جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع کتاب حاضر عرفان از دیدگاه قرآن است. «عرفان قرآنی بر عناصری چون تزکیة نفس، تزکیة عقل و تضحیة نفس استوار است تا سالک الی الله به مقام قرب و ولایت الهی و لقاء الله دست یابد.» مجموعه مقالات این کتاب تحت عنوان «عرفان در قرآن»، «مبادی و مبانی سیر و سلوک»، «منزلت قلب در معرفت‌شناسی عرفانی» و «معنویت‌گرایی در قرآن» در مجلات مختلف علمی منتشر شده‌اند که اینک به شکل کتاب در آمده است. نگارنده در بیان هر کدام از مباحث و تشریح آنها به آیات قرآنی استناد کرده و حقایق عرفانی را در دو حوزة عرفان نظری و عملی طرح کرده است.

عذاب استيصال کيفري دنيوي است و بر امت‌ها و جوامعي که در برابر دعوت ناصحان و پيامبران الهي مقاومت کرده و حق را تکذيب کنند، نازل مي‌شود. اين کيفر پس از اتمام حجت، اما به صورت ناگهاني فرود مي‌آيد. در رابطه با امکان وقوع چنين عذابي بر امت اسلام، ميان دانشمندان اسلامي اختلاف نظر وجود دارد. برخي با بيان ادله معتقدند اين عذاب هيچ‌گاه بر امت اسلام نازل نمي‌شود. گروهي نيز معتقدند در صورت فراهم بودن شرايط عذاب، امکان دارد امت اسلام نيز به چنين عقوبتي گرفتار شوند. در کتاب حاضر ادله هريک مورد بررسي قرار گرفته است.

در کتاب حاضر عذاب‌های الهی برای انسان معاصر با رویکرد قرآنی، روایی و عقلی بررسی شده است. ابتدا مفهوم سنت در لغت و اصطلاح گفته شده و ویژگی‌های سنت‌های الهی بیان شده و عذاب الهی به عنوان یکی از سنت‌های الهی مطرح شده است. سپس لغت عذاب مفهوم‌یابی شده و ماهیت عذاب توضیح داده شده است. در ادامه مسئله گناه و کیفر در فرهنگ اسلامی مطرح شده و تاثیر گناه انسان بر کل نظام خلقت بررسی شده است. منشاء و مراتب عذاب و فواید عذاب‌های دنیوی از دیگر مسائل مطرح شده است. در ادامه به انواع عذاب‌های دنیوی، نشانه‌ها و ویژگی‌های عذاب‌های دنیوی نیز اشاره شده است. در فصل پایانی نیز مبحث انسان معاصر و عذاب‌های دنیوی به طور مفصل ارائه شده است. استمرار عذاب‌های دنیوی، موانع وقوع عذاب، عذاب انسان معاصر، ویژگی‌های متفاوت انسان‌ها مقتضی انواع عذاب، نوع زندگی انسان معاصر مقتضی عذاب‌های غیراستیصالی و موارد دیگری در این فصل مطرح شده است. در نهایت راز پیشگیری و نجات انسان معاصر از عذاب‌های الهی بیان شده است.

بررسی دیدگاه قرآن کریم، نهج‎البلاغه، صحیفه سجادیه و روایات سایر معصومین(ع) در مورد ابعاد مختلف عذاب الهی در جهان آخرت و راهکارهای رهایی از آن به وسیله توبه و جبران گناهان است. در کتاب حاضر ابتدا به بیان کلیاتی در مورد پاداش عمل و کیفر آن پرداخته شده و سپس معیارهای عذاب شدن انسان‎ها در قیامت از منظری قرآنی و روایی بیان شده است. نویسنده در این راستا سخنانی از امام علی(ع) و امام سجاد(ع) در مورد استحقاق عذاب شدن بسیاری از مردم و نیز عفو و رحمت بی‎پایان خداوند متعال نسبت به بندگان خویش را از منظر آن دو امام، مورد بحث و بررسی قرار داده است. وی در ادامه بر این نکته تأکید می‎کند که خداوند هیچگاه دوستان خویش را اگر چه گناهکار باشند عذاب نمی‎کند و عذابش تنها برای دشمنان خدا و دشمنان اولیای الهی خواهد بود. ضرورت یاد خدا و معاد و پرهیز از تکذیب آن دو، از دیگر مندرجات این کتاب است.

پژوهشی در آیات و روایات در موضوع مرگ است. کتاب در 6 فصل مسائل و حوادث و سکرات مرگ را توضیح می‏دهد. نویسنده با استناد به حدیثی از امام حسین (ع) که طبق آن مرگ به عنوان پلی تعریف شده که فقط ما را از این دنیا به دنیای دیگر انتقال می‏دهد به تبیین حقیقت مرگ از دیدگاه اسلامی پرداخته و نکاتی درباره احتضار، قبض روح، ترس از مرگ، عزرائیل، یاد مرگ، اجل حتمی و معلق و سکرات مرگ بیان کرده است.