جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2237
امامت در قرآن از دیدگاه فریقین
نویسنده:
عبدالعلیم برهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سعادت انسان، هدایت و رسیدن به مقام والای انسانیت، نجات از قید و بند اسارت، دست یافتن به مقام عبودیت و یکتا پرستی جز در پرتو هدایت ائمه معصومین و قبول ولایت آن ها ممکن نیست؛ از این رو شناخت ائمه معصومین از دیدگاه قرآن یکی از مهم ترین و لازم ترین کارها در این زمینه است. این پایان نامه با موضوع « امامت در قرآن از دیدگاه فریقین» در چهار فصل ارائه شده است: در فصل اول، پیشینه تاریخی بحث امامت، ضرورت موضوع، معنای لغوی و ا صطلاحی امام، موارد استعمال کلمه امام در قرآن، اهمیّت امامت نزد فریقین، جایگاه امامت در قرآن و برتری آن بر نبوّت و فرق بین نبوت و امامت بررسی شده است. در فصل دوم، علم امام درقرآن، ضرورت آگاهی رهبری جامعه اسلامی از نظر قرآن، دیدگاه امامیه درباره علم امام، دیدگاه اهل سنّت درباره علم امام و نقد آن، ادّله جواز تقدیم مفضول بر فاضل و نقد آن معرفی راسخین در علم، مراد از اتوالعلم در آیه شریفه 49 عنکبوت و تنها مصداق من عنده علم الکتاب(رعد_43) مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم به بررسی عصمت امام در قرآن، ضرورت عصمت برای مقام امامت، معنای لغوی و اصطلاحی عصمت، دیدگاه اهل سنّت درباره عصمت، بررسی دیدگاه اهل سنّت پیرامون آیه شریفه 124 بقره و دیدگاه امامیه پیرامون آیه شریفه 59 نساء پرداخته شده است. فصل چهارم به بررسی راه های تعیین امام و بررسی آیات مربوط به ولایت و امامت علی (ع) از دیدگاه فریقین پرداخته است. انسان کامل از منظر قرآن و روایات موسوی، سید حسن شهاب. کارشناسی ارشد فقه و معارف اسلامی. مدرسه عالی فقه و معارف اسلامی. استاد راهنما: قدردان قرا ملکی، محمد حسن. استاد مشاور: حسینیان، محمدجعفر. 1380.103 صفحه. تعداد منابع: 27. کلید واژه انسان، کامل، فلاسفه، مکاتب، افلاطون، ارسطو، ژان پل سارتر، نیچه، ابوعلی سینا، صدر المتألهین، عرفا، ابن عربی، مولوی، ملکوتی، حیوانی، پیامبر|، امیرالمومنین(ع)، خود شناسی، آزادی، حق، تواضع، امام حسن×، زیاده طلبی، جهالت، سکوت، ابراهیم(س)چکیده این تحقیق با عنوان « انسان کامل از منظرقرآن و روایات» در پنج فصل تنظیم شده است: فصل اول به بررسی کلیات، ضرورت موضوع، هدف و روش تحقیق، تعریف انسان و انسان شناسی اختصاص دارد. نویسنده هدف از این تحقیق را آگاهی از تفاسیر مکاتب و دانشمندان بزرگ آن ها درباره انسان کامل و آشنایی با تفسیر انسان کامل از منظر قرآن مجید و روایات معرفی کرده است. فصل دوم به بررسی دیدگاه ها، آرای فلاسفه مغرب زمین(افلاطون، ارسطو، ژان پل سارتر و نیچه)، آرای فلاسفه اسلامی( ابوعلی سینا، فلاسفه قدیم و صدرالمتألهین)، آرای عرفا (ابن عربی و مولوی) و تحلیل و بررسی آرا و بیان نظریه مختار، پرداخته است. فصل سوم، انسان کامل از منظر قرآن مجید را طی سه گفتار ( ابعاد ملکوتی انسان، ویژگی های انسان کامل و ابعاد حیوانی انسان مورد بررسی قرار داده است. فصل چهارم به بررسی انسان کامل و صفات آن از منظر پیامبر اکرم|، امیرالمومنین(ع) (خود شناسی، آزادی خواهی، گفتار حق، رفتار با تواضع، گوش دادن به دانش های سودمند و...) و امام حسن مجتبی(ع) ( بی اهمیّت بودن دنیا در نظر او، پرهیز از زیاده طلبی، دوری از جهالت، سکوت حکیمانه و...) اختصاص یافته است. در فصل پنجم، ابعاد کمالی حضرت ابراهیم (س)، پیامبر اکرم| و امیر المومنین علی (ع) پرداخته شده است.
معناشناسی تاریخی و توصیفی واژه قرب در قرآن کریم
نویسنده:
محمود آقاساکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
واژه قرب دارای مشتقات، وجوه معنایی و واژگان هم حوزه مختلفی در دوره جاهلی و قرآنی است. معنای وضعی و اولیه قرب مفهومی مانند تهیگاه آدمی یا قراب و غلاف شمشیر بوده است. اولین سئوال این است که این واژه چه تطورات معنایی یافته و چهوجوه معنایی دارد؟ این سئوال با بررسی این واژه در دوره های جاهلی و قرآنی پاسخ داده می شود. یکی از واژه های مهم و قابل بررسی واژه قربی است این واژه در آیه 23سوره شوری دارای وجوه مختلف تفسیری است و هر یک از مفسران شیعه و اهل سنت تفسیری متفاوت از آن ارائه کرده اند. اختلاف اصلی بر سر مصداق قربی در این آیه است، در این تحقیق با این مبنا که قرآن دارای معانی ظاهری و باطنی است، میان نظر شیعه مبنی بر مصداق مودت قربی بر اهل بیت و نظر آنها که قربی را طبق ظاهر آیه و سیاق آیات به معنی تقرب به خداوند گرفته اند، جمع شده؛ بنابراین هم روایات که متواتر اند و هم ظاهر آیه وسیاق که قربی را تقرب به خدا نشان می دهد، مورد توجه قرار می گیرد.
عبادات و برکات شب در آیات و روایات
نویسنده:
فرشته سمیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عبادت و راز و نیاز با خالق یکتا در قرآن و روایات از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، به طوری که آیات فراوانی از قرآن کریم به بحث عبادت اشاره کرده است و بر اهمیت آن تأکید فرموده است.عبادت و پرستش خداوند یکتا و ترک پرستش هر موجود دیگر، یکی از اصول تعلیمات پیامبران الهی است، تعلیمات هیچ پیامبری از عبادت خالی نبوده است.چنانچه می‌دانیم در دین مقدس اسلام نیز عبادت سرلوحه همه تعلیمات است، چیزی که هست در اسلام عبادت به صورت یک سلسله تعلیمات جدا از زندگی که صرفاً به دنیای دیگر تعلق داشته باشد وجود ندارد، عبادات اسلامی با فلسفه‌های زندگی توأم است و در متن زندگی واقع است. گذشته از اینکه برخی عبادات اسلامی به صورت مشترک و همکاری دسته جمعی صورت می‌گیرد، اسلام به عبادت‌های فردی نیز آنچنان شکل داده است که متضمن انجام پاره‌ای از وظایف زندگی است، مثلاً نماز که مظهر کامل اظهار عبودیت است چنان در اسلام شکل خاص یافته که حتی فردی که می‌خواهد در گوشه خلوت به تنهایی نماز بخواند خود به خود به انجام پاره‌ای از وظایف اخلاقی و اجتماعی از قبیل نظافت، احترام به حقوق دیگران، وقت شناسی، جهت شناسی، ضبط احساسات، اعلام صلح و سلم با بندگان شایسته خدا و غیره مقید می‌گردد و انسان نیاز به عبادت و پرستش دارد. امروز که در دنیا بیماری‌های روانی زیاد شده است، در اثر این است که مردم از عبادت و پرستش روی گردانده‌اند.خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:?وَ مَا خَلَقَتَ الجِنَّ و الاِنسَ إلاّ لِیعبُدون?؛ و جن و انس را نیافریدم مگر برای اینکه مرا بندگی کنند.در این آیه هدف از آفرینش تمام موجودات را عبادت برای پروردگار جهانیان بیان می‌فرماید.البته عبادت در شب، به ویژه در سحرگاهان و نزدیک طلوع فجر، اثر فوق العاده‌ای در صفای روح، تهذیب نفس، تربیت معنوی انسان، پاکی قلب و بیداری دل، تقویت ایمان و اراده، تحکیم پایه های تقوی در دل و جان انسان دارد که حتی با یک مرتبه آزمایش، انسان آثار آن را به روشنی در خود احساس می‌کند. به همین دلیل، علاوه بر آیات قرآن، در روایات اسلامی نیز تأکید فراوانی بر آن شده است.در روایتی از امام صادق? می‌خوانیم: «سه چیز از عنایات مخصوص الهی است: عبادت شبانه (نمازشب) و افطار دادن به روزه‌داران و ملاقات برادران مسلمان». در حدیث دیگری از همان حضرت نقل شده است که در تفسیر آیه 114 سوره هود فرموده است: ?وَ أَقِمِ الصَّلاهَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ذلِکَ ذِکْرى‏ لِلذَّاکِرینَ?؛ یعنی: در دو طرف روز و اوایل شب، نماز را برپادار؛ چرا که حسنات، سیئات (و آثار آنها) را از بین می‌برد، این تذکری است بـرای کسانی که اهل تذکرند.پس نماز شب گناهان روز را از بین می‌برد. و یا آیه 2 سوره مزمل می‌فرماید: ?قُم اللّیل اِلّا قلیلاً?.بحث عبادت در شب تأکید شده است و مفسران زیادی ذیل این آیات اقوال مختلفی را بیان کرده‌اند. با توجه به این تأکیدها و تأمل در این آیات و روایاتی که در پی اهمیت این موضوع به ما رسیده است، این سوال مطرح است که چرا خداوند متعال در آیات قرآن و ائمه معصومان? در روایات متعدد، شب را بهترین هنگام برای عبادت و نیایش با معبود یکتا دانسته و بر اهمیت آن تأکید فرموده‌اند و چرا بیشترین اتفاقات مهم در شب رخ داده است مثل شب معراج پیامبر، شب قدر، شب عیدقربان، شب جمعه، شب نیمه شعبان و شب اول رجب...چرا در اهمیت و فضیلت دعا و نیایش در شب تأکید شده و اینکه چرا ساعاتی از شب از لحاظ فضیلت اهمیت بیشتری دارد؟این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش‌ها است. همچنین در این پژوهش به معنای واژه «عبادت» و واژه‌هایی که نقش کلیدی را مانند لیل ایفا می‌کنند پرداخته می‌شود، تا با معناشناسی این کلمات کلیدی، نویسنده بهتر بتواند به طور دقیق به موضوع انتخابی خود بپردازد. پس از مراحل ذکر شده به نتیجه گیری کلی پرداخته شده و براساس مراحل طی شده در تحقیق، نتیجه‌ای که بدست آمده بیان می‌شود.
رساله امام هادی (ع) به اهل اهواز در توضیح حدیث «لا جبر و لا تفویض»
نویسنده:
میثم گویا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با این هدف که:نگاه قران و ائمه علی الخصوص امام هادی? به مسئله جبر و اختیار چگونه بوده است و از آنجا که مسأله جبر و اختیار از مسائل مهم اعتقادی است و عقاید ما باید برگرفته از اعتقادات ارائه شده توسط ائمه هدی? باشد لازم به نظر می‌رسد این مسأله نیز از منظر این بزرگواران به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد و چون درباره نامه امام هادی? به اهل اهواز کاری صورت نگرفته است ضرورت دارد درباره اش تحقیق شود پرسش اصلی این پژوهش که نگارنده در صدد پاسخ گویی به آن است چنین می‌باشد که آیا انسان در انجام اعمالش مختار است یا مجبور؟که تعاریفی چون جبر، تفویض، اختیار، بل أمر بین الأمرین، قضا و قدر، عدل و حسن و قبح عقلی با توجه به نامه امام هادی به اهل اهواز مورد بررسی قرار می‌گیرد و در نهایت نتیجه حاصل از بررسی نامه امام هادی? در توضیح حدیث لا جبر و لا تفویض آشنایی با سیره ائمه و نگاه آنها به مسئله فوق بوده است که نتایج ذیل از بررسی نامه فوق به دست می‌آید: 1-در اعمال، رفتار انسان نه جبر کامل و نه اختیار تام برقرار است 2- خداوند بر اساس اصل وجودیش بر همه چیز علم و آگاهی و اراده دارد 3-آزادی از جمله ارزش های است که قرآن کریم به آن اهمیت بسیار داده است4-عدالت از مفاهیم والایی است که قرآن کریم نیز آن را به عنوان یکی از اهداف بعثت انبیاء بیان نموده است 5- هدف از امتحان الهی شکوفا کودن استعدادهای بشر و آشکار نمودن باطن و حقیقت آدمی است.
عوامل خطای انسان از دیدگاه قرآن کریم
نویسنده:
حمید فیروزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ازجمله مسائل مورد تحقیق از نگاه قرآن کریم ، عوامل خطاست.خطا یعنی اشتباه، خلاف، تقصیر، غلط، نادرست ، ناراست ، سهوو فعلی است که بدون اراده از مکلف صادر شود که به آن بازخواست نمی شود.عوامل خطای انسان از نگاه قرآن به معرفتی ، اخلاقی ، روانی و روش شناختی قابل تقسیم است.1 - عوامل معرفتی : مجاری معرفتی انسان عبارتند از: حس، عقل ودل که تمام آنها به نحوی خطا پذیر هستند .حس به دلیل جزئی ومحدود بودنش، شناخت را سطحی می کند و یقینبا آن حاصل نمی شود.عقل نیز به دلیل محدودیت آن به درکامور کلی، نمی تواند به تمام حقایق دست یابد. گاهی نیز به سبب نشستن غبارهایی برروی آن دچار خطا می شود.خطا پذیری دل نیز به دلیل نشستن غبارهایی از جمله هوی نفس برروی آن است.2- عوامل اخلاقی: برخی رذایل اخلاقی همچون تکبر پرده‏اى ظلمانى بر فکرانسان مى‏اندازد و قدرت تشخیص را از او مى‏گیرد، قلبش همچون یک ظرف مهر شده، مى‏گردد. ونیزپیروی از هوای نفس ، مانع به کارگیری صحیح قوای درک کننده انسان می شود. غفلت هم عارض برقوای ادراکی انسان شده و آن را مختل نموده ،کارایی آن را از بین می برد و راه را برای نفوذ شیطان باز می نماید.3 – عوامل روانی : عجله یکی از عوامل روانی خطاست که مراد از آن انجام کار به مجردخطور آن به ذهن و بدون تامل است. عجله موجب می شود که انسان نتواند میان خیر و شر فرق‏گذارد. همچنین مانع قضاوت صحیح می گردد. وابستگی مفرط به دنیا جزعوامل روانی است که سبب عدم تشخیص راه درست می شود. آرزوی طولانی واشتغال بیش از حد بدان ، سبب ازدسترفتن قوه تشخیصو قرین شدن با شیطان است. تعصب که وابستگی غیرمنطقی به شخص یا عقیده خاصی است و حجاب ضخیمى بر دیده عقل انسان مى افکند و سبب محروم شدن از درک حقایق می گردد. تقلید بی دلیل ازدیگران وپذیرفتن رأى آنان بدون درخواست برهان، از دیگر عوامل روانی خطا است. زنجیرى که اندیشه انسان را به بند مى کشد و به آدمى اجازه نمى دهد که درباره عقاید خود بیاندیشد. شخصیت گرایی یعنی پذیرش بی چون و چرای بعضی از اندیشه ها بدون مبنای علمی و عقلی، نیزسبب دربند کشاندن اندیشه ، اراده و زوال قدرت بصیرت و باز داشتن از حق گرایی می گردد. سیطره عوامل محیطی نیز بر انسان قدرت درست فکر کردن وگزینش راه درست را از وی سلب می کند. اثر پذیری ازشیطان که با سلاح وسوسه انجام می گیرد،درمقوله روانی می گنجد.این امر، سبب تصرف اندیشه و خیال انسان و مختل ساختن قوه تشخیص اومی گردد.4- عوامل روش شناختی : اعتماد به جهل درتقابل با علم وعقل ، سبب عدم تشخیص ارزش ها از ضد ارزش ها درانسان می گردد. اعتماد به ظن، موجب از دست دادن قدرت بصیرت، دوری از علم می شود. اعتماد به شک نیز، سبب مشتبه شدن در امور، مانع ادراک صحیح و تفکر، فقدان بصیرت و نفوذ شیطان درانسان است.
اخلاق خانواده مطلوب در سیره نبوی
نویسنده:
رضا محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم، پیامبر (ص) را اسوه اخلاقی در رفتار مسلمانان معرفی نموده از این رو پرداختن به سیره عملی و روش‌های اخلاقی پیامبر (ص) جنبه اسوه دارد و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، هدف ازاین پژوهش این است که با محور قرار دادن سیره نبوی، خانواده مطلوب از لحاظ جایگاه،اهمیت، انگیزه و تشکیل ونظام ان موردبحث و بررسی قرار گیرد ، در این راستا ملاک گزینش همسر از لحاظ اعتقادی، ظاهری، اخلاقی و تمام شرایط براساس سیره نبوی آورده شده است و وظایف و مسئولیت‌هایی که اعضای خانواده نسبت به هم دارند و مورد قبول همه اعضای خانواده باشد مورد توجه قرار گرفته است.باتوجه به بررسی‌های صورت گرفته می‌توان چنین استنباط کرد که خانواده مطلوب براساس سیره نبوی خانواده ای است که کانون حفظ سنت‌های اخلاقی و مرکز رشد عواطف و احساسات است وسلامت آن عامل سلامتی و رشد اجتماع خواهد بود و نابسامانی و بیماری آن جامعه‌ی انسانی را دچار آسیب خواهد کرد. همچنین خانواده مطلوب خانواده‌ای است که پای بندبه مقررات شریعت الهی و اخلاقی و آداب اسلامی است و برای به دست آوردن خیر و منافع این دنیا و دنیای پس از مرگ تلاش می‌نماید، خدای سبحان پیامبر گرامی اسلام را اسوه حسنه ای قرار دادتا مردم چگونگی تشکیل خانواده مطلوب را ازسیره رفتاری وسنت ان حضرت بیاموزندچرا که انسان، جامعه‌ای را که با ضوابط اخلاقی حفاظت و هدایت می‌شود، دلپذیرتر می‌یابد و درک می‌کند که راه رسیدن به تعادل، آرامش و موفقیت، التزام به اصول اخلاق مانند صداقت، سخاوت ، صبر، خوش‌بینی، قناعت ودیگر صفات اخلاقی است که در روابط مناسب اعضای خانواده وتعالی آن موثر است.این تحقیق به روش کتابخانه ای و با بررسی کتابهای تاریخی وروائی سنت وسیره نبوی تحلیل و تنظیم شده است.
ترجمه و تحقیق رساله «اسرار بسمله»
نویسنده:
مائده ایزدی,سیده‌فاطمه هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
همه کتب آسمانی واز آن جمله قرآن کریم با آیه بسم الله الرحمن الرحیم آغاز می‌شوند. باء بسمله به بهاء یعنی نور، سین به سناء یعنی رفعت میم به ملک و مجد خداوند اشاره می‌کند خداوند با مشیت و اراده خود بهاء و سناء را خلق کرد و به وسیله آفرینش تجلی نمود. الله جامع جمیع صفات است که به وسیله رحمانیت ورحیمیت خود را بر مخلوقات معرفی می‌کند. بسمله به اسم اعظم الهی نزدیک است و در باء که سرّ سببی است گنجانده شده و همه در نقطه باء جمع گردیده‌اند این نقطه نور محمدی ست که اولین و والاترین آفرینشهاست سپس نور علوی است که هدف از آفرینش وعلت غایی آن رسیدن به این حقیقت بلند مرتبه و عظیم است. ارکان اسم اعظم الهی لا اله الا الله محمد رسول الله علی ولی الله و بعد شیعیان هستند که اولین مرتبه مرتبه‌ی حق است و دومین پیامبر اسلام(ص) و سومین مرتبه خاندان پیامبر و چهارمین مرتبه انبیاء و شیعیان حقیقی هستند که در بسمله اول الله بعد رحمن بعد رحیم بعد بسم میباشد.
ادوات استفهامی و کاربرد آنها در قرآن مجید
نویسنده:
محمود قصری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
غرض اصلی از پرسش ، طلب اخبار و آگاهی، برای رفع جهل و ناآگاهی است تا حدی که می‌توان تمدن و فرهنگ بشری راه دستاورد و نتیجه پاسخ به سئوالها و پرسشهای انان دانست . در حوزه ادبیات ، ادبیات بهترین زبان و وسیله برای انتقال مفاهیم و مقاصد مذهب می‌باشد اولا بدین سبب که مانند مذهب فطری است ، ثانیا به لحاظ این که ابزار و امکاناتی که از زبان ادبی برای ایجا بهترین ارتباط - بلاغت - در اختیار دین و مذهب می‌گذارد، هیچ زبان دیگری - علمی، فلسفه - نمی تواند فراهم کند، لذا خداوند متعال نیز زبان ادبی را با تمام شیوه‌ها و امکانات آن برگزیده است تا به اقتضای حال و مقام از بیشترین و بهترین تاثیر کلام - رسایی و بلاغت - استفاده کرده باشد. حال در این محدود اهمیت ویژه استفهام، به عنوان یکی از امکانات و توانائیهای کلام ادبی معلوم و هویدا است و حاصل سخن این که به قول "رابرت فراست " که در ادبیات "چیزی بگویند و ما چیزی دیگر بفهمیم" در بخش معانی و خصوصا استفهام، این سخن بسیار ارزنده و ملموس خواهد بود. این رساله پیرامون ادوات استفهامی و کاربرد آن در قرآن مجید است که در سه باب و به شرح زیر تنظیم شده است : -1 باب اول: که در این باب به تعریف استفهام و بیان ارکان و انواع آن و به ذکر نظریات علمای نحو و بلاغت ، درباره اودات استفهامی به طور تفصیل سخت به میان آمده است . -2 باب دوم: این باب شامل دو فصل می‌باشد، فصل اول، که در آن به ذکر معانی مجازی ادوات استفهامی از دیدگاه دانشمدان بلاغت و تفسیر، پرداختیم و فصل دوم که به بیان معانی مجازی آیات استفهامی در قرآن به ترتیب سوره‌های قرآنی، بسنده کردیم. -3 باب سوم: که در فصل اول آن، درباره کاربرد ادوات استفهامی در قرآن، و در فصل دوم درباره نکاتی پیرامون معانی مجازی استفهام پرداختیم.
تصاویر هنری رذایل اخلاقی در قرآن کریم
نویسنده:
محمود قتالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم کتاب زندگی است و با هدف تحول فکری ، معرفتی و اخلاقی نازل شده است. این کتاب کامل و جامع ، به همه ابعاد وجودی انسان از جمله پرورش اخلاق توجه نموده است و در این راستا با تبیین دقیق فضایل و رذایل اخلاقی در زیباترین نوع بیان، چگونه زیستن را به انسان آموخته است. بیان قرآنی بر محور تصویرگری و صحنه‌پردازی استوار است. قرآن کریم با شیوه تصویرگری ، رذایل اخلاقی از جمله شرک، نفاق ، کفر ، دنیاپرستی و... را چنان زیبا و هنرمندانه ، معرفی کرده است که مخاطب به خوبی قبح آن‌ها را درک می‌کند؛ همچنین با به تصویر کشیدن پیامدها و آثار شوم گناهان، انسان را از خواب غفلت بیدار و متنبه می‌سازد تا در دام معاصی گرفتار نشود. قرآن کریم برای تبیین دقیق رذایل از تصاویری حسی، مجسم و خیال انگیز بهره برده است که سرشار از حرکت، حیات و پویایی هستند تا بدین طریق معانی را از راه حس و فکر و وجدان و روان به خواننده منتقل کند. این تصاویر برگرفته از واقعیات زندگی آدمی هستند و از هماهنگی وانسجام بی نظیری برخوردارند و در آن‌ها، واژگان و عبارات با چنان دقتی گزینش شده‌اند که علاوه بر ایفای نقش تصویرگری، موسیقی دل انگیزی را رقم زده‌اند. ضمناً تصویرگری در قرآن به خودی خود، هدف نیست، بلکه هدف، تحقق غرض دینی و انتقال پیام قرآنی از ورای تصاویر است. لذا تصویر قرآنی، تصویری هدفمند و حامل نگرش اسلامی به زندگی، هستی و انسان است و این مولفه مهم‌ترین وجه تمایز تصویر قرآنی با دیگر تصویرهاست. در این پژوهش، نگارنده در پی آن است که با بررسی تصاویر هنری رذایل اخلاقی در قرآن کریم، علاوه بر شناساندن قبح رذایل ، بخش کوچکی از زیبایی حیرت انگیز ِ آفرینش‌های هنری قرآن کریم را تبیین کند.
صوره الله فی القرآن الکریم (دراسه دلالیه فی الآیات المتشابهات)
نویسنده:
عرفان صدیق بدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش آیات متشابهی که در وصف خداوند نازل شده اند و وجود خدا را با صفات حسی توصیف می کنند، پرداخته، و آن ها را از لحاظ ادبی مورد بررسی قرار داده و از منظر بررسی های معناشناختی تحلیل می کند، تا وجوه بلاغی و دلالت های آوایی و صرفی و نحوی این آیات را کشف کند. آن چه این تحقیق را با نمونه های مشابه متفاوت می سازد، این است که تحقیق ما از آن جایی که از دیدگاه علم معنا شناختی آیات را تحلیل می کند، از منظر سبک های نقدی جدید به آیات می نگرد. رویکرد این پژوهش نگاه ادبی به آیات و تحلیل و بررسی آنها از منظر یکی از شاخه های علوم زبان شناسی یعنی علم معناشناسی می باشد. یکی از موضوعات مورد بحث در قرآن کریم اوصاف حسی در وصف خداوند می باشد. قرآن در برخی از ایات خداوند را با اوصاف حسی وبا نسبت دادن اعضاو جوارح به وی یا نسبت دادن برخی از افعال غیر الهیوجود مقدس الهی را وصف میکند، که آیات متشابه نامیده میشوند. بررسی و تحلیل این آیات با علم معناشناختی به عنوان شاخه جدید زبانشاسی می تواند در چهار مورد مطالعه شود: 1-معناشناسی آوایی 2- معناشناسیصرفی 3- معناشناسی ترکیبی 4- معناشناسی بلاغی.پایان نامه حاضر با علم معناشناسی بر اساس سطوح چهارگانه چارچوب معناشناسی به مطالعه آیات متشابه می پردازد. آیات مورد پژوهش در این پایان نامه را می توان در 6 دسته جمع بندی کرد:1-وصف دست(ید الله)2- وصف چشم(أعیینا)3-وصف وجه(وجه ربّک)4- وصف استواء علی العرش 5- وصف نفس (نفسه) 6- نسبت دادن افعال به خداوند از باب مشاکله.
  • تعداد رکورد ها : 2237