آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين نوشتار، بايسته‌هاي امر به معروف و نهي از منکر و شرايط و آثار آن از ديدگاه امام خميني بررسي گرديده و از منظري فقهي به ابعاد اين موضوع پرداخته شده است. نويسنده در شش بخش مباني فقهي امام خميني( را در زمينه امر به معروف و نهي از منکر بيان کرده است. در بخش اول، ابتدا کليات تحقيق و مفهوم واژه‌هايي چون امر، نهي، معروف، منکر، دفع، رفع و نيز تعريف اصطلاحي معروف و منکر و اختلاف نظر فقها و علما در تعريف امر به معروف و نهي از منکر، مطرح شده و سپس، فريضه امر به معروف و نهي از منکر در تاريخ فقه شيعه بررسي و ضمن معرفي کتاب‌هاي نگاشته شده در اين موضوع، از قرن چهارم تا قرن پانزدهم هجري؛ غربت و مظلوميت اين فريضه بزرگ الهي به تصوير درآمده است. در بخش دوم، اهميت، جايگاه و آثار امر به معروف و نهي از منکر از منظر امام خميني( بحث و بررسي شده و آثار فردي و اجتماعي امر به معروف و نهي از منکر از ديدگاه ايشان تبيين گرديده است. در بخش سوم، چگونگي وجوب امر به معروف و نهي از منکر از ديدگاه فقها مطرح شده و چگونگي حکم و اجراي اين فريضه مهم الهي از ديدگاه امام خميني و ساير فقهاي شيعه، مقايسه شده است. بحث در زمينه واجب عيني بودن يا واجب کفايي بودن فريضه امر به معروف و نهي از منکر از مباحث مهم اين بخش مي‌باشد. شرايط امر به معروف و نهي از منکر، مانند آگاهي و شناخت نسبت به معروف و منکر،، استمرار گناه از جانب فاعل منکر و تارک معروف، احتمال تأثير و عدم ضرر يا عدم مفسده در اجراي اين دو فريضه از ديدگاه امام خميني از مسايل مطرح شده در بخش چهارم است. مراتب امر به معروف و نهي از منکر، مانند مرحله انکار قلبي، انکار زباني و مرحله اقدام و انکار عملي و همچنين جايگاه اين فريضه مهم الهي در عصر حکومت جائر و حکومت عادل با توجه به فتاواي امام خميني از مباحث پاياني تحقيق محسوب مي‌شود.

دین نه تنها برنامه زندگى همه جانبه بشر، بلکه مهم ترین عامل توسعه جامعه و حاکمیت انسان بر سرنوشت خود از طریق مسئولیت پذیرى است. هدف تحقیق، بررسى رابطه دین باورى و مسئولیت پذیرى دانشجویان، و روش تحقیق توصیفى همبستگى است. جامعه آمارى، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامى واحد قم و نمونه آمارى 362 نفر بودند که به شیوه تصادفى طبقه اى انتخاب شدند. ابزار جمع آورى اطلاعات دو پرسش نامه استاندارد، دین باورى و مسئولیت پذیرى، به ترتیب با پایایى معادل 75.0 و 79.0 بر اساس آلفاى کرانباخ بود. نتایج تحقیق نشان داد: 1. بین دین باورى و مسئولیت پذیرى دانشجویان رابطه وجود دارد و شدت همبستگى نیز در سطح اطمینان 95.0 معنى دار است 2. بین میزان دین باورى دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنى دارى وجود دارد 3. بین میزان مسئولیت پذیرى دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنى دارى وجود ندارد 4. بین میزان دین باورى دانشجویان و انجام دادن اعمال اخلاقى رابطه مثبت وجود دارد 5. بین میزان مسئولیت پذیرى دانشجویان و انجام دادن اعمال اخلاقى رابطه مثبت وجود دارد.

هدف از اين تحقيق، ارزيابى برنامه درسى اجراشده اخلاق اسلامى دانشگاه ها از منظر دانشجويان است. روش تحقيق، توصيفى از نوع پيمايشى و جامعه آمارى نيز 273 دانشجوى كارشناسى دانشگاه آزاد اسلامى واحد قم مى باشد كه درس اخلاق اسلامى را در نيمسال دوم 93ـ94 پاس كردند. نتايج تحقيق نشان داد: نيازهاى مبنا قرار گرفته در تدوين اهداف درس اخلاق اسلامى دانشگاه ها، پوشش دهنده نيازهاى فردى و اجتماعى در يك جامعه اسلامى در حد متوسط بوده، همپوشى كامل ميان اهداف و نيازها در درس اخلاق اسلامى وجود ندارد. 2. روش هاى ياددهى يادگيرى به كار گرفته شده در تدريس درس اخلاق اسلامى، با اهداف اين درس در سطوح شناختى، عاطفى و رفتارى همسويى اندكى دارد. 3. روش هاى ارزشيابى به كار گرفته شده در ارزشيابى پيشرفت تحصيلى دانشجويان در درس اخلاق اسلامى، همسو با اهداف اين درس در سطوح شناختى، عاطفى و رفتارى نيست. 4. ميزان دستيابى دانشجويان به اهداف درس اخلاق اسلامى در سطوح شناختى، عاطفى و رفتارى نامطلوب است؛ بنابراين، افزايش اثربخشى برنامه درسى اخلاق اسلامى دانشگاه ها، مستلزم برنامه ريزى براساس نياز سنجى واقع بينانه مبتنى بر رويكرد تركيبى هدف محور ـ مسئله محور و ارتقاى مهارت هاى حرفه اى مدرسان مى باشد.

این مقاله پس از تبیین مفاهیم واژه‌های: «درونگرایی» (introversionism) و«برونگرایی» (extraversionism)، به تشریح دیدگاه امام خمینی پیرامون دو «رهیافت» مذکور می‌پردازد. امام خمینی، استقلال در تصمیم را به عنوان بعد سیاسی، خودباوری را به عنوان جنبه فرهنگی، و خودکفایی را به عنوان بعد اقتصادی «سیاست درونگرایی سازنده» (constructive) به لحاظ اتکا به گفتمان حفظ محور، مقبول و مطلوب تلقی می‌نمودند؛ اما انقطاع روابط با جهان خارج یا «سیاست درونگرایی ویرانگر» (destructive) را مغایر با «عقل سیاسی» به شمار می‌آوردند. ایشان بر «برونگرایی رشد محور یعنی برقراری «روابط دوجانبه» (bilateralism) با کشورهای مسلمان و کافر غیر متخاصم، و نیز بر «سیاست چند جانبه‌گرایی» (multilateralism) مبتنی بر وحدت جهان اسلام و اتحاد ممالک مستضعف، تأکید می‌کردند. «سیاست برونگرایی بسط محور سرزمینی» به معنای «مداخله‌جویی» (interventionism) و «توسعه طلبی سرزمینی» (territorial expansionism)از نظر ایشان، امری مطرود و غیرمقبول تلقی می‌شود. اما «سیاست برونگرایی بسط محور ایدئولوژیک» به معنای صدور پیام معنوی و سیاسی انقلاب اسلامی، مورد توصیه ایشان بود. تحقیق با این نتیجه به پایان می‌رسد که امام خمینی با اعتقاد به طولی بودن سه رویکرد مزبور، بر انجام شدن مرحله به مرحله آنها براساس قاعده وسع (توانایی)، تأکید داشتند.