آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

علامه اقبال لاهوری، با تکیه بر نظام فکری خویش ( حکمت خودی)، بر خرد شرقی مشرق زمینیان و مسلمانان پای فشرده، خرد غربی و فلسفه‌های مادی گرا، انسان‌مدار و پوچ انگارانه آنان را به چالش می‌کشد. حکمت او آمیزه‌ای از برهان، عرفان، قرآن، حدیث، عشق، درد، فطرت، خودآگاهی، بیداری و شور و حماسه است که نظر و عمل تعالی‌بخش را در بر می‌گیرد. اقبال عقلانیت حاکم بر دنیای غرب را در فن و خبر خلاصه کرده و آن را خالی از نگاه (نگه) و نظر و شهود می‌داند. وی دستاورد فرهنگ و تمدن مغرب زمین را عمران و آبادی خرد ابزاری و ویرانی دل می‌بیند. او در منظومه «پس چه باید کرد ای اقوام شرق؟» چنین می‌گوید: دانش افرنگیان غارتگری دیرها خیبر شد از بی‌حیدری آه از افرنگ و از آیین او آه از اندیشة لادین او روح شرق اندر تنش باید دمید تا بگردد قفل معنی را کلید (اقبال، 1343: 410) حکمت غربی، سرانجام از تجاوز و سیطره بر سرزمین‌های جهان سوم سر بر آورده و خرد غیررحمانی‌اش با رنگ و نیرنگ و نقشه‌های سلطه‌گرانه و فزون‌خواهانه توأم است. لازمه چنین فرایندی، مسخ فرهنگ‌های اصیل ملل محروم و نیز قربانی ساختن معارف و معنویات شرقی و باورهای دینی و کرامت انسانی آنان است. از این رو مردم مسلمان و شرقی را به اندیشه خودی، قوّت، همگرایی و خیزش دردمندانه و غیرتمندانه فرا می‌خواند؛ اندیشه‌ای که عین صلاح و فلاح و حق است: پس چه باید کرد ای اقوام شرق باز روشن می‌شود ایام شرق ای اسیر رنگ پاک از رنگ شو مؤمن خود کافر افرنگ شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 161 تا 190

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خاتمیت از دیدگاه متفکران اسلامی (مهندس بازرگان، دکتر سروش، دکتر شریعتی و استاد مطهری)

نویسنده:

علی‌محمد قهرمانی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

روشنفکر , تجربه , دین , علوم انسانی , تکامل , دین خاتم , شناخت شناسی , epistemology , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , Religion , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , evolution , experiment

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری

چکیده :

چکیده ندارد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خاتمیت از منظر متفکران معاصر

نویسنده:

اعظم پیش بین، عباس جوارشکیان

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

دین خاتم , خاتمیت از نظر متفکران معاصر

کلیدواژه‌های فرعی :

ولایت , نبوت , بلوغ فکری بشر , نبوت , وحی , قرآن , وحی , عقل ( جوهر ) , بلوغ اجتماعی بشر , ملاک خاتمیت , جاودانگی اسلام , مکتب ائمه اطهار (ع) , امامان معصوم علیهم السلام ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری

شاپا (issn):

9112-2008

چکیده :

خاتمیت یکی از مؤلفه های اساسی دین اسلام است که به موجب آن، پیامبر اسلام (ص) آخرین پیامبر آسمانی و دین اسلام آخرین دین آسمانی است. اصل خاتمیت در بین مسلمانان از بدیهیات اسلام به شمار می رود. یکی از عوامل مؤثر در ختم نبوت، بلوغ فکری و اجتماعی بشر است که در این میان دیدگاه های متفکرانی همچون علامه اقبال و استاد مطهری و تبیین دکتر شریعتی و دکتر سروش قابل توجه است. در نوشته حاضر علاوه بر آن که به تبیین مبانی و محورهای هر نظریه و نقدهای وارد بر آن ها پرداخته می شود، اشاره مختصری نیز به جایگاه باور به امامت در هر نظریه و سازگاری یا عدم سازگاری آن با آراء صاحب نظران یاد شده در خصوص خاتمیت خواهد شد. در پایان بر این نکته تاکید می گردد که ملاک و مبنای خاتمیت هر چه که باشد به معنای بی نیازی کامل از رهبر و پیشوای آسمانی نیست. به تعبیر دیگر، خاتمیت در واقعیت امر به معنای ختم پیامبری و وحی جدید است نه به معنای ختم هر نوع رهبری و زعامت آسمانی، بنابراین بشر به هر درجه ای از بلوغ فکری و عقلی نایل شود هم چنان نیازمند به ولایت و زعامت از ناحیه معصوم (ع) است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 49 تا 78

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ایدئولوژیک بودن دین

نویسنده:

علیرضا شجاعی زند

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

دین , ایدئولوژی (پسامارکسی=نظام باورها) , وضع طبیعی , معناسازی , دین و ایدئولوژی

کلیدواژه‌های فرعی :

اسطوره , ایدئولوژیک بودن دین ,

چکیده :

اسمِ ایدئولوژی و اذعان به آن، متأخر است؛ ولی مسمای ایدئولوژی و بدیل های آن، سـابقه ای بـس بلند، شاید به اندازه مدنیت دارد. ریشۀ آن را بیش از هر چیز باید در میل انسـان بـه فـراروی از وضـع طبیعی خود جست. بر همین اساس، این مقاله معتقـد اسـت کـه اولاً هـیچ پایـانی بـر ایـدئولوژی بـه معنای عام آن متصور نیست و ثانیاً ایدئولوژیک بودنِ دین نه تنها ممکن، بلکه تنهـا صـورت ممکـن و مطلـوبِ آن اسـت. بررسـی صـدق ایـن دو مـدعا مسـتلزم اثبـات اجتنـاب ناپـذیری ایـدئولوژی و نشان دادنِ سنخیت میان دین و ایدئولوژی است. مـا ایـن دو مفـروض را بـا کـاوش هـای مفهـومی و تأمل در اقتضائات منطقی آنها احراز کرده ایم و درنهایت بـر بـی پایـانی ایـدئولوژی و ایـدئولوژیک بودن دین صحه گذارده ایم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 147 تا 174

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علی شریعتی و بومی‌سازی علوم

نویسنده:

علی علی اصغری صدری، جواد میری

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

بومی سازی علم , علم بومی ایرانی , رابطه علم و دین نزد کانت , نواندیشی دینی , دکتر علی شریعتی

کلیدواژه‌های فرعی :

مصطفی ملکیان , فرانسیس بیکن , مهدی گلشنی , ضرورت علم بومی , تاثیر فرهنگ بر علم , نقد علم مدرن , امکان علم بومی , علم انسان محور , امکان بومی سازی علم , زمینه بومی سازی علم , روحیه مادی , روحیه قدرت طلبی , سیانتیسم جدید , اسکولاستیک جدید , علم ابزاری , بدبینی به علم , مدل غیر غربی علم , ساز و کار بومی سازی علم , عقب ماندگی علمی , علم دینی , غرب زدگی , علم و فرهنگ مادی , علم و فرهنگ مذهبی , علم بورژوا , سعادت جامعه , تمدن علمی غرب , تحجر علمی , مبارزه با مذهب , علم ایرانی و اسلامی , حوزه بومی سازی علم , ویژگی علم بومی , تفاوت عالم و روشنفکر , علم متعهد , رسالت علم , نسبت علم و عمل , مدل جهانی علم , فروید , انسان شناسی شریعتی , دکتر عبدالکریم سروش ,

شاپا (issn):

چکیده :

در این نوشته، نخست به آرای مخالفان علم بومی در ایران اشاره‌ای می‎کنیم؛ سپس، برداشت‌های اندیشمندان را از دیدگاه شریعتی درباره علم بومی مطرح می‎سازیم؛ بعد از آن، زمینه‌هایی که شریعتی برای مدل علمی خود شرح‎ می‌دهد، بررسی می‌‎کنیم. اصلی‌‌ترین این زمینه‌ها عبارت‎اند از: تأثیر فرهنگ بر علم، نقش محقق در علم و تفاوت علم و فکر. اینها بستر لازم برای علم بومی را فراهم‎ می‌کنند؛ پس از آن، به ضرورت علم بومی در چهارچوب نقد علم مدرن از یک‎سو و اهمیت علم از سوی دیگر می‌پردازیم. معنای بومی‌سازی علم نزد شریعتی، حوزه بومی‌سازی و سازوکارهای آن، مباحث انتهایی این نوشته را تشکیل ‎می‌دهند. سرانجام، مقایسه مختصری میان شریعتی و برخی اندیشمندان صورت‎ می‌گیرد. در مجموع، این مقاله بر آن است تا نشان‎ دهد می‌توان شریعتی را یکی از نخستین کسانی دانست که نیاز به علم بومی را در جامعه ایران مطرح‎ کرده‌اند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 95 تا 117

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نام مبارک امام زمان عجل الله تعالی فرجه

نویسنده:

/ علی شریعتی

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی

کد کنگره:

BP 224 / ش 45، ن 2 1385

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اجتهاد از زمان پیامبر (ص) تا عصر حاضر : دوره دوم، شماره 5 : حبل المتین

نویسنده:

فاروق حسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

گذر زمان , عصر حاضر , اجتهاد , مذاهب اسلامی , فرق اسلامی (فرق) , پویا و متحرک

کلیدواژه‌های فرعی :

جامع الشرایط , فقه و اجتهاد , اجتهاد و استنباط , آیه 69 عنکبوت , تاریخچه اجتهاد , اهمیت اجتهاد ,

چکیده :

عنصر «اجتهاد» در فقه، خصیصه ای است همچون سایر خصایص اسلام که جلوه منحصر به فردی به آن بخشیده است. «اجتهاد» موتور محرکی است که توانسته است شریعت اسلام را همگام با زمان و مکان، مشکلات و معضلات، نیازها، سوالات و شبهات به پیش ببرد.وجود مجتهدان و ضرورت اجتهاد در هر عصر و زمانی مورد تأکید فراوان دین بوده و در مواجه با مشکلات جز با احیای اجتهاد نمی توان شریعت اسلام را در بستر زمان و مکان به حرکت در آورد.اجتهاد، به شریعت باروری و حاصلخیزی عطا می کند و به آن برای رهبری زمام امور زندگی، در جهت اهداف و مقاصد شارع، قدرت سرشاری می بخشد بدون این که از حدود و حریم الهی تجاوز کند و یا حقوق انسانی را پایمال نماید. البته دریافت چنین مطلبی، هنگامی میسر است که اجتهاد صحیح، با تمام شرایط، از اهل خود و در محل خود صادر گردد و هیچ عصر و زمانی خارج از اجتهاد نیست.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 115 تا 124

مشخصات اثر

ثبت نظر