آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

قرآن کتاب هدایت و تربیت انسان به سوی رشد و تعالی و بروز ارزشهای الهی وانسانی در اوست که برای تحقیق آن از شیوه های مختلفی بهره گرفته است. "سنجش" که تاکنون بیشتر در فنون بلاغی مورد استفاده بوده یکی از این شیوه های است که در علم بلاغت از آن به "مقابله" یاد شده است اما در این تحقیق سعی شده است که از آن به عنوان اصلی تربیتی بهره گرفته شود و به سؤالاتی چون نگاه قرآن به مجموعه ارزشی و ارزشها چگونه است؟ قرآن ارزشها را چگونه مطرح می کند؟ سنجش ارزشها چه نقشی در نگرش و رفتار انسان دارد؟ پاسخ داده شود. از اینرو ابتدا به طرح مباحثی چون نقش ارزش در زندگی انسان، چگونگی ارزش ستیزی و ارزش گذاری آموزه های دینی و شیوه های مختلف طرح ارزشها در قرآن پرداخته شده و آن گاه در فصول مختلف ارزش ایمان، سپاس، آخرت جویی، نیکی، پاکی مطرح و پس از آن آیاتی بررسی شده که در آن ارزشها و ضد ارزشهای ایمان و کفر، سپاس و ناسپاسی، آخرت جویی و دنیا طلبی، نیکی و بدی، پاکی و پلیدی با یکدیگر سنجیده شده اند و تأثیر این آزموزه های بر بینش و کنش انسان ذکر گردیده است. مهمترین دستاورد پژوهش حاضر این است که "سنجش" شیوه تربیتی منحصر به فردی است که با گشودن افقهای نو در برابر انسان، بینش و رفتار او را تحت تأثیر قرار داده و موجب گسترش ارزشها در زندگی او می گردد

این پایان نامه در شش فصل با این مباحث نگارش شده است: فصل اول، تعریف واژه هایِ کلیدی دین، شریعت وحی، رسول، نبی، نسخ و خاتم; فصل دوم، قلمرو دین و اهداف انبیا; فصل سوم، دلایل نقلی خاتمیت: خاتمیت در قرآن، خاتمیت در روایات; فصل چهارم، آثار خاتمیت: جامعیت، جاودانگی و جهان شمولی،...; فصل پنجم، راهکار اسلام در عصر خاتمیت: اجتهاد، احکام اولیه و ثانویه، ثابت و متغیر، اسلام و مسئله یِ زمان و مکان; فصل ششم، بررسی بعضی از شبهات درباره یِ خاتمیت: در این فصل شبهات بهائیت و خاورشناسان در زمینه یِ خاتمیت پاسخ داده شده است.

سخنان پیامبر اکرم که مفسر و مبین کلام الهی است، پس از قرآن کریم ارزشمندترینِ منبعِ هدایت و انسان سازی به شمار می رود. در واقع، یکی از شاخصه های روایات نبوی استشهاد به آیات قرآن و به کار بردن تعابیر قرآنی است. یکی از این روایات خطبۀ غدیر است که در آن بیش از 50 استشهاد تصریحی و تلویحیِ قرآنی دیده می شود. در این جستار به بررسی این موضوع و تحلیل «شیوه های تأثیرپذیری خطبۀ غدیر از قرآن کریم» می پردازیم و هماهنگی و ارتباط نزدیک میان قرآن و سخنان پیامبر و بهره گیری کامل ایشان از قرآن کریم را باز می نماییم. ذکر این نکته ضروری است که در جستار حاضر به جای محتوای کلام قرآن و خطبۀ غدیر، بر سبک و چگونگی بیان مطالب تأکید می شود.

کتاب «معجم الاحادیث المعتبره» برگزیده کتاب سال حوزه و جمهوری اسلامی ایران شد. این کتاب که نوشتۀ آیت‌الله آصف محسنی است در هشت جلد به همت دانشگاه ادیان و مذاهب منتشر شده است. آنچه می‌خوانید گفتگویی است با استاد مهدوی راد دربارۀ این مجموعۀ حدیثی.

اهداف اصلی نگارنده از نگارش این پایان نامه، در چند امر خلاصه می شود: اختصاصی نمودن و به تعبیری جزئی نمودن تاریخ حدیث با قید دوره خاص، بیان علل ورود علمای جبل عامل به ایران و نقش آنها در پیشبرد حکومت صفویه و میزان موفقیت آنان، بررسی اهتماماتی که با تکیه بر نقش علمای جبل عامل در حدیث نگاری صورت گرفته ، توضیح زمینه های اجتماعی و سیاسی روآوردن به حدیث در این دوره، با تأکید بر نقش حاکمان صفوی ، ارائه اطّلاعات جزئی، دقیق و مستند از روند تکاملی فعّالیت های حدیثی در این دوره ، شناسایی محدّثان این دوره از روی کتب رجال و تراجم ، تبیین صوفیگری و اخباریگری و تأثیر آن در گسترش فعّالیت های حدیثی ، بیان انگیزه پیدایش تفکّر اخباریگری و تقسیم بندی آنها به دو دسته افراطی و معتدل. این پایان نامه، از یک پیش گفتار و چهار بخش کلّی و یک خاتمه تشکیل یافته است. هر بخش نیز به فصل های جزئی تری تقسیم شده، که هر فصل با یک نقد و نظر، پایان می پذیرد. نگارنده در پیش گفتار به تاریخچه پیدایش شیعه و رواج آن در عهد صفویه پرداخته و علّت اوج ترویج مسلک شیعه را از زبان و قلم اندیشمندان بیان نموده و در پایان، اهداف اصلی پایان نامه خود را در نُه مطلب عنوان داشته است. در بخش اوّل، درباره زمینه های پیدایش حکومت صفویه، دعوت از علمای جبل عامل و نقش آنها در تثبیت حکومت و توجّه پادشاهان صفوی به عالمان دینی در این دوره اشاره کرده است. این بخش از چهار فصل تشکیل شده است فصل اوّل، درباره اوضاع سیاسی، اجتماعی ایران در دوره صفویه است. فصل دوم، به بحث از حکومت صفویه و دعوت از علمای جبل عامل اختصاص یافته است. فصل سوم، توجّه پادشاهان صفوی به عالمان دینی مورد بررسی قرار گرفته است و در فصل چهارم، تجلّیگاه گفتگوهای علمی بودن حکومت صفویه مورد بحث واقع شده است. در بخش دوم که از شش فصل تشکیل شده، بعد از شناخت کلّی از مفهوم و خاستگاه تصوّف، بحث بر این محور متمرکز است که چه شد تصوّف که یکی از مهره های اصلی تشکیل حکومت صفویه بود، مورد بی مهری آنان قرار گرفت و چه طور شد که علما در مقابل آنها ایستادند و با ارائه آثار علمی بر علیه تصوّف، زمینه های زوال آنها را در حکومت صفویه فراهم ساختند. در بخش سوم که بخش اصلی پایان نامه و دارای سیزده فصل است، گفته شده که هدف پایان نامه، تخصّصی نمودن تاریخ حدیث است و به همین لحاظ، بعد از اشاره به زمینه های اجتماعی و سیاسی روی آوری به حدیث در این دوره، بحث های جالب توجّهی در زمینه محتوای فعّالیت های حدیثی، پالایش منابع حدیثی این دوره از روایات مخالفان، فعّالیت های فقه الحدیثی، شناسایی پژوهش های حدیثی مختلف در محورهای تدوین، ترجمه، حاشیه نویسی، درایه، رجال و شرح نویسی پرداخته است. نگارنده، در این بخش با طلایی شمردن عصر حدیث در این دوره، اوّلین زمینه سازان و ناشران علم حدیث را معرّفی کرده و سپس، ترتیب تألیف کتبی را که در این زمینه نوشته شده، بیان کرده است. بخش چهارم، بحث درباره اخباریگری و رواج آن و علل و عوامل پیدایش این تفکّر در دوره صفویه، جریانات و برخوردهای فکری اصولی - اخباری و مناقشات آنان بر روی مسائل حدیثی است که در پنج فصل با تعریف اخباریگری و زمان پیدایش آن و معرّفی مشاهیر علمای اخباری و اصول و بیان وجوه اختلاف بین اصولیان و اخباریان آغاز و انجام می پذیرد. در خاتمه نیز تأثیر مکاتب اخباریگری و صوفیگری در حدیث شیعه در دوره صفویه و تأثیر بسزای این دو در گسترش فعّالیت های حدیثی شیعه در این عهد، برشمرده شده است.

این پژوهش مشتمل بر یک مقدمه و چهار فصل با این مباحث است: مقدمه: پیشینه ی تحقیق، سازماندهی تحقیق، بیان مسئله، سؤال های تحقیق؛ فصل اول، شناخت تورات: نگاهی اجمالی به تورات، شواهد و مدارک تحریف تورات، تورات از دیدگاه قرآن؛ فصل دوم، جایگاه قصه در قرآن: معنای لغوی قصه، معنای اصطلاحی قصّه، تعریف قصص قرآنی، تفاوت قصص قرآن با دیگر قصص، اهداف قصص قرآنی؛ فصل سوم، داستان حضرت یوسف(ع) در قرآن و تورات: دوران پرمخاطره ی کودکی، یوسف در خانه ی عزیز مصر، یوسف و زندان (ارشاد و تبلیغ در زندان، تدبّر یوسف، پیشنهاد وزارت)، یوسف و برادران، وصل یاران؛ فصل چهارم، خلاصه گیری و پیشنهادها

در این رساله محقق ابتدا به قانون زوجیت و ضرورت ازدواج و اهمیت ازدواج از نظر قرآن پرداخته است. در فصل دوم به علل پیدایش تعدد زوجات در میان بشردر فصل سوم تعدد زوجات قبل از ظهور اسلام بررسی شده است. عناوین بقیه فصلها به این صورت می باشد: تعدد زوجات در جهان معاصر، اسلام وتعدد زوجات، شرایط تجویز و تعدد زوجات، ممنوعیت تعدد ازدواج برای زنان، تعدد زوجات به عنوان یک ضرورت اجتماعی، حکمت تعدد زوجات پیامبر (ص) و اشکالات وارده بر تعدد زوجات

این رساله در نقد و تحلیل برخی از تفاسیر و تأویل های عرفانی که توسط مفسرین صوفی و عارف نوشته شده و در آن علل اختلاف آن مفسران در تفسیر قرآن بررسی گردیده است. حاصل تحقیق این است که دیدگاه مفسران عرفانی خاستگاه قرآنی داشته و مسبوق به تعابیری چون ظاهر، باطن، حد، مطلع در احادیث است. نگارنده پس از تعریف اصطلاحات تفسیر، تأویل، متشابه، و نص، در چهار فصل به بررسی این موضوعات پرداخته است: پیشینه تأویل در مکاتب بشری و متون دینی قبل از اسلام و عهد قدیم و جدید، سیر تأویل پس از اسلام، تأویل در مذهب اسماعیلیه و عقاید آنها و آرای اخوان الصفا، تأویل در حکمت اشراق، تأویل در آثار بوعلی، مبانی تفسیر عرفانی. در پایان تفاسیر عرفانی لطائف الإشارات، کشف الأسرار، التأویلات النجمیه، و تفسیر منسوب به ابن عربی را مورد بررسی و نقد قرار داده است.

در تاريخ حديث اهل سنت، انديشه هايي را مي توان يافت که تحليل آن ها نقش بسزايي در تعامل با سنت و حديث دارد. ازجمله اين انديشه ها، باورهاي قرآنيون است که در دوران اخير رو به گسترش نهاده است. از آنجا که مباني اصحاب قرآنيون مي تواند به التقاط، بنيادستيزي و گسترش نگاه منفي به سنت منتهي گردد، تحليل علمي مباني اين جريان، تلاشي بايسته و خطير است. از همين رو در اين نوشتار کوشش شده است با روش کتابخانه اي و رويکردي تحليلي، مباني نظريه پردازان اين جريان در نفي حجيت، احراز و اثبات سنت روشن گردد. مهمترين مباني قرآنيون که در اين نوشتار بدان دست يافته و در پي نقد آن هستيم از اين قرار است: انحصار وحي الهي در قرآن، تعلق اراده الهي بر حفاظت انحصاري قرآن، انحصار تشريع در قرآن کريم، جامعيت قرآن در شرح و تفصيل همه نيازهاي ديني، انحصار جاودانگي الفاظ و معاني در قرآن، انحصار قداست الفاظ و معاني در قرآن، تفرقه انگيز بودن سنت و نفي اصالت تاريخي روايات پيامبر (ص) از جهت تدوين.