مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از آثار و نتایج عقاید خاص شیخیه در مورد باب امام عصر، بسترسازی برای پیدایش فرقه ضاله بابیت، به رهبری علی محمد باب شاگرد سیدکاظم رشتی بود. مهم ترین وجه ارتباط میان شیخیه و بابیه، اعتقاد به رکن رابع و بابیت است. رکن رابع آموزه ای است که از ابداعات فرقة شیخیه بوده و پیش از ایشان به این معنا و مفهوم خاص موردنظر شیخیه، در معارف و عقاید شیعة امامی مطرح نبوده است. رکن رابع در اندیشة شیخیه، عبارت از واسطه ای است که خلق را به حجت خدا و امام غایب رهنمون گشته و بدون تصور رکن رابع، وجود امام را لغو و بیهوده می خوانند. ازاین رو، شیخی ها اصول دین را چهار اصل می دانند. توحید، نبوت، معاد و رکن رابع. این دستگاه فکری خاص شیخیه در مورد رکن رابع، زمینه ساز آفرینش محصولی چون ادعای بابیت علی محمد شیرازی شد.

---

در کتاب حاضر سه فرقه انحرافی شیخیه، بابیه و بهائیت مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند. ابتدا در خصوص ضرورت بحث از انحرافات عقیدتی مطالبی ارائه شده و پیشینه فرقه‌شناسی گفته شده است. سپس علل و عوامل پیدایش فرقه‌های انحرافی و همچنین تاریخچه پیدایش فرقه‌های اسلامی بررسی شده است. در ادامه در خصوص شیخ احمد احسائی، شکل‌گیری فرقه شیخیه، سیدکاظم رشتی، عقاید شیخیه (در موضوعات توحید، نبوت، امامت، معاد و ...) و مواردی از این دست به طور مفصل مباحثی ارائه شده است. سپس شیخیه بستر پیدایش دو فرقه بابیه و بهائیت معرفی شده است. علی محمد شیرازی، شکل‌گیری فرقه بابیه، عوامل پیدایش و گسترش جریان بابیت، مناظرات شیرازی، چهره‌های مهم بابی، کتاب بیان و ... در خصوص فرقه بابیه تشریح شده‌اند. در ادامه حسینعلی نوری، شکل‌گیری بهائیه، ادعاهای بهاء، شبهات بهائیت پیرامون الوهیت، مهدویت، معاد و ... بررسی شده است. در ادامه احکام فرقه‌های بابیه و بهائیه با اسلام به صورت تطبیقی مقایسه شده و تناقضات و دروغ‌پردازی‌های این فرقه‌ها و همچنین ارتباط آنها با بیگانگان و استعمارگران گفته شده است. در نهایت فعالیت‌های تشکیلاتی بهائیان در دوران مختلف بررسی شده و کتابشناسی بهائیت ارائه شده است.