آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: راهنمای سرگشتگان میمونیدس [دلالة الحائرین ابن میمون] معمولاً به عنوان تلاشی برای هماهنگ کردن عقل و وحی یا نشان دادن آشتی ناپذیر بودن آنها خوانده می شود. جوزف استرن، فراتر از این بحث‌های آشنا، استدلال می‌کند که گیجی و سرگشتگی که در این اثر مرموز معروف به آن پرداخته شده، تنش بین ماده و صورت انسان است: بدن و عقل.

ترجمه ماشینی: موسی بن میمون، که برای مخاطبان انگلیسی زبان به عنوان Maimonides (1138-1204) شناخته می شود، نشان دهنده نقطه اوج عقل گرایی یهودی در قرون وسطی است و نقشی محوری در انتقال علاقه فلسفی از شرق اسلامی به غرب مسیحی ایفا کرد. بزرگ‌ترین اثر فلسفی او، راهنمای سرگشتگان، تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر تمام اندیشه‌های یهودی بعدی داشت و هنوز هم موضوع بحث‌های شدید علمی است. دوازده مقاله این مجلد توسط دانشمندان شناخته شده تفسیری جامع از زندگی و اندیشه او ارائه می دهد.

ترجمه ماشینی: مطالعاتی که شامل این جلد می‌شود، که بیشتر آنها برای اولین بار به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند، به برخی از موضوعات اصلی در فلسفه میمونیدس و پیروان او در پروونس می‌پردازند. در قلب این موضوعات این موضوع نهفته است که آیا آنها تصویری کاملاً طبیعت گرایانه از عملکرد نظم جهانی اتخاذ کردند یا جایی برای فعالیت ارادی خدا در تاریخ باقی گذاشتند. این موضوعات شامل شریعت الهی، خلقت، شرح ارابه، نبی و حکیم، نبوت موزاییک، دلایل احکام و دعا است. توجه ویژه ای به سه متفکر یهودی پروانسالی (اهل پروانس) کمتر شناخته شده اما بسیار مهم معطوف شده است: موسی بن تیبون، لوی بن ابراهام، و نسیم بن موسی مارسی.

‫مبحث بعثت انبيا( ، يکي از ارکان مباحث کلامي و علم عقايد به شمار ميآيد که عدم درک صحيح از اين مقوله، نتايج زيانباري را براي بشريت به دنبال داشته است. اين پژوهش در چهار فصل، به اين موضوع از ديدگاه شهيد مطهري? و ابن ميمون پرداخته است. نويسنده پس از کليات، نخست به ضرورت و اهداف بعثت انبيا( از ديدگاه شهيد مطهري و ابن ميمون پرداخته است. سپس حقيقت بعثت از ديدگاه شهيد مطهري و ابن ميمون و در پايان، ختم نبوت ازديدگاه آن دو بيان شده است. هر دو ضرورت وجود پيامبران را براي حاکميت نظم اجتماعي و سعادت بشر لازم ميدانند. البته شهيد مطهري، جنبه اخروي بعثت را نيز مدّ نظر قرار داده و براي فهم سعادت و شقاوت ابدي، راهنمايي انبيا( را براي بشر ضروري ميداند. شهيد مطهري دو هدف عمده براي بعثت انبيا ذکر ميکند: دعوت به سوي خدا و به پاداشتن قسط و عدل در جوامع بشري. ولي بنا بر ظاهر عبارت ابن ميمون، جنبه نظم و انتظام بخشي به جوامع انساني، جزء اهداف انبياست. از اهميت زياد او به نظم در جامعه، فهميده ميشود که گويا سعادت جمعي را هدف اصلي بعثت انبيا( ميداند. هر دو، بعثت انبيا( و نبوت را مأموريت الهي براي ارشاد و هدايت مردم ميدانند. در بحث از ختم نبوت، هر دو در اصل ختم نبوت اتفاق نظر دارند؛ ولي نظرشان در مصداق متفاوت است. ابن ميمون شريعت موسي عليه السلام را شريعت ختميه ميداند و شهيد مطهري? بر شريعت ختميه پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم استدلال ميکند. وي دين اسلام را دين واحد الهي از آدم تا خاتم صلي الله عليه و آله و سلم دانسته و با وجود اختلاف شرايع، ماهيت دين را تغيير ناپذير ميداند. نويسنده در پايان، خلاصهاي از ديدگاههاي ايشان را با عنوان خاتمه يادآوري نموده و ديدگاههاي مشترک و تفاوت ديدگاههاي آنها را بيان کرده است.

‫در رويکرد حاکم بر "الهيات سلبي"، اسماء و صفات ايجابي، اسم و صفت امکاني بوده و اطلاق آن بر خدا غيرممکن و غيرمجاز است؛ زيرا ذات خدا عاري از اسم و صفت بوده، و راه دادن صفت يا اسم به آن ذات بي‌اسم و رسم، موجب نقص و سبب شرک مي‌شود. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌اي، به بررسي ديدگاه ابن‌ميمون قرطبي يهودي و قاضي سعيد قمي شيعي پيرامون مسأله الهيات سلبي پرداخته، و در نهايت اين رويکرد را با الهيات ايجابي مقايسه کرده است. ابن‌ميمون بر اساس رويکرد سلبي خود معتقد است که در هيچ صورتي، خدا داراي صفت ذاتي نخواهد بود. و موحدي که خدا را داراي صفات متعدد مي‌داند، در زبان قايل به وحدت است اما در دل معتقد به کثرت است. در اين راستا، تباين خالق و مخلوق، اشتراک لفظي وجود بين واجب و ممکن، نقص عقل و عدم اکتناه ذات خدا، جزء مباني الهيات سلبي او به‌شمار مي‌رود. او در استدلال بر ديدگاه خود، به ناسازگاري توصيف ايجابي با تنزيه، تعلق توصيف ايجابي به ماهيت اشياء و نبودن ماهيت براي خدا، و ناسازگاري توصيف ايجابي با عقل استناد مي‌کند. قاضي سعيد نيز به امکان شناخت حقيقي و تحقق آن، اشتراک لفظي وجود بين خدا و مخلوقات، تباين کلي ميان خداوند با موجودات امکاني، و ناممکن دانستن توصيف ايجابي، قايل است. اما در نقد اين رويکرد مي‌توان گفت که توصيف ايجابي خداوند، ناظر به کنه نيست بلکه ناظر به وجه است. همچنين خداوند چنان‌که مثل ندارد، ضد نيز ندارد، اما تباين مورد نظر در الهيات سلبي، اثبات ضديت مي‌کند. به‌علاوه، مفهوم وجود و ساير مفاهيم کمالي مانند علم و قدرت، جزء معقولات ثاني فلسفي است که حاکي از مصداق هستند اما عين آن نيستند. پس توصيف ايجابي نيز ممکن و مطلوب بوده، و در متون ديني هم کنار توصيف سلبي، و بلکه بيش از آن مورد تأکيد قرار گرفته است.

جمع میان دو موضوع فلسفه و دین، دو موضوع فکری بزرگ شمرده می شود. مولف کتاب حاضر، به بررسی این موضوع از دیدگاه اندیشمندان برجسته یهودی از قبیل موسی بن میمون، ابوالبرکات بغدادی، ابن جبیرول و چند تن دیگر می پردازد. برخی از فصل های کتاب صحبت از نسبت میان عرفان و دین و بررسی قبّاله یهودی، کابالا در دو بخش نظری و عملی و دیگر موضوعات میکند.