیا نیست. از نظر او، اصل وحی نیز خود نوعی معجزه است، بنابراین معجزه یکی از اجزا و عناصر مبحث نبوت است که قابلیت تحلیل فلسفی دارد.

این رساله شامل مباحث مطرح شده به شرح ذیل است: - زندگی نامه شیخ صدوق - اوصاف سیاسی و فرهنگی شیعه - منشأ حدیثگیری در اسلام و شیعه - طریق نقد حدیث - ضرورت نقل حدیث - آراءکلامی شیخ صدوق در ذات و صفات حق - اختلاف آراء متکلمین در توحید - نظر کلی شیعه در مسائل توحید - ذات و صفات حق تعالی - اثبات وجود حق - ذات و صفات - تقسیم صفات - قدرت از دیدگاه اشاعره، معتزله و امامیه - علم،حیات و اراده حق تعالی - شیعه و مخلوقیت قرآن - کلام حق از دیدگاه فلاسفه وعرفا - نفی الشریک – نفی ترکیب از حق- نفی جسمیت حق- نفی مکان و جهت- نفی حلول و اتحاد و نفی رؤیت حق - معانی اسماء حق - شرح آیه نور

منظور از ابتلا، اختیار و امتحان الهی نسبت به انسانهاست که به عنوان یک سنت جاوید الهی در میان همه افراد و اقوام و ملتها جریان داشته و خواهد داشت و سرنوشت هر فرد و یا قوم و ملتی چه در طریق سعادت و چه شقاوت، بستگی به نحوه برخورد آنان با این سنت تغییرناپذیر دارد.نویسنده در این رساله، در صدد بررسی مفهوم و آثار ابتلا از دیدگاه آیات و روایات با تکیه بر آرا و نظرات مفسران و محققان اسلامی است و همچنین به دنبال یافتن راه حلهای مناسب برای موفقیت در میدان ابتلا می باشد.این رساله، در چهار فصل تنظیم گردیده است:در فصل اول، کلیات تحقیق ارائه می شود. در فصل دوم، سنت بودن ابتلا از دیدگاه آیات و روایات و نیز ارتباط این سنت با سنتهای اختیار، استدراج و ارسال رسل بررسی می گردد. در فصل سوم، انواع ابتلائات الهی نسبت به انسانها توضیح داده می شود.و در فصل چهارم، به بررسی آثار ابتلا که بسته به اختیار انسان و اعتقادات متفاوت جوامع بشری، مختلف می باشد، مورد بررسی قرار می گیرد

نفوس انسانی پیش از تعلّق به بدن در مرتبه عقل مفارق خود به نحوجمع وبساطت وجود دارند و سپس تکثّر پیدا کرده و در این عالم فرود می آیند و به سبب ضعف و سستی جوهرشان چنگ به دامن ابدان طبیعی می زنند. بنابراین همزمان با حرکت جوهری بدن، به تدریج نفس نیز مراتب کمال را یکی پس از دیگری طی کرده و به تکامل می رسد. در این سیر تکاملی نفس از مدرکات و بدن از مواد غذایی به عنوان معدّاتی برای رسیدن به تکامل استفاده می کنند و این که هر نفسی در پایان حرکت جوهریِ بدنش ( مرگ ) متفاوت از نفس دیگر است، به دلیل نوع به کار گیری امکانات و معدّات و چگونگی حرکت جوهری آن نفس است؛ بر این اساس هر یک از اعمال ونیّات ما در هر لحظه از دوران زندگی مان در عالم طبیعت، هویت و حقیقت وجودی ما را تشکیل می دهند. نفس پس از مرگ دیگر احتیاجی به بدن طبیعی نداشته وآن را رها کرده و با بدن برزخی ادامه حیات می دهد. این بدن برزخی بر اساس اعمال و افکار دنیایی هر فردی به تدریج همزمان با تکامل نفس در عالم طبیعت شکل می گیرد ولی اکثر افراد به دلیل تعلّق و توجّه فراوان ماده از آن غافل هستند وافرادی که در این دنیا بتوانند خود را از تعلّقات رها کنند، در همین دنیا نیز می توانند این جسم برزخی را ببینند.

مباحث این پایان نامه در سه بخش تدوین شده اند.بخش اول با عنوان نفس از دیدگاه قرآن به بررسی واژه نفس و روح، اثبات تجرد روح و نفس، نحوه وجودنفس، مرگ و خواب از دیدگاه قرآن و روایات اختصاص دارد. بخش دوم تحت نام نفس از دیدگاه ملاصدرا حاوی مباحثی چون تعریف نفس، حقیقت نفس، حدوث نفس و جز آن از نظر ملاصدرا است. دربخش سوم دیدگاه قرآن و نظر ملاصدرا در خصوص نفس مقایسه شده و مباحثی مانند سیر تکامل انسان،تفاوت نفوس، نحوه وجود نفس و جز آن در دو دیدگاه مذکور بررسی شده است.