مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

محتوای کتاب: الامام الجواد؛ والده؛ والدته؛ اسمه و كنيته و ألقابه؛ الفرقة الواقفية؛ ولادته؛ فرحة الولادة؛ مع ابيه الي الحج؛ النص علي امامته؛ اوصاف الامام و ملامح شخصيته؛ الامام الجواد في ظل والده العظيم؛ النصوص علي امامته؛ موجبات العداء بين أئمة أهل البيت و بين خصومهم؛ المأمون العباسي؛ المعتصم العباسي؛ ام الفضل بنت المأمون؛ يحيي بن أكثم؛ يحيي و الامام الجواد؛ القاضي أحمد بن ابي داؤد؛ كلمة اميرالمؤمنين؛ اولاد الامام الجواد؛ بنات الامام الجواد؛ اصحاب الامام الجواد؛ الكلمات القصار للامام الجواد؛ دعاء الامام الجواد في قنوته؛ حجاب الامام الجواد؛ وفاته و شهادته؛ ما بعد الوفاة؛ مرقده الشريف؛ النثر و القريض في رحاب الامام الجواد.

آیینه جمال: نگرشی بر مکارم اخلاق امام حسین علیه السلام، کتابی است درباره اخلاق، فضایل و احادیث در مورد امام حسین علیه السلام که توسط لطف‌ الله صافی‌ گلپایگانی نوشته شده است. در تمام قرون و اعصار، عدالت، طهارت نفس، امانت، صداقت، استقامت، ثبات قدم، شجاعت، صراحت لهجه، صبر و حلم، وفای به عهد، تواضع، رحم، احسان، اغماض و گذشت، فداکاری و ایثار، آزادی‌ خواهی، خدمت به همنوع و سایر صفات حمیده، محبوب بشر بوده است. هر چند دنیا و ظواهر زندگی تغییر کند، در این احساس بشری و احترام او به نیکوکاران و نیکوخویان تغییری حاصل نخواهد شد. چنانچه صفاتی مانند، حسد، تکبر، نفاق، ظلم و بی‌رحمی، خیانت، دروغ، کینه‌توزی و خودبینی، همیشه مورد تنفر بوده است. علم اخلاق بر اساس همین توجه فطری انسان و درک باطنی او به وجود آمده است. اثر حاضر در 11 فصل، مکارم اخلاقی حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام را از کتاب‌های شیعه و اهل تسنن جمع‌آوری و بازگو می‌کند: جمال آدمی، خورشید اندیشه، بر سجاده نیاز، باران سخاوت، یک آسمان کرم، پرچم عدالت‌خواهی، به رنگ سادگی، بر قله تواضع، قهرمان تاریخ، روح پر شکوه و کوه صبر.

تمام جوامع انسانی از دیرباز تا امروز تدبیری برای ادارۀ امور جامعۀ خویش اندیشیده اند، این گونه که شخص یا اشخاصی به شیوه های مختلف این مهم را به عهده گرفته اند. در جامعۀ اسلامی که شکل گیری آن به وجود حضرت محمّد (ص) صورت گرفته و حیات سیاسی و اجتماعی آن نیز تحت الشعاع آموزه های اسلامی است، ادارۀ جامعه اسلامی تا زمان حیات پیامبر اکرم (ص) به عهدۀ ایشان بود، اما این موضوع یعنی رهبری جامعۀ اسلامی پس از فقدان ایشان به مسئله ای اختلافی بین مسلمانان مبدل گشت، هر چند اصل نزاع آنها بر سر مصداق امام شکل گرفت، اما بعدها اصل مسئلۀ امامت به عنوان موضوعی کلامی مطرح شد. اما بحث در مورد امامت صرفاً یک بحث تاریخی نیست تا در شرح و تبیین یک رخداد مهم در تاریخ اسلام خلاصه شود؛ امامت، ابعاد و زوایای مهم دیگری نیز دارد؛ این مسئله، با حیات فکری، اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی امت اسلامی رابطه ای استوار و تعیین کننده دارد. جایگاه مهم و برجسته بحث امامت در تفکر و تعالیم اسلامی نیز از همین ابعاد اساسی و سرنوشت ساز آن، ناشی می شود. موضوع این نوشتار چنانچه گفته شد بررسى تطبیقی ادلۀ عقلی و نقلی امامت عامه در کتاب المغنی از قاضی عبدالجبار و الشافی، اثر سید مرتضی است. مقصود از ادلۀ عقلی و نقلی امامت عامه، صرفاً تمام دلایلی از این دو جنس برای اثبات امامت عامه نیست بلکه تمام ادلۀ عقلی و نقلی ای است که ضمن مباحث امامت عامه، از سوی این دو متکلم عنوان شده است، و هدف نویسنده نیز بیان گزارش توصیفی و تحلیلی مباحث امامت عامه از کتاب الشافی فی الامامة سید مرتضی است که چون المغنی را هر چند در قالب عباراتی کوتاه در بطن و متن خود دارد، همزمان المغنى نیز گزارش می شود، گاهی در کنار این روایت گری به نقد عبارات نیز پرداخته شده است. این کتاب اثری است تخصصی در زمینه امامت عامه که شیوه تالیف کتاب ترجمه، تحقیق، بررسی، تطبیق و تحلیل است. در این اثر در کتاب الشافی فی الامامه نوشته سید مرتضی علم الهدی و المغنی فی ابواب التوحید و العدل اثر قاضی عبدالجبار معتزلی را که هر دو به زبان عربی هستند مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است. الشافی فی الاماه در پاسخ به شبهات قاضی عبدالجبار در جلد بیستم کتاب المغنی به نگارش درآمده است و مباحث مربوط به امامت اعم از امامت عامه و خاصه را در بر دارد.اما شکل و ساختار کتاب به گونه ای نیست که بتوان مباحث آن را به صورت منظم و دسته بندی شده مانند دیگر کتب کلامی یافت. این مسئله و همچنین قلم دشواریاب سید مرتضی سبب شده بود این کتاب علیرغم اینکه توسط شیخ طوسی شاگرد سید مرتضی نیز تلخیص شود، همچنان در مجامع علمی مهجور باشد. این دو متکلم شیعی و معتزلی، معاصر با یکدیگرند و هر دو از بزرگان نحله فکری خور به شمار می آیند و این اهمت بررسی اثر ایشان را دو چندان می ساخت. در این اثر تقریبا دو جلد از چهار جلد الشافی فی الامامه که به مبحث امامت عامه پرداخته بود، ترجمه شده و برای تحقیق و تکمیل آن از ۷۴ منبع عربی و ۱۲ منبع فارسی استفاده شده است. این کتاب در یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده است: فصل اول در وجوب عقلی امامت، فصل دوم در وجوب نقلی و شرعی امامت، فصل سوم و چهارم نیز به صفات امام و تحقق امامت اختصاص یافته است. در ابتدای هر موضوع در هر فصل پیشینه بحث از جانب متکلمان شیعه و معتزله به سیر تاریخی قرن دوم تا هشتم ذکر شده است.