مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

الامامُ السّجاد جَهادٌ و اَمجادٌ کتابی به زبان عربی نوشته حسین الحاج حسن نویسنده لبنانی است. این اثر همانند دیگر کتب شرح حال زندگی ائمه، مطالبی کلی را درباره زندگانی و شرح احوال امام زین‌العابدین (علیه السلام) بیان کرده و کمتر به تحقیق و تحلیل زوایای زندگی آن حضرت پرداخته است. مؤلف در ابتدا، مقدمه‌ای کوتاه آورده و به فرازی از کتاب مطالب السؤول در وصف امام سجاد (علیه السلام) اشاره کرده است. وی سپس وارد بحث اصلی شده و پس از اشاره به اوضاع دوران آن امام (زمامداران، حیات سیاسی و اقتصادی)، از احوال شخصی آن حضرت، مناقب، سخنان، دیدگاه دیگران درباره ایشان، حضورش در واقعه کربلا، خطبه امام در مدینه، اشعار و مؤلفات امام سخن گفته است. بخش قابل توجهی از کتاب به رساله حقوق امام سجاد (علیه السلام) می‌پردازد این کتاب، اولین بار در انتشارات دارالمرتضی در بیروت منتشر گردید اما بعدها در مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان با رعایت پاورقی‌ها و صفحه‌بندی و با امکانات تحقیقاتی فراوان انتشار یافت. همچنین نسخه دیجیتالی کتاب الامام السجاد (علیه‌السلام) جهاد وامجاد، در ۶ فرمت نرم‌افزاری به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان انتشار یافت.

«الیقین باختصاص مولانا علی علیه‌السّلام بامرة المؤمنین» از آثار سید‌علی بن طاووس (م ۶۶۴) است. موضوع این کتاب روایاتی است در این باره که پیامبر لقب «امیر المؤمنین» را به علی علیه‌السّلام داده و این لقب اختصاص آن حضرت دارد. پیش از او نیز ابن غضائری (م ۴۱۱) کتابی با نام التسلیم علی امیرالمؤمنین علیه‌السّلام بامرة المؤمنین داشته است. گویا تالیف این کتاب ناظر به سخن کسانی چون ابن ابی الحدید بوده که از شرح نهج البلاغه ضمن اشاره به این موضوع می‌گوید: « شیعه گمان می‌کنند علی علیه‌السّلام در زمان پیامبر به لقب امیرالمؤمنین خطاب شده و همه مهاجرین و انصار او را به این لقب خطاب کرده‌اند اما این در اخبار محدثان ثابت نشده است». کتاب الیقین دارای مقدمه‌ای مفصل و یک خاتمه و سه بخش با عنوان قسم است. مؤلف در مقدمه فهرست ۲۲۰ فصل کتاب را آورده و سپس در طی سه قسمت با عناوین زیر به بیان روایات پرداخته است: قسم اول، احادیثی که بیان می‌کند علی بن ابی طالب علیه‌السّلام به نام امیرالمؤمنین خوانده می‌شد (شامل ۱۷۷ باب)؛ قسم دوم احادیثی که نامیدن آن حضرت به امام المتقین را اثبات می‌کند (شامل ۲۴ باب)؛ قسم سوم، احادیثی که لقب یعسوب الدین را برای آن حضرت اثبات کرده است (در ۱۹ باب). به گفته خود سید در کتاب التحصین، مجموع روایاتش در کتاب الیقین از ۳۰۰ گذشته است. ألتّحصین لأسرار ما زادَ مِن کتاب الیَقین کتابی حدیثی، به زبان عربی، تألیف سید بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق). سید بن طاووس در این کتاب احادیثی را در علت نام‌نهادن علی بن ابی طالب(ع) به «اَمیرُالمُؤمنین» و «اِمامُ المُتّقین» آورده است. این اثر، ابتدا به صورت اختصاصی و بعدها به دلیل موضوع مشابه، به همراه کتاب الیقین چاپ شده است. این کتاب از دو قسم تشکیل شده است: قسمت نخست که شامل ۲۹ باب است احادیثی پیرامون نام گذاری علی (ع) به "امیرالمؤمنین" آمده و در هر باب یک روایت ذکر شده است. در باب ۲۹ نیز خطبه پیامبر (ص) در غدیر خم به طور کامل آمده است. قسمت دوم احادیثی در تسمیه علی بن ابی طالب (ع) به "إمام المتقین" است که شامل ۲۷ روایت است و در ۲۷ باب. آخرین باب کتاب نیز روایتی مفصل درباره مناظرات حضرت علی(ع) با جاثلیق یهودی و مسلمان شدن اوست که در ضمن آن قصه اصحاب کهف نیز از زبان امیرالمؤمنین (ع) بیان شده است.