جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«کرامت انسانی»، هم در آموزه های اسلامی و هم در نظام بین المللی حقوق بشر، به طور خاص مطمح نظر قرار گرفته است. اهمیت این موضوع در رویکرد قرآنی، به جایگاه و نقشی برمی گردد که این معنا برای انسان در نظام آفرینش به طور عام، و در نظام سیاسی به طور خاص، به وجود آورده و در نظام حقوق بشری، به مبنا بودن آن برای شناسایی حقوق بشری و حقوق شهروندی معطوف است. اگرچه بحث «کرامت انسانی» قدمتی طولانی دارد، اما آنچه امروزه این موضوع را در کانون توجه اندیشمندان و سیاست مداران قرار داده آثار گستردة آن در نظام حقوقی و نظام سیاسی است. ارزیابی آنچه در خصوص این واژه به نگارش درآمده در گرو فهم معنایی و شناخت رویکرد مبنایی آن است. ادعا این است که ریشة معنایی و مبانی بیان شده در حوزه های گوناگون علمی، از جمله نظام سیاسی اسلام، در گرو فهم معنای قرآنی این واژه است. «کرامت قرآنی» به معنای برخورداری از قدرت تعقل و اندیشه است، هرچند انتظار قرآنی آن است که هدف و جهت اندیشه در روابط اجتماعی و سیاسی بر محور تقوای الهی باشد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که این واژه به طور جدی تر و عمیق تر و حتی متفاوت تر از قبل منظور نظر قرار گرفته است.

دولت از مبانی تدبیر سیاسی در جوامع انسانی است که علاوه بر ساختار ویژه اش، به اشکال گوناگون در جماعت های انسانی از قبیل، امپراتوری، کشور، ملت ـ دولت و... حضور داشته است. از این رو، ادیان از آن جهت که به مقولة مهم تدبیر سیاسی میپردازند، به موضوع «دولت» نیز توجه داشته اند.این مقاله با روش تحلیل نظری و اسنادی و با هدف بیان معنا و منزلت دولت در قرآن کریم با این پرسش آغاز میشود که مقتضای دینی بودن دولت در گفتمان اسلامی چیست؟ به عبارت دیگر، «اسلامی شدن» دولت در یک جامعه، چه تحول معناشناختی و کارکردی برای دولت در پیخواهد داشت؟ در پاسخ به این پرسش، طرح و نقد نظریه های دولت، انتخاب «نظریة دولت مشروطه» به عنوان نظریة مبنا، بر اساس جهان بینی اسلامی و بازخوانی کارویژه های دولت اسلامی مستند به گفتمان سیاسی اسلامی و معرفی الگوی «دولت اسلامی» حاصل مقالة پیش روی شماست.

عصر محنت قرآن را به فاصله زمانی سال 218 تا سال 232 گویند که معتزله در آن ایام در دربار خلفای عباسی نفوذ داشتند و از این طریق آنان را برآن داشتند که مردم را درباره اعتقاد به حدوث یا قدم قرآن امتحان کنند و کسانی را به قدم قرآن قائل اند، از آن عقیده بازدارند یا به مجازات برسانند. مطالب آن در دو بخش با این مباحث آمده است: بخش اول، زمینه های تاریخی: نگاهی به دگرگونی های فکری و اعتقادی در جهان اسلام، معتزله؛ بخش دوم، عصر محنت قرآن: تسلط معتزله بر دستگاه خلافت، قرآن و مجادلات کلامی، محنت، خلفای عباسی و جریان محنت، جریان مقاومت.

پایان نامه حاضر به بررسی قرآنهای خط کوفی ایران از آغاز تا نیمه قرن ششم هجری اختصاص دارد ودر دو فصل ارائه شده است. در فصل اول پیشینه خطعربی، آغاز کتابت قرآن، پیدایش خط کوفی و روندتحول آن در جزیرةالعرب بررسی شده و فصل دوم درباره نفوذ خط کوفی در ایران و تحولات آن است. دراین فصل قرآنهای خط کوفی اولیه، قرآنهای خط کوفی با شیوه ایرانی، خط کوفی ایرانی تزئین بخش سایر آثارهنری و گزیده ای از قرآنهای خط کوفی ایرانی درمجموعه های نسخ خطی ایران و جهان، عناوین موردبحث را تشکیل می دهد.