جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ابن سینا, حسین بن عبدالله (Ibn Sina؛ Avicenna؛ شیخ الرئیس، فیلسوف مشهور مشائی، شیعه و ایرانی), ۳۷۰ق/359ش./981م. (افشنه بخارا) ۴۲۸ق/416ش./1038م. (همدان)

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

تعداد رکورد ها : 3104

عنوان :

لذت و الم اخروی از منظر ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا

نویسنده:

مرتضی حامدی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

سعادت , شقاوت , ادراک , معاد(کلام) , ثواب , عذاب , لذت , رنج , حکمت اشراق the School of Illumination , فلسفه بوعلی , لذت , معاد(فلسفه) , ثواب , عذاب , ادراک , هنر و علوم انسانی , صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم , ابن سینا، حسین بن عبدالله , صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم , سهروردی، عمربن محمد , ابن سینا، حسین بن عبدالله , سهروردی، عمربن محمد , صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم , ابن سینا، حسین بن عبدالله , هنر و علوم انسانی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

بحث معاد در فلسفه ی اسلامی از جایگاه والایی برخوردار است. آنچه در تاریخ اندیشه ی اسلامی محل مناقشات جدّی بوده، کیفیت آن و وضعیت نفوس انسانی درآخرت است. حکیمان، متکلمان و عالمان دینی هرکدام از یک زاویه به تبیین مسأله پرداخته اند. ابن سینا با به رسمیت شناختن آیات وحیانی و ارائه ی تفسیری نمادین از قرآن، ابتدا روح آدمی را جوهری باقی و ماندگار دانسته، همه ی قوای نفس انسانی را به جز قوه ی عاقله مضمحل می دانست. طبق این مقدمه، لذت ها و آلام اخروی، مطابق آن قوه، عقلانی خواهد بود. علم و عمل باعث سعادت یا شقاوت و صعود او به رتبه ی لذایذ مجرد از ماده و جسمانیت خواهد شد .اما نفوس ناقصه- در علم و عمل – با توجه به بقای روح، از لذایذ جسمانی برخوردار می شوند. بُله و صِبیان نیز در اندیشه ی سینوی دارای لذت یا المی جسمانی هستند اما سایر نفوس اعم از کاملان در علم و عمل و ناقصان در عمل و کاملان در علم، دارای لذتی عقلانی خواهند بود.سهروردی که اندیشه اش متاثر از حکمت ایرانی است با پی ریزی فلسفه ی نوریه به تفسیری نوین از جسمانیت اخروی دست یافت. او برازخ را پرتو نورالانوار می دانست که نفوس بشری در دنیا و آخرت، آن را همراهی می کنند. وی با تقسیمی جامع از نفوس، بالاترین لذت اخروی را، انغماس در دریای نور الهی می دانست، نفوس متوسط انسانی را در جایگاه مُثُل معلّقه می نشاند به طوری که می توانند با خلق صُوَر معلّق به لذایذ روحانی یا جسمانی نائل آیند. وی خلاء تعلق نفوس ناقصه را با نظریه ی تعلق به اجرام سماوی پر می کند و لذت اخروی را با بدن مثالی تحکیم می بخشد . ملاصدرا که بیش از دیگران دغدغه ی حفظ ظواهر گزاره های دینی داشته، به سبک دیگری به توجیه لذایذ و آلام اخروی پرداخت. او برخلاف ابن سینا، آیات را به مسلخ تأویل نمی بُرد ولی از آن طرف با طرح اصولی متعدد، به روحانی و جسمانی بودن لذت ها و رنج های اخروی استدلال می نمود. او با اثبات تجرد قوه ی خیال به تبیین فلسفی از همه ی لذایذ و آلامی که در قرآن برای انسان درنظر گرفته شده پرداخت. از نظر ا و نفوس قادرند همه ی آنچه را که صاحبان شریعت از ثواب و عذاب وعده داده اند، به طور عینی خلق نمایند. وی اگرچه بالاترین لذت اخروی را روحانی می دانست، اما لذت نفوس متوسطه و ناقصه را جسمانی توجیه می کرد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

الهیات ابن‌ سینا: مطالعه‌ای در سیاق تاریخی و علمی

نویسنده:

رابرت ویسنووسکی؛ ترجمه: احمد عسگری

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر

منابع دیجیتالی :

صفحات اول کتاب

وضعیت نشر :

قم: کتاب طه (وابسته به موسسه فرهنگی طه),

زبان :

فارسی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

شابک (isbn):

9786227260991

چکیده :

«الهیات ابن‌سینا» نوشتۀ روبرت ویزنوسکی، بررسی علمی پیشرفت‌های ابن‌سینا در فلسفه با تمرکز بر چارچوب متافیزیکی او و تأثیرگذاری وسیعش در فلسفۀ اسلامی و غربی است. این کتاب به بررسی پاسخ‌های ابن‌سینا به پرسش‌های محوری در‌مورد روح، بدن، خدا و جهان پرداخته و تحلیلی قابل‌قبول از فرآیند تفکر وی ارائه می‌دهد. به‌طور کلی، این کتاب به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود که بخش اول متمرکز بر درگیری ابن‌سینا با سنت‌های فلسفی پیشین و بخش دوم متمرکز بر نظریات نوآورانۀ او است. در بخش اول، ویزنوسکی به بررسی تعامل ابن‌سینا با پروژۀ فلسفی‌ای اشاره دارد که به‌دنبال آشتی دادن اندیشۀ نوافلاطونی و ارسطویی بود. به عقیدۀ نویسنده، این تلاش برای ترکیب نظریات این دو مکتب در شکل‌دهی رویکرد ابن‌سینا به متافیزیک بسیار مهم بوده است، زیرا منجر شده بود او با ایده‌های شخصیت‌های کلیدی مانند ارسطو، اسکندر افرودیسی و پروکلس دست‌و‌پنجه نرم کند. از‌طریق این تحلیل، ویزنوسکی نقش ابن‌سینا را به‌عنوان پلی بین فلسفۀ یونان‌باستان و گفتمان فلسفۀ‌ اسلامی تبیین می‌کند. بخش دوم کتاب بر «تألیف ابن سینا» تمرکز دارد که نشان‌دهندۀ سهم منحصر‌به‌فرد ابن‌سینا در تفکر متافیزیکی است. در اینجا ویزنوسکی مفاهیم بدیع ابن‌سینا مانند «تمایز ماهیت و وجود»، «اصول وجوب و امکان» و «رابطه‌ی علیت و الوهیت» را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. وی خاطر‌نشان می‌شود که این ایده‌ها در درک تأثیر ابن‌سینا بر فلسفۀ اسلامی پس از او و مکاتب اروپایی قرون‌وسطی بسیار مهم هستند. می‌توان گفت که کتاب «الهیات ابن‌سینا» علاوه‌بر اینکه کاوشی در دستاوردهای فلسفی ابن‌سینا است، همچنین تحلیلی از انتقال و دگرگونی عقاید در میان فرهنگ‌ها و ادوار مختلف است. با این اوصاف، خواندن این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ فلسفه، مطالعات اسلامی و گفت‌وگوی پیچیده بین عقل و ایمان بسیار مفید خواهد بود.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ترجمه شرح ابن سینا بر اثولوجیای منسوب به ارسطو و شرح نقد آن

نویسنده:

رحیمه ملک پور پیرجل

نوع منبع :

رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر , ترجمه اثر

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , ارسطو , ابن ‌سینا , افلوطین , فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

سخن از شناخت انسان بدون شناخت ابعاد قوه ناطقه وی معنی ندارد و شناخت اندیشه‌های انسان‌های تأثیرگذار بر حیات معقول، می‌تواند زمینه شکوفایی اندیشه باشد.این پژوهش با ترجمه تفسیر ابن سینا بر اثولوجیای منسوب به ارسطو و پس از آن شرح و نقد آن سعی در شناخت اندیشه‌های اندیشمندانی چون ابن سینا و فلوطین دارد. اثولوجیا، علم الهی به معنی اخص بوده که در تاریخ فلسفه اسلامی به ارسطو نسبت داده شده ولی بخشی از تاسوعات افلوطین می‌باشد.این تفسیر درکتاب انصاف ابن سینا ذکر شده و متفکران اسلامی در آثار مختلف خود به اثولوجیا مراجعه و از آن بهره برده اند ولی تفسیر ابن سینا تاکنون ترجمه نشده و ترجمه و شرح این تفسیر امری ضروری می‌نماید.در این گزارش پس از فصل کلیات، ترجمه تفسیر آمده است که ابتدا عبارات مربوط به اثولوجیا و سپس تفسیر ابن سینا بر آن ترجمه شده است.باید روشن شود که این تفسیر با کدام روش فلسفی ابن سینا مطابقت دارد؛ و وی در تفسیر به چه مسائلی عنایت داشته ، و هدف اصلی او چیست ؟ مطالب اثولوجیا را می توان در سه مسئله خداوند، عقل و نفس خلاصه کرد و آنچه تفسیر ابن سینا دنبال می کند همین سه مسئله است که بیشتر به نفس می‌پردازد‌.در آن زمان اختلاف نظر درباره ماهیت، پیدایش، تکامل و بقای نفس ناطقه ابن سینا را بر آن داشت که رساله های متعددی بنویسد و در تفسیر اثولوجیا نیز مسائل مربوط به نفس محور اصلی قرار می‌گیرند.اثولوجیا مشتمل بر ده میمر می‌باشد و ابن سینا از هشت میمر آن مطالبی را انتخاب و تفسیر کرده است وی در برخی مسائل با فلوطین هم سخن بوده، برخی مطالب را تأویل،برخی دیگر را رد نموده و نظرخود را بیان کرده است؛ در مواضعی درک مطلب یا شرح بیشتر آن را به حکمت مشرقی محول نموده است.برای تحلیل، اندیشه های ابن سینا از شفا ، نجات ، اشاراتو عده ای از رسائل او؛ و اندیشه های افلوطین از مجموعه آثارش اخذ گردیده‌است ؛ ومطالب بطور دقیق، مستند سازی شده‌اند.پایان نامه حاصل برای رسیدن به اهداف مورد نظر به سه فصل تقسیم شده‌است. فصـل اول کلیات، فصل دوم ترجمه تفسیر و فصل سـوم شـرح و نقد تفسیر و سرانجام جمع بندی و نتیجه گیری مطالب آورده شده‌است.در مجموع می‌توان گفت به همه اهداف مورد نظر در طرح تحقیق رسیده‌است.کلمات کلیدی: ابن سینا، اثولوجیا، ارسطو، انصاف،بقای نفس، حدوث نفس ، شرح ابن سینا، ، فلوطین.والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله و جمیع الانبیاء و

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جایگاه عقل و ایمان از منظر ابن سینا و دکارت

نویسنده:

سجاد ساداتی زاده

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

شک , معارف اسلامی , شناخت شناسی , فلسفه بوعلی , عقل , ایمان , ابن سینا، حسین بن عبدالله , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , ابن سینا، حسین بن عبدالله , دک‍ارت‌، رن‍ه‌

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

بحث از عقل و ایمان از دیدگاه دو فیلسوف نامدار، دکارت و ابن سینا مورد بررسی و تدقیق قرار گرفته است و هر کدام از نقطه نظر خود به نظریه پردازی در این باب پرداخته‌اند. در نظر این دو،تلاش جهتبرقرار کردن ارتباط بین عقل و ایمان از مبانی نظام فکری و فلسفی آنها به شمار می رود به طوری که هر دو ضمن اصالت دادن به عقل، مسئل? ایمان را نیز در پرتوی آن اعتبار می بخشند که علت آن را می توان داشتن اعتقادات شخصی خود دانست. دراین مقال ضمن بیان تعامل و ارتباط عقل و ایمان، از نظر این دو عقل در مرتبه پائین تری از ایمان قرار دارد به طوری که بسیاری از گزاره های ایمانی را عقل به آنها دسترسی ندارد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

دوری بودن شکل نخست قیاس اقترانی در کلام ابو سعید ابو الخیر و پاسخهای ابن سینا و دیگران به آن

نویسنده:

ابراهیم نوعی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

دور , فلسفه بوعلی , قیاس دور , قیاس , شکل نخست

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

گرچه فضای گفتگوی منطقی میان ابوسعیدبنابیالخیر و ابنسینا مهآلود بوده و پیرامون زمان، مکان و یا اصل بهرهمندی آن از واقعیت تردیدهایی وجود دارد - و دستیابی به خورشید حقیقت در این زمینه مجالی گسترده و در خور را میطلبد- اما مهمتر از آن، سخن درباره محتوای این گفتگو است. کنکاش اصل پرسش ابوسعید، پیشینه و پسینه آن و نیز کاوش در پاسخ ابنسینا و سلف وی و همچنین رویکرد پسینیان به آن شایسته توجهی دو چندان است. مقاله حاضر در پی آن است که در محورهای یاد شده و بویژه شش پاسخ داده شده به این پرسش و با نمایاندن نادرستی برخی از آنها و استواری پاره‌ای دیگر، کوششی سزاوار ارائه نماید و بدین ترتیب گامی سودمند در سیر مباحث منطقی بردارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 153 تا 188

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ویژگی های زبان علم نزد ابن سینا، فخر رازی و خواجه طوسی

نویسنده:

حسین رشیدزاده، نادیا مفتونی، احدفرامرز قراملکی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

متن ناقص پایان نامه

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

خواجه نصیرالدین طوسی , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

تبیین ویژگی های زبانی علم در جهت قاعده مند کردن آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چرا که ارتباط وثیق بین لفظ و معنا منجر به سرایت احکام لفظ از جمله خطا و کژتابی های آن به معنا می‌شود. تفاوت عمده بین زبان علم و سایر زبان ها مانند زبان عرف، زبان نمادی و زبان شعری، دقّی بودن آن است. زبان علوم، زبان دقّی، صریح و روشن است و حصول دقت در زبان علم، بر شناخت مواضع ابهام در آن متوقف است. قضایای منحرفه، قضایای معدوله و محصله، مغالطه های لفظی، اهمال شروط قضایا، دلالت التزام، اشتراک لفظ و زبان شعری- تخیلی از جمله مواضع ابهام در زبان علم هستند. دلالت التزام، اشتراک لفظ و زبان شعری تخیلی در زبان علم مهجور و متروک اند. ابن سینا در اشارات دو دلیل بر مهجوریت دلالت التزام طرح می‌کند. خواجه طوسی در اساس الاقتباس دلیلی مانند دلیل اول شیخ ارائه می‌دهد. فخر رازی هر دو دلیل را مورد انتقاد قرار می‌دهد و دلیل دیگری را بر اثبات نظریه خود اقامه می‌کند. خواجه طوسی بعد از نقد دلیل فخر رازی، بر اعتبار دلالت التزامی در مواضعی، غیر از حد تام از جمله؛ حد ناقص، رسم ناقص و رسم تام، اقامه دلیل می‌کند. بدین ترتیب فخر رازی سخنگوی نظریه عام مهجوریت یعنی؛ مهجوریت دلالت التزام در علوم و خواجه طوسی قائل به نظریه خاص مهجوریت یعنی؛ مهجوریت دلالت التزام در حد تام است. فرامرزقراملکی ضمن قبول دیدگاه فخر دلیل عمده مهجوریت دلالت التزام را دقّی بودن زبان علم می‌داند. لفظی که معانی متعدد داشته باشد؛ اعم از اینکه مشترک به معنای خاص باشد یا منقول، حقیقت یا مجاز، مهمترین عامل رهزنی و لغزش اندیشه است. ابن سینا و خواجه طوسی و برخی دیگر از منطق دانان به پیروی از آنان، استعمال اشتراک لفظ را به جهت عدم کشف و بیان، فقدان ظهور در دلالت، خطای در صدق و کذب و اشتباه در فهم معنای مقصود مهجور و متروک دانسته اند. با وجود این منطق دانان در مقام عمل در کتب منطقی و فلسفی دچار اشتراک لفظ شده اند. وجود تمثیل، تشبیه، استعاره، محاکات محال، قضایای کاذب و الفاظی که دلالت شان ناقص است یا فاقد دلالت اند، در زبان شعری و تخیلی بیانگر جدایی زبان شعر از زبان علمی است. البته ابن سینا در بیان برخی معارف از زبان شعری تخیلی بهره برده است و رساله های رمزی وی شاهدی بر این سخن است. وی همانند فارابی محاکات را قائم مقام تعلیم می‌داند که سبب ایقاع بهتر امور در نفس می‌گردد. فارابی یکی از روش های فهم امور برای آموزش جمهور را تخییل صورت مثال ها و محاکات آن چیز در ذهن و خیال می‌داند. وی بر نقش معرفت شناختی موسیقی و شعر تصریح نموده است. این دیدگاه، تعارضی با مهجوریت زبان شعری تخیلی در علوم ندارد. چرا که آن مهجوریت، در مقام حصول علم و کشف است و این نقش اخیر، در مقام تعلیم و انتقال و ترویج علوم است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر