جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه به بررسی عوامل پیروزی و شکست مسلمانان با تکیه بر آیات قرآن کریم اختصاص دارد و در آن از این موضوعات بحث شده است: پیروزی در سایه توکل به خداوند، نقش قرآن و عترت(ع) در عدم انحراف مسلمین، ضرورت شناخت دشمنان، نقش اتحاد و خطر تفرقه از دیدگاه قرآن، آمادگی دفاعی و نظام دفاعی، صبر و استقامت، علم و دانش، پیروزی بر سایر ادیان.

غرور یعنی تمایل به چیزی که با هوای نفس موافق است و طبع انسان به آن تمایل دارد و تکبر یعنی خود بزرگ بینی. یعنی این که من خودم را بزرگ پنداشته و از دیگران بالاتر بدانم. ضد صفت غرور و تکبر تواضع و فروتنی است. تواضع یعنی اظهار نقصان مقدار خود از مقدار دیگران. تواضع دارای مراحلی است از جمله تواضع در برابر خدا، تواضع در برابر پیامبران، تواضع در برابر قانون تشریعی و تواضع در برابر قوانین تکوینی پروردگار و تواضع در برابر بندگان خدا. غرور و تکبر باعث از خودبیگانگی و جهل نسبت به خویشتن و دیگران است. غرور انسان را از خدا دور می کند و به شیطان نزدیک می سازد. غرور و تکبر سرچشمه صفات رذیله دیگری مانند عجب، کینه و حسد نسبت به دیگران و تحقیر آن ها می باشد. و غرور و تکبر نوعی تورم شخصیت و از القائات شیطانی است. فرد متکبر موجود ذلیل است، که چون ذلت را در نفس خود ادراک می کند، می کوشد تا در سایه تکبر این نقص خود را بپوشاند و امام صادق ( علیه السلام) می فرمایند: سرچشمه تکبر چیزی جز عقده حقارت نیست. تکبر با عزت نفس متفاوت است، هم در مبادی و هم در غایات و هم در ثمرات، تکبر مبدأش خودبینی و خودخواهی و جهل است و غایتش نفس و خودنمایی و نتیجه اش سرکشی و طغیان است ولی عزت نفس، مبدأش توکل علی الله و اعتماد بر حق تعالی و غایتش خدا است و ثمره اش ترک غیر است. اسباب و علل غرور و تکبر یا امور دینی است یا دنیوی بدین شرح، غرور و تکبر نسبت به علم و دانش، غرور و تکبر به حسب و نسب و شرفت خانواده، غرور و تکبر به داشتن مال و جمال و زیبایی و غرور و تکبر به قدرت و شهوات دنیوی و غرور و تکبر به لطف و کرم خداوند و به عمل و عبادت. نشانه های غرور و تکبر گاهی بسیار آشکار است به گونه ای که انسان در نخستین برخورد به آن پی می برد و می فهمد که فلان شخص گرفتار غرور است و گاهی حالت غرور و تکبر مخفی است و به این سادگی خود را نشان نمی دهد بلکه با دقت می توان به وجود چنین صفتی در خویشتن یا دیگران پی برد. غرور و تکبر دارای اقسامی است یکی تکبر نسبت به خداوند و دیگری تکبر نسبت به خلق که این قسم خود بر دو نوع است، یکی تکبر بر انبیاء و رسل و ائمه و دیگری تکبر بر سایر مردم. کبر، تکبر، استکبار از درجات غرور و تکبر می باشند که در معنی به هم نزدیکند. کبر یعنی خود بزرگ بینی و صفتی است که به مرحله عمل نرسیده و تنها در ذهن فرد وجود دارد و آثارش از عمل او مشخص نمی شود. تکبر زمانی است که اثر کبر در ظاهر انسان نمایان شود و به مرحله عمل برسد و استکبار یعنی طلب بزرگی کردن که شخص از دیگران طلب می کند که او را بزرگ بدانند. غرور و تکبر برای انسان متکبر آثاری در زندگی دنیوی و اخروی اش دارد که از جمله آثار دنیوی می توان به کفر و بی ایمانی، مهر خوردن بر قلب، بازماندن از توبه، پذیرش شکست و آشکار شدن رذایل و ... نام برد. و از آثار اخروی هم می توان به ورود به جهنم، دوری از پیامبر، تحقیر و طرد شدن و جای گرفتن در جایگاه مخصوص متکبرین اشاره نمود. همان طور که می دانیم انسان مبتلا به بیماری برای درمان خود به پزشک مراجعه و بیماری خود را مداوا می کند. فردی هم که مبتلا به بیماری غرور و تکبر می باشد باید به راه های درمان غرور و تکبر مراجعه نماید. راه های درمان غرور و تکبر عبارتند از درمان علمی، درمان عملی، درمان تفصیلی و آزمایش های درمانی. بزرگان علم اخلاق در برخورد با بیماری خطرناک غرور و تکبر پیشنهاد کرده اند که انسان برای اطمینان از درمان کامل غرور و تکبر و اطمینان از ریشه کن شدن آن، خود را در معرض آزمایش قرار دهد تا از ریشه کن شدن بیماری مطمئن گردد.

موضوع تحقیق، غضب در قرآن و سنّت می باشد که در صدد تبیین غضب و بررسی آثار و آفات آن و...فضایل کظم غیظ و حلم می باشد.ضرورتی که این موضوع را ایجاب می کند، وجودبسیاری از مسائل تأسف بار در جامعه واز هم پاشیدگی روابط انسانی و به خصوص پیوندهای خانوادگی و... می باشد.از طرفی وجود تعداد زیادی از آیات و روایات ،اهمیت این موضوع را بیشتر نمایان می سازد. این تحقیق با استفاده از منابعی همچون بحار الانوار، الکافی و کتب اخلاقی همچون معراج السعاده، کیمیای سعادت، وکتب تفسیری چون تفسیر المیزان، تفسیر نور و ... و نرم افزارهایی همچون جامع تفسیر نور ،گنجینه روایات و...گردآوری شده و لازم به ذکر است که این تحقیق، به روش کتابخانه ای و فیش برداری است. آن چه در کل،از این تحقیق می توان ارائه کرد، این است که: غضب، مصدر ثلاثی مجرد است و دارای مشتقات فراوانی است که به معنی خشم و انتقام آمده است. واژ? غضب، هم،در مورد خداوند متعال به کار رفته که منظور آن،عذاب و عقاب اوست و هم در مورد مردم. بنابراین اگر این خشم، از جانب مخلوق باشد می تواند پسندیده یا مذموم باشد. چنان چه اگر در دایره عقل و شرع باشد، ممدوح و در غیر این صورت مذموم، خواهد بود. اسباب و انگیزه هایی که باعث ایجاد خشم می شوند عبارتند از: قضاوت عجولانه، کمی ظرفیت، تکبّر و خود برتر بینی، حسد و کینه توزی و ... که آثار آن علاوه بر فرد، بر خانواده و اجتماع نیز اثر می گذارد.البته برای مهار این قوه و درمان آن نیز، دین مبین اسلام، دستورات جامع و کاربردی ارائه کرده، از جمله: تفکر در عواقب غضب و فواید ضد غضب، تفکر در قضا و قدر الهی، ذکر خداوند متعال، وضو گرفتن و ... . با توجه به آن چه که بیان شد، می توان گفت: کظم غیظ و مهار غضب، برای همگان میسر است ؛به شرط آن که اولاً: در مراحل اولیه، که هنوز غضب، شدت نگرفته جلوی آن را بگیریم و ثانیاً: به عواقب شوم آن و بالاتر از آن عقاب الهی بیندیشیم.

موضوع تحقیق پایانی غفلت از دیدگاه قرآن و روایات می باشد مردم دو دسته هستند. دسته ای بیدار که شب و روز از سر اخلاص آفریدگار خود را یاد نموده و هدفی جز جلب رضایت او ندارند. دسته ای دیگر بی بند و بار و افراطی که از سر بی خبری و یا بی اعتنایی در پی ارضای تمایلات نفس خود می باشند این دسته به خاطر غوطه ور بودن در غرقاب غرایز نفس، غافل ( بی خبر) محسوب می شوند. هدف از این تحقیق آن می باشد که انسان غفلت ها را کنار بگذارد و با عواملی که باعث بی خبری است آشنا شود. غفلت از زمانی که آدم خلق شد، وجود داشته است خداوند به آدم فرمود که به شجره ی ممنوعه نزدیک نشود ولی شیطان او را وسوسه کرد و از فرمان خدا سرپیچی کرد و از یاد خدا و فرمانش غافل شد سپس به شجره ی ممنوعه نزدیک شد و از فرمان الهی سرپیچی نمود. غفلت از زمان بشر اولیه وجود داشته و تا زمانی که انسانها وجود دارند همراه آنها خواهد بود. البته در زمانی که از یاد خدا غافل شوند این رذیله ی ناپسند بر آن چیره خواهد شد ولی اگر همیشه و همه جا به یاد خالق هستی باشند غفلت دیگر معنایی نخواهد داشت. عمر ظرف بسیار عظیمی است که می تواند ثواب های بی نهایت حالات ملکوتی دانش و علم و ... و از همه بالاتر رضایت و خشنودی خداوند در آن جای داد. اگر نسبت به عمری که در اختیار است، غفلت شود بزرگترین خسارت و بدترین شقاوت ابدی نصیب انسان می شود برای اینکه غفلت از زندگی انسان رخت بربندد باید به عواقب شوم آن اندیشید که عاقبت کسانی که بوسیله ی غفلت که سرچشمه ی تمام گناهان است به تباهی و هلاکت رسیده اند عبرت گرفت. فعالیت انجام شده در روند کار، کتابخانه ای است که از کتب و متون های دسته اول و دیگر منابع مربوط به آن مانند نرم افزار، مقالات و اینترنت استفاده شده است. این پایان نامه از کلیات ( مقدمه و طرح نامه) و پنج فصل تشکیل شده است. در فصل اول که چیستی غفلت است به بررسی غفلت از لحاظ لغوی و اصطلاحی آن می پردازد. و به غفلت آفت سعادت، به عنوان یک رذیله پرداخته شده است. - غفلت سرچشمه ی اصلی بدبختی ها است که تمام بیچارگی ها و سرخوردگی ها از آن نشأت گرفته است. - انواع غفلت که شامل غفلت فردی و اجتماعی است. - تغافل مثبت و غیره، تغافل مثبت در زندگی روزمره ی انسان نقش مهمی دارد. فصل دوم: به نشانه های غفلت اشاره شده که افراد غافل دارای نشانه هایی هستند. در فصل سوم به عوامل غفلت می پردازیم که عبارتند از: جهل و نادانی، غرور و خودبینی، فزونی نعمت و عافیت و سلامتی نیز باعث غفلت می شود از دیگر عواملی که می توان به آن اشاره کرد آرزوهای دراز و فراموشی مرگ است. در فصل چهارم عواقب شوم غفلت را بیان می کنیم که قساوت قلب، فساد اعمال، دوری از خدا و هلاکت را برای انسان به ارمغان خواهد آورد در فصل آخر باید با تفکر و اندیشه، استمرار و دوام ذکر، نماز با حضور قلب و عبرت از گذشتگان به یقظه و بیداری رسید و دیگر چیزی به عنوان غفلت که یک رذیله ی ناپسند اخلاقی است از وجود انسان رخت برمی بندد، اشرف مخلوقات به درجاتی خواهد رسید که شایسته اوست. نتیجه گیری با توجه به مطالب گرد آوری شده شاید بتوان به افرادی که در خواب غفلت به سر می برند هشدار داد که از خواب بی خبری بیدار شوند و از گناه مصون باشند برای انسان که اشرف مخلوقات است سعادت و عاقبت به خیری به ارمغان آورد.

«غفلت و آثار آن در قرآن و روایات» موضوع این تحقیق پایانی است. هدف از انتخاب این موضوع این است که با بیانی گویا و با استفاده از آیات کریمه و روایات معصومین : راهکارهایی پیشنهاد شود تا انسان را از خواب غفلت بیدار و به مسیر سعادت رهنمون گرداند. در این پژوهش غفلت به عنوان بی توجهی به حقایق دنیا و به هدف خلقت انسان مورد بحث قرار گرفته است. موارد غفلت: غفلت از مبدأ و معاد و غفلت از نعمت است و سرمنشأ غفلت کبر و غرور و جهل و نادانی می باشد آثار زیانباری که خسارت دنیا و آخرت است در غفلت وجود دارد و راه های زدودن غفلت که در آن بخشی مربوط به تدابیر الهی در غفلت زدایی و بخشی به انجام وظایف افراد در غفلت گریزی است. در تهیه مطالب و تدوین این رساله از کتب تفسیری و کتب روایی استفاده شده است تا مطالب از جامعیت و اتقان کافی برخوردار باشد. روش انجام کار در این تحقیق از بعد نگرشی بنیادی می باشد و به اعتبار موضوع تحقیق، دینی و اخلاقی است و روش جمع آوری مطالب کتابخانه ای می باشد. از نتایج تحقیق می توان به موارد ذیل اشاره نمود: الف) «غفلت»دارای مفهوم گسترده ای است و هرگونه بی توجهی و یا کم توجهی به سرنوشت و سعادت دنیا و آخرت انسان را شامل می شود. به گونه ای که فرد غافل، رفتار و اعمال خویش را بدون دقت و آینده نگری دنبال می کند و به حقایق دنیا و آخرت و هشدارهایی که حوادث تلخ و شیرین زندگی به انسان می دهد توجهی ندارد. ب)«غفلت» و بویژه « غفلت از یاد خدا» امری ناپسند و مذموم است که آیات و روایاتی در ذم و نکوهش آن آمده است. و انسان را از این صفت منع کرده است. امّا تغافل ( خود را به غفلت زدن) در برخی از موارد از جمله: در امور تربیتی و ندیدن خطای دیگران به قصد ( گذشت) استثنا شده است. نه تنها مورد ذم و نکوهش قرار نگرفته، بلکه انجام آن توصیه شده است. ج) اسلام برای پیشگیری و درمان این صفت، راه کار هایی را در قرآن و روایات بیان کرده است که مهم ترین آنها « ذکر» و « بیداری، که همان یقظه» است می باشد.

در این پایان نامه بر اساس آیات قرآن کریم وروایات معصومین (ع) معانی کلمه غیب، انواع غیب ومصادیق آن یعنی مواردی که به آنها غیب اطلاق شده مورد تحقیق قرار گرفته است .

لوگوس یکی از مفاهیم مهم در اکثرمکاتب فلسفی ودینی است.این مفهوم در فلسفه یونان باستان،عهد عتیق درنزد فیلون یهودی ومسیحیت به چشم می خورد.در مسیحیت عیسی(ع)با لوگوس یکی گرفته شده است.از طرفی در قرآن هم وی کلمۀ خدا نامیده شده است.با توجه به این نکته خواه ناخواه در وهله اول بین دو دین مسیحیت و اسلام در زمینه لو گوس /کلمه تشابهی به چشم می خورد ......