مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

‫خانواده به عنوان مصدر پیدایش نسل انسان مهمترین کانون شکل دهی به شخصیت انسان و واسطه دریافت مجموع داشته¬های نسلهای پیشین است.با توجه به این نکته، در کنار توجه به دریافتهای علوم تجربی، باید برای یافتن بهترین نوع ارتباط میان افراد آن، در دیدگاه خالق انسان به جستجو پرداخت. چه این که اوست که مخلوق خود را می¬شناسد و برای او بهترین برنامه¬ها را ارائه کرده است. این تحقیق مهمترین شاخه از ارتباطات درون خانواده را که غالبا میان والدین و فرزندان است، مدّ نظر قرار داده و برای یافتن دستورات خداوند، به سراغ بهترین منابع یعنی قرآن و سنت معصومین رفته است. پژوهش حاضر با توجه آیات و مراجعه به روایات مربوط به آنها در تفصیل و تبیین بیانات موجز قرآن، سعی در کشف و ارائه آیین نامه¬ای دارد که با بیان حدود اختیارات و مسؤلیتهای هر یک از والدین و فرزندان در مقابل دیگری بعنوان نقشه راه بیان کننده ویژگیهای حرکت صحیح در مسیر تربیت در درون خانواده باشد. جهت بالا بردن دقّت در استخراج این دستورالعمل¬ها آیات و ورایاتی که پدر و مادر را مشترکاً تحت عنوان والدین دیده است و آیات و روایات اختصاصی پدر و مادر، هر کدام به صورت جداگانه مورد ارزیابی قرار گرفته است. در بخش پایانی نیز بحثی راجع به پدر خوانده¬ها و مادر خوانده¬ها و فرزند خوانده‌ها (مانند بحث رضاع و آثار آن )، در قرآن آورده شده است که این مباحث، می¬توانند به عنوان شاهد و مؤید به کار گرفته شوند. این پژوهش در سه فصل آماده گردید: فصل اوّل: کلیّات شامل: تبیین موضوع و محدوده پژوهش، اهمیت، اهداف، بیان مسأله تحقیق، فرضیه ها، پیشینه(همراه با معرفی منابع متعدد مرتبط با موضوع)، تبیین مفاهیم کلیدی در پژوهش، روش پژوهش و تنگناها در مسیر پژوهش. فصل دوّم: گونه¬های مشترک تعامل والدین با فرزندان در قرآن وروایات. فصل سوّم: گونه¬های اختصاصی تعامل میان والدین و فرزندان در قرآن و روایات. حاصل این پژوهش علاوه بر اثبات وظیفه والدین و فرزندان در ارتباط با یکدیگر و ارائه الگوهای پیشنهادی در آیات و روایات برای ارتباط والدین و فرزندان، کشف پیوند¬های محکم و ظریف میان آیات و روایات است. کلید واژه: تعاملات تربیتی، تفسیر موضوعی، خانواده در اسلام، حقوق والدین و فرزندان، تربیت، فرزند، پدر، مادر

---

‫چکیده الکترونیکی در پیوستها موجود می باشد

‫چکيده : پژوهش حاضر، اهتمام قرآن کريم به امور اجتماعي و ضرورت انجام اصلاحات براي رفاه زندگي مادي مردم و تأمين معيشت آن‌ها و رفع فساد از جامعه را بررسيده و موانع انجام اصلاحات اجتماعي و رفع فقر، قوميت گرايي، جهل، فساد و ساير بزهکاري‌ها از جامعه اسلامي، را از منظري قرآني شرح مي‌دهد و آياتي چند از قرآن کريم را تجزيه و تحليل مي‌کند. نگارنده در چهار فصل ابعاد مختلف اصلاحات اجتماعي، روش‌ها و راهکارهاي اجرايي آن، موانع اين اصلاحات آثار و برکات ايجاد اصلاحات بر طبق معيارهاي قرآن و سنت را بررسي کرده است. در فصل اول کلياتي از مفهوم لغوي، اصطلاحي و قرآني اصلاح افساد و اجتماع ارائه داده و ديدگاه‌هاي مفسران را در معاني اين واژه‌ها جويا شده است. آن‌گاه جايگاه اصلاح اجتماعي و اقسام آن را در فصل دوم بررسيده و هدف از بعثت انبياي الهي را به نوعي ايجاد اصلاحات اجتماعي قلمداد کرده و ضمن بيان موضعگيري قرآن در خصوص اقامه قسط و عدل در جامعه، بر سيره پيامبر اسلام(ص) و ائمه معصومين( را در اين زمينه تأکيد مي‌کند. نويسنده در ادامه اين فصل انواع اصلاح اجتماعي اعم از اصلاح عقيدتي، اصلاح اخلاقي، اصلاح سياسي و اصلاحات اقتصادي را شرح داده و همه آن‌ها را اسباب رشد و تعالي انسان برشمرده، که هدف غايي از حکومت و سياست و تمام ابعاد فرهنگي و تربيتي دين اسلام محسوب مي‌شود. وي در فصل سوم ابزارهاي ايجاد اصلاحات اجتماعي و ابعاد مختلف آن‌ها را بررسيده و گفت گو، مناظره، موعظه حسنه، امر به معروف و نهي از منکر، جنگ و جهاد و از بين بردن مفسدان و ظالمان را، از راهکارهاي اجرايي اصلاح اجتماعي در قرآن عنوان کرده است. آثار و برکات اصلاحات اجتماعي و موانع اجراي آن، از مباحث پاياني اين نوشتار به شمار مي‌آيد، که با رويکردي قرآني به تجزيه و تحليل آن‌ها پرداخته مي‌شود.

‫عدالت و اجراي آن همواره مورد توجه تمام مكتب ها، از گذشته تاكنون بوده است. تفاوت مكتب اسلام با ديگر مكاتب آن است كه، اسلام دو مؤلفه حق و تكليف را ملازم يكديگر قرارداده، آنجا كه تكليفي واجب شده، به دنبال آن حقي نيز بر آن مترتّب شده است و رعايت حقوق و تكاليف متقابل را شرط اجراي عدالت قرار داده است. قرآن كريم فلسفه تشكيل حكومت ها و بعثت انبياء(عليهم السّلام) را اقامه قسط و عدل و حل اختلافات گوناگون ميان بشر دانسته و عدالت را ميزان تعادل بخشي زندگي بشري ناميده است؛ لذا در زمينه اجراي عدالت در جامعه فرامين بسياري دارد. از جمله اين فرامين امر به تقواي فردي، وضع و اجراي قوانين عادلانه و رسيدگي به ضعفاي جامعه است. مولاي متقيان حضرت علي(عليه السّلام) عدالت را نه تنها يك تكليف، بلكه ناموس الهي مي داند. در نهج البلاغه ايشان، عدالت به عنوان يك فلسفه و نظريه اجتماعي سياسي، مورد توجه قرار گرفته است. از اساسي ترين مظاهر عدالت در نظر امام علي (عليه السّلام) رعايت مساوات است. بيشترين اوامر ايشان به كارگزارانشان، درباره لزوم رعايت مساوات و اجراي عدالت بين اقشار مختلف مردم است. از جمله اساسي ترين عوامل اجراي عدالت مي توان به حاكميت قانون عادلانه در جامعه ، دينداري وتقواي افراد جامعه،رسيدگي به محرومان ومستضعفان جامعه، حكومت حكمرانان عادل،نظارت همگاني و... اشاره نمود. موانع اجراي عدالت نيز مواردي از قبيل نبود قانون عادلانه، حكومت جور، انسان محوري و سودگرايي، دنيا طلبي حكام و استثمار و انحصار گرايي و.... مي باشند. واژگان كليدي: قرآن كريم، نهج البلاغه، عدل، عدالت اجتماعي، قسط، مساوات، ظلم