آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مقصود تمام ادیان آسمانی هدایت انسان‌هاست و سلسله انبیا و اوصیای الاهی در پی سعادت بشر بوده‌اند. جریان هدایت در دین مقدس اسلام، هیچ‌گاه از حرکت نایستاده و مهدویت ادامۀ جریان رسالت و امامت در مسیر هدایت بشریت است. آموزۀ مهدویت، بر مجموعه‌ای از مبانی فلسفی، از جمله مؤلفه‌های الاهیاتی استوار است؛ یعنی آموزه‌هایی که ذات، صفات و افعال الاهی را حکایت می‌کنند. بررسی مبانی مزبور در حوزۀ مهدویت، به تقویت باور به این آموزۀ دینی و در نتیجه به تأثیرگذاری مضاعف آن در زندگی عملیِ بشر می‌انجامد. این نوشتار می‌کوشد مبانی الاهیاتی مهدویت را از منظر اندیشمند معاصر، آیت‌الله صافی گلپایگانی با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی -تحلیلی استخراج و تبیین کند. نتایج بررسی‌ها حاکی از آن است که در منظومۀ فکری آیت‌الله صافی گلپایگانی، مهم‌ترین مبانیِ الاهیاتی مهدویت بدین شرح است: مراتب توحید، شامل توحید ذاتی، توحید افعالی، توحید صفاتی (شامل مالکیت، قدرت، عدل، ربوبیت، اراده و حکمت)؛ کمال مطلق الاهی، جریان قضا و قدر در عالم، وحدت نظام عالم، و هدف بودن انسان کامل در آفرینش الاهی. به نظر می‌رسد می‌توان همۀ مبانی پیش‌گفته را به یک مبنا، یعنی توحید بازگردانده، آن را محور اصلی اندیشۀ مهدویت و انتظار معرفی کرد.

موضوع مهدویت ،یکی از مباحث مهم و بنیادین در دایره معارف دینی و کلامی شیعه است که از دیر باز ،توجه بسیاری از اندیشمندان و فقهای بزرگ را به خود جلب کرده است.اعتقاد به مهدی ، ظهور آن حضرت و نقش ایشان در برپایی عدالت جهانی و اصلاح وضعیت بشریت ،یکی از ارکان اساسی آموزه های شیعه به شمار آمده است. در این راستا ،آیت الله صافی گلپایگانی ،یکی از بزرگ ترین مراجع تقلید و اندیشمندان معاصر شیعه با بهره گیری از منابع عقلی و همچنین روایات اهل بیت علیهم السلام،به تحلیل و تبیین جایگاه و فرهنگ مهدویت در نظام فکری شیعه پرداخته است. پژوهش حاضر ، به بررسی و تبیین اندیشه های ایشان در این خصوص پرداخته وبرای این منظور به تحلیل مفاهیم کلیدی مرتبط با آموزه مهدویت،از جمله وجود امام و وجوبش،غیبت ،چگونگی و فلسفه آن،انتظار و فلسفه آن و همچنین وظایف منتظران حضرت،مکان زندگی امام در زمان غیبت ،ظهور ،شرایط و نشانه های آن، رجعت توقیت و در فصل چهارم حکومت جهانی آن حضرت،ویژگی های آن،اهداف و دستاوردهای آن حکومت از جمله عدالت جهانی و نقش امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف  در تحقق این  اهداف پرداخته و سپس چگونگی ارتباط این مفاهیم با آموزه های کلامی و فقهی آیت الله صافی بررس شده است. آیت الله صافی،انتظار فرج را متعهد شدن،اقدام،ایستادگی و جنبش دانسته نه خمودی و سکوت ودلسردی و سستی.در مورد وجود و اصالت امام ،اجمالا تمام ادله  در امامت عامه را آورده و سپس وجود امام زمان به صورت خاصه را به اثبات رسانیده است.ایشان بر عالم را دارای نقطه مرکزی می داند که این نقطه ،وجود ولی عصر و قلب هر زمان است و عالم به این مرکزیت وابستگی تام دارد. با استناد به منابع معتبر به بیان ویژگی های زمان ظهور و نقش امام مهدی در اصلاحات جهانی و برقراری عدالت پرداخته شده است.از منظر ایشان ،مهدویت نه تنها یک مسئله کلامی ،بلکه مسئله ای اجتماعی و فرهنگی است که می تواند مبنای حرکت های اصلاح گرایانه در جوامع اسلامی باشد.ایشان در تفسیر غیبت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف،به معنای حضور فعالی اشاره دارند که در آن ،پیروان باید با انتظار هوشمندانه و عمل به آموزه های دینی،آماده سازی برای ظهور را در دستور کار خود قرار دهند. این پژوهش در پی آن است که با استناد به آثار کلامی آیت الله صافی گلپایگانی،به درک عمیق تری از اندیشه های ایشان ،در مورد مهدویت برسد و تأثیرات این اندیشه ها را بر افکار شیعیان و حتی جوامع اسلامی به تصویر بکشد

امامت یکی از مسائل مهم در میان شیعیان است که شامل اصول مذهب محسوب شده و به دو دسته ی عامه و خاصه تقسیم می شود که امامت عامه به معنای ویژگی های کلی امامان همچون شرایط و اوصاف امامان، وجوب وجود و وجوب معرفت ایشان و .... است که در این زمینه نیز اتفاق و اختلاف نظرات بسیاری از سوی متکلمین متعدد وجود داشته و دارای چالش و اختلافاتی میان شیعیان و اهل سنت بوده است و حتی در میان شیعیان نیز در بعضی از مسائل مربوط به امامت اختلاف نظر وجود دارد؛ ؛ لذا پژوهشگران حوزه ی عقاید و کلام بر این شده اند تا آراء مختلف متکلمین را در این زمینه بدست آوردند؛ لذا نویسنده نیز در این پایان نامه در صدد بوده تا در زمینه ی امامت عامه طبق آراء کلامی مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی به تحقیق پرداخته و با روش توصیفی تحلیلی، طبق آثار مرحوم آیت الله العظمی صافی گلپایگانی به این نتیجه رسیده است که ایشان دارای آراء کلامی در زمینه ی امامت عامه بوده و صاحب نظر و تالیف هستند.

تمدن نوین اسلامی مجموعه افکار، عقاید، علوم، هنرها و صنایع است که با الهام از آموزه‌‌های دینی مسلمانان پدید خواهد آمد. این تمدن متکفل شکوفایی زندگی انسان در همه عرصه‌‌های دنیوی و اخروی است؛ چراکه انسان موجودی تک‌‌ساحتی نیست و مرکب از ابعادی وجودی مادی و معنوی است و از آنجاکه این تمدن رسالت به فعلیت‌رساندن جمله استعدادهای بشری را بر دوش دارد، این شکوفایی فرابُعدی از مسئولیت‌‌های اساسی آن خواهد بود اما پرسش اساسی آن است که چنین تمدنی که منتسب به اسلام است، آیا امکان وقوعی دارد یا سخن نظریه‌‌پردازان دینی تنها حول بایدهای ذهنی چنین تمدنی است؟ امروزه با فقدان پژوهش کافی در ساحت‌‌های کاربردی دین، جامعه ما به نگاهی تقلیل‌‌گرایانه در مورد کارکردهای دین رسیده است. این ضرورت اقتضا کرده با توجه اینکه آیت‌‌الله صافی‌‌گلپایگانی، علاوه بر بحث مبانی و فقه، رویکردی آینده‌‌نگرانه ناظر به مهدویت دارد، می‌توان مباحث ایشان را ناظر به تمدن‌‌نگاری اسلامی ارزیابی کرد؛ از‌این‌رو در این اثر با روشی توصیفی - تحلیلی به امکان‌‌سنجی دستیابی به تمدن نوین اسلامی با تکیه بر اندیشه آیت‌‌الله صافی‌‌گلپایگانی پرداخته شود و نگارنده بدین نتیجه برسد که مطابق با اندیشه آیت‌‌الله صافی‌‌گلپایگانی ضروری است جامعه منتظر به وضع موجود اکتفا نکند و پیوسته در تکاپوی ساختن آینده‌‌ای بهتر باشد. این آینده‌‌سازی باید با تکیه بر ظرفیت‌‌های دینی باشد تا مسلمین به امت‌‌سازی کلان دست یابند و از مسیر تقابل با تمدن غربی به شکوفایی در طراز دین در عرصه دین و دنیا برسند. این ادبیات بینشی حاکی از امکان دستیابی به تمدن نوین اسلامی در دوره کنونی در مسیر شکل‌‌گیری مدینه ظهور است.

آیینه جمال: نگرشی بر مکارم اخلاق امام حسین علیه السلام، کتابی است درباره اخلاق، فضایل و احادیث در مورد امام حسین علیه السلام که توسط لطف‌ الله صافی‌ گلپایگانی نوشته شده است. در تمام قرون و اعصار، عدالت، طهارت نفس، امانت، صداقت، استقامت، ثبات قدم، شجاعت، صراحت لهجه، صبر و حلم، وفای به عهد، تواضع، رحم، احسان، اغماض و گذشت، فداکاری و ایثار، آزادی‌ خواهی، خدمت به همنوع و سایر صفات حمیده، محبوب بشر بوده است. هر چند دنیا و ظواهر زندگی تغییر کند، در این احساس بشری و احترام او به نیکوکاران و نیکوخویان تغییری حاصل نخواهد شد. چنانچه صفاتی مانند، حسد، تکبر، نفاق، ظلم و بی‌رحمی، خیانت، دروغ، کینه‌توزی و خودبینی، همیشه مورد تنفر بوده است. علم اخلاق بر اساس همین توجه فطری انسان و درک باطنی او به وجود آمده است. اثر حاضر در 11 فصل، مکارم اخلاقی حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام را از کتاب‌های شیعه و اهل تسنن جمع‌آوری و بازگو می‌کند: جمال آدمی، خورشید اندیشه، بر سجاده نیاز، باران سخاوت، یک آسمان کرم، پرچم عدالت‌خواهی، به رنگ سادگی، بر قله تواضع، قهرمان تاریخ، روح پر شکوه و کوه صبر.

كتاب پرتوی از عظمت امام حسین علیه السلام به قلم آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در چهار بخش سامان یافته است: 1- شخصیت و فضایل حسین ‌علیه ‌السلام، 2- بنی هاشم و بنی امیه، 3- علل قیام حسین ‌علیه ‌السلام و 4- نتایج و فواید قیام حضرت ابی عبدالله الحسین‌ علیه ‌السلام. در بخش اول ابتدا سیمای نورانی امام حسین‌ علیه‌ السلام در كتاب خدا ترسیم شده است از قبیل آیه مودت، آیه تطهیر و آیات دیگر كه درباره فضیلت پنج تن آل عبا نازل شده است. در ادامه سیمای امام حسین ‌علیه ‌السلام در احادیث پیامبر مكرم اسلام به تصویر كشیده شده است. فصل اول با بیان مكارم اخلاق سیدالشهداء و ابعاد گوناگون اخلاقی آن حضرت به پایان می ‌رسد. بخش دوم درباره بنی هاشم و بنی امیه است كه به طور تفصیلی به اوضاع زندگی و مخصوصاً صفات رذیله معاویه و یزید به طور مستند پرداخته شده است. در بخش سوم علل قیام سید و سالار شهیدان‌ علیه ‌السلام مورد بررسی قرار گرفته كه از این رهگذر حدود 6 علّت اصلی و مهم مورد شرح و توضیح قرار گرفته و در آخر بخش، به چند شبهه پیرامون حادثه عظیم عاشورا پاسخ گفته شده است. بخش چهارم با عنوان نتایج و فوائد قیام حضرت اباعبدالله الحسین ‌علیه ‌السلام به 9 فائده مهم و تأثیرگذار قیام خونین و سراسر حماسه كربلا می ‌پردازد و بدین ترتیب كتاب «پرتوی از عظمت امام حسین‌ علیه ‌السلام» با مطالب سودمند خود پایان می ‌پذیرد.