مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

كتاب نفحات الازهار فى خلاصه عبقات الانوار نوشته سید علی حسینی میلانی به زبان عربی و در موضوع امامت می باشد. نفحات الازهار، خلاصه‌ای‌ اس‍ت‌ از "ع‍ب‍ق‍ات‌ الان‍وار" ح‍ام‍د ح‍س‍ی‍ن‌ ل‍ک‍ه‍ن‍وی‌ ک‍ه‌ خ‍ود ردی‍ه‌ای‌ اس‍ت‌ ب‍ر "ت‍ح‍ف‍ه‌ الاث‍ن‍ی‌ع‍ش‍ری‍ه‌" ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ده‍ل‍وی‌. مؤلف در این کتاب شش آیه و ده حدیثی را که دهلوی در کتاب خود مطرح و دلالت آن را بر مسئله امامت انکار کرده است، با اسناد فراوان و غیر قابل انکار نزد مخالفین به تفصیل بررسی کرده است و با دلایل متقن و محکم دلالت آنها را بر امامت ائمه معصومین علیهم السلام به اثبات رسانده است، به صورتی که جای هیچ گونه شک و تردیدی برای یک مسلمان منصف و بدون تعصّب باقی نمی ماند. قبل از آنکه این کتاب عظیم به عربی ترجمه شود، متن فارسی «تحفۀ اثنا عشریه»، توسط شیخ غلام محمد بن محیی الدین بن عمر اسلمی در سال 1227ق به عربی ترجمه شد و سپس این ترجمه توسط محمود بن عبدالله آلوسی، در سال 1301ق در کتابی به نام المنحة الالهیة تلخیص گردید و تا مدّتی جوابی شایسته نسبت به این کتاب به زبان عربی وجود نداشت تا این که در سال 1385ق فاضل ارجمند معاصر سید علی حسینی میلانی، به توصیۀ حجت الاسلام سید محمد سعید، نوۀ صاحب عبقات تلخیص کتاب عبقات به زبان عربی را با تلخیص مجلدات حدیث ثقلین و حدیث غدیر با عنوان خلاصة عبقات الأنوار فی امامة ائمة الأطهار آغاز کرد. در این کتاب از شیوه ای بدیع در بیان محتوای کتاب عبقات الانوار استفاده شده که عبارت است از: 1.

كامل البهائي تعریب کتاب «كامل بهائی» اثر عمادالدین طبری (متوفی 675ق) است که به قلم محمد شعاع فاخر، از فارسی به عربی ترجمه شده است. در ابتدای کتاب، دو مقدمه از مترجم و محدث قمی افزوده شده است. در مقدمه مترجم، ابتدا شرح حال مختصری از نویسنده ارائه و سپس، توضیح کوتاهی پیرامون کتاب ذکر شده است. مترجم به این نکته اشاره دارد که در اصل کتاب، با اشتباهات لغوی، تاریخی و حتی کلامی فراوانی مواجه شده و پس از تحقیق و تفحص بسیار، به تصحیح آن پرداخته است ازجمله اشکالاتی که مترجم به اصل فارسی کتاب گرفته، آن است که چرا کتاب مورد تحقیق صحیح قرار نگرفته و ناشر، به نسخه‌ای که در طبع بدان اعتماد نموده، اشاره نکرده است؟ در مقدمه دوم نیز شرح حال مختصری از مؤلف ارائه و به آثار او، اشاره شده است. مطالب اصل کتاب دو مجلد در یک جلد سامان گرفته؛ اما مترجم، آن‌را در دو جلد تنظیم کرده است. ازجمله ویژگی‌های این ترجمه، علاوه بر سعی مترجم بر حفظ اصل رعایت امانت در ترجمه و به‌کارگیری عبارات مناسب و تا حدی مسجع، شیوایی و رسایی متن است، به‌گونه‌ای که تا حد امکان، از واژه‌ها و عبارات ثقیل و سنگین در آن استفاده نشده است. به‌منظور آشنایی با نوع ترجمه و مقدار توانایی مترجم، بخشی از متن فارسی به همراه ترجمه عربی آن، نقل می‌شود: «باب یازدهم؛ برپایی سقیفه: چون رسول(ص) را دفن کردند و خبر مرگ او در دیار عرب فاش شد و رؤسا و امراء و فقرا و قبائل عرب روی به تعزیت رسول نهادند و روزبه‌روز می‌آمدند و بنوهاشم به عزا مشغول شدند، صحابه چنان مصلحت دیدند که فرصت نگهدارند و گفتند که کار خلافت به زودی بباید ساخت یمکن که اگر بنوهاشم از عزا فارغ شوند این کار بر ما تمام نشود». «الباب الحادی عشر؛ فی بناء السقیفه: و لمّا انتشر خبر وفاة النبيّ(ص) في الأطراف و الأكناف من ديار العرب، أقبل الرؤساء و الأمراء و قبال العرب للعزاء بوفاة النبيّ(ص) و صاروا يتقاطرون على المدينة يعزّون بني هاشم، و كانوا مشغولين بإقامة العزاء عليه، فاغتنم الصحابة انشغالهم بالعزاء فرصة و قالوا: إذا فرغوا من العزاء فإنّ الأمر لا يتمّ لنا حتما، و ينبغي أن نسارع إلى اهتبال الفرصة لئلّا تضيع من أيدينا»

كتاب نفحات الازهار فى خلاصه عبقات الانوار نوشته سید علی حسینی میلانی به زبان عربی و در موضوع امامت می باشد. نفحات الازهار، خلاصه‌ای‌ اس‍ت‌ از "ع‍ب‍ق‍ات‌ الان‍وار" ح‍ام‍د ح‍س‍ی‍ن‌ ل‍ک‍ه‍ن‍وی‌ ک‍ه‌ خ‍ود ردی‍ه‌ای‌ اس‍ت‌ ب‍ر "ت‍ح‍ف‍ه‌ الاث‍ن‍ی‌ع‍ش‍ری‍ه‌" ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ده‍ل‍وی‌. مؤلف در این کتاب شش آیه و ده حدیثی را که دهلوی در کتاب خود مطرح و دلالت آن را بر مسئله امامت انکار کرده است، با اسناد فراوان و غیر قابل انکار نزد مخالفین به تفصیل بررسی کرده است و با دلایل متقن و محکم دلالت آنها را بر امامت ائمه معصومین علیهم السلام به اثبات رسانده است، به صورتی که جای هیچ گونه شک و تردیدی برای یک مسلمان منصف و بدون تعصّب باقی نمی ماند. قبل از آنکه این کتاب عظیم به عربی ترجمه شود، متن فارسی «تحفۀ اثنا عشریه»، توسط شیخ غلام محمد بن محیی الدین بن عمر اسلمی در سال 1227ق به عربی ترجمه شد و سپس این ترجمه توسط محمود بن عبدالله آلوسی، در سال 1301ق در کتابی به نام المنحة الالهیة تلخیص گردید و تا مدّتی جوابی شایسته نسبت به این کتاب به زبان عربی وجود نداشت تا این که در سال 1385ق فاضل ارجمند معاصر سید علی حسینی میلانی، به توصیۀ حجت الاسلام سید محمد سعید، نوۀ صاحب عبقات تلخیص کتاب عبقات به زبان عربی را با تلخیص مجلدات حدیث ثقلین و حدیث غدیر با عنوان خلاصة عبقات الأنوار فی امامة ائمة الأطهار آغاز کرد. در این کتاب از شیوه ای بدیع در بیان محتوای کتاب عبقات الانوار استفاده شده که عبارت است از: 1.

دانشنامه پیش رو؛ بخشی از یک پروژه بزرگ انجام شده توسط المرکز الاسلامی للدراسات الاستراتیجیة - العتبة العباسیة المقدسة، با هدف جمع آوری و تدوین و طبقه‌بندی موضوعی آثار کلامی شیعه است که تحت عنوان (موسوعة التراث الإمامي في علم الكلام وردّ الشبهات والمسائل الخلافية) می باشد، که این دایره المعارف در آن به‌دنبال: 1-مرتب کردن و دسته بندی آثار کلامی امامیه با توجه به موضوع و حروف الفبا. 2-تسهیل‌دسترسی‌به‌واژگان‌کلامی. 3-همه آنچه را که دانشمندان ما در مورد واژگان کلامی در یک مکان نوشتند را ببینید. 4-رعایت تاریخچه و گاه‌شمار در نقل واژگان از قدیمی ترین واژگان. 5-ایستادگی در دگرگونی و تحول کلام امامیه در طول قرن ها. 6-ایستادگی بر روش کلامی دانشمندان ما. مطالب و موضوعات مربوط به جلد اول، از حرف عین تا حرف یاء می باشد.

مصنفات الشيخ المفيد در 14 مجلد تهیه شده است که مجلد اول آن (که شماره این جلد از کتاب صفر می‌باشد) با عنوان حياة الشيخ المفيد منتشر شده است و محتویات آن شامل زندگی‌نامه شیخ مفید، شمردن آثار او از قبیل آثار موجود، مفقود و منسوب و توضیحاتی کامل درباره هرکدام از آن آثار است. برای هر عنوان از کتب شیخ مفید، مقاله‌ای درخور تولید شده است. محتویات جلد هشتم: الإفصاح في الإمامة، أقسام المولی في اللسان، رسالة في المعنی المولی، شرح المنام؛ می باشد که توضیح هر کدام در ادامه آورده شده است: الإفْصاحُ فی الإمامَة کتابی به زبان عربی در اثبات عقاید شیعه درباره امامت و جانشینی پیامبر اکرم(ص) اثر شیخ مفید است. بنا بر اشاره مؤلف در ابتدای کتاب، هرآنچه در موضوع امامت ذکر آن لازم بوده در این کتاب آمده است. این موضوع در کتا‌ب‎های پیشین با این گستردگی بررسی نشده است. مؤلف با استفاده از استدلال‎های کلامی به اشکالات پیرامونی موضوع امامت و آراء مختلف فرقه‌های اسلامی مانند معتزلی ها، حشویه‌ها و خوارج جواب داده است. مولف در مقدمه غرض از تالیف کتاب را که همان توضیح و تحریر مسئله امامت است بیان می‌کند و در بخش‌های متنوع، از موضوعات مربوط به قضیه امامت بحث می‌کند از قبیل: تعریف امامت، شناخت امام، دلیل بر وجوب معرفت امام، اجماع مسلمین بر امامت علی(ع) اجماع بر وجود امام بعد از نبی(ص)، افضلیت علی(ع) نزد خدا و رسول(ص) او، فساد امامت مفضول بر فاضل، اجماع بر فضایل علی(ع)، علت ندادن حق علی(ع)، عدم اقرار مهاجرین و انصار بر تقدم ابوبکر، علت سکوت امیر المومنین(ع) بر خلفاء قبل از خودش، عدم اجماع امت بر امامت ابوبکر و... کتاب (اقسام المولی فی اللسان) نوشته شیخ مفید، درباره عقاید و مباحث امامت می باشد. شیخ مفید در این کتاب، با استدلال به حدیث شریف پیامبر اسلام حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که می‌فرماید: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»، یعنی: «هر کس من امام و مولای او هستم علی هم امام و مولای اوست»، امامت آن حضرت را ثابت می‌کند. شیخ مفید در این کتاب با بیانی رسا و با دقتی فراوان به بررسی معانی کلمه «مولی» پرداخته و گستردگی اطلاعات ادبی و قدرت لغوی برتر خود را به نمایش گذارده است. وی در آغاز ده معنا برای کلمه «مولی» ذکر کرده و می‌فرماید: معنای حقیقی آن، معنای اول است و معانی دیگر مجازی و با توجه به معنای نخست آن گفته شده است و کسانی که معنای دیگری غیر از معنای اصلی آن برای کلمه «مولی» گفته‌اند تنها بخاطر دشمنی با اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السّلام بوده است. شیخ مفید می‌فرماید: این حدیث متواتر است و معنای حقیقی کلمه «مولی» در آن لحاظ شده است. وی اشعار فراوانی نیز در تایید مدعای خود می‌آورد، مانند: اشعار حسان بن ثابت، قیس بن سعد بن عبادة، اخطل، کمیت بن زید اسدی و بسیاری دیگر از شعرای بلند آوازه عرب. رسالة في معنی المولی، به زبان عربى، اثر شيخ مفيد، محمد بن محمد بن نعمان بغدادى(336 - 413ق) و در مورد معناى كلمه مولى در حديث شريف غدير است. كتاب حاضر، مانند ديگر تأليفات شيخ مفيد، از ارزش و اعتبار خاصى در ميان علما و فقهاى شيعه برخوردار است و همواره مورد توجه و علاقه دانشمندان اسلامى قرار داشته است. يكى از ابتكارات شيخ مفيد اين است كه مناظرات و مباحثات خود را با علماى مذاهب مختلف اسلامى به رشته تحرير درآورده تا هم مورد استفاده آيندگان قرار گيرد و هم از دستبُرد حوادث و تحريف مخالفان در امان بماند. وى، در اين كتاب، يكى از مباحثات خود را با علماى اهل تسنن درباره حديث شريف رسول اكرم كه مى‌فرمايد: «مَنْ كُنْتُ مَوْلاٰهُ فَهٰذٰا عَلِيٌّ مَولاٰهُ»، به نگارش درآورده است. مناظره وى، با عالمى از متكلمان معتزله و از جماعت «بهشميه»(منسوب به ابوهاشم جبايى) كه ادعا مى‌كرده كه كلمه «مولى» در حديث پيامبر(ص) به معناى امامت و رهبرى نيست، واقع شده است. شيخ مفيد در اين مباحثه، در صدد اثبات امامت حضرت على(ع)، از طريق اين حديث متواتر و مورد تأييد اكثر دانشمندان اسلامى، است. وى، با استناد به كلام اهل لغت و اشعار شعراى بزرگ عرب از زمان حضرت رسول خدا(ص) تا آن زمان، ثابت كرده كه لفظ مولى در معناى امامت بسيار به كار رفته است. شيخ مفيد، به فهم لغوى معاصر خود نيز استدلال مى‌كند و مى‌فرمايد: اين استدلال، مستند به اتصال اين فهم به زمان حضرت رسول خدا(ص) مى‌باشد. نكته ديگرى كه شيخ به آن استدلال كرده، سخن اهل بيت رسول خدا(ع) است. روايات فراوان و متواتر اين نكته را تأييد كرده‌اند كه مراد از مولى، امامت و رهبرى است و علماى اهل تسنن نيز اهل بيت(ع) را به صداقت و راست‌گويى قبول دارند. کتاب (شرح المنام) نوشته شیخ مفید، درباره نقل رؤیای صادقه‌ای که شیخ مفید دیده است. در این رؤیا، مناظره‌ای میان شیخ مفید و خلیفه دوم پیرامون عدم دلالت آیه شریفه «ثانی اثنین اذ هما فی الغار» بر فضیلت خلیفه اول صورت گرفته است. این کتاب کوچک و در ۸ صفحه است و درباره عدم دلالت «آیه غار» بر فضیلت خلیفه اول می‌باشد. شیخ مفید تمام راههای استدلال به آیه را نقل کرده، سپس به پاسخ آنها می‌پردازد. وی با قدرتی خوب در استدلال، با جواب‌های نقضی و ایجابی و شواهد قرآنی و حدیثی و حتی استشهاد به اشعار برای اثبات معانی لغوی، مناظره‌ای شگفت انگیز و جالب برگزار نموده که با قطع نظر از رؤیا بودن آن، استدلال‌های منطقیش هر عالم اندیشمندی را قانع می‌سازد.

سلسلة الغدير الموضوعية؛ بحث مستل من موسوعة الغدير للعلامة الأميني رحمة‌الله‌عليه تحقيق، تلخيص و طبقه‌بندى موضوعى مجموعه يازده جلدى كتاب «الغدير» علامه عبدالحسين امينى مى‌باشد كه توسط محمدحسن شفيعى شاهرودى، تأليف و گردآورى شده است. كتاب به زبان عربى و مقدمه آن، در سال 1385ش، نوشته شده است. كتاب به انگيزه معرفى «الغدير» بين مردم و به‌ويژه جوانان نوشته شده است. آنچه باعث اهميت اين كتاب مى‌شود، آن است كه تا پيش از اين، محققان و پژوهشگران براى تحقيق در يك موضوع، بايد يازده جلد كتاب «الغدير» را ورق مى‌زدند، اما اثر حاضر، فرصت مطالعه سريع و دريافت مطالب در يك موضوع را براى مخاطبانش فراهم كرده است. مطالب این جلد از کتاب: ثقل اكبر قرآن كريم: مطالعه و شرح و بسط سخنان و وصاياى پيامبر(ص) در غدير خم پيرامون ثقل اكبر، موضوع تحقيق و تتبع اين كتاب مى‌باشد. نگارنده در اين جلد، اقوالى را كه محدثان در باب رويداد غدير و حوادث پس از حجةالوداع نقل كرده‌اند، بررسى كرده و راجع به حديث معتبر و مستند ثقلين، آيه تبليغ و آيه ولايت كه توسط فرشته وحى جبرئيل بر پيامبر(ص) نازل شده، سخن گفته است. در قرآن در سوره «و العصر» و آيات 22 سوره زمر و ديگر آيه‌هاى قرآن نظير «السابقون السابقون اولئك المقربون»، آيه مودت و قربى، آيه سلام و درود بر پيامبر، يك سلسله موضوعات مرتبط با اهل‌بيت(ع)، خلافت و امامت امام على (ع) استنباط شده كه مؤلف آن‌ها را در اين جلد بررسى كرده است. نويسنده براى اثبات حقانيت امام على(ع) با استناد به آرا و اقوال مفسران و محدثان ذيل عناوين فرعى ديگرى، مطالبى ايراد كرده و در مجموع گزارش كاملى از علم و فضل حضرت على(ع) و ارجحيت و افضليت ايشان بر ديگر صحابه در امر خلافت و هدايت مسلمانان به مخاطبان عرضه داشته است.