جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18145
نحوه تعامل انسان با طبیعت و نقش آن در نهادینه سازی باور معاد از منظر قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
پدیدآور: مریم علی زاده ثانی ؛ استاد راهنما: مهدی عبداللهی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
طبیعت و محیط زیست یک موهبت الهی است که همانند سایر نعمت ها در اختیار انسان قرار گرفته، تا برای ادامه حیات زیستی، همجنین رسیدن به رشد و تعالی معنوی از عناصر محیط زیست بهره بگیرد. از منظر دین مبین اسلام، وجود انسان دارای دو بعد است: بعد مادی و جسمانی، بعد معنوی و روحانی. انسان از نظر بعد مادی وجودش خود یکی از عناصر طبیعت است و خلقت اولیه اش از خاک است. ولی از نظر بعد معنوی، شأن و منزلت انسان ملکوتی و فراتر از طبیعت است. لذا انسان ناگزیر به برقراری ارتباط و تعامل با طبیعت است تا در راستای این تعامل تمامی نیازهای اولیه مادی و معنوی اش را برطرف نماید. این امر زمانی محقق می شود که انسان با دیده ی تفکر و تأمل به طبیعت و آیاتش بنگرد و در پرتو چنین نگاهی هدفمندی هستی، همچنین وجود خالق و اصل معاد برای انسان تبیین می شود. متأسفانه در جوامع امروزی بشر بیشتر برای تأمین نیازهای مادی اش از طبیعت بهره برداری می کند و جنبه معنوی طبیعت جهت رشد و تعالی انسان کمتر مورد توجه واقع می شود. حتی با بهره برداری غیر اصولی از طبیعت به آن آسیب وارد می کنند، غافل از اینکه انسان نه تنها حق هر گونه استفاده ای را از طبیعت ندارد بلکه براساس تعالیم ناب اسلامی او در برابر طبیعت مسؤل است. در این پژوهش سعی بر این است تا تعامل انسان با طبیعت و نقش طبیعت در راستای رساندن انسان به کمال حقیقی و مقصد نهایی که شناخت خالق هستی و اصل معاد است مورد بررسی قرار گیرد.
نقد و بررسی معیار مشرکان قرآنی در باور به معاد از نگاه پاتریشیا کرون
نویسنده:
پدیدآور: فاطمه رامیار ؛ استاد راهنما: زینب السادات حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی بعد از کتب تورات و انجیل است . از جمله پژوهشگران غربی در عصر حاضر مورخ و محقق دانمارکی ، پاتریشیا کرون (2015-1945) است که به شکل منسجم و با احاطه کامل به منابع اسلامی به ویژه در ارتباط با قرآن در موضوعات مختلف کتاب و مقالاتی را نوشته است . کرون با تاکید بر آیات بر آنست تا پژوهش خود را طیف تفسیری ببخشد ، که با رویکرد انتقادی و تاریخی در زمینه اعتقادات مشرکان از جمله باور به معاد آنان در قرآن، با رنگ و بوی شبهه به تحقیق می پردازد . در این پژوهش بناست تا سوء برداشت کرون در مورد ایمان مشرکان قرآنی به معاد با اهتمام به شیوه تفسیری او از آیات، مورد مطالعه و تحقیق و بررسی و در صورت لزوم نقد گردد.
نقش تربیتی معاد در خانواده از منظر قرآن
نویسنده:
پدیدآور: وجیه الحسن ؛ استاد راهنما: عباس الهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
حیات انسانی بر اساس باورهای او شکل می گیرد. یکی از اساسی ترین باورها که در تمام ابعاد انسان نمود می یابد، باور به معاد و زندگی پس از مرگ است. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق، نقش معادباوری در تربیت خانواده مورد تحلیل قرار گرفت که این تحقیق بر اساس آیه های قرآن مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت.در این تحقیق، اطلاعات لازم به روش کتابخانه ای و با استفاده از قرآن و کتب تفسیری و تربیتی مربوط به معاد، مورد تحلیل قرار گرفت و در دو بعد فردی و اجتماعی نقش معاد در تربیت انسان بررسی شد. هدف تحقیق ایجاد علاقه و امید به زندگی هدفمندانه همراه با تحرک و تلاش رفع پوچ‌گرایی که علّت بسیاری از اضطراب‌های درونی است. توسعه‌ی معاد باوری در ابعاد مختلف زندگی بشر بالخصوص در مورد تربیت خانواده مفید و موثر است. نقش اخلاقی معاد در قرآن چنین بیان شده است مانند: رهائی از تعلقات دنیوی، کنترل شهوات جنسی، نقش اجتماعی معاد در قرآن این گونه مطرح شده است مثل: اداء حق الناس، تامین امنیت اجتماعی، داشتن رفتار عادلانه. نقش سیاسی معاد در قرآن این طورآمده است مانند: ایجاد شناخت و بصیرت، راهنمائی در جهت گیری های سیاسی، اطاعت از حاکمان الهی. نقش اقتصادی معاد عبارت است از: کنترل مخارج و هزینه های فرزندان، وادار کردن اعضای خانواده به تولید، ادای حقوق الناس و حقوق الله. در این پایان نامه، کلیات و مفاهیم واژه تربیت، معاد، اعتقاد بررسی شده است.از دستآوردهای تحقیق حاضر آن است که نقش معاد در تربیت اخلاقی خانواده، عبارت است از: تعدیل غرایز، رعایت حقوق... و نیز نقش معاد در تربیت فرهنگی خانواده مانند پرورش ارزش اجتماعی و اداء حق و... و نیز نقش معاد در تربیت فرهنگ اجتماعی خانواده و پرورش و ارزشهای تامین امنیت اجتماعی، رفتار اجتماعی، استقامت و پایداری...و نقش معاد در تربیت سیاسی خانواده و درباره تربیت سیاسی مثل ایجاد شناخت بصیرت، اطاعت از حاکمان الهی، مبارزه با قدرتهای پوچ و باطل و نیز نقش معاد در تربیت اقتصادی خانواده و موازین شرعی و اداء حق، رعایت موازین شرعی، رعایت عدالت و عمل به تعهدات را توضیح داده شده است.
درس هایی از طبیعت در پرتو آیات قرآن
نویسنده:
پدیدآور: احمد عبدالهی ؛ استاد راهنما: محمدرضا امینی حاجی‌آبادی ؛ استاد مشاور: سیدعبدالمجید حسینی‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
«إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لِّأُوْلِی الألْبَابِ؛ هر آینه در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و شد شب و روز ، خردمندان راعبرتهاست» (آل عمران: 190) حدود یک ششم از آیات قرآن پیرامون آفرینش هستی و جلوه های گوناگون طبیعت بحث می کند. اختصاص یافتن چنین حجمی از قرآن به این گونه آیات، خالی از حکمت نیست و اهمیت بسیار بالای موضوع را می رساند لذا قرآن مخاطبانش را به اندیشیدن و تدبر در این آیات فرا می خواند. آفریده های خداوند را می توان از زوایای مختلف نگریست و درس های فراوانی آموخت. این پایان نامه پژوهشی است در زمینه ی شناخت قوانین طبیعت و تطبیق آن با قوانین اسلام، و اثرات آن در زندگی. سبک این پژوهش به این صورت است که ابتدا یک یا چند مثال بارز و آشکار از صحنه ها و جریان های طبیعت که قانون مشترکی دارند بیان می شود، سپس همان قانون را از زبان دین، با استفاده از نصوص قرآن و حدیث، بیان نموده و پیرامون آن از حکمت و آثار مثبتش در زندگی سخن می گوید. در این پژوهش، منبع اصلی که به آن استناد شده، آیات قرآن است بطوری که مبحثی بدون استناد به آیات قرآن در این پایان نامه وجود ندارد. نتیجه ی این پژوهش نگرشی متفاوت در خواننده نسبت به طبیعت ایجاد می کند و انگیزه ی تحقیق و بررسی در طبیعت از این زاویه را در او تحریک می نماید. همچنین شناخت او را نسبت به اهمیت و جایگاه دین افزون می کند. دیدن طبیعت با این نگرش، انسان را در سایه ی دین و آغوش طبیعت به آرامش می رساند.
نقد جامعه شناختی اسطوره انگاری قصه های قرآن کریم
نویسنده:
پدیدآور: شاه ولی صالحی ؛ استاد راهنما: فاضل حسامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از رویکردها درباره قصه‌های قرآن کریم، اسطوره انگاشتن آن‌هاست. مطابق این دیدگاه قصه‌های قرآن کریم اسطوره‌ای (نمادین و رمزی) تلقی می‌شوند؛ به‌این معنا که چنین قصه‌هایی ماجراهای واقعی و حقیقی را بازگو نمی‌کنند؛ زیرا زبان نمادین و اسطوره‌ای مدلول مطابقی ندارد و باید کشف شود، از ظاهر لفظ معنا به دست نیامده و حقیقتی ورای واژه‌ها وجود ندارد؛ خلاصه اینکه قصه‌پرداز، ملزم به بیان واقعیت نیست بلکه طبق هدف خود از «نماد» بهره می‌گیرد. چنین رویکردی را می‌توان متأثر از مبانی پوزیتویستی، اندیشه‌های فلسفی و علوم انسانی (تجربی) عصر روشنگری دانست. با تحلیل و تبیین مبانیِ معرفتی و فرهنگی اسلام و مبانی معرفت‌شناختی جامعه‌شناسی پدیده‌شناسی می‌توان آن را موردنقد علمی قرارداد؛ زیرا اشتراک گزاره‌های قرآن کریم با گزاره‌های کتب مقدس یهود و مسیحیت دوران نوزایی، بدون در نظر گرفتن مبانی معرفتی، عوامل فکری و فرهنگی ویژه‌ای اسلام با یهود و مسیحیت، باعث پیدایش چنین رویکردی شده است. قصه‌های تورات و انجیل تحت تأثیر عوامل فکری مختلف ازجمله؛ تعمیم روش معرفتی تجربی، رویکرد انتقادی به گذشته و هرمنوتیک فلسفی با نمادانگاری زبان دین، اسطوره پنداشته شده‌اند. تعریف ناپذیری اسطوره، به دلیل «ابهام» در معنا و اشتمال بر «نماد» باعث درهم‌آمیزی قصه‌های اسطوره‌ای یونان باستان با قصه‌های کتب مقدس شده است. با گسترش ترجمه کتب، به‌ویژه ترجمه قرآن کریم به زبان‌های مختلف، توسعه مدرنیته در جوامع شرقی، فعالیت گروه‌های فراماسونری، مستشرقان و خاورشناسان موجب شده است که برخی دانشمندان و روشنفکران مسلمان نیز با تأثیرپذیری از این جریان، به اسطوره انگاری قصه‌های قرآن کریم گرایش پیدا کنند. این در حالی است که مبانی دین اسلام، قرآن و فرهنگ اسلامی متمایز با مبانی عصر نوزایی، دین یهود و مسیحیت و فرهنگ آنان است. طبق مبانی اسلام و فرهنگ قرآنی؛ قصه‌های قرآن کریم با دلایل درون دینی و برون دینی، مطابق با واقع و بیانگر سرگذشت واقعی و حقیقی امّت‌های پیشین است.
آثار تربیتی قصص قرآن بر رشد و تعالی انسان با عنایت به قصه بنی اسرائیل
نویسنده:
پدیدآور: تقی رضائی نیاز کندی ؛ استاد راهنما: محمد نقی رفعت نژاد ؛ استاد مشاور: علی ملکی اصل
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان اثر بخشی تربیتی قصص قرآن بر رشد و تعالی زیستی ، روانی و اجتماعی انسان به روش کتابخانه ای انجام شده است . در این تحقیق بدنبال پاسخگویی به این سوال هستیم که آیا قصص قرآ ن بررشد وتعالی انسا ن اثر تربیتی دارد ؟ لذا سعی بر آن است تا ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی قصه، اهمیت،ویژگی‌ها و ارزش‌های تربیتی قصه در قرآن موردبررسی قرار گیرد، و در نهایت به شیوه‌ها و تکنیک‌های قصه‌پردازی در قرآن پرداخته می‌شود. قصه، در عرصه فرهنگ و انتقال مفاهیم انسانی قدمتی کهن دارد وسازگارترین فرم کلامی با ذهن بشراست. از همین روی دامنه مخاطبانش وسیع تر و قدرت نفوذش بیشتر است. گرچه زبان اصلی قرآن، زبان دین و هدایت معنوی است، امّا در کامل‌ترین وجه خود از شیوه داستان سرایی برای ابلاغ پیام خویش بهره برده است. این تحقیق کوشیده است با استفاده از آثاری که تاکنون در زمینه قصه های قرآن نگارش یافته است، وجوه امتیاز و تفاوت قصص قرآنی را با قصه های بشری به اختصار بررسی کند و در عناوین چهاردهگانه: «درستی گزاره ها، واقعی بودن داستان، فشردگی گفت وگوها، گزینشی و انتخاب گرایانه، شکسته شدن وحدت زمانی، پردازش پایه پایه، گره افکنی و مبهم گویی، تکرار و مکرر گویی، گفت وگوهای میان قصه ای، داستان در داستان، تنوّع و تفنّن در داستان پردازی، طرح ناگهانی قصه، پرده پوشی و عفیف گویی و حضور حداقلی زن در قصه های قرآنی»، تنظیم کرده و بدست دهد. و همچنین در قرآن کریم فرازهایی از سرگذشت و عملکرد اقوام پیشین بیان شده است که مهم‌ترین آنها، داستان موسی و بنی‌اسرائیل است. این داستان حاوی آموزه‌های تربیتی عدیده‌ای است و نکات ارزشمندی در زمینه تربیت دارد. یکی از مباحث مهم در امر تربیت، روش‌های تربیت است. از این رو شناخت جایگاه هر روش، سهم بسزایی در موفقیت مربی دارد و بدون چنین شناختی، نیل به نتایج مورد نظر با مشکلات فراوان و چالش‌های جدی روبرو خواهد شد.دراین نوشتار برخی از روش‌های تربیت درقرآن مورد بحث قرارگرفته است
بررسی نظریه زبان تمثیلی قرآن
نویسنده:
پدیدآور: عماد صادقی ؛ استاد راهنما: حسین علوی مهر ؛ استاد راهنما: ‌‌سیدعلی میرآفتاب ؛ استاد مشاور: حسن رضایی هفتادر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
بحث زبان قرآن از مباحث زیربنایی اساسی دانش تفسیر در دوران معاصر به حساب می آیدکه با دانش های علوم قرآنی،کلام،فلسفه،زبان شناسی واصول فقه نیز ارتباط تنگاتنگی دارد با توجه به شبهاتی که در دهه های اخیر در ارتباط،با ویژگی ها و ماهیت زبان قرآن مطرح شده، تحلیل ریشه ای این موضوع ضروری می نماید(مبانی تفسیر قرآن،دکتر مودّب،ص184).منظور از زبان قرآن «نوع ساخت ارتباطی و دلالی واژگان،عبارت ها و جمله ها در مقام مواجهه با مخاطبان خود است(فلسفه دین،علی اکبر رشاد،ص101). در باب زبان قرآن دیدگاه های متعددی وجود دارد:گروهی بر این عقیده اند که زبان قرآن، زبان عرفی ساده و تک ساحتی است و در این رابطه می گویند:«زبان قرآن همان زبان تفاهم و تخاطب عرف مردم است و خداوند برای القا و ابلاغ پیام خود به مردم، طریقه و زبان دیگری جز آن را گزینش نکرده است(سیدابوالقاسم خویی،البیان فی تفسیر القرآن،ص281).گروهی چون تیلیش زبان قرآن را زبان رمزی و اشاره(سمبلیک) می دانند «نماد» معادل فارسی «رمز» در عربی و «سمبل» در زبان های اروپایی است.(paul tilish theology of culture p:51-53)دکتر سعیدی روشن زبان تمثیل ونمادین را یکی می داند.(تحلیل زبان قرآن و مسائل آن،ص30).برخی از دانشمندان زبان قرآن را زبان اسطوره می دانند اما باید به این نکته اشاره کرد که برخی اسطوره را داستان هایی می دانند که هیچ حظی از حقیقت در آن ها وجود ندارد و معرفت_بخشی ندارد.دکتر ساجدی می گوید در برخی موارد اسطوره را داستانهایی است که می تواند مفید باشد.(ساجدی، زبان دین و قرآن،ص167-168).عده ای دیگر اسطوره را داستان های وهمی و خیالی می دانند که از محتوا و پیام خالی است.مانند دکتر سعیدی روشن.(تحلیل زبان قران و مسائل آن،ص32).عده ای چون دکتر شاکر بر این اعتقادند که زبان اسطوره همان زبان سمبلیک است.(شاکر،مبانی و روش های تفسیری،ص103) علی اصغر حکمت،اسطوره را نوعی از تمثیل می داند که در ادامه بحث بیشتر به آن پرداخته می شود.(حکمت،امثال قرآن فصلی از تاریخ قرآن کریم،ص3.4).در باب اسطوره انگاری در عرب باید خاطرنشان کرد برخی از دانشمندان غربی معاصر چون ریچارد بریث(1900-1990م) ایشان معتقد هست که گزاره های دینی افسانه های مفید است به اعتقاد بریث این افسانه ها و داستانها در مخاطبان آثار روان شناختی دارند.اما برخی دیگر از دانشمندان غربی چون «ارنست کاسیرر» و «وینستون کینگ» معتقد به اسطوره انگاری در گزاره های دینی هستند؛از این رو، آنها را غیر علمی،غیر عقلانی و نمادین می دانند و روش اسطوره ای به طور کامل با روش علمی تفاوت دارد و تلاش برای عقلانی ساختن آن تلاشی بیهوده است.(ساجدی،زبان دین و قرآن،ص174).گروهی دیگر از نواعتزالیون زبان قرآن،را زبان تمثیلی دانسته اند دلایل تمثیلی بودن زبان قرآن را این گونه بیان می دارند:الف:رایج بودن زبان تمثیلی در تمامی زبان ها و ادیان؛ب:ناتوانی عقل از درک ماوراء طبیعت؛ ج:قابل فهم بودن مفاهیم غامض و پیچیده از رهگذر تمثیل؛ح:رفع تعارض میان علم و قرآن چ:برخورداری قرآن از سطوح مختلف بیان. مانند احمد خلف الله و در میان خاورشناسان افرادی چون آکوئیناس بر این اعتقادند از آنجا که محور اصلی این رساله بررسی نظریه زبان تمثیلی قرآن با تأکید بر دیدگاههای نواعتزالیون چون محمد احمد خلف الله و برخی خاورشناسان چون آکوئیناس می باشد بحث های دیگر زبان قرآن تا حدی در مورد آنها زیاد سخن گفته شده است اما در مورد زبان تمثیل آنطور که باید و شاید مطالبی در خور توجه بیان نشده است لازم است در این قسمت به تبیین زبان تمثیلی قرآن از دیدگاه نواعتزالیون خلف الله و خاورشناسان پرداخته شود تا جای ابهامی در مورد این مسأله وجود نداشته باشد از آنجا که بحث زبان قرآن بحثی دیرین است که دانشمندان مسلمان و مستشرقان در این زمینه قلم فرسایی کرده اند.احمد خلف الله بر این عقیده است که داستان های قرآن،می تواند داستانهای غیر واقعی باشد و در تمثیل ضرورت ندارد که حوادث اتفاق افتاده باشد یا شخصیت ها موجود باشند، همانگونه که ضرورت ندارد گفتگوها و محاوره ها صادر شده باشند، بلکه در تمام این جهات یا در بعضی از جهات آن به فرض و خیال اکتفا می شود.(الفن القصصی فی القرآن الکریم، ص153).تعریف احمد خلف الله از تمثیل این است که تمثیل را قصه ای می داند که در قرآن از باب ضرب المثل یا تمثیل در قالب هنری درآمده باشد و آن را با قصه اسطوره ای که از لحاظ محتوا و شکل با آن متفاوت است جدا می کند.(الفن القصصی فی القرآن الکریم،ص182).در تقسیم بندی بیان شده از سوی خلف الله داستانهای تمثیلی به زبان نمادین برگردانده شده یا به زبان نمادین قابل تحویل است.از این رو هنری و ادبی بودن این نوع داستان از نوع داستانهای تاریخی روشن تر است؛ زیرا گرچه برخی مفسران قصه تاریخی را واقعی و حقیقی می دانند، ولی قصه تمثیلی را نوعی تمثیل مبتنی بر بیانی عرفی دانسته اند که ممکن است حق نما یا بر پایه خیال باشداز این رو شخصیت های قصه تمثیلی لزوماً واقعی نیستند.(الفن القصصی فی القرآن الکریم،ص183).اصرار و تأکید خلف الله بر این نکته که داستانهای قرآن غیر واقعی است تا حدی است که برخی از آیات قرآن چون سوره فرقان«وَ قالُوا أَساطیرُ الْأَوَّلینَ اکْتَتَبَها فَهِیَ تُمْلی‌ عَلَیْهِ بُکْرَهً وَ أَصیلاً (5)قُلْ أَنْزَلَهُ الَّذی یَعْلَمُ السِّرَّ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ کانَ غَفُوراً رَحیماً (6) که احتمال نفی وجود اساطیر در قرآن می رود ایشان از قول فخر رازی چنین نقل می کند:فخر رازی هم بر این اعتقاد است که در این آیات خداوند در صدد انتساب قرآن به خود و نفی این سخن که قرآن دست نوشته محمد(ص) می باشد،نه در صدد این است که اسطوره را از قرآن کریم نفی کند.(الفن القصصی فی القرآن الکریم،ص377). از سخنان اهل لغت و صاحب نظران این گونه بر می آید که تمثیل در برخی مواقع به صورت ضرب المثل و گاهی به صورت تشبیه(مثل زدن) است و در هر دو صورت می تواند با حقیقت همراه باشد.
نص من التراث  القرآن والعلوم الكونية
نویسنده:
أبو إسحق الشاطبي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
نقش حاملان قرآن در گسترش و نهادینه‌سازی اهداف پیامبر اسلام(ص)
نویسنده:
جهانبخش ثواقب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
پیامبر گرامی اسلام(ص) با تدبیری سنجیده و با محوریت فراگیری حفظ و آموزش قرآن کریم، گروهی زبده از قاریان و حافظان را تربیت کرد که جامعه قرآنی صدر اسلام را تشکیل می­دادند. آن حضرت با بهره­گیری از همین نیروهای قرآنی توانست با نشر آیات قرآن در میان مردم از طریق بیان که تنها ابزار ارتباطی آن روزگار بود، اندیشه توحیدی را در جامعه شرک­آلود جزیرة‌العرب گسترش دهد. سپس بر اساس این نظام فکری و در پرتو مجاهدت­های همان جامعه قرآنی در دوران جنگ و جهاد و پایه‌گذاری حکومت نبوی، امت واحده اسلامی را تحقق بخشید. این گروه از یاران به سبب جایگاه ویژه­ای که در جامعه اسلامی و نزد پیامبر(ص) کسب کردند در جهت ترویج رسالت آن حضرت به ایفای نقش پرداختند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، نقش حاملان قرآن از اصحاب رسول خدا(ص) در روند رویدادهای ایام رسالت و ترویج و تبلیغ آموزه‌های قرآنی در جزیرة العرب و بیرون از آن، بررسی شده ­است. یافته­های این پژوهش نشان می‌دهد که این حاملان قرآن، نیروی کارآمد عمل­کننده در اجرای برنامه‌های پیامبر اسلام(ص) و نشر معارف قرآنی در جامعه و میان مردم بودند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 42
فَلسَفَهُ التفسیر دو کتاب المیزان فی تفسیر قرآن ومنّه المنّان فی الدفاع عن القرآن (قراءه فی المنهج)
نویسنده:
پدیدآور: أکرم محسن مصاول ؛ استاد راهنما: عباس اسمعیلی‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این تحقیق به مفسر از زاویه‌ی ظرفیت‌های فلسفی و هستی‌شناسانه‌ای که به دانش تفسیری وی انجامیده و میزان توانایی او برای گریز از سازه‌های داخلی و خارجی که تفسیر وی و دستاوردهایش را شکل داده، از رهگذر مقایسه‌ی علامه طباطبایی، صاحب کتاب المیزان با شهید صدر، صاحب کتاب منه المنان نگاه می‌کند، از آن جهت که آن دو به یک مکتب دینی تعلق دارند، هر چند که راه‌های آنها برای رسیدن به هدف متفاوت است و هر کدام فلسفه‌ی مشخصی را پدید آوردند و تحقیقات خود را بر دسته‌ای از مسائل معطوف کردند، که مهمتر و وسیعتر از همه پرسش از فلسفه‌ی خود ایشان بوده است. هدف از این تحقیق پیگیری تجربه‌های زیستی هر مفسر و نقششان در تفسیر و درک مقصود و مشاهدات و منابع آنها در تفسیر و ابزار آن و مراد مفسر از آنها و دلایل فراوانی و چگونگی دگرگون شدن آنها می‌باشد. بنابراین روش این تحقیق، مطالعه و مقایسه‌ی معرفت‌شناسانه است با کمک هر ابزاری که به تحقق این خوانش کمک می‌کند؛ ابزارهای مختلف تاریخی و بنیادی و داد و ستد با ریشه‌ها و شرایط آنها به مثابه‌ی ابزارهایی که در تفسیر نقش دارند و سپس در آنچه با منابع و مآخذی که هر مفسری بر آنها تکیه کرده و در میان آنها دست به مقایسه می‌زند. نتیجه آن که ریشه‌ها و شرایط به شکل‌گیری دانش تفسیری ایشان کمک کرده و دیگر آن که مقصود آنها از تفسیر بر محور عقیده و پیرامون آن می‌گردد، اما آنها از ابتدا با یکدیگر تفاوت داشتند. طباطبایی مبانی خود را تنها بر قرآن کریم که صحت آن را تضمین می‌کند استوار ساخت که منظور از صحت، ارتباط آن با مفهوم خداوند یگانه است و ابزار تفسیری خود را بر این اساس وضع کرد. از این رو نزد او دین با این سیستم ظریف پیوند خورده و منطق تفسیر با این ابزارها و با آن توسعه می‌یابد. روش او با سازگار کردن میان پیروی و نوآوری و بازنگری و ریشه یابی متمایز شده است. ولی شهید صدر، دین را نظامی برای زندگی می‌بیند و از شناخت گسترده‌ای که آن را به مفهوم نامتناهی خدا ربط می‌دهد، آغاز کرده، معانی را نامتناهی می‌داند و بر این اساس ابزارهای خود را بر پایه‌ی سیستمی که دربردارنده‌ی معانی متعدد و ممکن است و با آنها تفسیر و منطق آن تحول پیدا کرده و روش او با نوآوری و بازنگری و دگرگونی متمایز می‌گردد، استحکام بخشید.
  • تعداد رکورد ها : 18145