جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده این نوشتار برآن است که هر چند گفتگوی میان اسلام و مسیحیت، ضرورتی ناگزیر است، ولی این گفتگو، در صورتی نتیجه‌بخش خواهد بود که وجوه باطنی و معنوی اسلام نیز در عرصۀ آن وارد شود. در ابتداء نشان داده‌ایم که چرا باید عرفان و معنویت اسلام در این گفتگو لحاظ شود و در عین حال این عرفان و معنویت از منبع و مستند اصلی‌اش دور نیفتد، چه در غیر این صورت دشوار می‌توان میان آن و اسلام پیوندی ذاتی و استوار تشخیص داد. ضمن تلاش برای تصحیح برخی سوءفهم‌ها دربارة تشیع، سعی شده است تا منابع معنوی و بی‌نظیر این مذهب به خصوص در موضوع تأویل عرفانی معبد و عبادت تبیین شود. بنابراین به‌طور مشخص تفسیر معنوی از کلیسا با تأویل مقامات و مناسک حج، به ویژه حجرالاسود از دیدگاه قاضی سعید قمی تطبیق داده شده است. نشان داده‌ایم که در این قبیل موضوعات، معنویت اسلامی نه فقط دست برتر را دارد، بلکه زمینۀ مناسبی برای فهم صحیح از معنویت مسیحی نیز فراهم می‌‌کند. تازه های تحقیق در جمع‌بندی بحث می‌توان گفت اگر بناست کلیسا همچنان کلیسای باطنی باشد و معبد و عبادت، روح حقیقی خویش را حفظ کند، این مسیر را در معنویت اسلامی می‌توان دنبال کرد، نه در معنویت مسیحی به گونه‌ای که از جانب کلیسای رسمی ترویج می‌شود. معنویت مسیحی اگر هم «کلیسای باطنی» را در قالب نهان‌جویی و باطنی‌گرایی دروغین یکسره نابود نکرده باشد، لااقل آن را به حاشیه رانده و به «کلیسای درون» تنزل داده است. در‌عین‌حال، کربن در پی آن است که در جهان امروز کلیسای باطنی را احیاء کند. گویی این جمله را با تمام وجود قلمی می‌کند: «امیدوارم همچنان بتوان، هم‌صدای با یکی از نویسندگان هم‌روزگارمان گفت: از محقّر بودن کلیساها چه باک، اگر همچنان قدیسان بزرگ در آنجا تکریم شوند!»، امّا در صورتی قدیسان و اولیاء تکریم می‌شوند که این طریقت باطنی احیاء شود و اینجاست که گفتگوی میان اسلام و مسیحیت را می‌توان نه بر مبنای تضاد و تقابل یا حتی مدافعه‌گری، بلکه برمبنای تشریک مساعی برگزار کرد و در این مسیر از معنویت اسلامی، بسا چیزها می‌توان آموخت؛ زیرا به اعتقاد کربن، کلیسای رسمی مسیحیت، بسیاری از بنیان‌های معنویت راستین را ویران کرده است.

بشر معاصر غرق در چالش‌های گوناگون، در هیچ برهه‌ای به اندازه امروز، نیازمند حکومت فراگیر مهدوی نبوده است که به لحاظ محتوایی برخوردار از تعالیم بی نظیر، جهانی و جاودانی اسلام، و نویدبخش عدالتی الهی و امنیتی راستین باشد.حال چه لزومی دارد موضوع اخلاق را در نظریه ولایت شیعه که مظهر آن امام معصوم است و دلایل نقلی و عقلی بسیاری دال بر وجودش در دست است، از منظر سیدحیدر بن علی آملی (سیدحیدر)وتحقیقات یک فیلسوف مستشرق فرانسوی بنام هانری کربن بررسی کنیم؟ در پاسخ باید گفت سید حیدر آملی یکی از برجسته ترین نظرات را در باب ولایت ارائه نموده است(ولایت عبارت است از قیام برای خدا و تبدیل کردن اخلاق خود به اخلاق الهی و محقق شدن اوصافش به اوصاف باری تعالی) وپرفسورهانری کُربن، بین مذاهب مختلف به عقاید شیعه اثنی عشری که همان اسلام واقعی است علاقه کامل و تصریح داشته که جنبه باطنی اسلام، همان تشیّع و منبع افکار و منشأ معارف کامل شریعت اسلام، امامان شیعه هستندوسعی برآن داشته که افکار سیدحیدررا درقالب جهان امروز تفسیر وتبیین نماید.لذا تبیین موضوع ولایت ومسائل مرتبط باآن ،آثاراخلاقی عقیده به ولایت مورد بررسی قرار خواهدگرفت

در این رساله ضمن بیان نظرات افلوطین و ابن سینا درباره ی طبیعت واصول آن ، مقایسه و تطبیق آثار و آراء آنها در این موضوع صورت گرفته است.افلوطین همانند افلاطون اشراقی است و یک فیلسوف ماوراء الطبیعی و متافیزیکی است . در باب طبیعت ، جسم ، ماده و صورت ، زمان ، حرکت و مکان راه افلاطون را رفته است . وی هر چند خود را شارح افلاطون می داند . ولی در حلقه تدریس او و دیگر نو افلاطونیان ، کتابهای ارسطو نیز شرح و تدریس می شده است . و در خصوص طبیعت قائل است که طبیعت با عالم محسوس یا مادی یکی نیست ، ( ماده یا عنصر مقوم ذات طبیعت نیست ) . ابن سینا هم همانند ارسطو مشایی است و یک فیلسوف طبیعی و فیزیکی است . در باب طبیعت ، جسم ، ماده و صورت ، زمان ، حرکت و مکان راه ارسطو را رفته است . وی هر چند خود را شارح ارسطو می داند. ولی در حلقه تدریس او ، کتاب های افلاطون نیز شرح و تدریس می شده است . و در خصوص طبیعت قائل است که طبیعت و عالم محسوس ( عنصر کل ) مکمل یکدیگرند ، ( ماده یا عنصر مقوم ذات طبیعت است ) . لازم به ذکر است که اشتراک افلوطین و ابن سینا در یکی بودن معنی وجود و بیان وحدت هستی است. ( هستی در عین اینکه یکی است متکثر است و بازگشتش به واجب الوجود یا احد است ) . و همچنین به فیض (صدور) در سلسله مراتب هستی معتقد می باشند و عالم هستی را افاضه شده از عالم بالا می دانند .واژگان کلیدی : سلسله مراتب هستی ، فیض ، طبیعت ، افلوطین ، ابن سینا .