مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

نگاهی به جایگاه برخی از صحابه و علل سبّ و لعن آن‌ها در فرهنگ تشیبع و موارد جواز و عدم جواز آن است. در این اثر به موارد اتفاق و اختلاف‌نظر علمای شیعه و اهل‌سنّت در برخی از مسایل دین اسلام و راه‌کارهای از بین‌بردن این اختلاف شده سپس ضرورت احترام به صحابه راستین پیامبر اسلام(ص) از منظر هر دو فرقه شیعه و اهل‌سنّت مورد تأکید قرار گرفته است. در ادامه مباحثی در مورد سبّ و لعن برخی از صحابه از جانب شیعیان و علّت آن و هم‌چنین حکم سبّ و لعن در اسلام ارایه شده و ویژگی‌هایی در برخی از صحابه که سبب لعن و سبّ آنان می‌شود، بازگو گردیده است. نگارنده، صحابی پیامبر اسلام(ص) را در یک ردیف ندانسته و برخی از آن‌ها را فاسق، فاجر و زندیق معرفی نموده و دلایل جواز این قبیل از صحابه را از آیات قرآن و روایات بررسی نموده و سبّ صحابه توسط شیعه را حربه‌ای علیه شیعیان توسط وهابیت شمرده است.

الشعائر الحسینیه کتابی است درباره‌ی آیین‌های مذهبی که مسلمانان شیعه به منظور یادبود نبرد کربلا و کشتن شدن امام حسین (ع) انجام می‌دهند. این کتاب محاضرت شیخ محمد سند می باشد که به قلم ریاض موسوی تالیف شده است. کتاب دارای دو مقام با عنوان‌های «شعائر دینی» و «شعائر حسینی» است و به ترتیب، شامل هفت و نه جهت (بخش)، عناوین مقام نخست عبارت است از: «ادلهٔ اجمالی»، «اقوال عامه و خاصّه دربارهٔ این قاعده»، «معنا و ماهیت موضوع»، «کیفیت تحقق موضوع و چاره‌جویی برخی قواعد تشریع»، «متعلق حکم برای قاعدهٔ شعائر»، «نسبت میان حکم قاعده و بقیهٔ احکام»، «موانع وارده بر قاعدهٔ شعائر». مقام دوم دربارهٔ این موضوعات است: «اهداف نهضت حسینی»، «ادلهٔ شعائر حسینی» ، «اقسام شعائر حسینی»، «حکایت در شعائر حسینی»، «گریه در شعائر حسینی»، «شعائر حسینی و ضرر»، «سیاه‌پوشی از سر سوگواری بر حسین علیه‌السّلام»، «لزوم لعن دشمنان دین»، «عزا و رثا، سنّت قرآنی». پایان بخش این جلد، فتوای نائینی دربارهٔ عزاداری و فتوای دیگر مراجع در تأیید آن است.

"این كتاب در 10 باب ‎به اختصار عقاید و فرهنگ شیعه را معرفی می‏كند. نخست زندگینامه امامان و سپس تعریف شیعه و ادله حقانیت آن آمده است. حدیث یون الانذار، حدیث غدیر، حدیث منزلت و دیگر ادله، نگرش شیعه در خلافت بلا فصل امام علی (ع) را ثابت می‏كند. هویت شیعه موضوع باب سوم است كه در حقایقی مانند اسلام، قرآن، پیامبران، ائمه و امت مسلمان خلاصه می‏شود. در بحث‏های بعدی میراث فرهنگی شیعه، روش‏شناسی شیعه و عقاید شیعه درباب شفاعت، توسل، سجده، ازدواج موقت، زیارت معرفی شده است."

این کتاب سوال و جواب درباره دین و عقائد دینی است . در این کتاب سوال و جواب های مختلف و متنوعی پیرامون دین و عقیده مطرح شده است از ولایت و عبادت بی ولایت گرفته تا حدیث فاطمه حوراء انسیه. از سوال درباره سند بعضی از ادعیه و زیارات گرفته تا سوال درباره خود اصول دین .

سلام و لعن از مظاهر تولی و تبری است و کاربرد تقریبا مساوی سلام و لعن در قرآن کریم، بیانگر اهمیت یکسان این قسم از فروع دین است. برای دست یابی به جایگاه والای قرب الهی و اجتناب از آنچه منجر به دوری از رحمت خداوند می گردد، بررسی آیات سلام و لعن و عوامل زمینه ساز آن دو، ضروری است.ایمان، صبر و عمل صالح ازجمله عوامل سلام و کفر، نفاق، ارتداد، کتمان، ظلم، کذب، آزار پیامبر اکرم(ص) و ... از عوامل لعن در قرآن کریم محسوب می شوند.خداوند در قرآن کریم به اهل بهشت و برخی از انبیاء (ع) سلام کرده است که سلام خداوند و فرشتگان به پیامبر اکرم(ص) و موظف نمودن مومنان به این امر، نشان از عنایت ویژه پروردگار به آن حضرت است. قوم یهود، فرعون، عاد، ثمود، مدین، نوح، شیطان و ... نیز از مشمولین لعن در قرآن کریم به شمار می روند. برکت، امنیت و ... از آثار سلام و سخت شدن دل ها، مسخ و ... از آثار لعن است.از آنجا که در آیاتی از قرآن کریم، خداوند، برخی از انبیاء و فرشتگان از مصادر مشترک سلام و لعن معرفی شده اند. مومنان نیز باید به حبّ دوستان خداوند و دشمنی با دشمنان خداوند توجه ویژه داشته باشند.

وحدت میان امت قرآن؛ بلکه میان مسلمانان با اهل کتاب در قبال مشرکان، از مهم‌ترین مسائل مورد توجه اسلام؛ بلکه سایر ادیان می‌باشد. این مسئله نه تنها در زمان پیامبر(ص) و ائمه(ع)، مورد تأکید بوده؛ بلکه با توجه به اوضاع کنونی جهان اسلام، از ضروری‌ترین مباحث پیش رو بوده است. اگر چه عواملی مانند توحید، اسلام، قرآن، پیامبر(ص) و... از محورهای وحدت هستند؛ اما در طول تاریخ عوامل بسیاری که به نظر می‌رسد مهم‌ترین آنها در عصر حاضر، لعن و برائت مسلمانان نسبت به یکدیگر باشد، از این امر ممانعت کرده است. برائت، از زمان ادیان پیشین آغاز شده است و طبق بیان قرآن کریم، به منظور نهی از تولی و سلطه کفار بواسطه شرک آنها، باید از مشرکان، رفتار و معبودان آنان، بیزاری بجوییم. در روایات ائمه(ع) نیز بر برائت شیعیان از دشمنان، سفارش شده؛ حتی در چند روایت محدوده برائت علنی از خلفا بیان شده که به دلیل ضعف سند، توجه به سیره اهل بیت و اصل تقیه قابل نقد و رد است. اما این به معنای پرهیز شیعیان از تبری نمی‌باشد؛ بلکه در جمع میان روایات تبری و پرهیز از برائت تصریحی و جواز این عمل باید گفت: مراد از تبری، انزجار قلبی است، نه تبری در گفتار و عمل به شکل علنی، همچنین برائت باید با پرهیز از تهمت و افترا و توهین و دشنام همراه باشد که نه منجر به تفرقه و دوری از وحدت شود و نه جان شیعیان را به خطر بیاندازد. عامل دیگر ایجاد تفرقه، لعن است که طبق قرآن مختص اسلام نبوده و در زمان انبیاء پیشین هم وجود داشته و در اسلام اولین بار توسط شخص پیامبر(ص) و سپس توسط صحابه بیان شده است. این امر با وجود دلایلی مانند کفر، تهمت، نفاق، شرک، ظلم و... مجاز شده است. در عین حال برخی از علما و فقهای شیعه با استناد به برخی از آیات قرآن و روایات، لعن بر مخالفان مذهب و بالطبع آن لعن علنی و تصریحی خلفا را جایز شمرده‌اند. این دیدگاه با قرآن، با سیره ائمه(ع) بویژه حضرت امیرالمومنین علی(ع)، نحوه تعامل علمای اهل سنت با ائمه(ع)، روایاتی که به تقیه و رازداری دعوت می‌کند و مهم تر از همه با یکی از والاتریناهداف ائمه(ع) که حفظ وحدت اسلامی بوده، تعارض دارد. حتی در صورت وجود چنین روایاتی که با هیچ یک از موارد فوق در تعارض نباشد، باید گفت: آغازگر لعن شیعه نبوده و آنها تنها در مقام تقابل این عمل را انجام داده‌اند؛ زیرا به گواه تاریخ معاویه شروع این عمل را رقم زده است. حتی در صورت شروع این عمل از جانب شیعه، از ناحیه شیعیان راستین نبوده است.