آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 22
تحلیل معرفت‌ محورانۀ مراتب ایمان در فلسفۀ ملاصدرا
نویسنده:
محمد کاظم علوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مسئلة ذومراتب‌بودن ایمان از مسائل مهم مبحث ایمان است و در اندیشة دینی قرآن جایگاه خاصی دارد. این مسئله که منبعث از آیات قرآنی است در تفسیر "ملاصدرا" (۹۷۹-۱۰۵۰ق/ ۱۵۷۱-۱۶۴۰م) نیز مورد توجه قرار گرفته‌است. ملاصدرا در این زمینه انقسامات مختلفی از ایمان را در مواضع مختلف بیان می‌کند، لیکن این تحقیق عهده‌دار بررسی روش‌شناختی و منسجم این مسئله بوده لذا به تحلیلی نظام‌مند که مبتنی بر نظریة ملاصدرا در بارة ماهیت ایمان است می‌پردازد. نظریة ملاصدرا در ماهیت ایمان، نظریه‌ای معرفت‌گرایانه است و اصالت را در ایمان به علم و معرفت می‌دهد. بر‌این‌اساس تحلیل مراتب ایمان، تحلیلی معرفت‌محورانه را می‌طلبد. مطابق تحلیل معرفت‌محورانه، نخستین مرتبة ایمان که ایمان لفظی است، فاقد عنصر اساسی معرفت بوده و اطلاق ایمان بر آن، اطلاق مجازی است و تنها مفهوم فقهی اسلام بر آن حمل می‌گردد. مرتبة دوم که از آن به ایمان تقلیدی تعبیر شده‌است ایمان عوام است که دارای درجه‌ای از معرفت است که به آن اعتقاد گفته می‌شود و آن معرفتی تقلیدی است که مشروط و تبعی است و در‌صورتی که منجر به عمل گردد دارای حقیقت ایمان است. مرتبة سوم، مرتبة ایمان برهانی است که ایمان خواص است و واجد معرفت یقینی است لیکن یقین آن در حد «علم‌الیقین»، نخستین مرتبة یقین، است. مرتبة چهارم، مرتبة ایمان کشفی است که خود دارای دو مرتبة «عین‌الیقین» و «حق‌الیقین» است. که به خواص خواص مؤمنان و اخصین از ایشان اختصاص دارد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
تحليل درون‌شناختی ايمان در تفسير ملاصدرا از قرآن
نویسنده:
محمد كاظم علوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ايمان، گرچه محور مباحث ديني است اما در مباحث تفسيري و كلامي ـ فلسفي جايگاه خاص خود را دارد و علما با ديدگاههاي مختلف به آن پرداخته‌اند. ملاصدرا نيز در تفسير خود به مسئلة محوري ايمان پرداخته است. او كه نظام فكري حكمت متعاليه را با ملاحظة جريانهاي مختلف فكري اسلام بنا نهاده، در تفسير خود مجال بهتري مي‌يابد تا ديدگاهي جامع ارائه دهد. تحليل ايمان در تفسير ملاصدرا بيانگر اين ديدگاه متعالي است. در اين تحليل، روش‌شناسي ملاصدرا مورد ملاحظه قرار گرفته است. ملاصدرا ابتدا با در نظر گرفتن خاستگاه كلامي مسئلة ‌ايمان، به بررسي ديدگاه‌هاي مختلف كلامي و عقيدتي بر اساس مؤلفه‌هاي سه‌گانة كلامي: تصديق قلبي، اقرار زباني و عمل جوارحي ميپردازد و از اين ميان تنها تصديق قلبي را دخيل در ماهيت ايمان ميداند. او در مرحلة نهايي به تحليل اساسي و متعالي خود از ايمان ميپردازد كه در آن ايمان بمثابة يك حقيقت «درون‌شناختي» در نظر گرفته شده است و همچون ديگر امور دروني به تحليل درون‌شناختي آن ميپردازد. اين تحليل شامل چهار بخش ميشود، در بخش نخست ايمان به سه امر و ساحت علم، حال و عمل تحليل ميگردد. بخشهاي دوم و سوم، با تفكيك دو سير «ابتدايي» و «رجوعي» نحوة ترتب اين امور بر يكديگر و بيان افضليت سير رجوعي و بتبع آن علم ميپردازد. در بخش نهايي به تفكيك ميان دو نوع «علم معامله» و «علم مكاشفه» پرداخته شده و علم مكاشفه بعنوان هدف و مقصود اصلي معين ميگردد.
صفحات :
از صفحه 17 تا 32
مشخصات اثر
استعاره‌های مفهومی علم حضوری در فلسفة سینوی
نویسنده:
فاطمه مبارکی ، سید محمد کاظم علوی ، محمدرضا ارشادی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
براساس آخرین نظریات حوزة معناشناسی شناختی، بشر به صورت آگاهانه یا ناخودآگاه، برای ساده‌سازی مفاهیم پیچیدة ذهنی از استعارة مفهومی استفاده می‌کند. فیلسوفان، از کسانی هستند که برای فهم‌پذیرساختن مفاهیم انتزاعی فلسفی، از استعاره‌های مفهومی بسیار بهره برده‌اند. در پژوهش حاضر به‌کارگیری استعاره‌های مفهومی برای تبیین علم حضوری در اندیشة ابن‌سینا بررسی می‌شود. ابن‌سینا از این استعاره‌ها برای مفهوم‌سازی و ساده‌سازی علم حضوری بهره برده است. او معتقد است که ادراک حضوری زمانی حاصل می‌شود که معلوم نزد عالِم یعنی نفس حضور یابد؛ اما درعین‌حال این حضور را تنها شرط لازم برای حصول معرفت نمی‌داند و معتقد است که باید فرایند مشاهده و اشراق نیز فراهم باشد تا حضور به کسب علم بینجامد. باتوجه‌به برداشت‌هایی که از سخنان وی می‌شود، دو استعارة «علم حضوری، دیدن است» و «علم حضوری، اشراق است»، به دست می‌آید که در استعارة دیدن، سه عنصر یعنی بیننده و شیءِ دیده‌شده و نسبت میان آن‌ها حائز اهمیت است و در استعارة اشراق هم دو عنصر تابنده و شیءِ مستنیر وجود دارد. این مقاله باروش توصیفی ـ تحلیلی می‌کوشد به بررسی استعاره‌هایِ مفهومی به‌کاررفته در علم حضوری در فلسفة سینوی با روش کاملاً اکتشافی و درنتیجه به‌دوراز هرگونه فرضیه‌سازی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 243 تا 270
مشخصات اثر
مرگ حرارتی و پیامدهای الهیاتی آن
نویسنده:
جواد نوائی، سیدمحمدکاظم علوی،محمدرضا ارشادی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
صفحات :
از صفحه 233 تا 253
مشخصات اثر
معاد جسمانی از دیدگاه ملاصدرا و فیاض لاهیجی
نویسنده:
هاجر جبله
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در این نوشتار به دیدگاههای متکلمان و فیلسوفان به طور کلی پرداخته شده و بعد از آن دیدگاه ملاصدرا و فیاض لاهیجی در مورد معاد جسمانی به طور مفصل پرداخته میشود و در چایان به تفاوت ها و شباهت های این دو پرداخته میشود
مشخصات اثر
رابطه سعادت و فضیلت از دیدگاه ارسطو و فارابی
نویسنده:
علی صبری، محمد کاظم علوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
تبیین مسئله سعادت و فضیلت در نظام فکری ارسطو به‌عنوان معلم اول و فارابی به‌عنوان معلم ثانی گره-گشای مهم‌ترین مسائل حکمت عملی یعنی اخلاق و سیاست بوده است. مسئله‌ی اساسی این نوشتار بیان رابطه‌ی فضیلت و سعادت است. اطلاق عنوان کمال اول به فضیلت و کمال ثانی به سعادت و حصول سعادت از طریق فضیلت بر مبنای رعایت حدوسط، در نگرش این دو فیلسوف مشایی بهترین رابطه لحاظ شده این دو مسئله است. از طرفی به‌کارگیری طرح مدینه‌ی فاضله توسط فارابی و تأکید بر آن به این دلیل بوده که تحقق سعادت فردی منوط به سعادت اجتماع است و این مسئله را بیان می‌کند که فارابی سعادت را در نظام اجتماعی هم به‌صورت کامل به‌کاربرده است. هردو فضیلت را برحسب جنس ملکه و برحسب نوع حدوسط می‌دانستند. باوجوداین اشتراکات اختلافاتی در دیدگاه این دو فیلسوف وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها تفاوت در نگرش این دو متفکر بوده است؛ ارسطو سعادت را مسئله‌ای اخلاقی و نه دینی دانسته، ولی فارابی سعادت را مسئله دینی و اخلاقی قلمداد کرده و اساس هستی‌شناسی خود را بر مبنای توحید بنانهاده است. نقطه افتراق دیگر این دو فیلسوف در تحقق سعادت است که ارسطو سعادت را به این دنیا محدود می‌داند ولی فارابی علاوه بر سعادت دنیوی به سعادت قصوی معتقد است که همان قرب به کمال خداوند است و در این دنیا محقق و حاصل نمی‌شود. فارابی با این تفکر به سعادت جنبه و حیثیتی عرفانی بخشیده است. علاوه بر این در مشهورترین تقسیم فضیلت که مشترک بین ارسطو و فارابی است، ارسطو بر نقش فضایل عقلانی در تحصیل سعادت اعتقاد داشته اما فارابی هرچند سعادت را درگرو کسب فضایل دانسته، درعین‌حال مهم‌ترین نقش را به فضایل اخلاقی داده است و به سعادت اجتماعی در قالب مدینه‌ی فاضله توجه بیش‌تری نموده‌ است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 114
مشخصات اثر
سه ضرورت جدا‌ناپذیر در فلسفۀ شهاب‌الدین سهروردی و لیندا زگزبسکی
نویسنده:
زهرا صادقی منش ، سیدمحمدکاظم علوی ، محمد کاظم علمی سولا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
در تفکر شهاب‌الدین سهروردی و لیندا زگزبسکی، دو فیلسوف نام‌دار از دو دورۀ زمانی و حوزۀ تمدنی متفاوت، به مؤلفه‌هایی برمی‌خوریم که نوعی رهیافت مشترک در رویکرد آنها پدید آورده است. هر دو فیلسوف، با نگاه کانونی به عامل معرفتی، ارزش معرفت را محصول ارزش فرایندهایی می‌دانند که در نبود آن فلسفه محکوم به فروپاشی است. سه ضرورت مشترک در فلسفۀ سهروردی و زگزبسکی عبارت‌اند از (1) ضرورتِ تعالی درونی، که با تلاش برای تقویت ارادۀ آدمی، قائل به سیری کیفی و درونی برای معرفت است؛ (2) ضرورت حکمتِ وحدت‌بخش، که با اعتماد به خود و دیگر سنت‌های فکری، به وحدت نظر و تجربۀ انسانی می‌اندیشد و افزون بر پرورش نفس، فهم حکمت و اعتلای آن را نیازمند شهود و خلاقیت‌های شخصی در هر دوره می‌داند؛ (3) ضرورت روایت، که لازمۀ بسط نیات فلسفی را با نوعی نبوغ در اندیشیدن، در ایجاد ذوق و انگیزش و رجوع به الگوهای فکری و اخلاقی می‌جوید. این پژوهش با درنگی تازه در عوامل ارتقای معرفت، به گستره‌هایی پرداخته است که هرچند اهمیت معرفتی آنها نادیده گرفته شده ولی حیات معنوی و معرفتی فلسفه برای اثربخشی بیشتر به آن محتاج است.
صفحات :
از صفحه 209 تا 234
مشخصات اثر
استعاره مفهومی ادراک به مثابه حرکت در معرفت شناسی ابن‌سینا
نویسنده:
فاطمه مبارکی ، سید محمد کاظم علوی ، محمدرضا ارشادی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در دیدگاه معاصر، استعاره انتقال الگوی استنباطی حوزۀ مبدأ به حوزۀ مقصد است و براساسِ آن می‌توان بسیاری از مفاهیم فلسفی را بازخوانی نمود. چگونگی ادراک و مراحل مختلف آن در فلسفۀ سینوی به شیوۀ استعاری و برمبنای استعارۀ ساختار رویداد لیکاف و جانسون قابلِ‌فهم و تبیین است. طرح‌وارۀ حرکت اساس استعارۀ ساختار رویداد است که به‌صورتِ کلان‌استعارۀ «ادراک حرکت است» از ترکیب استعاره‌های اولیه «معرفت حرکت است» و «علم حرکت است» تشکیل یافته و قادر است تمام اقسام ادراک اعم از ادراک جزئی و کلی را بازسازی نماید و، در آن، حرکت کلی شامل ریزحرکت‌هایی می‌شود که خرده‌استعاره‌های کلان‌استعاره حرکت را تشکیل می‌دهند و هر کدام از این خرده‌استعاره‌ها بر جنبه‌ای از فرآیند ادراک تمرکز و آن را برجسته می‌کند. این مقاله با رویکرد استعارۀ مفهومی، ازطریقِ بیان حوزۀ ادراک (حوزۀ مقصد) توسط حرکت (حوزۀ مبدأ)، در پی ارائۀ خوانشی جدید از معرفت‌شناسی سینوی است.
صفحات :
از صفحه 199 تا 216
مشخصات اثر
بازتاب برهان اخلاقی کانت براثبات وجود خدا در فلسفه اسلامی
نویسنده:
فهیمه احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مسائل مهم و مورد بحث در معرفت بشری اثبات وجود خداوند است. به طور کلی مهم‌ترین براهین اثبات وجود خدا عبارتند از: برهان وجودشناختی، برهان جهان‌شناختی و برهان‌نظم. شدیدترین حملات به این براهین از سوی کانت انجام شده است. کانت بر اساس فلسفه‌ی نقادی خود استدلال‌های نظری در اثبات خدا را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد و همه آنها را در اثبات خدا ناتوان می‌داند واثبات آن‌ها را از طریق عقل‌عملی ممکن می‌داند.فیلسوفان و صاحب نظران مسلمان به برهان‌های اثبات وجود خدا توجه ویژه داشتند و با توجه به ادعاهای کانت در مورد براهین اثبات خدا، نظرات ویرا در دو قسمت مورد نقد قرار داده‌اند. برخی از این نقدها بیشتر برهان اخلاقی کانت را مورد نقد جدی قرار داده‌اند. در این راستا مبانی نظری اخلاقی کانت به نقد کشیده‌ و اعتبار برهان اخلاقی کانت مورد مناقشه قرار گرفته‌است.
مشخصات اثر
مناسبات عقل و ایمان از دیدگاه امام خمینی
نویسنده:
سمانه مهرنیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
چکیدهبحث ازرابطه بین عقل و ایمان و اهمیّت و فضیلت هر یک نسبت به دیگری، همواره برای بیشتر متکلمان اسلامی و مسیحی مطرح بوده است. امّا آنچه که بیشترین و مهم‌ترین بحث رابطه عقل و ایمان را تشکیل می‌دهد موضوع نقش آفرینی عقل در شناخت و درک معارف اسلامی است به این صورت که شاید پرسش شود که آیا می‌توان به نقش و جایگاه عقل در رسیدن به معارف دینی اعتماد کرد یا خیر ؟ آیا عقل می‌تواند ایمان آفرین باشد؟ آیا عقل برای حصول و پیدایش ایمان راه منحصر به فردی محسوب می‌شود یا راه‌های دیگری هم هست که او را در این راستا یاری می‌رساند ؟برای پاسخ دادن به این سوال‌ها دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد که هر یک یا از راه افراط یا از راه تفریط سعی بر کرسی نشاندن یکی از دو مقوله (عقل و ایمان) بوده اند. امّا در مقابل این دیدگاه‌ها، دیدگاه دیگری نیز وجود دارد که سعی می‌کند با نشاندن مقوله عقل و ایمان در جایگاه حقیقی خود، به رابطه بین آنها بپردازد. از این رو امام خمینی را می‌توان از معتقدان به این دیدگاه دانست. ایشان به رابطه انکار ناپذیری میان عقل و ایمان معتقد است ؛چرا که ایشان یافته‌های عقلی(علم) را مقدمه‌ای برای حصول ایمان معرفی می‌کند و معتقد است تا علمی نباشد ایمانی هم نخواهد بود، امّا از جهتی ایشان صِرف علم و معرفت را هم برای تحقق ایمان کافی نمی‌داند، زیرا معتقد است؛ هر چند که علم مقدّمه ایمان است امّا علّت تامّه و کافی برای ایمان آفرینی نیست. از این رو در این تحقیق برآنیم تا در آغاز آراء و تفکرات امام خمینی را در مورد اهمیّت هر یک از مقوله عقل و ایمان را مورد بررسی قرار دهیم و در ادامه ضمن اشاره به دیدگاه‌های مختلف درباره ارتباط عقل و ایمان، نسبت و ارتباط میان آنها و میزان تاثیر گذاری عقل بر پیدایش ایمان را از دیدگاه امام خمینی مورد کنکاش قرار دهیم.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 22