آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

اندیشه برتر دانستن زبان عربی، باعث توجه زبان‌شناسان، قرآن‌پژوهان و مفسران به کاربرد واژه‌های غیرعربی در قرآن و طرح مباحث مناقشه‌ای و چالش برانگیز شده است. هر یک از مخالفان و موافقانِ وجود واژه‌های معرب در قرآن، دلایلی را برای اثبات مدعای خود مطرح نموده‌اند؛ این مقاله بر آن است تا با توجه به این که از یک‌سو آیاتی از قرآن به عربی بودن آن تأکید دارد و از سوی دیگر وجود واژه‌های غیرعربی نیز قابل انکار نیست، درباره وجود واژه‌های غیرعربی در قرآن، میزان منافات داشتن این واژه‌ها با عربی بودن قرآن، چگونگی ورود این واژه‌ها به قرآن و شبهات پیرامونی آن، پاسخی در قالب نقد ارائه نماید و ثابت کند هر دو دیدگاه در عین حال که دلایل محکمی ارائه کرده‌اند اما به این شکل قابل جمع است که واژگان معرب پیش از کاربرد در قرآن، وارد ادبیات عرب شده و پس از تغییرات ساختاری و استعمال در اشعار و مکالمات گفتاری و نوشتاری، وارد قرآن گردیده است، از این رو نه تنها نقص به‌شمار نیامده و انحطاط زبان عربی را به‌دنبال ندارد، بلکه یاری‌رسان اعجاز قرآن از جهت فصاحت و بلاغت است.

وقایعی که هم­زمان رخ می‎دهند، می‎توانند از منشأ و عاملی واحد برخوردار باشند. انقلاب عینی فرانسه و انقلاب ذهنی فلسفة کلاسیک آلمان, که دو رویداد مهم سیاسی و فلسفی غرب محسوب می‎شوند، با یکدیگر تداخل زمانی داشته‎اند. این مقاله, اصل قانون­گذاری را که محصول جنبش روشنگری در فرانسه و آلمان بوده است، منشأ ظهور دو رویداد فوق می‎داند. سپس به تأثیرات آن­دو بر یکدیگر می‎پردازد و در نهایت, سبب رخ ندادن انقلاب واقعی و عینی در آلمان را بررسی می­کند.

مفهوم مجازات یکی از مفاهیم مورد توجه فلسفه افلاطون است که در دیالکتیک با مفهوم عرفی مجازات به دست می‌آید. افلاطون با رد مبنای کین‌خواهی رایج در مورد مجازات در زمان خود، فلسفه مجازات را اصلاح مجرم می‌داند. به تعبیر او مجرم پیش از آنکه خطاکار باشد، فردی جاهل به خیر و شر و بیماری دچار عدم تعادل در قوای نفسانی خود است که توان مهار خشم و شهوت خود را توسط عقل خود ندارد. از همین رو مجازات می­بایست مجرم را متوجه خیر و شر حقیقی ‌کند و چون دارویی تلخ توان مهار خشم و شهوت را به او ارزانی ‌دارد. برای این منظور از لحاظ منطقی دو حالت وجود دارد؛ یا اینکه قدرت جزء عالی بیشتر گردد یا اینکه قدرت جزء دانی کمتر گردد. بنابراین مجازات افلاطونی به دو شیوه می‌تواند عمل کند: اول آنکه با آموزش بر قدرت عقل بیفزاید و دیگری آن که از قدرت امیال دانی کم کند. حالت اول گستره وسیع آموزش را در بر می‌گیرد و حالت دوم گستره وسیع کم‌توانی را. در نهایت افلاطون با مقوله‌بندی و شخصیت‌شناسی مجرمین شیوه و غایت اصلاحی مجازات را تعیین می‌کند. از نظر او مجرمان در پنج طبقه سوفیست، فرد جاه‌طلب و جنگجو یا تیموکرات، فرد مال‌دوست و حریص یا آریستوکرات، فرد بی‌بند و بار یا دموکرات و در نهایت فرد مستبد طبقه بندی می شوند که هر یک مجازات مخصوص خود را می­طلبند.

دربارة كتاب و اهميت آن: ‹فرهنگ نامة تاريخي مفاهيم فلسفه ›، مجموعه اي سيزده جلدي است كه جلد سيزدهم آن به فهارس اختصاص دارد . انتشار متن فرهنگ نامه در دوازده جلد قطور رحلي به تدريج از سال 1971 آغاز شده و انتشار جلد دوازدهم آن در سال 2004 به پايان رسيد ه است . اين فرهنگ نامة آلماني شامل 3712 مدخل در زمينه هاي مفاهيم فلسفه و همچنين مفاهيم مشترك ميان فلسفه و ساير علوم است. ‹فرهنگ نامة تاريخي مفاهيم فلسفه › تحت سرپرستي و مديريت علمي يوآخيم ريتر، كا رلفريد گروندِر و سپس گُتفريد گابريل با همكاري بيش از 1500 استاد با سابقه و متخصص در زمينة فلسفه به رشتة تحرير درآمده و از سوي انتش ارات شوابه در شهر بازل سوئيس و شْتوتگارت آلمان به چاپ رسيده است.

روش پژوهش حاضر توصیفی_تحلیلی است و به بیان استدلال‌های جاودانگی نفس و تناسخ در فایدون و وجه تشابه و تفاوت آن‌ها با آموزه‌های اورفئوسی و فیثاغوری پرداخته‌می‌شود. در خصوص نحوه تأثیرپذیری افلاطون از این سنن، اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی از مفسران معتقدند که افلاطون در بیان آموزه‌های فرجام‌شناختی خود تحت‌ تأثیر اندیشه‌ی اورفئوسی‌ بوده و برخی دیگر آن‌ها را متأثر از فیثاغوریان دانسته‌اند. تناسخ مهم‌ترین آموزه فرجام‌شناختی‌ست که در مورد منشأ آن اختلاف‌نظر بسیار وجود دارد و برخی استدلال‌های افلاطون نیز مبتنی بر آن است. این آموزه پرسش‌هایی را در پی دارد، ازجمله اینکه میان رهایی از چرخه تناسخ و الوهیت روح چه ارتباطی وجود دارد؟ و شرط ضروری این الوهیت چیست؟ در این مقاله در ضمن بیان و تحلیل استدلال‌های افلاطون بر پایه تفکرات فرجام‌شناختی اورفئوسی‌ و فیثاغوری، به این پرسش‌ها و به بیان موضع خود در باب نحوه و میزان تأثیرپذیری افلاطون از آن‌ها می‌پردازیم.

کتاب‌‌های درسی تاثیر غیرقابل انکاری در ایجاد و تثبیت باورها و اندیشه‌‌های افراد جامعه در دوره دانش‌‌آموزی و نوجوانی دارند. هدف از این نوشتار بررسی و نقد تأثیر متون ادبی صوفیانه انتخاب شده در کتب درسی ادبیات فارسی، بر باورپذیری عقاید فرقه‌‌ای در ذهن دانش‌‌آموزان بوده و آن را به چالش کشیده است. این تحقیق با روش توصیفی، تحلیلی و انتقادی با مراجعه به 6 جلد کتاب ادبیات فارسی دوره دبیرستان و منابع تاریخ تصوف و کتب صوفیه انجام یافته؛ در همایش ملّی تصوف، شاخصه‌‌ها و نقدها، ارائه و برگزیده شده است. در این پژوهش موارد متعددی از مطالبی که می‌‌تواند در ایجاد باورهای فرقه‌‌ای و عقاید ناهمسو با مذهب رسمی جمهوری اسلامی ایران (تشیع)، تاثیرگذار باشد؛ معرفی و مورد نقد قرار گرفته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که درج برخی متون انتخاب شده از کتب نویسندگانی با اعتقادات اَشعری - صوفیانه، در کتاب‌‌های درسی، می‌‌تواند تأثیر منفی بر اعتقادات، اندیشه و عملکرد نوجوانان گذاشته؛ به ترویج روحیه انفعالی و جبرگرایی اَشعری در جامعه شیعی ایران کمک کند.