آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

پیوستگی تاریخی و فرهنگی میان دو سرزمین ایران و آناتولی در حدی است که تفکیک میان فرهنگ این دو سرزمین را به ویژه در پاره ای مقاطع تاریخی بسیار دشوار می سازد، بخش های وسیعی از آناتولی سالیان دراز تحت سلطه ایران بود و این سلطه تنها یک سلسله سیاسی نبود، فرهنگ و اندیشه ایرانی در آن سامان سلطه‌ای پایاتر و ماندگارتر از سلطه سیاسی داشت و از همین منطقه بود که بسیاری از اندیشه های ایرانی به اروپا انتقال یافت، امّا به دلیل فاصله زمانی طولانی میان سقوط سلسله ساسانی که به حذف سلطه سیاسی ایران بر این منطقه انجامید با فتح مجدد آن توسط مسلمین که مجالی بود برای احیای مجدد فرهنگ ایرانی در آن دیار، سوابق حضور ایرانیان در آناتولی پیش از اسلام به فراموشی سپرده شد. این مقاله سعی دارد تا ضمن اثبات حضور فعال فرهنگ ایرانی در آناتولی پیش از اسلام، نشانه های حیات آن را حتی پس از پایان یافتن سلطه سیاسی ایران بر منطقه مورد بررسی قرار دهد. بنابراین در این مقاله دو فرضیه مورد بررسی قرار گرفته است: 1. فرهنگ ایرانی در آناتولی پیش از اسلام حضوری قابل توجّه داشته است. 2. حضور فرهنگی ایران در آناتولی پس از حذف سلطه سیاسی ایران بر آناتولی همچنان ادامه داشته است.

به رغم این که بحث در مورد صابئین, بحث تازه اى نیست و سابقه تحقیق کلاسیک پیرامون آنان به قرن هفدهم میلادى مى رسد, اما آن چه پس از یک بررسى اجمالى در این باره به نظر مى رسد, تشتت آرا و سردرگمى محققین قدیم و جدید است. مانع عمده در راه تحقیق پیرامون این موضوع, کمبود منابع و اطلاعات و نیز مغشوش بودن اطلاعات موجود مى باشد, علاوه بر آن, استفاده یا سوء استفاده گروه هاى مختلف از عنوان صابئین, سبب اغتشاش بیش تر در اطلاعات مربوط به آنان گردیده, تا جایى که حتى تحقیقات مستشرقین و محققین جدید را نیز تحت الشعاع قرار داده است. در این مقاله سعى شده تا از خلال بررسى فرضیه هاى موجود در مورد این گروه و سنجش نقاط قوت و ضعف آن ها, نظر نزدیک تر به صواب انتخاب و ارائه گردد.

این پایان‌نامه در 9 بخش تدوین شده است : مقدمه - ایران و تشیع، سیراجمالی تشیع در ایران - دین مغولان - مغول در ایران - اسماعیلیان، بررسی علل سقوط و نقش شیعه امامیه - خلافت عباسی، بررسی علل سقوط و نقش شیعه امامیه - دوران ایلخانان - نهضتهای شیعی که شامل سربداران و مرعشیان می‌شود. - علل اهمیت دوران مغول - در پایان فهرست منابع و ماخذ ذکر شده است .

وفود در زمان پیامبر(ص) به افراد و نمایندگان قبایل عرب اطلاق می شد که اغلب آن ها به طور داوطلبانه به حضور پیامبر(ص) می رسیدند و سر تسلیم فرود می آوردند و در بسیاری از موارد اسلام آوردن قبیله ی خویش را اظهار می کردند. اغلب این‏ هیئت ‏ها که حدود هفتاد وفد شمارش شده‏ اند پس از پیروزی قطعی رسول خدا بر دشمنان و حاکمیت مسلّم‏ ایشان در جزیره العرب، به مدینه روی آوردند. آمدن نمایندگان به مدینه از سال پنجم هجری و پس از نبرد احزاب آغاز شد؛ این روند پس از صلح حدیبیه افزایش یافت و در نهایت با فتح مکه اوج گرفت؛ تا جایی که در سال نهم اکثر قبایل شبه جزیره عربستان به سوی مدینه رفتند و این سال به عام الوفود شهرت یافت. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی اهداف و پیامدهای اعزام این وفود را مورد بررسی قرار داده و با تحلیل اطلاعات منابع به این نتیجه رسیده که قبایل از ارسال نماینده به مدینه اهداف متفاوتی داشتند. برخی با هدف سیاسی از جمله کسب قدرت، ممانعت از حملات پیامبر(ص) و یا آزادی اسرا به مدینه می آمدند. برخی با نیت پذیرش اسلام و بعضی از آن ها نیز به منظور کسب امتیازات مالی به حضور پیامبر(ص) می رسیدند. نمایندگان در مدینه با پیامبر(ص) مذاکراتی داشتند و پیمان نامه های صلحی میان دو طرف منعقد می شد. مذاکرات پیامبر(ص) با نمایندگان قبایل پیامدهایی سیاسی مانند تشکیل حکومت واحد، به کارگیری وفود در امور نظامی و شکل گیری جریان ارتداد، پیامدهای دینی همچون گسترش اسلام، آشنایی با شریعت اسلامی و محو آثار شرک و بت پرستی، پیامدهای فرهنگی-اجتماعی مانند تغییر نام افراد، اماکن، پوشش و رفتار افراد و پیامدهای اقتصادی نظیر اخذ خمس و زکات از مسلمین و جزیه از اهل کتاب و اقطاع اراضی به قبایل را به همراه داشت.

موضوع احوال و سیرة پیامبر اسلام(ص) و بخصوص نبردهای واقع شده در زمان حیات ایشان از جمله مسایل مهمی است که در سیر مطالعات تاریخ اسلام همواره مورد توجه محققان اسلامی بوده است و مستشرقان نیز از آن غافل نمانده اند. مونتگمری وات، نویسنده و محقق اسکاتلندی معاصر با خلق آثار فراوان و تمرکز ویژه در سیره شناسی، سهممهمی در این زمینه داشته است. محور پژوهش حاضر، ترجمة سه فصل اول کتاب « محمد در مدینه » نوشتة اوست که تا کنون به فارسی ترجمه نشده است. بخشی از کار پژوهش نیز به بررسی و تحلیل محتوای مطالب کتاب و روش تحقیق نویسنده اختصاص یافته است. وات در این فصول، منحصرا به شرح و تحلیل نبردهای دوران پس از هجرت رسول خدا(ص) و سیاستهای بکار گرفته شده توسط ایشان در رابطه با دشمنان اسلام طبق عناوین خشم قریش، شکست حملة مکیان و پیروزی بر مکیان پرداخته است. هدف بخش اصلی این پژوهش یعنی ترجمة کتاب در راستای رفع نیاز جامعة علمی کشور می باشد. در این نوشتار تلاش شده با توجه به نقاط ضعف و قوت موجود در محتوای اثر وات، نکات قابل تأملی همچون علل عدم نقد واظهار نظر او در پاره ای از مسایل مورد بحث، استفادة محدود او از منابع اصلی تاریخ اسلام و دیدگاههای فکری نوین وی مورد بررسی دقیقتر قرار گرفته تا نتیجة مطلوب یک تحقیق علمی حاصل گردد. کلمات کلیدی: پیامبر(ص)، مونتگمری وات، کتاب «محمد در مدینه»، جهاد

تاریخ صدر اسلام و سیره ی پیامبر(ص) همواره مورد توجه نه تنها مسلمانان بلکه بسیاری از غربیان بوده است،اصولاً غربی ها دین اسلام را به نام دین محمد (ص) می شناختند و از این رو سیره و شرح احوال آن حضرتهمواره مورد توجه آنان بوده است. ویلیام مونتگمری وات یکی از مستشرقانی است که آثار بسیاری درمورد تاریخاسلام و به ویژه سیره ی نبوی دارد و آثار او مبنای تحقیقات دیگر مستشرقان حتی تا دوره کنونی قرار گرفتهاست.کتاب محمد در مدینه یکی از آثار اوست که تا کنون به فارسی ترجمه نشده است. اثر حاضر ترجمه فصولچهار و پنج این کتاب و نقد و بررسی محتوای مطالب این فصول است. وات در فصل چهار متحد کردن اعراب ودر فصل پنج سیاست های داخلی مدینه را شرح و تحلیل نموده است. این بررسی به نحوه و میزان استفاده واتاز منابع اصلی و تاثیر پیش فرضها و مطالعات محققان پیش از وات بر اثر او پرداخته و برخی از نقاط ضعف وقوت اثر او را بررسی نموده. دستاورد پژوهش حاکی از آن است که نکات مثبت اثر وات نقد آرای محققان قبل ازخود، توجه به تاثیر شرایط اجتماعی ، اقتصادی و... در تحلیل حوادث، رعایت نسبی بی طرفی علمی و استفاده ازروش همدلی در فهم وقایع سیره و شخصیت پیامبر )ص( است و در مقابل نقاط ضعفی هم چون استفاده محدودو گزینشی وات از منابع اصلی تاریخ اسلام، عدم ارجاع کافی و عدم دقت در طرح پاره ای مباحث در اثر او بهچشم می خورد.