جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 921
جوهر النضید فی شرح منطق التجرید
نویسنده:
حسن بن یوسف علامه حلی؛ تحقیق وتعلیق: محسن بیدارفر
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بیدار,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«تجرید منطق» کتابی است شامل تمامی بخش‌ های منطق و بسیار مختصر که خواجه نصیرالدین طوسی آن را نوشته است و علامه حلی به شرح غیر مزجی آن اقدام نموده و آن را «الجوهر النضید فی شرح کتاب التجرید» نامیده است. کتاب خواجه اگر چه اکنون به نام «تجرید المنطق» معروف است و در الذریعة نیز با همین نام و به عنوان عدل تجرید الاعتقاد مطرح است لیکن از مقدمه علامه حلی در شرح خود که می‌ گوید: «و تفت علی المختصر الموسوم بالتجرید فی المنطق» و نام گذاری شرح خود در همان مقدمه به الجوهر النضید فی شرح التجرید و مقدمه خود خواجه، روشن می‌ شود که خواجه قصد داشته کتابی مشتمل بر قواعد منطقی بنویسد و از ابتدا نام آن را التجرید گذاشته بوده است و بعدا که تصمیم گرفته قسمت کلام را نیز به آن اضافه کند، برای تفکیک آن از قسمت منطق - همان طور که از مقدمه کتاب تجرید الاعتقاد روشن می‌ شود - آن را به تجرید الاعتقاد نامیده است. از این رو این مطلب مبین نیست که خواجه قسمت منطق را به عنوان مقدمه برای قسمت کلام نوشته است و احتمالا این استنباطی از اشتراک اسم این دو کتاب و مقدمه بودن منطق برای سائر علوم است. پس اسم این متن منطقی همان طور که استظهار کردیم التجرید بوده است. اما در نام شرح علامه اختلافی در کار نیست و علامه خود آن را به الجوهر النضید نام گذاری کرده است. این کتاب همان طور که در مقدمه آن آمده و ترتیب فعلی نیز آن را تایيد می‌ کند دارای نه فصل است. فصل اول: به مدخل علم منطق می‌ پردازد و بحث‌ های مقدمه‌ ای مثل علم بودن منطق و بحث الفاظ و کلیات خمس و کلی و جزئی و ذاتی و عرضی را شامل می‌ شود. فصل دوم: مقولات عشر را بیان می‌ کند و به رابطه‌ های چهارگانه در تقابل می‌ پردازد. فصل سوم: بحث‌ های مختلفی پیرامون قضیه و اقسام شرطی و حملی آن را در بر دارد و با ذکر مواد و جهات قضایا به بحث از قضایای موجهه و غیر موجهه و نسبت‌ های آنها و عکس مستوی و نقیض می‌ پردازد. فصل چهارم: با بحث از قیاس به انتاج آن پرداخته و شکل‌ های مختلف آن و اقسام قیاس و استقراء و تمثیل را بیان کرده است. فصل پنجم: با مطرح کردن برهان و حد از اقسام برهان و اقسام علت و مقدمات آنها و رابطه علوم و چگونگی اکتساب حد و رابطه آن با برهان را بحث می‌ کند. فصل ششم: به صناعت جدل می‌ پردازد و از فائده و مقدمات و مبادی و موضوع و مواضع مختلف آن بحث می‌ کند. فصل هفتم: با مطرح کردن صناعت مغالطه، مواد و اسباب لفظی و معنوی آن را مورد بحث قرار می‌ دهد. فصل هشتم: به خطابه می‌ پردازد و در رابطه با نفع و اجزاء و مبادی و ارکان خطابه بحث می‌ کند. فصل نهم: آخرین صناعت منطقی یعنی شعر را همراه با نفع و مواد و تعریف آن مورد بحث قرار می‌ دهد.
«كشف المراد، في شرح تجريد الإعتقاد» تحقیق وتعلیق حسن حسن زاده الآملی
نویسنده:
العلامة الحلي؛ تصحیح و مقدمه و تعلیق: حسن حسن زاده الآملی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم - ایران: موسسة النشر الاسلامی (التابعة لجامعة المدرسین بقم المشرفة),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
تحلیل و بررسی حسن و قبح عقلی از دیدگاه فخر رازی و خواجه طوسی ناظر به کتاب تلخیص المحصل
نویسنده:
سارا راستی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , خلاصه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خواجه‌ی طوسی از متکلمین امامیه است که داعیه‌ی حسن و قبح عقلی را دارد. بنابراین او باید در هر امری به عقل و روش عقلی مراجعه کند و حال آنکه روش نقلی و استفاده از آیات و روایات برایش غیر معمول نیست. خصوصا در بحث ایمان، دلایل نقلی بسیاری را مطرح می‌کند. فخر رازی نیز متفکر پر آوازه‌ی اشعری است که او را بر خلاف اشعری بودنش، فردی عقل‌گرا می‌یابیم. در این زمینه چند احتمال به ذهن متبادر می‌شود:الف- عقل گرایی فخرالدین رازی، به این معناست که او به حسن و قبح عقلی معتقد است. ب- فخر رازی به زبان حسن وقبح شرعی را تایید می‌کند، ولی در عمل ملتزم به آن نیست.ج- فخر رازی کاملا معتقد به حسن و قبح شرعی است و برای عقل گرایی‌اش توجیه دیگری وجود دارد.در استخراج مبانی حاصل از استدلال‌های فخر، برای مورد بموارد متعدد پیدا می‌کنیمفخر هم به کافی نبودن عقل اذعان دارد و هم عدم استفاده از آن را تاب نمی‌آورد. امر دیگری که پیرامون فخر مورد مناقشه است، تهافت و تناقض گویی‌های او در کتب و نوشته‌های مختلف درباره‌ی موضوعات مختلف است.آیا فخر رازی با عقل به شکل مطلق مخالف است؟ پاسخ این سوال، قطعا منفی خواهد بود، زیرا کسی که با عقل به شکل مطلق مخالف است، در نقلیات از آن بهره نمی‌برد. آنچه فخر رازی شدیدا با آن مخالف است، چیزی جز عقل مستقل نیست. اتفاقا فخر موافق عقل منفعل از دین و عقل ابزاری است و چنانکه آورده شد در سمعیات نیز از آن استفاده‌ها کرده و بهره‌ها برده است. ممکن است سوالی پیش بیاید که آیا ممکن است کسی با اصل تناقض مخالف باشد ولی بتواند عقل منفعل از دین را بپذیرد؟ به نظر می‌رسد که چنین چیزی ممکن نباشد. هر چند فخر با اصل تناقض مخالفت می‌کند ولی نیک می‌داند که نفی اصل تناقض، نقل را هم زیر سوال می‌برد. بنابراین با عقل مستقل به شکل مطلق مخالفت نمی‌کند اما نقش عقل مستقل را در حد درک ناتوانی‌های عقل می‌داند و به عبارتی برای آن نقشی سلبی قائل می‌شود.با توجه به این نکته نباید فخر را فردی متضاد در عقیده و عمل دانست. او از این روش برای محدود کردن عقل بهره می‌جوید، زیرا غیر از این طریق، راه دیگری برای این مهم، قابل تعریف نیست.بنابراین به نظر می‌آید تنها عملی که فخر عقل را در آن، مستقل از نقل می‌داند، تعیین نقشی سلبی برای اوست و آن این که عقل در چه محدوده‌ای نمی‌تواند وارد شود. شاید بتوان به همین دلیل او را امام المشککین دانست. زیرا او به تمام آن چه حاصل عقل است می‌تازد و در تمامی آن‌ها تشکیک وارد می‌کند تا آن‌ها را از قطع عقلی بیرون آورد.در مقابل، خواجه‌ی طوسی قرار دارد که چون پیرو حسن و قبح عقلی است، در مقابل نقل صریح، سر تسلیم فرود می‌آورد. زیرا عقل برای او حجیت صد درصدی ندارد. برای او نیز عقل تعیین کننده‌ی محدوده‌ی جولانگاه عقل است و این یعنی محدوده‌ی عقل در حسن و قبح رانیز عقل تعیین می‌کند.
پیشگفتار چاپ نسخه برگردان تلخیص المحصل، نشر میراث مکتوب (نسخه اصلاح شده)
نویسنده:
حسن انصاری
نوع منبع :
مقاله , خلاصه اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
بررسی کارکرد هوش مصنوعی ضعیف در اقسام علم و آگاهی با توجه به مبانی معرفت شناسی صدرائیان
نویسنده:
حسین مطلبی کربکندی، محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
با ظهور و پیش‌رفت رایانه‌ها در طی بیش از نیم‌قرن گذشته، همواره این پرسش که رایانه‌ها، به‌مثابه‌ی ابزار تحقق هوش‌مصنوعی ضعیف، تا چه حد می‌توانند واجد خصوصیات ذهن بشر شوند، جایگاه ویژه‌ای داشته است. در این میان، مقایسه‌ی کارکرد ذهن انسان و رایانه برای یافتن پاسخ این مسأله ضروری است. ما در این پژوهش، درصدد بوده‌ایم تا با توجه به مبانی معرفت‌شناسی صدرائیان، به این پرسش پاسخ دهیم. ازاین‌رو در مرحله‌ی نخست، اقسام علم از دیدگاه صدرائیان را بررسی و تدقیق نموده‌ایم و نشان داده‌ایم با این مبانی، رایانه در هیچ‌کدام از اقسامِ علم و آگاهی، دارای عینیت کارکرد با انسان نیست. سپس با توجه به ویژگی‌های تبیین‌شده از هرکدام از اقسام علم، کارکرد رایانه در آن قسم را به‌صورت مجزا تحلیل کرده‌ایم. در نهایت، چنین نتیجه‌گیری نموده‌ایم که هوش‌مصنوعی ضعیف در مطلق علم و آگاهی، دارای «کارکرد ناقص» است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 26
رازستانی و رمزگشایی اختلاف دیدگاه های شیخ الرییس درباره نظام فیض
نویسنده:
عین اله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
برخلاف تصور برخی نویسندگان، شیخ در آثار مختلف خویش درباره نظام فیض، نظریه واحدی ارایه نداده است. بلکه با تامل در مکتوبات او در می یابیم که شش اختلاف - تبیین نظام فیض بر اساس نظام ثنایی یا ثلاثی با استفاده از مولفه علم یا تعقل، دفاع از نظریه تجلی به عنوان بدیل نظریه فیض، انکار و اثبات فاعلیت برای حضرت حق، عقل فعال و صادر اول و اختلاف درباره تعداد عقول - را می توان در آثار او رصد کرد. در تحلیل و رمزستانی اختلاف دیدگاه های شیخ الرییس، شش نظریه ذیل شایان بررسی است: ناظر بودن نظریه های مختلف به امکان پیدایش کثیر از واحد، توجیه و جمع آرای شیخ، تعیین نظریه شیخ در الاشارات به عنوان آخرین دیدگاه او، ناهماهنگی میان دیدگاه های شیخ در مکتوبات متعددش، سیر تحول نظریه شیخ از خلق به تجلی، تمایل ابن سینا به ابداع نظریه نوین و عدم توفیقش، به زعم نگارنده، به جهت برخی نقایص پنج نظریه اول و برخی نقاط قوت نظریه اخیر، در مجموع، نظریه ششم بر سایر نظریه ها برتر است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 90
مطالعه تطبیقی انسان شناسی از دیدگاه برتراندراسل و خواجه نصیر الدین طوسی
نویسنده:
طاهره بختیاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده ندارد.
بررسی تطبیقی و تحلیلی آموزه‌های سه اندیشمند مسلمان امام محمد غزالی، خواخه نصیرالدین طوسی و استاد شهید مطهری
نویسنده:
زینب امیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به منظور بررسی« بررسی تطبیقی و تحلیلی آموزه های سه اندیشمند مسلمان غزالی ، خواجه نصیرالدین طوسی و شهید مطهری » تحقیقی با روش بردی و کندل و با رویکرد تطبیقی انجام شد. گزاره های اصلی این تحقیق ناظر بر این موضوع بود که:1ـ دیدگاه غزالی درمورد ارکان تربیت (هدف ،برنامه،روش،اصول ،معلم ودانش آموز)چیست؟2ـ دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی درمورد ارکان تربیت (هدف،برنامه،روش،اصول ،معلم ودانش آموز) چیست؟3ـ دیدگاه شهید مطهری درمورد ارکان تربیت(هدف ،برنامه،روش،اصول ،معلم ودانش آموز)چیست؟4ـ وجوه تفاوت و تشابه میان دیدگاه های غزالی ، خواجه نصیرالدین طوسی وشهید مطهری براساس روش مقایسه ومطالعات تطبیقی معمول یعنی روش بردی و کندل کدامست؟با استفاده از روش بردی در چهار محور توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه بررسی های لازم انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که:هرسه دانشمند هدف غایی تعلیم و تربیت را نزدیکی به خدا می دانند.اصول وروشهای تربیتی تقریباً مشابهت دارند و صاحبنظران متفاوت ، اصول و روشهای تربیتی مشابهی را مد نظر داشته اند. گرچه برخی در این امر دقت عمل بیشتری داشته اند و جزئی تر و دقیق تر این مطلب را مورد بررسی قرار داده اند.هرسه دانشمند مسلمان اصولی مانند تدرج،تفرد(وجود تفاوتهای فردی)، اصل کرامت ذاتی انسان، اصل تغییر پذیر بودن اخلاق، توام بودن علم و عمل، الگو سازی و معاشرت، اصلاح شرایط محیطی،تعقل و اعتدال و روشهایی مانند تمرین و تکرار ، مراقبه و محاسبه، خودسازی، پرورش جسم، تغافل، کار و فعالیت، عادت، مهر و محبت، تفکر و تعقل، وعظ و نصیحت، امربه معروف و نهی از منکر، تقلید،الگوسازی، تاکید بر عمل، تلقین، تشویق و تنبیه را مد نظر داشته اند.در مورد برنامه هم می توان گفت ، گرچه هر سه دانشمند تقسیم بندی متفاوتی از علوم ارائه دادند و مواد درسی پیشنهادی آنها کمی متفاوت بود ولی هرسه اندیشمند قرآن و احادیث را در برنامه شان مدنظر داشتند. تفاوتی که در این بین وجود داشت این است که غزالی مخالف معماری و علوم طبیعی و فلسفه بود ولی خواجه نصیر به علوم طبیعی و فلسفه اهمیت می داد و از نظر مطهری هم بعضی علوم در بعضی دوره ها ممکن واجب کفایی شود و در برخی دوره ها نشود و با فلسفه، علوم طبیعی و هنر مخالفتی نداشت..از نظر هرسه اندیشمند معلم جایگاه والایی دارد و متعلم باید به او احترام بگذارد. معلم باید دیندار و عاقل باشد و بتواند سخن را درست به شاگردان انتقال دهد.و نیتش برای خدا باشد و با شاگردان مهربان باشد.متعلم هم باید سعی کند درست معلم و علمی که می خواهد بدست آورد را انتخاب کند.
بررسی تطبیقی آرای کلامی شیخ طوسی و خواجه‌نصیرالدین طوسی در مباحث خداشناسی
نویسنده:
علی تشر آبروان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شیخ طوسی که تکمیل‌کنند? جریان کلام عقلیِ شیخ مفید است، با نوشتن کتاب‌های تمهید الاصول و الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد کوشید تا کلام را یک گام به سوی عقلانی‌ترشدن پیش ببرد. پس از او، خواجه‌نصیرالدین طوسی با به‌کارگیری مفاهیم و اصطلاحات و براهین فلسفی در تجرید الاعتقاد، دانش کلام را ساختار و نظامی نو بخشید و برهانی نمود که می‌توان از آن به «کلام فلسفی» تعبیر کرد. ما در این رساله، طی پنج فصل به بررسی تطبیقی آرای کلامی نمایندگان دو جریان کلامی شیعه، شیخ طوسی و محقق طوسی در مباحث خداشناسی که شریف‌ترین و دشوارترین مسائل کلامی به‌شمار می‌رود، پرداخته‌ایم.بعد از بیان کلیات این موضوع در فصل اول، فصل‌های دوم تا پنجم را به ترتیب به تبیین و اثبات وجود ذات پروردگار?، توحید، صفات ثبوتی و صفات سلبی اختصاص دادیم و در هر فصل، ابتدا دیدگاه شیخ طوسی و سپس نظر محقق طوسی را در تعریف و تبیین و اثبات آن موضوع به‌طور مستقل، تشریح نمودیم و در پایان به مقایسه و ارزیابی و بیان وجوه اشتراک و امتیاز این دو دیدگاه پرداختیم.پس از تطبیق و تحلیل آرای ایشان در مباحث خداشناسی به این مطلب رسیدیم که شیخ طوسی در مقام اثبات ذات حق‌تعالی، به برهان حدوث تمسک می‌جوید و صفات او را نیز با دلایلی که به‌طور عمده، از نوع قیاس جدلی است، تبیین و اثبات می‌کند. اما محقق طوسی که به ناتوانی و ظنی‌بودن این دلایل آگاه بوده است، با مقدمه‌قراردادن امور عامه از فلسف? اولی و به‌کارگیری قیاس برهانی در کتاب تجرید، با استناد به برهان امکان‌ووجوب، علاوه بر اثبات واجب‌تعالی، صفات جمال و جلال او را نیز با اتکاء بر وجوب ذاتی واجب‌الوجود، با جامعیت و قاطعیت به اثبات می‌رساند.بااین‌حال، گرچه روش خواجه‌نصیر، طریق? حکمت و یقینی و صواب است؛ مبتنی بر تحقیق و تدقیق و باریک‌اندیشی بسیار است که میسور و در فهم بیشتر مردم نیست. برخلاف روش شیخ طوسی که روش تمثیل و برطبق امکان پیشروی ذهن و سیر تکاملی ادراکات انسان است؛ یعنی تصویر حقایق معقول به صوَر اعیانِ محسوس و تبیین معانى کلی به اشیاء جزئی؛ لذا برای همگان به‌ویژه عموم مردم، آسان و دست‌یافتنی و مفهوم است.
فلسفه تربیت بدنی با رویکرد اسلامی
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه ،باقر گرگین
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جایگاهی که در معارف اسلامی اعم از قرآن و سنت و تحلیل های اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان، برای تربیت بدنی در نظر گرفته می شود، فلسفه تربیت بدنی در مبانی اسلامی را سامان می بخشد. هر کدام از مکتب های فکری غرب برای تربیت بدنی هدف و فلسفه ای خاص در نظر گرفته اند و با توجه به رکن های فلسفه خود به تبیین جایگاه این مساله پرداخته اند. مهم ترین مقوم این نظریه پردازی ها این است که نقش تربیت بدنی در زندگی انسان، با تکیه بر نظریه ای فلسفی شکل می گیرد و از نظم و پیوستگی قابل توجهی برخوردار است.اما در مکتب فکری اسلام تا به امروز چنین اقدامی صورت نپذیرفته است. تاکنون جز پژوهش هایی پراکنده در دست نداریم که به بیان برخی کارکردهای ورزش می پردازد که در تامین هدف زندگی انسان نقش آفرینی می کند. بنابراین ضروری می نماید در این حوزه نظریه پردازی پرداخته شود و بنیانی پدید آید که بتوان با تکیه بر آن به تشریح کارکردهای تربیت بدنی در زندگی الاهی انسان پرداخت. محور تشکیل دهنده نظریه این پژوهش را این مطلب تشکیل می دهد که با توجه به منابع اسلامی، در تربیت بدنی لازم است فرایندی آموزشی، تربیتی صورت پذیرد که به واسطه کسب و پردازش مهارت های حرکتی و دانش علمی، ذهن و جسم انسان را درگیر فعالیت کند و موجبات تسلط روح بر نفس را فراهم آورد و منجر به پرورش و رشد استعدادهای جسمانی و نفسانی او شود و فرد را در راه رسیدن به کمال مطلوب خود یاری کند.
صفحات :
از صفحه 169 تا 189
  • تعداد رکورد ها : 921