جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور پدیدآورندگان
>
شجاری, مرتضی (استاد تمام گروه فلسفه، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
تعداد رکورد ها : 76
عنوان :
وحدت وجود از دیدگاه عین القضات همدانی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خودشناسی
,
اهل معرفت
,
عین القضاة الهمدانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
سلوک عرفانی ,
وحدانیت خدا ,
وحدت شهود ,
ارتباط روح و بدن ,
قرآن ,
سالک ,
قدیم بودن خدا ,
چکیده :
وحدت وجود به معنای اینکه خداوند موصوف به وجود است و هیچ یک از کائنات به وجود توصیف نمی شوند، در آثار عین القضات همدانی به خصوص در مکاتبات وی، بسیار مجال ظهور یافته است. عین القضات با تاویلی بر آیه کریمه «ألا إنهمْ فی مرْیه منْ لقاء ربهمْ ألا إنه بکل شیْء محیط» (فصلت/54) کسانی را که از لقای پروردگار در شک هستند، کور می داند. کوران کسانی هستند که احاطه خداوند بر تمامی موجودات و از جمله بر وجود خود را نمی بینند؛ چه اگر این احاطه را می دیدند، مشاهده می کردند که خود جلوه ای از خداوند هستند. از نظر وی خداوند به واسطه احاطه ای که بر مظاهرش دارد، هم مرکز است و هم محیط. بنابراین تنها حق تعالی موجود است؛ اما نه به آن معنی که کائنات، سراب باشند. بلکه آنها جلوه های گوناگون وجود واحد هستند که قاضی آنها را گاهی حادث نامیده است. خداوند قدیم است به این معنی که فراتر از زمان است و همچنان که در ازل، خدا بود و چیزی با او نبود، در ابد و در حال نیز به همان گونه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دل آدمی و مراتب آن در عرفان اسلامی
نویسنده:
مرتضی شجاری ,زهرا گوزلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قلب
,
عرفان اسلامی
,
سالک
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
حقیقت انسانی(عرفان نظری)
,
حقیقت قلب(قسیم روح و سر ونفس)
,
عالَم انسانی((انسان کامل)، قسیم عالم غیب و شهادت)
,
مراتب انسان(عرفان نظری)
,
رتبه نفس(قسیم رتبه سر و روح)
,
مراتب قلب
,
دل در عرفان اسلامی
,
انسان از نظر عرفان
,
بطون سبعه (لطائف هفتگانه انسان)
کلیدواژههای فرعی :
سلوک عرفانی ,
نفس مطمئنه ,
عرفان و شریعت ,
01-تجلی اسم ظاهر(ثبوتی) ,
تجلیات الهی((اسمائی)، مقابل تجلیات ربوبی) ,
حضرت جامع(کَون جامع) ,
عالَم غیب(قسیم عالَم شهادت و عالم انسانی) ,
عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) ,
رتبه سر(قسیم رتبه روح و نفس) ,
رتبه روح(قسیم رتبه سر و نفس) ,
مقام نفس اماره ,
مقام نفس لوامه ,
مقام نفس مطمئنة ,
آیه 8 شمس ,
نفس ملهمه ,
آیه 53 یوسف ,
آیه 27 فجر ,
آیه 28 فجر ,
مراتب قرآن ,
آیه 136 نساء ,
مرتبه خفی ,
مرتبه اخفی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
عرفا انسان را آیینه تمام نمای الهی می دانند. از نظر آنها همان گونه که خداوند دارای اسما و صفات مختلف و به تبع آن دارای جلوه های گوناگونی است، حقیقت انسان نیز واحد کثیری است که به واسطه تجلیات گوناگون، اسامی متعدد می یابد. بیشتر صوفیه دل آدمی را حقیقت وی می دانند و جلوه های آن را «لطایف سبعه» نامیده اند. این لطایف عبارتند از طبع، نفس، عقل، قلب، سر، خفی و اخفی. در سیر و سلوک از این هفت مرحله، به عنوان مراحل ترقی و تکامل انسان نام برده می شود. نفس آدمی اگر استعداد خود را کامل کند، یعنی آنچه را که بالقوه دارا است، بالفعل گردد و آیینه تجلی الهی شود، «دل» نام می گیرد که مجمع البحرین و محل تلاقی دو عالم ظاهر و باطن است، در این هنگام گنجایش حق را یافته، عرش الهی می گردد، بنابراین تمامی مراتب و لطایف انسانی را می توان جلوه های «دل» دانست. در این مقاله با اشاره به حقیقت دل از دیدگاه عارفان، کوشش می شود مراتب آدمی یا همان «لطایف سبعه انسانی» در دو قوس نزولی و صعودی، بررسی و تحلیل شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 175
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فنا از دیدگاه ابن عربی و ارتباط آن با معرفت نفس
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
عرفان اسلامی
,
مراتب توحید
,
فنا
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)
,
حقیقت انسان کامل
,
رتبه بقاء(مقابل مراتب فناء)
,
مراتب فناء(مقابل رتبه بقاء)
,
مقام فناء
,
فناء و بقاء
,
فنا از دیدگاه ابن عربی
,
فنا در تصوف
,
توحید الهی
کلیدواژههای فرعی :
سعادت ,
توحید عرفانی ,
آیه 19 ذاریات ,
آیه 105 مائده ,
هدف سیر و سلوک ,
فنای ذاتی ,
فنای وجودی ,
اعیان ثابته ,
وحدت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) ,
وحدت ذاتی((احدی)، قسیم وحدت صفاتی واحدی و وحدت فعلی) ,
وحدت صفاتی((واحدی)، قسیم وحدت ذاتی احدی و وحدت افعالی) ,
وحدت فعلی(قسیم وحدت ذاتی احدی و وحدت صفاتی واحدی) ,
اهمیت خودشناسی ,
آیه 93 مریم ,
فنای افعال ,
فنای صفات ,
چکیده :
ابن عربی درباره فنا دیدگاهی هستی شناسانه دارد که براساس آن همه چیز فانی است و حقیقتی جز حق تعالی وجود ندارد. از این رو هر قولی درباره فنای در حق تعالی که لازمه آن اثبات وجودی درمقابل وجود خداوند است شرک است، زیرا لازمه آن، قبول وجود برای سالک است که در انتهای سلوک، فانی می شود. از نظر وی، حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه» بیانگر این است که حقیقت نفس آدمی چیزی جز خداوند تعالی نیست و اگر کسی بر آن باشد که به غیر از خداوند واقعیتی هست، خواه مستقل یا وابسته به خدا و خواه از وجود خود یا از فنای خود فانی شده باشد، بوی از معرفت نفس به مشامش نرسیده است، زیرا کسی که موجودی غیرحق را ممکن بداند که قایم به حق و فانی در او باشد و فنایش نیز فانی در فنا باشد، گرفتار شرکی بعد از شرک می شود و راهی به معرفت نفس نخواهد یافت، مشرکی است که نه خدای را شناخته است و نه خود را.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 170
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی قضا و قدر از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
وحیده کارسازی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
قضا و قدر
,
مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
قضا و قدر از مفاهیم مهم دینی است که فیلسوفان مسلمان در مورد آن تحلیلهای مختلفی انجام دادهاند. ابن-سینا قضا و قدر را بر وجود اطلاق کرده و قضا را معلول اول دانسته است که اجمالا مشتمل بر جمیع موجودات است و مرتبهی بعد از قضا یعنی سایر معلولات طولی و عرضی صادر از آن قدر می باشند که تفصیل اول الهی است. بنابر این قضا عبارت است از این که تمامی موجودات به نحو اجتماع و اجمال در عالم عقلی به طریق ابداع وجود دارند و قدر یعنی اینکه موجودات پس از حصول شرایطشان به نحو تفصیل در ماده ی خارجی وجود مییابند . بالاخره قضا از نظر ابن سینا ، عبارت از علم خدا به تمامی معلولات و مکونات و مبدعات است. اما ملاصدرا قضا را به دونوع ذاتی و فعلی تعریف می کند که تعریف فعلی او از قضا این گونه است که قضا وجود حقایق کلیه و صور عقلیه موجودات در عالم عقلی است که بر وجه کلی و بدون زمان به ابداع باری موجود شده اند و تعریف دوم او که قضای ذاتی است و تنها او به این قضا تصریح کرده است و آن را همان صورتهای علمی لازمه ذات واجب میداند بدون آنکه هیچ جعل و تاثیر و تاثری میان واجب تعالی و آنها وجود داشته باشد و این صورت های علمی از اجزای عالم به شمار نمی روند و این قضای ربانی که صورت علم خداوند است قدیم بالذات و باقی به بقای الهی است و این صورتهای علمی بر علم ذاتی واجب که جدای از او نیست حمل میگردد. و قدر مرتبهی بعد از قضا است که در آن صور اشیا با اندازه مشخصی از یکدیگر جدا هستند و مرتبه قدر را کتاب محو و اثبات میگویند و ملاصدرا قدر را صور جزئی موجودات در عالم نفس سماوی میداند که مطابق با مواد خارجی و شخصی آنها است . در واقع، شیخ الرییس و ملاصدرا قضا را به عبارتی علم ذاتی خداوند به ماسوا میدانند با این تفاوت که یکی علم را عین ذات و دیگری زائد بر ذات میداند . دانستیم که لوح محفوظ و لوح محو و اثبات که نامهای دیگر قضا و قدر میباشند هردو کتاب مبیناند با این تفاوت که اولی مرتبط با عقل فعال و دیگر عقول مجرد بوده است و دومی جنبه نفسی دارد . قضا ثبات داشته و حتمی است و قدر غیر حتمی و تغییرپذیر.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه هستی شناختی معقول و محسوس در فلسفه های ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
صفر مولایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
جان
,
هستی شناسی(فلسفه)
,
soul
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سعادت و رابطۀ آن با معرفت و عبادت از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
زمان در عرفان اسلامی
نویسنده:
شجاری مرتضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
قدم عالم
,
قدم زمانی عالم
,
زمان در قرآن
,
عرفان اسلامی
,
زمان ( ماهیت )
,
ادبیات عرفانی
,
عارفان (مسلمان)
,
صوفیان (صوفیه)
,
شطحیات
,
اصطلاحنامه عرفان
,
نیستی(عدم)
,
ازلیت حق( احکام هویت غیبی عرفان نظری)
,
عشق و عرفان
,
زمان در عرفان
,
زمان از دیدگاه فلاسفه
,
خداوند و زمان
کلیدواژههای فرعی :
01. خداشناسی (کلام) ,
دهریه (کافر، فرق کلامی) ,
عالم ( امکانی ) ,
علم و معرفت ,
آیین زروان (ادیان آریایی ایران باستان) ,
سالک ,
معراج عارفان ,
زمان در اساطیر ,
زمان از دیدگاه افلاطون ,
زمان از نظر ارسطو ,
کیهان شناسی ارسطو ,
آیه 24 جاثیه ,
آیه 77 نحل ,
شطحیات بایزید بسطامی ,
معراج بایزید بسطامی ,
چکیده :
در فرهنگ اسلامی، تصورات گوناگونی از «زمان» انعکاس یافته است. متکلمان آن را امری موهوم و فیلسوفان آن را مقدار حرکت فلک اطلس می دانند. اما از منظر صوفیان، زمان با جان، که اصل وجود آدمی است، در ارتباط است. جانی که نزد دلبر حاضر است، چیزی جز لاله زار و گلشن نمی تواند باشد و بنابراین، پیری و پژمردگی را در او راهی نیست. از این رو، زمان عرفانی ارتباطی با گذشته و آینده ندارد، زیرا صوفی با خداوند است و در آنجا ماضی و مستقبل نیست. تمام کوشش یک صوفی آن است که خداگونه شود و از قید زمان، آزاد یا به تعبیری دیگر نیست گردد. این امر جز با عشق حاصل نمی شود. سالکی که اسیر عشق نشود، بنده جسم و زمان خواهد ماند. تنها عشق است که آزادی را از این نوع بندگی به ارمغان می آورد. عشق چون شمشیری است که سر جسم و زمان را از جان سالک جدا می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفت از دیدگاه عین القضات
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سعادت
,
علم نفس
,
عین القضاة الهمدانی
,
طور وراء عقل
,
معرفت از نظر عین القضات همدانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
علم(حصولی و حضوری)
,
معرفت شناسی عرفانی
,
مراتب معرفت(عرفان نظری)
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
عقل(قوه عاقله)
,
تفاوت علم و معرفت
کلیدواژههای فرعی :
قلب ,
معرفت کنه صفات الله ,
آیه 027 الرحمن: وَیَبْقَىٰ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ,
ابزار علم ,
آیه 7 سوره آل عمران ,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
علم و ایمان ,
انواع ادراک ,
آیه دَین ,
علم و معرفت ,
علم لدنی(معرفت شناسی) ,
قلب در قرآن ,
آیه 24 محمد ,
آیه 72 اسراء ,
چکیده :
عین القضات معرفت را دانشی می داند که از سوی خداوند بر دل عارفان تقوی پیشه و در طوری ورای عقل افاضه می شود. با وجود این، عقل و علوم مکتسب توسط آن، برای آدمی و به عنوان مقدمه ای در قابلیت یافتن برای دریافت معرفت ضرورت دارند. از نظر وی ارتباط عقل با طور ورای عقل مانند ارتباط نفس و بدن است و از این رو عقلِ غیرعارفان که به طور ورای عقل متصل نیست، با خودبینی و خودرایی رو به فساد می رود، همچنان که بدن بدون نفس، فاسد می شود. با عقل است که علوم ظاهری کسب می شود، علومی که تنها در این دنیا مفید است. اما چشم باطنی موجب حصول معرفت می شود، معرفتی که خود، موجب سعادت اخروی انسان است. از نظر عین القضات معرفت به نفس، موجب سعادت می شود. معرفت نفس با حس و عقل، به دست نمی آید، بلکه به بصیرت احتیاج دارد، زیرا بصیرت وسیله کسب معرفت حقیقی، یعنی معرفت به خداوند است، که آن هم از طریقِ معرفت نفس به دست می آید. البته مقصود از معرفت نفس، معرفت دل است که حقیقت آدمی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آفرینش بر اساس عشق و قاعده الواحد از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
اسماء الهی
,
تجلی الهی
,
وحدت وجود
,
اعیان ثابته
,
عرفان نظری
,
احدیت الهی
چکیده :
از نظر عارفان، حق تعالی و مخلوقات از یکدیگر جدا نیستند. آفرینش تجلی حسن خداوند است: چون ذات حق تعالی خواست شناخته شود، عشق آغاز شد. عشق نخستین جلوه وجود است و قبل از آن چیزی نیست. حق تعالی زیباست، زیبایی ذاتاً معشوق است. اگر خدا در صورت جمال تجلی نکرده بود، جهان پدیدار نمی شد. بیرون آمدن جهان به سوی هستی، از رهگذر آن عشق بود. اصل حرکت جهان، حرکت حبی بوده است و این حال همچنان ادامه دارد. در این مقاله دیدگاه عارفان در مورد رابطه حق و خلق تحلیل شده و بر اساس آن قول فیلسوفان (آفرینش خطی و قاعده الواحد) مورد نقادی قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه خدا در انسانشناسی ملاصدرا
نویسنده:
محرم رحیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
خدا (اسماء ذات الهی)
,
معارف اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
اصالت وجود
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
خداوند و تصوری که در حکمت متعالیه از او وجود دارد، مهمترین نقش را در انسانشناسی ملاصدرا ایفا می کند. از نظر ملاصدرا تمامی کائنات جلوههای مختلف خداوند هستند و انسان، کاملترین جلو? اوست که در آیات قرآنی به خلیف? الهی و امانتدار خداوند توصیف شده است. خداوند در حکمت متعالیه نه بهعنوان خدایی که در رأس آفرینش قرار دارد و با واسطه با انسان مرتبط است؛ بلکه خدایی است که بنا بر آیه « نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ (ق / 16)» از آدمی به خودش نزدیکتر است. مبانی اصلی ملاصدرا در انسانشناسی، اصالت وجود، وحدت تشکیکی وجود (و در نظر نهایی وی وحدت شخصی وجود)، ربط محض بودن معلول نسبت به علّت و حرکت جوهری است. در بستر حرکت جوهری نفس انسانی مراتبی از ماده، مثال و عقل را دارا گشته و به مقام فوق عقل دست مییابد. داشتن مراتب گوناگون، خدشهای بر وحدت نفس وارد نمیسازد همانطور که خداوند هم دارای جلوههایی از عقل، مثال و ماده بوده؛ ولی این منافی با وحدت او نیست. وحدت خداوند، وحدت حقّه است و انسان نیز وحدتی ظل وحدت حقّ? خداوند دارد. تناظر خداوند و انسان به این مسئله ختم نمیشود: در نگرش صدرایی همانطور که خداوند خالق و مبدع هستی است، انسان نیز بهعنوان خلیفه و جانشین وی دارای این ویژگی است؛ یعنی با قو? تخیل خود وجودات ذهنی را در سرزمین خیال خود میآفریند، تفاوت تنها در این است که ابداع خداوند در قلمرو خارج است و ابداع تخیل در قلمرو ذهن.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
تعداد رکورد ها : 76
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید