مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

---

---

‫برخي از شرق شناسان قرآن را متأثر از فرهنگ زمانه خود مي‌دانند. اين ديدگاه باطل، انگيزه شده تا اين تحقيق سامان يابد. در اين پژوهش به نقد و ارزيابي نظريه برخي از مستشرقان از تأثير فرهنگ زمانه بر قرآن کريم پرداخته و آن‌گاه مباني اين افراد با استناد به آيات قرآن کريم و دلايل عقلي مورد مناقشه قرار داده است. هدف نگارنده آن است تا بشري تلقي کردن قرآن کريم و ارائه تفاسيري بشري به دور از فرهنگ وحي را مورد نقد قرار دهد و به صورتي بنيادي و ريشه‌اي نظريه اثرپذيري قرآن کريم از فرهنگ زمانه را ابطال نمايد، همچنين تفسير قابل قبولي از رابطه قرآن با فرهنگ زمان نزول ارائه کند. نويسنده در قالب چهار فصل ديدگاه‌هاي مستشرقان را در اين زمينه نقد کرده و جاودانگي و وحياني بودن قرآن و مستقل بودن و فراتر از عقل بشري و فرهنگ‌هاي هر زمان را اثبات مي‌نمايد. در فصل آغازين، کليات تحقيق و واژگان کليدي آن مانند فرهنگ، زمانه، قرآن، تأثيرپذيري و خاستگاه تاريخي و نظري فوق الذکر معنا شده است. فصل دوم به بيان رابطه بين قرآن و فرهنگ زمانه و برخوردهاي قرآن کريم با فرهنگ حاکم بر عصر جاهليت اختصاص يافته است. به اعتقاد محقق، قرآن نه تنها از فرهنگ زمان نزول تأثير‌پذير نبوده، بلکه به اصلاح برخي از فرهنگ ها و رد برخي ديگر از آن‌ها مي‌پردازد و تأثير شگرفي بر فرهنگ زمانه خويش داشته است. نويسنده در فصل سوم، مباني اثرپذيري قرآن از فرهنگ زمانه خويش و ادله قائلان به اين نظريه را بيان کرده است. سپس ارتباط داشتن قرآن با سطح فکر مردم، عمق داشتن آيات قرآن، برداشت‌هاي مختلف از قرآن و متعارض بودن جامعيت و جهاني بودن قرآن با اثر پذيرفتن آن با فرهنگ زمانه را تبيين نموده است. پايان بخش اين پژوهش فصل چهارم است که در آن، نگارنده خاستگاه‌ها و مباني مستشرقان در پيدايش تفکر اثرپذيري قرآن از فرهنگ زمانه مطرح مي‌کند. آن‌گاه به اثبات وحيانيت قرآن و اعجاز آن و فراتر از فرهنگ زمانه بودن قرآن پرداخته است. در پايان، توهم وجود تعارض در قرآن و مطرح شدن برخي از عقايد مردم زمان نزول در قرآن را مورد شرح و بررسي قرار داده است.