جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «درآمدی بر فلسفۀ کانت» نوشته اندرو وارد، مدخلی قابل فهم برای ورود به فلسفه پیچیده امانوئل کانت، یکی از تأثیرگذارترین متفکران تاریخ فلسفه غرب است. این کتاب برای راهنمایی خوانندگان در حوزه‌های متافیزیک، نظریه معرفت و فلسفه اخلاق کانت طراحی شده است و ایده‌های او را برای کسانی دانش قبلی از کانت ندارند، آسان می کند. مباحث فصول اولیۀ کتاب متمرکز بر متافیزیک و معرفت‌شناسی کانت است. نویسنده به سراغ کتاب «نقد عقل محض» کانت می‌رود، جایی که کانت به محدودیت‌ها و دامنه دانش بشری می‌پردازد. او تمایز کانت را بین پدیدار‌ها (جهان به گونه‌ای که ما آن را تجربه می‌کنیم) و پدیده‌ها (جهان آن‌گونه که فی نفسه است) معرفی می‌کند. این تمایز برای درک ادعای کانت مبنی بر اینکه ما هرگز نمی‌توانیم شناخت مستقیم از چیزها داشته باشیم، بسیار مهم است. نویسنده سپس به سراغ توضیح ایدئالیسم استعلایی کانت می‌رود که متناسب با آن، تجربه ما از واقعیت توسط ساختارهای ذاتی ذهن شکل می‌گیرد. فصولی از کتاب به فلسفۀ اخلاق کانت، با تمرکز بر کتاب «نقد عقل عملی» پرداخته است. این بخش بر قانون اخلاقی جهان شمول و ضروری کانت که توسط عقل کشف می‌شود تأکید دارد: فرد باید تنها آن عملی را انجام دهد که می‌تواند به طور عمومی اعمال شود. این فصل همچنین به مفاهیم «خودمختاری» و «وظیفه» که در فلسفۀ اخلاق کانت بسیار مهم هستند نیز پرداخته است. در نهایت، فصول پایانی کتاب زیبایی‌شناسی و غایت‌شناسی کانت را متناسب با کتاب «نقد قوۀ حکم» مورد بررسی قرار داده است. نویسنده توضیح می‌دهد که زیبایی‌شناسی کانت حول ایده لذت بی‌غرض می‌چرخد، جایی که قدردانی از زیبایی به خواسته‌های شخصی یا دغدغه‌های عملی گره نمی‌خورد. از سوی دیگر غایت‌شناسی به اثبات هدف و طراحی منظم در طبیعت می‌پردازد که کانت از طریق مفهوم غایات طبیعی آن را مورد بحث قرار می‌دهد.

این کتاب شرح موجزی از معرفت شناسی و فلسفة اخلاق کانت است. نویسنده با محوریت انقلاب کپرنیکی کانت کوشیده است اهمیت تلاش های وی برای تعیین حدود معرفت بشر و تبیین بنیاد های عقلانی اخلاق را برای خوانندگان روشن کند. شرح جذاب نقد های کانت بر متافیزیک سنتی یکی دیگر از نکات برجستة اثر حاضر است. اندرووارد استاد فلسفه در دانشگاه یورک انگلستان است و...

هدف این اثر فراهم ساختن درآمدی بر فلسفه کانت است، نه شرح مفصل و جزء به جزء آن. به ویژه مایلم به آن نکاتی تاکید کنم که به عقیدۀ من، مغفول مانده یا بر اثر تعبیرات نوکانتی تحریف شده است.

کتاب فلسفۀ آلمانی مجموعۀ نه مقاله از مدخل‌های «دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد» است که شرح آرای نمایندگان برخی از مهم‌ترین مکاتب و جریان‌های فکری آلمان در سدۀ هجدهم و نوزدهم را در بر دارد. خوانندگان در این مجلد با اندیشه‌های کانت، فیشته و هگل (ایدئالیسم آلمان)، آوگوست شلگل و فریدریش شلگل (رومانتیسم)، شلایرماخر، دیلتای و یورک (هرمنوتیک مدرن) و یاکوبی (منتقد معروف کانت و فیشته و شلینگ) آشنا می‌شوند. با نظر به این که این مکاتب و جریان‌‎های فکری با یکدیگر داد و ستد داشته‌اند و بر فلسفۀ آلمانی سدۀ بیستم (پدیدارشناسی، فلسفۀ وجودی، هرمنوتیک فلسفی و نظریۀ انتقادی) هم تأثیر گذاشته‌اند، مطالعۀ مقالات این مجموعه فهم عمیق‌تر فلسفۀ آلمان از قرن هجدهم تا بیستم را تسهیل خواهد کرد. در کتاب «فلسفه ی آلمانی: از کانت تا هگل»، نگاهی اندیشمندانه و تحلیلی به میراث فکری آلمان در عرصه‌ی فلسفه از قرن هجدهم تا آستانه‌ی قرن بیستم انداخته شده است. این مجموعه، که دربرگیرنده‌ی نه مقاله از مدخل‌های "دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد" است، به‌طور خاص به تبیین و تفسیر آرا و اندیشه‌های برخی از نام‌آورترین فیلسوفان و متفکران آلمانی می‌پردازد که هر یک به نوبه‌ی خود نقشی تعیین‌کننده در تکوین فلسفه‌ی مدرن داشته‌اند. ایدئالیسم، رومانتیسم و هرمنوتیک: سه جریان مکتبی این کتاب، اندیشه‌های کانت، فیشته و هگل را در قالب ایدئالیسم آلمانی معرفی می‌کند و به بررسی تأثیر این فلاسفه بر جریان‌های بعدی می‌پردازد. رومانتیسم آلمانی نیز با آرای آوگوست و فریدریش شلگل، و هرمنوتیک مدرن با اندیشه‌های شلایرماخر، دیلتای و یورک، نشان‌دهنده‌ی دیگر جوانب تأثیرگذار این فلسفه است. به‌ویژه، نقدهای یاکوبی بر کانت و فیشته و شلینگ به عنوان یک بخش مکمل، بینشی جامع نسبت به تعاملات فلسفی آن دوران ارائه می‌دهد. پیوندهای فکری و تأثیرات تاریخی مطالعه‌ی این مقالات، به خواننده این امکان را می‌دهد که درکی عمیق‌تر از پیوندهای فکری میان این مکاتب و جریان‌های فلسفی پیدا کند و نحوه‌ی تأثیرگذاری آن‌ها بر دوره‌های بعدی فلسفه‌ی آلمانی را دریابد. این تأثیرات شامل پدیدارشناسی، فلسفه‌ی وجودی، هرمنوتیک فلسفی و نظریه‌ی انتقادی می‌شود که هر یک نقش محوری در تکامل فلسفی قرن بیستم ایفا کرده‌اند. کتابی برای درک تحول فلسفه با نگاهی به "فلسفه ی آلمانی: از کانت تا هگل"، می‌توان دریافت که فلسفه به مثابه‌ی یک جریان زنده و در حال تکامل است که هر نسل با تکیه بر دستاوردها و اندیشه‌های پیشینیان، به بازسازی و ارتقای آن می‌پردازد. این کتاب، نه تنها یک مرجع علمی برای دانشجویان و پژوهشگران فلسفه است، بلکه برای هر خواننده‌ی کنجکاوی که به دنبال فهم ژرف‌تری از ریشه‌ها و تکوین اندیشه‌های فلسفی است، می‌تواند مطالعه‌ای لذت‌بخش و آموزنده باشد.

کتاب حاضر، از مجموعه کتابهای «آشنایی با فیلسوفان» است که در آن سرگذشتنامه ای از «کانت»، به همراه نقد و تفسیر برخی از آثار او، ارائه شده است. ایمانوئل کانت در 23 آوریل 1724 در «کونیگسبرگ» از شهرهای «بالنیک»، متولد شد. نظریات او در فلسفه بیشتر متاثر از «نیوتن» و «لایبنیتس» بود. کانت، انسان را نه تنها سهیم در طبیعت، بلکه سهیم در مقصود غایی عالم میدانست. او تصور میکرد که وجود خداوند، جزء مفروضات است و خداوند واقعا وجود ندارد. او به متافیزیک اعتقادی وافر داشت و به همین دلیل در واپسین دهة عمر خود، «گذر از بنیادهای متافیزیکی و علوم طبیعی به فیزیک» را منتشر کرد. کانت در 12 فوریه 1804 درگذشت. در پایان کتاب، گاه شمار رخدادهای فلسفی و زندگی کانت، ضمیمه شده است.

دوره نه جلدی تاریخ فلسفه، به قلم چارلز کاپلستون، که به همت عده ای از مترجمان زبده به فارسی ترجمه شده است. مجموعه ای در دسترس خوانندگان فارسی زبان قرار می دهد که تا حد زیادی می توانند آنان را از متن های دیگر بی نیاز سازد، زیرا هدف نگارنده این بوده است که سیر تحول فلسفه را از آغاز تا اواخر قرن بیستم با زبانی ساده و روان برای خواننده تحصیل کرده معمولی بیان کند.