جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه شامل هفت فصل با این موضوعات است: فصل اول، کلیاتی درباره ذکر؛ فصل دوم، بررسی حقیقت ذکر و انواع آن؛ فصل سوم، عوامل تقویت کننده ذکر؛ فصل چهارم، مصادیق ذکر؛ فصل پنجم، آثار یاد خدا؛ فصل ششم، موانع ذکر خدا؛ فصل هفتم، ذکر نزد عرفا.

ذکر الهی، بعنوان حقیقتی عظیم، که خداوند اهل ایمان را به آن توصیه فرموده، بدون آنکه حدی مقرر فرماید، نشانگر آن است که ذکر، در نجات و سعادت انسان از جایگاه رفیعی برخوردار می باشد. خطاب«یا ایها الذین امنو اذکروا الله ذکر کثیرا ...» مبین آن است که ابعاد ذکر وسیع تر از ذکر لفظی بوده و ذکر قلبی و ذکر عملی، از مصادیق آن بلکه مراتب مهم تر آن می باشد. در مقابل، غفلت از یاد خدا، سر منشأ خود فراموشی و بیگانگی از خویشتن و سرآمد دردها و بیماریهای بشر و آغاز گمراهی انسان است. می توان گفت غفلت زمینه اصلی همه گناهان و رذایل اخلاقی بوده و به همین دلیل در روایت از آن بعنوان«اضر الاعداء» یاد شده است. در این رساله سعی شده است با استفاده از آیات قرآنی و روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام نسبت به مفهوم غفلت و عوامل غفلت زا و آثار آن بر زندگی فردی و اجتماعی و اخروی، آگاهی یافته به پشتوانه الطاف الهی، به درمان و مقابله با آن پرداخته، راه برای تحقق جامعه ای اهل ذکر باز گردد. مطالب این رساله در دو بخش تدوین شده است. بخش اول در باب غفلت می باشد که شامل هفت فصل می باشد. بخش دوم نیز به ذکر اختصاص یافته است که شامل نه فصل می باشد. امید است ان شاءالله به وسیله این تحقیق قدمی هر چند کوچک، در مسیر مقابله با غفلت و آثار زیانبار ان برداشته شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در نخستین تفاسیر قدیم اهل سنت، از میان سه روش نقل اسرائیلیات، استناد به عهدین در ادبیات دلائل النبوه و مراجعه مستقیم به متن کتاب مقدس، غلبه با نقل اسرائیلیات است. همزمان به برخی مطالب عهدین در محاجه با اهل کتاب نیز استناد می شود و به تدریج در قرون اخیر، اسرائیلیات جای خود را به مراجعه مستقیم و نقل مطالب عهدینی در مواضع مختلف تفاسیر شیعه و سنی می دهد. وزیر مغربی، تنها مفسری است که از هر سه روش فوق در تفسیر خود استفاده کرده، با این تفاوت که در قیاس با تفاسیر پیش از خود، روایات موسوم به اسرائیلیات را به حداقل رسانیده و در عوض با مراجعه به متن عهدین، برخی عبارات تورات یا انجیل را در تایید نظر خود یا به منظور نقد و نقض مطرح کرده است. مقاله حاضر ضمن مروری بر تاریخچه و سیر تحول سه گونه فوق، منقولات عهدینی در تفسیر وزیر مغربی را گردآوری و بررسی می کند.

عصر امام محمّدبن علی الجواد(ع) بخشی از دوران شکل‌گیری فقه و حدیث شیعه است؛ لذا پژوهش حاضر در پی آن بوده است تا نقش و جایگاه امام را در نشر حدیث شیعه تا حد امکان آشکار نماید. بدین منظور مطالعه‌ای در زندگی، و اقدامات امام در امر پرورش راویان و برگزاری جلسات مناظره و احتجاج و نظام وکلا و... انجام گرفت و نتایج زیر حاصل شد:بشارت ولادت امام جواد(ع) را پدر بزرگوارش به عنوان مولودی پرخیر و برکت به شیعیان داده است. امامت ایشان در خردسالی، از بزرگ‌ترین اتفاقاتی بود که اسباب تحیّر شیعیان را فراهم نمود. اما ایشان از همان آغاز با شرکت در جلسات مناظره و احتجاجات با علما به دفاع از خویش و تثبیت جایگاه امامت اقدام نمود. نقش امام جواد در حدیث شیعه را باید در کارنامه روایت ایشان جست‌وجو نمود، تألیفات بسیار راویان ایشان، یکی از اساسی‌ترین تأثیرات را در نشر فقه و حدیث شیعه و غنی ساختن دین و فرهنگ اسلامی داشته است، به‌طوری که حجم وسیعی از اهداف امام از طریق این دانشمندان محقّق شده است. امام جواد(ع) با وجود کوتاهی دوران عمر و امامت خویش همواره با سیاستی روشن و صریح به مبارزه با بدعت‌ها و انحرافات اعتقادی فرق مختلف کلامی پرداخته و با تقویت حوزه‌های درسی و نظام وکالت با شیعیان اقصی نقاط مملکت اسلامی ارتباط برقرار نمود و به وسیله مکاتبه و پاسخ به سوالات مختلف ایشان به اداره امور شیعه اقدام نمود و در حد توان و امکان دایره فقه و حدیث شیعه را خصوصاً در مسائل اعتقادی و فقهی گسترده گردانید. هرچند که احادیث بجاماانده از این امام بزرگوار از نظر کمیّت از درصد بالایی برخوردار نیست، اما یادآور استحکام و قوت کلام صادقین(ع) می‌باشد.

این تحقیق به بررسی برخی شبهات دربارۀ مذهب «امامیه» پرداخته است که عبارتند از:ـ مجعولیّت امامیه و فقدان مشروعیت آن در منابع اسلامی.ـ بی اطلاعی برخی اصحاب ائمه طاهرین (ع) از «نام و هویّت» امام بعدی.ـ تنظیم کردن تعداد ائمۀ طاهرین (ع) در عدد «دوازده» توسط «امامیه» به بهانۀ واهی غیبت امام دوازدهم.مراجعه به منابع حدیثی معتبر نزد منتقدان و نیز دلائل و شواهد مستند تاریخی، نتایج زیر را بدست می‌دهد:ـ روایات مرتبط با موضوع، نظیر حدیث «ثقلین»، «سفینۀ نوح» و از همه تعیین کننده تر، احادیث «دوازده خلیفه»، موجود در منابع معتبر منتقدان، نشان‌دهندۀ مشروعیت و اصالت «مکتب ائمه اثنی عشر» می‌باشد و از آنجا که در تاریخ اسلام، اعتقاد به «دوازده امام» به جز «امامیه»، از سوی هیچ مذهبی اعلام نشده است، شبهۀ عدم مشروعیت معطوف به دیگران است.ـ به گواهی تاریخ، بی اطلاعی برخی اصحاب، از نام و هویت امام بعدی، معلول فشار و سختگیری مستمر حاکمیت بر علیه ائمه طاهرین (ع) و شیعیان و ایجاد فضای تقیه و هراس و احتیاط بوده است، در چنین شرایطی، طبیعی است که به جز اندکی از اصحاب درجه اول، اکثر شیعیان از نام امام بعدی بی اطلاع باشند.ـ احتمال جعل حدیث دربارۀ بی اطلاعی اصحاب نسبت به «تعداد ائمه» (ع) و هویت امام بعدی، به منظور بی اعتبار نشان دادن مذهب امامیه دور از واقع نیست.ـ سابقه تاریخی اعتقاد به «غیبت» امام دوازدهم مدت‌ها پیش از پدیدۀ غیبت در میان امامیه، شبهۀ جور شدن اتفاقی یا جعل و تنظیم تعداد ائمه طاهرین (ع) در عدد «دوازده» را برطرف می‌سازد.

حذف، یکی از فنون سخنوری و روشی دقیق برای بیان معنا و مقصود کلام به شمار می آید؛ به گونه ای که گاه ترک چیزی، بلیغ تر از ذکر آن است. قرآن کریم که در اوج فصاحت و بلاغت قرار دارد، از شیوه بلاغی حذف بسیار بهره برده است. نظر به اهمیت فوق العاده حذف فعل در قرآن و انعکاس و تاثیر آن بر ترجمه های فارسی، در پژوهش حاضر، به طرح اسرار بلاغی حذف فعل، انگیزه های حذف آن، دلالات معنایی ناشی از حذف آن و نقد و بررسی اهم ترجمه های فارسی قرآن در این موضوع پرداخته شده است. از رهگذر این جستار، مشخص می شود که تاکید، مبالغه، اختصار و اختصاص از انگیزه های بلاغی حذف فعلند. در زمینه نقد ترجمه های فارسی این نتیجه به دست آمد که چون ساختار حذف فعل در زبان مبدا و مقصد با هم اختلاف دارد، پس ذکر یا حذف آن نیز در ترجمه قرآن یکسان نخواهد بود. از این رو مترجمان، هنگام برخورد با مواضع حذف فعل در قرآن، شیوه های مختلفی برگزیده اند. به این ترتیب که در برخی موارد که ذکر محذوف در ترجمه قرآن خدشه ای وارد نکرده و حتی اگر برای ترجمه درست لازم بوده آورده اند، اما از ذکر غیرضروری محذوف که دور از هدف و اسرار بلاغی قرآن است، اجتناب ورزیده اند.

باب ذبائح اهل کتاب یکی از پراختلاف ترین ابواب فقهی شیعه است. در یک بررسی اجمالی پی می بریم که روایات این باب به چهار دسته تقسیم می شود، روایات نهی مطلق، روایات نهی از ذبیحه غیراهل کتاب، روایات حلیت ذبائح اهل کتاب به شرط تسمیه و روایات حلیت بی قید و شرط ذبائح اهل کتاب. تعارض روایات این باب به حدی است که به هیچ عنوان قابل جمع نبوده و مضامین آنها به هیچ عنوان با یکدیگر جمع نمی شود و باید یک طرف از روایات را بر دیگری ترجیح داد. با توجه به دستورات امامان معصوم علیهم السلام در حل تعارض روایات، پی می بریم که روایات حرمت اصل و مبنا بوده و روایات حلیت از روی تقیه صادر شده است.

يکی از مبانی فهم حديث توجه به وضعيت حديث از جهت الفاظ و عبارات اوليه و احيانا ميزان نقل به معنای واقع شده در آن است. بررسی تاريخ حديث نشان می دهد که به دليل برخی از موانع بر سر راه تدوين حديث، احاديث معصومان (ع)، خاصه احاديث نبوی عمدتا دچار نقل به معنی شده و اين موضوع پيامدهاييی در فهم مقاصد حديث به بار آورد. البته به دليل اضطرار در امر نقل به معنا، اين موضوع با شرايط و ضوابط خاصی مجاز اعلام می گردد. اين مقاله در صدد بررسی اصل پديده نقل به معنی، شناخت پيامدهای آن و نيز بيان حدود و ثغور نقل به معنای مجاز ساماندهی شده است.