مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

موسوعة التاريخ الإسلامي در 8 جلد تأليف شده است. در اين كتاب نويسنده به تفصيل، درباره تاريخ اسلام از آغاز بعثت تا پايان حيات پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و تاریخ ائمه علیهم السلام سخن مى‌گويد. مؤلف با بهره‌گيرى از متون تاريخى و تفسيرى عامه و خاصه و منابع سيره، به ويژه سيره ابن اسحاق به شرح حالات و أهم وقايع و حوادث و بيان شأن نزول برخى آيات همت گمارده است. جلد "هشتم" درباره ولایت عهدی امام رضا علیه السلام، دوران امام جواد تا امام مهدی علیهم السلام و دوران غیبت صغری می باشد.

ملحقات الاحقاق کتابی است در ح‍اش‍ی‍ه‌ ک‍ت‍اب‌ اح‍ق‍اق‌ ال‍ح‍ق‌ و ازه‍اق‌ ال‍ب‍اطل‌ ن‍ورال‍ل‍ه‌ب‍ن‌ ش‍ری‍ف‌ال‍دی‍ن‌ ش‍وش‍ت‍ری‌ اس‍ت‌ که توسط سید شهاب الدین مرعشی نجفی و به اهتمام سید محمود مرعشی نوشته شده است. ملحقات احقاق الحق مشتمل بر 30 جلد است، به اضافۀ يك جلد فهارس ملحقات كه توسط گروهى زير نظر مرحوم آيت‌اللّه سيد‌‎شهاب‌الدين مرعشى نجفى تهيه و تدوین شده است. این مجموعه، دائرة المعارفی از فضایل و مناقب ائمه طاهرین علیهم السلام است که بدون استثنا، منابع و مصادر اهل سنت –با ذکر نام کتاب، مولف، صفحه، سال و محل چاپ- مورد استناد قرار گرفته است. مرحوم آيت‌اللّه مرعشى در انتهاى جلد سوم، استدراكات آيات نازله در شأن على(ع) را ذكر كرده‌اند. از جلد چهارم اين مجموعه ملحقات آغاز و تا جلد هفتم صفحه 390 ادامه مى‌يابد. ص 390 تا 484 جلد هفتم به تتمه متن «احقاق الحق» اختصاص يافته و سپس ملحقات کتاب كه تا جلد 33 را در بر مى‌گيرد، بدان افزوده شده است. جلد پانزدهم تا جلد سی و سوم به مستدرک روایات وارده درباره فضایل علی علیه‌السّلام و سایر معصومین علیه‌السّلام اختصاص یافته است. جلد حاضر به مستدرك فضايل امام نهم تا امام دوازدهم علیهم السلام اختصاص يافته است.

«اعلام الهدایة» عنوان چهارده جلد کتاب به زبان عربی درباره زندگی چهارده معصوم است که جمعی از محققان در معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام جمع‌ آوری و تهیه نموده‌ اند. «اعلام الهدایة» به این هدف تألیف شده است تا نقشی که ائمه (ع) با توجه به اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هر عصر ایفا كرده‌ اند به تصویر كشیده شود. مولف و همکاران در نگارش تاریخ اهل بیت تحت تأثیر آراء شهید صدر بوده اند و بر اساس نگاه شهید صدر به وجود مقاطعی در تاریخ زندگی اهل بیت (ع) توجه شده است. در هر جلد، ابتدا خلاصه‌ ای چند صفحه‌ ای از تاریخ زندگی هر معصوم و مهم‌ ترین فراز و فرودهای تاریخی زندگی ایشان ارائه می‌ شود. پس از آن، مخاطب در سه سطح مختلف که از اجمال به ‌تفصیل می‌ رود، فهم عمیق‌ تری از زندگی و سیره‌ آن امام و شرایط تاریخی آن مقطع پیدا می‌ کند. جلد سیزدهم مجموعه اعلام الهدایة کتاب «خورشید سامرا، حضرت امام حسن عسکری علیه ‏السلام» است و چهار فصل دارد. فصل اول درباره شخصیت و فضائل امام حسن عسکری (ع) است. فصل دوم در مورد ولادت و مراحل زندگی ایشان تا شهادت امام هادی (ع) می باشد. فصل سوم به ویژگی های عصر امام حسن عسکری (ع) و معرفی و عملکرد حاکمان آن دوران می پردازد. فصل چهارم درباره نیازهای جامعه اسلامی زمانه امام حسن عسکری (ع)، زمینه سازی شیعیان در زمینه غیبت امام مهدی (عج) و میراث امام حسن عسکری (ع) است.

«اَلدَّمْعَةُ السّاکِبَة فی أحْوالِ النَّبیّ و العِتْرَة الطّاهِرَة» (اشکِ ریزان در احوال پیامبر و آل پاکش) کتابی به زبان عربی در زندگانی (مناقب و مصائب) چهارده معصوم نوشته محمد باقر دهدشتی بهبهانی است. مطالب چشمگیری از این کتاب درباره امام حسین (ع) و واقعه عاشورا است. دهدشتی بهبهانی در این کتاب، زندگانی ائمه را در چند جلد نگاشته است که مجلدات چهارم و پنجم در ۱۴ فصل اختصاص به امام حسین و عاشورا دارد. در این کتاب مؤلف پاره‌ ای روایات غیر مستند و داستان های مجعول را نیز آورده است. وجود این قبیل مطالب، از اعتبار کتاب نزد محققان کاسته است. دهدشتی انگیزه خود از نوشتن این کتاب را اختصار کتاب‌ های فضایل و مقاتل و نادرستی کتاب‌ های طولانی در این زمینه یاد کرده است. جلد هشتم این کتاب به بررسی زندگی امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام حسن عسکری (ع) می پردازد.

کتاب «الحسن العسکری علیه السلام، ابوالقائم من بنی هاشم (سیره و تعلیق و تحلیل)» نوشته کامل سلیمان، درباره تاریخ زندگی امام حسن عسکری علیه السلام و سیره آن حضرت می باشد.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد هجدهم این کتاب به موضوع امام حسن عسکری علیه السلام می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد هجدهم شامل: مولد ابي محمد الحسن بن علي (ع)، ام الامام العسکری (ع)، القاب الامام العسکری (ع)، کنیة الامام العسکری (ع)، کرم الامام العسکری (ع)، معرفة الامام العسکری (ع) باللغات، علم الامام العسکری بلیلة مولد القائم (ع)، معاجز الامام العسکری (ع)، طی الارض الامام العسکری (ع)، شهادة الامام العسکری (ع)، فضل زیارة الامام العسکری (ع) و غیره می باشد.

«حِلْیَةُ الأبْرار فی أحْوالِ مُحمّد (ص) و آلِه الأطْهار (ع)» تألیف عالم شیعی، سید هاشم بحرانی (م‏۱۱۰۷)، مجموعه‏‌ ای پنج جلدی است که به شرح حال و زندگانی رسول خدا (ص) و ائمه معصومین (ع) می‌‏ پردازد و آن را تدوین کرده است. بحرانی در این کتاب در ۱۳ منهج در ذیل ابواب مختلف به مناقب و فضائل اهل بیت می‌ پردازد. مؤلف در هر منهج، باب‏ های متعددی را به یک امام اختصاص داده و در قالب روایت، از ولادت تا شهادت امام را گزارش می‌ ‏کند. وی سلسله اسناد روایات را همان گونه که در مصادر اصلی وجود داشته، آورده و آنها را حذف نکرده است. جلد پنجم شامل منهج یازدهم تا سیزدهم به شرح حال امام هادی (ع) تا امام عصر (ع) در ۷۸ باب می‌‏ پردازد.

اين كتاب نوشته يكى از محدثان غير مشهور قرن پنجم هجرى، حسين بن عبد الوهاب است كه در باره معجزات و كرامات ائمه اطهار(عليهم السلام) سخن گفته است. عيون المعجزات روايات كرامات ائمه را به ترتيب هر امام نقل كرده اما تقسيم بندى خاصى براى آن قرار نداده است. با وجود قدمت اين اثر، تا قرن دوازدهم شناخته شده نبود و نخستين منابعى كه از آن نقل كرده اند بحار الانوار و اثبات الهداة و منابع معجزه نگارى است. كتاب در بيان روايات معجزه و كرامات از منابع معتبر و غير معتبر بهره برده و گاه مطالبى غلو آميز را نقل مى كند. انگيزه مؤلف از تاليف كتاب، اثبات امامت ائمه و عظمت حضرت زهرا (س) است. مؤلف به راويان اشاره كرده ليكن مقيد به ذكر سلسله اسناد در همه روايات نيست. رواياتى كه در اين كتاب آمده در آثارى چون كافى، بصائر الدرجات، الهداية الكبرى و ديگر آثار شيعيان يافت مى شود هر چند برخى روايات نيز سابقه اى ندارد و پيش از آن شهرت نداشته است. گاهى اين كتاب را به اشتباه و به دليل ناشناخته بودن مؤلف به سيد مرتضى نسبت داده اند.

موسوعة الإمام العسكري (علیه السلام)، توسط گروه علمى مؤسسه ولى عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، آقايان سيد محمد موسوى، عبدالله صالحى، مهدى اسماعيلى و سيد ابوالفضل طباطبايى، تحت اشراف سيد محمد حسينى قزوينى به زبان عربى تدوين شده است. اين اثر سومين موسوعه تدوين‌شده از اين مؤسسه بوده كه دربردارنده آنچه از امام حسن عسکری (علیه السلام) - در گفتار و كردار - صادر شده، همچنين آنچه از ديگران - كتب آسمانى، انبيا، ائمه (علیهم السلام) و شخصيت‌هاى شيعه و سنى - در شأن و منزلت ايشان وارد گرديده است، مى‌باشد؛ به‌عبارت‌ديگر، معجم تمامى امورى است كه به امام عسكرى (علیه السلام) مربوط مى‌باشد. اثر حاضر، گسترده‌ترين و جامع‌ترين كتاب موجود در مورد حيات امام يازدهم علیه السلام مى‌باشد. كتاب با دو مقدمه از ابوالقاسم خزعلى و سيد محمد حسينى قزوينى آغاز و مطالب در نه باب و يك خاتمه تنظيم و در شش جلد منتشر شده است. تعداد احاديث كتاب، حدود 1180 حديث مى‌باشد و از حدود 210 عنوان كتاب از منابع اوليه شيعه و سنى استفاده شده است یکی دیگر از امتیازات و ویژگی های این موسوعه، فهرست های مختلف و متنوّعی است که در 30 عنوان به شرح زیر خواهد بود: فهرست آیات شریفه قرآن، دعاها و زیارات، احادیث شریفه، کلمات غیر معصوم، اسامی 14 معصوم علیهم السلام ، پیامبران سلف و جانشینان ایشان، نام فرشتگان و جنّیان، مردان، زنان، مکان ها و شهرها، صنایع و حرفه ها، فرقه ها و مذاهب، پادشاهان و خلفا، عناوین فقهی، وزن ها و کیل ها و...، اشعار، اوّلیّات، ضرب المثل ها، امراض و آفات، زبان های گوناگون، مقامات الهی، حیوانات، خوراکی ها و آشامیدنی ها، پوشیدنی ها، رنگ ها، زینت آلات، کتاب های آسمانی، وقایع و ایّام، ستارگان، مصادر و منابع موسوعه "جلد اول" شامل باب اوّل در شش فصل: فصل اوّل در 4 موضوع: پیشگویی حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم و بشارت بر ولادت امام عسکری علیه السلام، تاریخ ولادت و محلّ ولادت. فصل دوم نیز در 4 موضوع: نام حضرت در کتاب های آسمانی، نسب حضرت، ألقاب و کنیه حضرت. فصل سوم در 2 موضوع: شمائل و جمال حضرت. فصل چهارم در 4 موضوع: نام مادر، شأن آن مخدّره، همسران و اسامی و حالات ایشان، زیارت نامه نرجس و فرزندان دختر و پسر، خواهران و برادران حضرت. فصل پنجم در 3 موضوع: مدّت عمر هنگام خروج از عراق، مدّت امامت و مدّت عمر هنگام شهادت. فصل ششم در 5 موضوع: تاریخ شهادت، چگونگی شهادت، نماز بر جنازه حضرت و محل و کیفیت دفن. باب دوم در شش فصل: فصل اوّل در 15 موضوع: نصوص وارد بر امامت حضرت از کتاب های آسمانی و انبیا و معصومان علیهم السلام . فصل دوم در 9 موضوع: برخی از احادیث وارده پیرامون فضائل و مناقب حضرت. فصل سوم در 6 موضوع: علائم و نشانه های امامت در کلام معصومان علیهم السلام . فصل چهارم در 11 موضوع: معجزات و کرامات حضرت در جریانات مختلف. فصل پنجم در 2 موضوع: زیارات وارده و دعای متضمّنِ توسّل به حضرت. فصل ششم: در بیان کلمات بزرگان پیرامون شخصیّت والامقام حضرت.

موسوعة الإمام العسكري (علیه السلام)، توسط گروه علمى مؤسسه ولى عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، آقايان سيد محمد موسوى، عبدالله صالحى، مهدى اسماعيلى و سيد ابوالفضل طباطبايى، تحت اشراف سيد محمد حسينى قزوينى به زبان عربى تدوين شده است. اين اثر سومين موسوعه تدوين‌شده از اين مؤسسه بوده كه دربردارنده آنچه از امام حسن عسکری (علیه السلام) - در گفتار و كردار - صادر شده، همچنين آنچه از ديگران - كتب آسمانى، انبيا، ائمه (علیهم السلام) و شخصيت‌هاى شيعه و سنى - در شأن و منزلت ايشان وارد گرديده است، مى‌باشد؛ به‌عبارت‌ديگر، معجم تمامى امورى است كه به امام عسكرى (علیه السلام) مربوط مى‌باشد. اثر حاضر، گسترده‌ترين و جامع‌ترين كتاب موجود در مورد حيات امام يازدهم علیه السلام مى‌باشد. كتاب با دو مقدمه از ابوالقاسم خزعلى و سيد محمد حسينى قزوينى آغاز و مطالب در نه باب و يك خاتمه تنظيم و در شش جلد منتشر شده است. تعداد احاديث كتاب، حدود 1180 حديث مى‌باشد و از حدود 210 عنوان كتاب از منابع اوليه شيعه و سنى استفاده شده است یکی دیگر از امتیازات و ویژگی های این موسوعه، فهرست های مختلف و متنوّعی است که در 30 عنوان به شرح زیر خواهد بود: فهرست آیات شریفه قرآن، دعاها و زیارات، احادیث شریفه، کلمات غیر معصوم، اسامی 14 معصوم علیهم السلام ، پیامبران سلف و جانشینان ایشان، نام فرشتگان و جنّیان، مردان، زنان، مکان ها و شهرها، صنایع و حرفه ها، فرقه ها و مذاهب، پادشاهان و خلفا، عناوین فقهی، وزن ها و کیل ها و...، اشعار، اوّلیّات، ضرب المثل ها، امراض و آفات، زبان های گوناگون، مقامات الهی، حیوانات، خوراکی ها و آشامیدنی ها، پوشیدنی ها، رنگ ها، زینت آلات، کتاب های آسمانی، وقایع و ایّام، ستارگان، مصادر و منابع موسوعه "جلد دوم" شامل باب سوم در دو فصل: فصل اوّل در 6 موضوع: در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، سیاسی و... فصل دوم در 10 موضوع: پیرامون حالات و برخورد های حضرت با خلفای هم عصر خود. باب چهارم در چهار فصل: فصل اوّل در 6 موضوع: در رابطه با توحید و صفات خدا. فصل دوم در 14 موضوع: پیرامون ملائکه و انبیا علیهم السلام . فصل سوم در 3 موضوع: در بیان احادیث وارده پیرامون مقام ولایت و امامت در 65 عنوان؛ و سپس 13 عنوان در خصوص پنج تن آل عبا علیهم السلام و در پایان 12 عنوان در فضائل و مناقب هریک از امامان علیهم السلام . فصل چهارم در 2 موضوع: مربوط به عالم برزخ و قیامت. باب پنجم در 24 فصل: هر فصلی مربوط به یکی از عناوین فقهی مرسوم بین فقها می باشد.