جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در میان مواجهه‌های گوناگون با نظریه تکامل، الهی‌دانانِ تکامل‌گرایی هستند که تلاش می‌کنند خداباوری و تکامل را با یکدیگر همراه و همخوان معرفی کنند. جان‌اف.هات - الهی‌دانِ معتقد به تکامل- الهیات را مؤید و حامی نظریه تکامل می‌داند و با نقد الهیات سنتی، بر این باور است که الهیات باید با علم به روزرسانی شود، چرا که در غیر این صورت حذف خواهد شد. هات برای طرح هماهنگی و ارتباط تنگاتنگِ الهیات و تکامل، نظریه «متافیزیک آینده» را ارائه می‌کند که مطابق آن، تکامل نه تنها مورد تایید الهیات است، بلکه تنها تبیین صحیحی که از تکامل می‌توان ارائه داد، الهیات معطوف به "متافیزیک آینده" است. این پژوهش به بررسی نقدهای جان‌اف.‌هات به مبانیِ فلسفیِ ملحدان تکامل‌گرا و همچنین متافیزیک پیشنهادی‌اش می‌پردازد. مهمترین نقدهای هات به ملحدین را می توان نقد طبیعت‌گرایی، مونیسم تبیینی و علم باوریِ ملحدین و همچنین نادیده گرفتن جایگاه "باور" در بنیاد اعتقاداتشان دانست. در مقابل، رویکردهای هات را نیز می توان از زاویه‌ی: ابتنای متافیزیک بر دین، سنگ اندازی بر سر راه تقلیل گرایی، پذیرش بی قید و شرط قاعده‌ی تیغ اوکام، تأویلگرایی و خداشناسیِ معیوب و ناامیدکننده‌، مورد انتقاد اساسی قرار داد.

چکیده ماشینی: در خدا پس از داروین، متکلم برجسته جان اف. هات استدلال می‌کند که بحث‌های جاری بین تکامل‌گرایان داروین و دفاع‌طلبان مسیحی اساساً نادرست است: هر دو طرف در تمرکز بر توضیح طراحی و نظم زیربنایی در جهان پافشاری می‌کنند. هات پیشنهاد می‌کند که آنچه در هر دوی این ایدئولوژی‌های رقیب کم است، مفهوم تازگی است، که جزء ضروری تکامل و جوهر آشکار شدن راز الهی است. او استدلال می‌کند که تصویر نگران‌کننده داروین از زندگی، به‌جای دشمنی با دین - به‌عنوان شک‌گرایان علمی و بسیاری از مؤمنان فکر می‌کنند که این تصویر واقعاً حاصل‌کننده‌ترین محیط برای تأمل بالغانه درباره ایده خدا است. توضیح هات در مورد رابطه بین الهیات و تکامل که کاملاً مبتنی بر دانش است، هم قابل دسترس و هم جذاب است. ویرایش دوم خدا پس از داروین، فصل کاملاً جدیدی را در مورد بحث جاری و بحث برانگیز بین طراحی هوشمند و تکامل، از جمله ارزیابی تجربه هات به عنوان یک شاهد متخصص در پرونده تاریخی منطقه مدرسه کیتزمیلر علیه دوور در مورد آموزش تکامل و طراحی هوشمند در مدارس

الحاد جدید وصف جریانی است که در دهۀ نخست قرن حاضر، با انتشار سلسله‌ای از کتاب‌های پرفروش و در واکنش به حملات تروریستی برخی افراطیون دینی، به عرصۀ افکار عمومی آمد. این جریان هرچند ریشه در گذشته دارد و مبانی و مفروضات آن همان مبانی و مفروضات ملحدان گذشته است، با اتخاذ رویکردی بسیار خصمانه، به جریانی توفنده و جدید علیه دین و دین‌داران تبدیل شد. سخنگویان، و به اصطلاح پرچمداران آن عبارت‌اند از داکینز، دنت، هریس، و هیچنز. برخی از این ملحدان پیش‌تر به عنوان یک طرح کلان دست به عمومی و همه‌فهم کردن علومی چون زیست‌شناسی، به ویژه نظریۀ فرگشت و انتخاب طبیعی، زده بودند و اینک از آن جهت حمله به باورهای دینی استفاده می‌کنند. آنها در نقد خود به جای تکیه بر استدلال یا نقد دلایل و براهین مؤمنان، رویدادهای تاریخی و نیز رفتار و کردار برخی گروه‌های تندرو دینی، به ویژه اسلامی، را معیار داوری خود دربارۀ دین و خداباوری می‌دانند. همچنین ملحدان جدید بدون آن که مبانی و تکیه‌گاه‌های خود را اثبات کنند، با تکیه بر آنها چنین وانمود می‌کنند که باورهای دینی اموری فرگشتی است و در نتیجه می‌توان با توجه به این نظریه و نیز با تکیه بر جهان‌بینی طبیعت‌گرایانه آن باورها را تبیین تجربی و طبیعی کرد. در این مقاله با توجه به دیدگاه‌های منتقدان آنها، اعم از خداباور و الهی‌دان و خداناباور، نشان داده‌ایم که اولاً طبیعت‌گرایی آن ‌گونه که این ملحدان از آن می‌گویند و بر آن تکیه می‌کنند، یک نظریۀ علمی نیست، بلکه در واقع نوعی جهان‌بینی و نگرشی مابعدالطبیعی است. ثانیاً ملحدان در همین موضع مرتکب خطای آشکاری می‌شوند و آن خلط معانی گوناگون طبیعت‌گرایی است. ثالثاً بر خلاف نظر آنها میان علم و دین تعارضی نیست، بلکه اگر تعارضی هست به قول پلنتینگا میان طبیعت‌گرایی و علم است.