جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مقالات این مجموعه، برگزیده ای است از نوشته های فلسفی _ منطقی "ضیاء موحد" که در قالب چهار بخش تدوین شده است : 1_ فلسفه منطق و زبان، 2 _ نقد منطق سنتی، 3 _ معرفی دو فیلسوف قرن بیستم ("ای .جی . ایر" و "ویلارد وَن اورمن کواین")، 4 _ فلسفه ریاضی ("مسئله پیوستار کانتور چیست ؟/ کورت گودل" و "صدق ریاضی / پال بنا سراف". "مقاله های بخش اول، بیشتر جنبه توضیحی و تعلیمی دارند. مقاله "مفهوم صورت در منطق جدید" نقدی است بر پیشنهادی از مرحوم دکتر حائری یزدی که قضیه های جزئی را هم به قیاس قضیه های کلی تاویل به شرطی کرده بودند... در این مقاله نقص این تاویل و ایرادهای آن به تفصیل شرح داده شده است....".

مسئله اساسیِ این پژوهش بررسی و واکاویِ تعریفِ قصد/عمد در فلسفه‌ی دیویدسُن و صدرالمتألّهین و هدف از آن تمایزِ کُنشِ قصدی از غیرِقصدی است. روشن شدنِ ماهیّت این کُنش و تعریفِ دقیقِ آن، در حکمتِ عملی و علومی همچون فقه، حقوق و اخلاق حائزِ اهمیّت است؛ زیرا موضوعِ این علوم، کُنشِ قصدی یا همان عمل است. دیویدسُن قصد را یک حالتِ ذهنیِ مستقلّ نمی‌داند و آن را به علیّتِ باور و میل در نسبت با انجامِ یک عمل تحویل می‌کند؛ بنابراین یک فعل، قصدی است اگر و تنها اگر معلولِ میل و باورِ عامل باشد. صدرالمتألّهین نیز در بابِ قصد تحویل‌گراست امّا برخلافِ دیویدسُن کُنشِ قصدی را عملی ناشی از اراده و آگاهیِ مرتبه دوّمِ عامل به غرضِ فعل می‌داند. نتایجِ این پژوهش که بر اساسِ روشِ توصیفی - تحلیلی و از طریقِ تحلیلِ لوازمِ منطقیِ مفهومِ قصد به‌دست‌آمده‌است نشان می‌دهد تعریفِ دیویدسُن بخاطرِ اشکالاتی همچون عدمِ تحویلِ میل به اراده و اشکالِ انحراف در سلسله‌ی علّی مانعِ اغیار نیست؛ در نتیجه تعریفِ صدرالمتألّهین از قصد و کُنشِ قصدی قابلِ دفاع‌تر از تعریفِ وی است.

فیلسوف امریکایی مجموعه‌ایست از نه گفت‌و‌گو با برجسته‌ترین فیلسوفان امریکا در نیمهٔ دوم قرن بیستم: کواین، دیویدسون، پاتنم، نوزیک، دانتو، رورتی، کَوِل، مک‌اینتایر، و کوون. در این گفت‌و‌گوها با مهم‌ترین چهره‌های فلسفهٔ امریکا، جووانا برادوری کوشیده است تا طیف وسیعی از مباحث تاریخ اندیشهٔ امریکایی را بررسی کند. فیلسوف امریکایی را یکی از نخستین بررسی‌های انتقادی دربارهٔ پس‌زمینهٔ تاریخی و نهادیِ شکل‌دهندهٔ فلسفهٔ معاصر امریکا دانسته‌اند.

فیلسوف امریکایی مجموعه‌ایست از نه گفت‌و‌گو با برجسته‌ترین فیلسوفان امریکا در نیمهٔ دوم قرن بیستم: کواین، دیویدسون، پاتنم، نوزیک، دانتو، رورتی، کَوِل، مک‌اینتایر، و کوون. در این گفت‌و‌گوها با مهم‌ترین چهره‌های فلسفهٔ امریکا، جووانا برادوری کوشیده است تا طیف وسیعی از مباحث تاریخ اندیشهٔ امریکایی را بررسی کند. فیلسوف امریکایی را یکی از نخستین بررسی‌های انتقادی دربارهٔ پس‌زمینهٔ تاریخی و نهادیِ شکل‌دهندهٔ فلسفهٔ معاصر امریکا دانسته‌اند.

ترجمه ماشینی: پروفسور دونالد دیویدسون یکی از نوآورترین و تأثیرگذارترین فیلسوفان اخیر است. منظومه فکری او با بررسی موضوعات مختلف در فلسفه زبان، فلسفه ذهن و معرفت شناسی، با کاوش های او در ماهیت تفسیر و درک گفتار و رفتار دیگران متحد می شود. زبان، ذهن و معرفت شناسی همراه با مقدمه خود، با پیوستن به نویسندگان آمریکایی و اروپایی در مجموعه مقالاتی که برای اولین بار در اینجا منتشر می شود، موضع واحد دیویدسون را در قبال فلسفه بررسی می کند. نویسندگان موضوعات محوری در آخرین فلسفه دیویدسون را مورد بحث قرار می دهند: موضع کلی نگر حقیقت-نظری او نسبت به معنا و فهم، معرفت شناسی تفسیر و ترجمه، دیدگاه بیرونی در معرفت شناسی، رویکرد ضد دکارتی در حسابداری اقتدار اول شخص، تز مونیسم نابهنجار، و درک کل نگر از ذهن.

ترجمه ماشینی: این کتاب از سنت پدیدارشناختی هوسرل و هایدگر استفاده می‌کند تا بسط دیگری از تز جان مک داول ارائه کند که برای درک چگونگی ارتباط ذهنیت خودآگاه با جهان، ادراک باید به عنوان یک وحدت واقعی از خودانگیختگی درک شود. "مفهوم" و پذیرش ("شهود"). این توضیح بدیل اجازه می دهد تا نقد مک داول از دونالد دیویدسون روشن شود و مفهوم دیگری از تجربه ادراکی ایجاد شود که به ادعای مک داول مفهوم روشنی می دهد که ذهنیت خودآگاه ذاتاً با جهان خود در ارتباط است که شک و تردید در مورد دومی باید وجود داشته باشد. نامنسجم همچنین امکان توسعه نقد دقیق‌تر و تاریخی‌تری از متافیزیک را فراهم می‌کند که فرد را مجبور می‌کند تجربه ادراکی را به گونه‌ای تفسیر کند که نحوه تأثیر ذهنیت خودآگاه بر جهان را نادرست نشان دهد. این نشان می دهد که بسیاری از دیدگاه های فرافلسفی مک داول به طور ضمنی هوسرلی هستند و اگر مک داول آنها را بیشتر توسعه می داد، از فرافلسفه متناقضی که از ویتگنشتاین می پذیرد اجتناب می کرد. در نتیجه، ضعف مرکزی در موضع هوسرل را نشان می دهد که فرد را از هوسرل به هایدگر می برد. این کتاب با عباراتی نوشته شده است که برای فیلسوفان تحلیلی قابل دسترسی است و بنابراین آنها را قادر می سازد تا تفاوت های اصلی بین رویکردهای تحلیلی و پدیدارشناختی به نیت و خودآگاهی را ببینند.

ترجمه ماشینی : تز من تضاد آشکار بین یک اصل اصلی نظریه تفسیر دیویدسون را تحلیل می‌کند، یعنی. که نسبت دادن حالات ذهنی ما باید سوژه را حداکثر عقلانی جلوه دهد و زبان روانشناختی ما که به ما امکان می دهد حالت های باور غیرمنطقی مانند خودفریبی را به کسی نسبت دهیم. به گفته دیویدسون، خودفریبی شامل دو باور متناقض p و not-p است، جایی که not-p نتیجه یک عمل عمدی توسط عامل به منظور اجتناب از تشخیص آن p است. این تصور از خودفریبی باید توضیح دهد که چرا داشتن باورهای متناقض منجر به نفی یکی از آنها نمی شود. دیویدسون با معرفی مفهوم «مرز ذهنی» که محتوای باورهای متناقض را جدا می‌کند، به این مشکل می‌پردازد و در عین حال امکان تعامل علّی آنها را فراهم می‌کند. من استدلال می‌کنم که این خودفریبی را به یک «مصل کوتاه ذهنی» تقلیل می‌دهد و نمی‌تواند مفهوم عادی ما را از آن معنا کند. ارجاع دیویدسون به کنش عمدی مشکل دیگری ایجاد می کند: یک باور نادرست که عمداً ایجاد شده است فاقد ویژگی های مشخصه باورها است، هدف آنها حقیقت است. ناتوانی در توضیح خودفریبی به مشکل کلی تری در دیدگاه دیویدسون از ذهن اشاره می کند. برای توضیح رابطه بین استفاده‌های اول و سوم شخصی از اصطلاحات ذهنی، نظریه تفسیر دیویدسون باید برحسب «طرح تخیلی» درک شود. این یک مشکل اساسی را برجسته می کند: نظریه ای که تفسیر را برای تشکیل قلمرو ذهنی می گیرد، نمی تواند توضیح دهد که چگونه مفهوم خودفریبی می تواند به وجود آید. فصل آخر من منابع دشواری را تحلیل می‌کند: اگر هدف تفسیر، فرمول‌بندی «نظریه‌های کل» باشد، نمی‌تواند خودفریبی را معنا کند، که پیوندهای محلی دارد که به معنای محدود «عقلانی» اما در تصویر بزرگ‌تر غیرمنطقی است. برای انطباق با خودفریبی، نظریه تفسیر باید تفسیر را بر حسب پروژه های وابسته به علاقه و مناسبت تصور کند.