مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

از عوامل و شرایطی بحث می‏کند که باعث تداوم اهداف و خاطره قیام امام حسین(ع) شده است. این کتاب هم جنبه تاریخی دارد و در آن شرح مختصر وقایع حادثه عاشورا و سرنوشت یاران امام حسین(ع) آمده هم جنبه تحلیلی و جامعه‏شناختی در شناخت عوامل قیام دارد. عناصر این قیام تحقق دهنده سنت‏هایی است که خداوند در اجتماع بشر نهاده است. از نظر نویسنده اراده الهی, شخصیت امام حسین, سخنرانی‏ها و تبلیغات مثبت امام حسین واحادیث پیامبر نام امام حسین را جاودانه کردند. عاطفه‏گرایی در عزاداری‏ها مسامهت و مشارکت ائمه در زنده نگاه داشتن عزاداری امام حسین، شعر, قیام‏های شیعی, دولت‏های شیعی, منابر حسینی هر کدام نقش مهمی در جاودانگی حادثه کربلا و احیای ارزش‏ها دارند.

اين كتاب هر چند عنوان مقتل دارد، ليكن حدود دو سوم آن مباحث ديگر است. ثلث اول كتاب، شرح مناقب اهل‌بيت، ثلث دوم ماجراى كربلا و ثلث سوم درباره قيام مختار است. كتاب داراى 15 فصل است كه عناوين فصول پانزده گانه چنين است: 1. فضائل پيامبر(ص)، 2. فضائل خديجه، 3. فضائل فاطمه مادر على عليه‌السلام، 4. فضائل اميرالمؤمنين عليه‌السلام، 5. فضائل حضرت زهرا عليهاالسلام، 6. فضائل حسنين عليهماالسلام، 7. فضائل خاص امام حسين عليه‌السلام، 8. اخبار شهادت امام از زبان پيامبر(ص)، 9. مرگ معاويه و ردّ بيعت از سوى امام، 10. امام حسين(ع) در مكه 11. خروج امام از مكه تا شهادت او، 12. عقوبت قاتلان، 13. اشعار و مراثى، 14. زيارت كربلا، 15. قيام مختار.

نگارنده، در این اثر در عین اختصار، به تبیین وقایع حادثه کربلا پرداخته و شرحی از صحنه‏های شهادت امام حسین (ع)، فرزندان و یارانش ارائه داده است. لهوف همواره مورد توجه عالمان شیعه بوده و به دلیل اختصار، دقت در عبارت‏پردازی، رعایت امانت در نقل اخبار و حوادث کربلا و شرح حزن‏انگیز شهادت اصحاب امام حسین در میان جامعه شیعیان مورد ترجمه و تفسیر قرار گرفته است. در این ترجمه با نقل عبارات متن در سمت راست و آوردن ترجمه در سمت چپ و اعراب‏گذاری متن تلاش شده متنی روان برای فارسی‏زبانان ارائه گردد.

کتاب حاضر که درباره حوادث بعد از قیام امام حسین ع می باشد، به بررسی قیام مختار و گرفتن انتقام خون امام شهید می باشد که نام کتاب را ثوره غضب گذاشته که و در مقدمه مولف بیان می کند که این خشم جزو خشم های محمود و ستایش شده می باشد.

تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء علیهم السلام کتابی است تاریخی-روایی دربارهٔ قیام و شهادت امام حسین (ع) که توسط رضی قزوینی نوشته شده و تصحیح آن را سید مهدی رجائی انجام داده است. نویسنده در مقدمه گفته است که این کتاب شرح لهوف سید ابن طاووس است و اغلب منابع آن، منابع کتاب بحارالانوار. ترتیب مطالب کتاب مانند لهوف است و از سه مقدمه و سه مسلک و خاتمه تشکیل یافته و هر مسلک و خاتمه شامل چند مجلس است. مقدمهٔ اول دربارهٔ برخی معجزات و کرامات و مکارم اخلاقی و احتجاجات امام حسین، مقدمهٔ دوم شامل روایاتی در فضیلت گریستن بر آن حضرت، و مقدمهٔ سوم دربردارندهٔ روایاتی دربارهٔ عزاداری، به ویژه در تاسوعا و عاشوراست. مسلک اول در امور پیش از جنگ است و شامل این مسائل: آیات و روایات دربارهٔ امام حسین، خروج آن حضرت از مدینه و وارد شدن به مکه، شهادت مسلم بن عقیل و روانه شدن امام و یارانش به سوی کربلا. در مسلک دوم از رخدادهای در کربلا و شهادت امام و اصحابش سخن رفته، و مسلک سوم دربارهٔ سرگذشت اهل بیت امام و ورود آنان به کوفه و شام است. در این مسلک از مسائلی چون رخدادهای در مسیر شام، مجلس یزید، برخی معجزات و کرامات واقع شده برای اهل بیت امام، مدفن رأس آن حضرت، اربعین و بازگشت اهل بیت به مدینه سخن رفته است. خاتمهٔ کتاب، که در حدود دویست صفحه است، عهده‌دار بحث از رجعت امام حسین، عذاب قاتلانش، قیام مختار و دست‌اندازی خلفا بر قبر آن حضرت است.

کتاب «مَقتَلُ الحُسَین (ع)» معروف به مقتل مُقَرَّم نوشته عبدالرزاق موسوی مقرم از عالمان شیعه است که به زندگی امام حسین (ع) و بررسی قیام و شهادت آن حضرت و حوادث پس از آن و نتایج واقعه عاشورا پرداخته است. به طور کلی کتاب در هفت بخش تنظیم شده است: بخش اول: مقدمه‌ ای درباره نهضت امام حسین (ع). بخش دوم: داستان کربلا. بخش سوم: خروج از مدینه. بخش چهارم: حرکت به سوی عراق. بخش پنجم: روز عاشورا. بخش ششم: شهادت اهل بیت. بخش هفتم: حوادث بعد از عاشورا.

الكيسانية في التاريخ و الأدب، اثر وداد قاضی، بررسی تاریخ و ادبیات فرقه کیسانیه و اعلام آن، از ابتدای ظهور تا انقراض آن می‌باشد که به زبان عربی و در سال 1974م، نوشته شده است. کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در شش فصل و یک خاتمه تنظیم شده است. نویسنده در ابتدا، مصادری که در آن‌ها مطالبی درباره فرقه کیسانیه نوشته شده را به‌صورت مفصل، نقد و بررسی کرده و سپس، مختار و حرکت او و برخی از بزرگان کیسانیه را معرفی نموده و در نهایت به مسائل زیر پرداخته است: تطور و تکامل کیسانیه بعد از حرکت مختار تا اواخر قرن اول و بعد از آن؛ رابطه کیسانیه و اشتراکات و افتراقات آن با سایر فرق و مذاهب و ادبیات کیسانیه. این کتاب در اصل، برگرفته از رساله دکترای نویسنده، البته همراه با حذف و اضافاتی در آن می‌باشد نویسنده در فصل اول، در دو قسمت، به مصادری که در آن‌ها مطالبی درباره فرقه کیسانیه نوشته شده، پرداخته و به‌صورت مفصل، هریک از آن‌ها را بررسی کرده است. در فصل دوم، به معرفی مختار و حرکت او و برخی از بزرگان کیسانیه پرداخته شده است. در ابتدای این فصل، مهم‌ترین حوادثی که برای مختار اتفاق افتاده، به‌صورت سال‌شمار بیان گردیده است. در فصل سوم، تطور و تکامل کیسانیه بعد از حرکت مختار تا اواخر قرن اول، مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم، به تغییر و تحول و دگرگونی فرقه کیسانیه بعد از قرن اول هجری پرداخته شده است. در فصل پنجم، رابطه کیسانیه و اشتراکات و افتراقات آن با سایر فرق و مذاهب، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است که عبارتند از: امامیه، اسماعیلیه، قرامطه، زیدیه و معتزله فصل آخر، به بررسی ادبیات کیسانیه اختصاص یافته و اشعار چند تن از شعرای آن‌ها، مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است که عبارتند از: خندق اسدی، ابوطفیل عامر بن واثله کنانی (صحابی معروف) ، کثیر عزه و سید حمیری

قصه کربلا بضمیمه قصه انتقام کتابی است درباره‌ی قیام امام حسین و پیامدهای آن که توسط علی نظری منفرد نوشته شده است. کتابی است توصیفی دربارهٔ قیام امام حسین (ع) و پیامدهای آن، بر پایهٔ پژوهش‌هایی که تاکنون انجام شده. نویسنده در مسائل مورد اختلاف، اقوال گوناگون را ذکر کرده و کمتر به ارزش‌داوری و نظر مختار خویش پرداخته است. تنظیم کتاب کم مانند است؛ بدین‌گونه که مطالب آن براساس حرکت امام حسین و اهل بیت او (ع) (از مدینه تا مدینه)، فصل بندی شده و از یکایک منازل در مسیر حرکت سخن رفته است. از این رو اطلاعاتی که در این کتاب دربارهٔ منازل ارائه شده، منظم‌تر و بیشتر از کتاب‌های مشابه آن است. نثر کتاب روان و خوشخوان است ومخاطب آن عموم مردمند. پیش‌گفتار کتاب (ص 27-36)، کوتاه و دربارهٔ شخصیت امام است. بخش اول (ص 39-556)، دربارهٔ قیام آن حضرت و بخش دوم (ص 557-695)، دربارهٔ انتقام از قاتلان اوست. عنوان های کتاب عنوان بخش اول «از مدینه تا مدینه» است و شامل یازده فصل: «در مدینه»، «از مدینه تا مکه»، «در مکه»، «از مکه تا کربلا»، «در کربلا»، «در کوفه»، «از کوفه تا شام». "در شام»، «از شام تا مدینه»، «در مدینه» و «فضیلت زیارت امام حسین علیه‌السّلام». بخش دوم با عنوان «قضیهٔ انتقام» شامل دو فصل است: «شیعیان، پس از شهادت امام حسین علیه‌السّلام» و «قیام مختار». در فصل چهارم، که به رخدادهای از مکه تا کربلا پرداخته شده، به نام 24 منزل اشاره و دربارهٔ وقایع در هر یک توضیحاتی داده شده است. اسامی این منازل عبارتند از: ابطح، تنعیم، صفاح، وادی العقیق، وادی الضفراء، ذات عرق، الحاجز من بطن الزمه، فید، اجفر، خزیمیه، شقوق، زرود، ثعلبیه، زباله، القاع، عقیقة البطن، شراف، ذو خشم، بیضه، رُهیمه، عذیب الهجانات، قطقطانیه، قصر بنی‌مقاتل و نینوا. در فصل هفتم، که دربارهٔ روانه کردن اسیران از کوفه به شام است، از بیست منزل و رخدادهای در هر یک بحث شده که اسامی آن‌ها، به جزء منزل اول که نام ندارد، عبارت است از: تکریت، مشهد النقطة، وادی النخلة، موصل، نصیبین، عین الوردة، رقه، جوسق، دعوات، حلب، قنسرین، معرّة النعمان، شیزر، کفر طالب، سیبور، حماة، حمص، بعلبک و دمشق. این کتاب پس از چند چاپ، تغییراتی بسیار جزئی و اندک در آن داده شده است و اکنون با عنوان واقعهٔ کربلا منتشر می‌شود (چاپ دوم: انتشارات جلوهٔ کمال، 1386).