آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

نقش و جایگاه عقل در اخلاق از منظر فارابی

نویسنده:

سمیه بلبلی قادیکلایی, حمید پارسانیا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,

کلیدواژه‌های اصلی :

لذت , فارابی , خلق , عقل , فلسفه اخلاق (عام) , رابطه عقل و اخلاق , فلسفه اخلاق فارابی , مقاله درباره فارابی

کلیدواژه‌های فرعی :

عقل نظری , علم نفس , اختیار انسان , انسان , کمال نهایی انسان , تادیب , تعلیم اخلاق , فلسفه ارسطو , فلسفه مشاء , سعادت اخروی , عقل بالفعل , عقل بالملکه , هدف اخلاق , اراده , نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) , عقل هیولانی , عقل مستفاد , التنبیه علی سبیل السعاده , نظریه عقل فارابی , نظریه علم النفس فارابی , سعادت از نظر فارابی , عقل فعال و سعادت , لذت و سعادت ,

چکیده :

بررسی ارتباط عقل و اخلاق، از مباحث گریز ناپذیر فلسفی در زمینۀ اخلاق است. فارابی نیز یکی از تأثیرگذارترین فلاسفۀ مسلمان در حوزۀ اخلاق است. اما این‌که از منظر فارابی، عقل چه نقش و جایگاهی در اخلاق دارد، پرسشی است که در این نوشتار در پی پاسخ‌گویی به آن است. از این رو، ابتدا نظریۀ عقل از دیدگاه فارابی مطرح می‌شود. نظریه‌ای که پایه و اساس آن، بر ارتباط عقل انسانی با عالم مفارق از ماده، به وساطت و فیض عقل فعال گذارده شده است. سپس مفهوم اخلاق از نگاه وی و غایت اخلاق که همان «سعادت» است، تشریح شده، در نهایت، از جنبه‌های مختلف، جایگاه و نقش عقل را در رسیدن به سعادت بررسی می‌کنیم. شایان ذکر است که سعادت در دستگاه معرفتی فارابی، یک مفهوم بسیط نیست، بلکه مفهومی مرکب است و برای درک معنای آن، باید ارتباط آن با مفاهیمی چون اراده و اختیار، لذت، معرفت و تعلیم و تأدیب روشن شود. در این میان، پس از تعریف مفهوم عقل و انواع آن از نگاه فارابی، چگونگی بروز و ظهور و نقش‌آفرینی آن در هر یک از مفاهیم فوق‌الذکر، روشن شده، مشخص می‌شود که فارابی بر خلاف برخی فلاسفۀ اخلاق، فیلسوفی است که جایگاه بسیار پررنگی برای عقل در اخلاق قائل شده است و این مسأله را نیز از مسیرهای گوناگون و با مفاهیم متفاوت، نشان داده است.

صفحات :

از صفحه 81 تا 97

مشخصات اثر

عنوان :

بحثی در عقاید فلسفی ابن سینا - علم برین - از متافیزیک ارسطو تاما بعدالطبیعه شیخ الرئیس

نویسنده:

محمداسماعیل مبلغ

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

فلسفه زیست‌شناسی (از نظرگاه ارسطو، ابن‌سینا، داروین)

نویسنده:

نويسنده:بی‌بی‌مهدیه طباطبایی

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه pdf

وضعیت نشر :

خراسان رضوی - تربت حیدریه: چشم‌انداز قطب,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه ارسطو , کتابشناسی ارسطو

چکیده :

کتاب حاضر، تحقیقی است که در آن سعی شده است به فلسفه زیست از دیدگاه سه دانشمند «ارسطو»، «ابن‌سینا»، «داروین» که در سه دوره زمانی قرار داشتند پرداخته شود. تحقیق حاضر، نخستین تحقیقی است که در آن درباره فلسفه زیست از نظر «ارسطو»، «ابن‌سینا» و «داروین» به‌صورت یکجا به آن پرداخته شده است. مؤلف بیان می‌دارد که جهان مترقی معاصر، دانش و تکنیک را ارج می‌نهد و ترقی و تعالی انسان‌ها را جز در پرتو فکر روشن و کار خلاق مغز و بازوهای فعال ممکن نمی‌داند. فلسفه علم، شاخه‌ای است از فلسفه، که به مطالعه تاریخ، ماهیت، اصول و مبانی، شیوه‌ها، ابزارها و طبیعت می‌پردازد.

مشخصات اثر

عنوان :

سیری در حکمت عملی: ارسطو، فارابی، ابن سینا

نویسنده:

نويسنده:فرشته ندری‌ابیانه

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی

وضعیت نشر :

همدان - همدان: دانشگاه بوعلی سینا,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه ارسطو , فلسفه مشاء , فلسفه بوعلی , کتابشناسی ارسطو

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

محتوای این کتاب بررسی آرا و اندیشه‌های سه فیلسوف و اندیشمند، یعنی ارسطو فارابی و بوعلی سینا درباره‌ی حکمت عملی است که نویسنده مطالب آن را این‌گونه طبقه‌بندی نموده است: شرح حال سه فیلسوف بزرگ، تقسیم علوم از نظر سارحان فلسفه‌ی ارسطو، تقسیم علوم از نظر فارابی و ابوعلی‌سینا، اخلاق از دیدگاه ارسطو، تدبیر منزل از دیدگاه ارسطو و برسیس و ابن سینا، سیاست از دیدگاه ارسطو و فارابی و ابن سینا و مانند آن.

مشخصات اثر

عنوان :

انسان در فلسفه ارسطو و ابن سينا

نویسنده:

‫ظاهر يوسفي

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

وضعیت نشر :

‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

‫هم? انديشمندان بزرگ در طول تاريخ با رويکردها و روشهاي مختلف، به تحقيق و تأمل در باره حقيقت انسان پرداختهاند. تحقيق حاضر در سه فصل، اين مسئله را از ديدگاه دو فيلسوف بزرگ، ارسطو و ابن سينا بررسي کرده است. ارسطو با تکيه بر مباني فلسفي خود، تحليلي طبيعي از انسان ارائه ميدهد. وي موجوديت انسان را همانند جانداران ديگر، در قالب دو مفهوم ماده و صورت تحليل ميکند. در نظر وي انسان موجودي ترکيب يافته از نفس به مثابه صورت و بدن مادي است. صورت در هر جانداري، کارکرد و غايت مخصوص به خود را دارد. صورت انساني علاوه بر داشتن کارکردهاي نفس جانداران فروتر، واجد کارکرد خاص انساني، يعني انديشه و تعقل، نيز ميباشد. صورت(نفس) انساني، زندگي عقلاني انسان را که توأم با فضيلت و سعادت است، رقم ميزند. البته انسان نميتواند فضيلت و سعادت خود را در تنهايي و به دور از اجتماع به دست بياورد؛ زيرا انسان طبيعتاً موجودي مدني است؛ بدين معني که غايت انسان، زندگي در اجتماع است و فعاليت در اجتماع، بخشي از کارکرد انسان است. ابن سينا از موجوديت انسان تبييني ديني به دست ميدهد. در نظر ابن سينا با اينکه انسان ترکيبي از نفس و بدن است، ذات انسان را نفس او تشکيل ميدهد. نفس انسان موجود مجرد است که بعد از فناي بدن باقي ميماند و سعادت و شقاوت انسان در آخرت تحقق مييابد. زندگي جمعي جزو ذاتيات انسان نيست که در صورت نبود آن انسان از انسانيت بازماند؛ اما نيازهاي متنوع و گوناگون انساني، موجوديت و شکلگيري حيات جمعي را ضروري ميسازد؛ چون برآورده شدن نيازهاي مادي و معنوي انسان به صورت درست و عادلانه نيازمند مدينه عادلهاي است که بر بنياد قانون الهي تکوين يافته باشد. آموزه ارسطو در باب جاودانگي نفس انساني داراي ابهام است؛ بلکه ميتوان گفت که مايه لازم براي بقا و جاودانگي فردي را فراهم نميآورد؛ زيرا از ديد وي، تمام قواي نفس از جمله عقل منفعل، با نابودي تن از بين ميرود و تنها عقل فعال است که بعد از مرگ باقي ميماند.

مشخصات اثر