جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شیخ الرئیس ابوعلی سینا، «صادر اوّل» در فلسفۀ خود را «عقل اوّل» می‌نامد و برای آن اوصاف خاصّی قائل است. از سوی دیگر در دین تعابیر مختلفی دربارۀ «نخستین مخلوق» آمده است، که از آن جمله، «عقل» و «روح رسول اکرم؟ص؟» است. ابن سینا، برای نشان دادنِ سازگاری نظریۀ خود با آموزه‌های دینی، روایات مربوط به «اوّلیّتِ عقل» را شاهد صحّتِ نظریۀ «اوّلیّتِ عقل اوّل» می‌آورد. نگارنده در این مقاله به موضوع ادعای مطابقتِ «عقل اوّل» با دو تعبیر دینیِ مذکور پرداخته و کوشیده‌ ثابت کند که: اوّلاً معنای اصطلاح «عقل» در نظامِ آفرینش فلسفۀ ابن سینا، با معنای آن در آیات و روایات، و نیز معنای «اوّلیّتِ عقل» در این دو نظام، کاملاً با هم متفاوت‌اند و از این‌رو این دو غیر قابل تطبیق با یکدیگرند. ثانیاً ابن سینا هیچ ذکری از احادیث نخستین مخلوق بودنِ «روح پیامبر اکرم؟ص؟» نمی‌کند و نمی‌کوشد روح آن حضرت را با «عقل اوّل» تطبیق دهد، زیرا چنین تطبیقی مستلزم اشکالات متعددی است، و چه بسا وی به برخی از آنها آگاه بوده که ادعای آن را نکرده است. عمده‌ترین این اشکالات، مسألۀ «تقدم نفس بر بدن» است که شیخ الرئیس آن را قبول ندارد، در حالی که روایاتِ متواتر، به صراحت بر آن دلالت دارند. از این‌رو نمی‌توان ادعا کرد که «عقل اوّل» _ که در فلسفۀ بوعلی بر همۀ مخلوقات تقدم دارد _ همان «روح حضرت رسول؟ص؟ » است، که شیخ آن را حادث به حدوثِ بدن، و نه مقدم بر آن می‌داند. در متن مقاله، بعضی دیگر از اشکالات مطابقتِ «عقل اوّل» با «روح» آن حضرت و ناسازگاری این ادعا با آموزه‌های وحیانی نشان داده‌ شده است.

کتاب یک کتاب فلسفی است که درباره معرفت بحث می کند و در ضمن توضیح معرفت صوفیه به نقد آن می پردازد.

ترجمه ماشینی : ابن کمال بین سال های 1468 زندگی می کرد. 1532. او یک محقق و سیاستمدار مهم در امپراتوری عثمانی در قرن 16 بود. او 200 اثر در فقه، حدیث، تفسیر، کلام، فلسفه، تاریخ، زبان، شعر نوشت و در طول زندگی خود فتوای مهمی در مورد صفویان و صفویان ارائه کرد. دار مولا کبیز مطالعه ما چهار قسمت و دو ضمیمه است که در مقدمه مطالبی در مورد وضعیت دینی، فرهنگی، سیاسی و علمی این دوره آورده ایم، در قسمت اول زندگی و تحصیلات ایشان را بررسی کرده ایم و در قسمت دوم به بررسی وضعیت دینی، فرهنگی، سیاسی و علمی ایشان پرداخته ایم. کتابها و ارائه آنها در قسمت سوم شخصیت علمی و ادبی ایشان به ویژه آرای ایشان در زمینه تاریخ، فلسفه، کلام، شعر و عرفان و در قسمت چهارم به چاپ و نقد کتاب ایشان به نام «رسالة فی بیانی منا» پرداختیم. l- کال و تحکیکی اتمه نفسه المحیته مکولتون. "نتیجه گیری یافته ها را استدلال کرد. در ضمیمه ما رساله او را ترجمه کردیم و در ضمیمه دوم چاپ رساله را انجام دادیم. ابن کمال به عنوان یک متفکر عثمانی کتاب های زیادی در مورد فلسفه و الهیات نوشت. مضامینی که او برای رسیدن به آنها تلاش کرد. حل در کتاب‌هایش از مهم‌ترین میهمانان حوزه بودند و در آثار خود علاوه بر برداشت‌هایش از آفرینش، به طور مقایسه‌ای به ابن سینا، کورکانی، ایجی، کتیبی، فخرالدین رازی، طوسی و طحطانی پرداخته است. او را می توان متفکری معمولی دانست که از او اطلاعات بیشتری در مورد جایگاه روشنفکران عثمانی در آن زمان به دست آورد. تصور آنها از خلقت، او در کنار مششاییون می ایستد.ابن کمال سعی کرد آفرینش را با کلام قاعی «ج»** توضیح دهد و همچنین ابن سینا سعی کرد آن را با کلمه عبدا توضیح دهد.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه به بررسی سه جنبه بنیادین جهان بینی متافیزیکی ابن سینا با هدف نمایش وحدت آنها می پردازد که به عنوان یک راه میانی بین شئون وجودی ضرورت و امکان درک می شود. فصل اول بررسی می کند که چگونه ابن سینا دو دیدگاه سنتی متضاد در مورد رابطه بین خدا و جهان - نشأت و خلقت ضروری از هیچ (ex nihilo) - را از طریق تصور او از وجود خداوند از همه چیز به عنوان یک عمل منحصر به فرد از سخاوت خالص و خالی از هم آشتی می دهد. نیت فراتر از خود عمل فصل دوم، مفهوم مشیت الهی ابن سینا را به عنوان پیوندی از توجه کامل خداوند به همه مخلوقات که به اراده او برای وجود ضروری است، با انفصال کامل او از همه مخلوقات به عنوان یک امر احتمالی، بررسی می کند. فصل سوم سپس به برداشت ابن سینا از کمال روح انسان می پردازد، به عنوان وسیله ای بین درگیری معتدل با بدن و تفکر عقلانی - شرط جدا شدن از همه چیزها به عنوان ممکن در خود، با نیت اولیه فقط خدا، و همه چیز. غیر از خدا فقط از جهت ارتباط ضروری آنها با او، یعنی به اراده او وجود دارند.

ترجمه ماشینی: ابن سینا تأثیرگذارترین شخصیت در تاریخ فکری جهان اسلام است. این کتاب اولین مطالعه جامع نظریه علم او است که روش فلسفی او را عمیقاً شکل داد و به طور غیرمستقیم بر فیلسوفان و متکلمان نه تنها در جهان اسلام بلکه در سراسر اروپای مسیحی و سنت یهودی قرون وسطی تأثیر گذاشت. ابن سینا که مفسر پیچیده تحلیل های پسین ارسطو بود، وظیفه بلندپروازانه سازماندهی مجدد فلسفه علم ارسطویی را به یک مدل کاربردی از استدلال علمی بر عهده گرفت، و تلاش کرد شرایط قطعیت برای ادعاهای علمی و شرایط کفایت برای تعاریف واقعی را شناسایی کند. ریکاردو استروبینو تجزیه و تحلیل فلسفی و متنی را ترکیب می کند تا دامنه و ماهیت مشارکت ابن سینا در منطق استدلال علمی را در تلاش خود برای تنظیم مجدد مدل ارسطو و غلبه بر برخی از محدودیت های درونی آن بررسی کند. این کتاب با تمرکز بر طیف وسیعی از نوآوری های فلسفی در تلاقی منطق، متافیزیک و معرفت شناسی، جنبه ای اساسی از اندیشه فیلسوف و پزشک برجسته جهان اسلام را روشن می کند.

فارابی و ابن‌سینا در شمار برجسته‌ترین و نام‌ آشناترین فیلسوفان مشایی در عرصة مباحث فلسفی و عقلی‌اند، بنیان‌های فکری نظام فلسفی مشائی در جهان اسلام براساس مبانی عقلی و اندیشه‌های فلسفی این دو فیلسوف بزرگ بنا نهاده شده است، نوع نگرش دو فیلسوف به حکمت عملی زمینه‌ساز پرسش‌ها و تردیدهایی در این‌باره شده است، تا آنجا که برخی چنین پنداشته‌اند که پی‌جویی از مسائل حکمت عملی دغدغة ابن‌سینا نبوده است، مقالة حاضر کوشیده است با ارائه و ارزیابی دیدگاه فارابی و ابن‌سینا دربارة حکمت عملی تبیین نماید که ابن‌سینا افزون بر مبادی اساسی حکمت عملی که در آن اندیشه‌ای یکسان با فارابی دارد، صناعت شارعه را نیز مبدأ برای شاخه‌های سه‌گانه اخلاق، تدبیر منزل و سیاست‌مدن به شمار آورده است و دیدگاه متفاوت ابن‌سینا از فارابی دربارة مسائل حکمت عملی برخاسته از این است که او گزاره‌های اخلاقی را در شمار آراء محمود و شهرت می‌داند، درحالی که فارابی گزاره‌های اخلاقی را قضایای عقلی و برهانی می‌داند.

در این مقاله نشان داده می‌شود که معرفت‌شناسی سهروردی همان معرفت‌شناسی ابن‌سینا است و تئوری «علم حضوری» سهروردی که نظریۀ منحصر به فرد وی محسوب می‌شود، از ابن‌سینا الهام گرفته شده است. بر این اساس جهت‌گیری مشائی- ‌مشرقی ابن‌سینا و منظر اشراقی سهروردی هر دو حافظ یک چهارچوب معرفت‌شناسی هستند، گرچه معرفت‌شناسی ویژۀ هر یک از ایشان با زبان فلسفی متفاوتی مطرح شده است. در این مقاله نشان داده می‌شود که هر دوی ایشان به سلسله مراتب معرفت به صورت زیر وفادار بوده‌اند: 1. معرفت حاصل از تعریف؛ 2. معرفت حاصل از ادراک حسی؛ 3. معرفت حاصل از مفاهیم اولیه؛ 4. معرفت حاصل از علم حضوری؛ 5. معرفت حاصل از تجربۀ مستقیم (عرفان). بر این اساس از دیدگاه هر دو فیلسوف، معرفتی که از طریق عرفان به دست می‌آید، ناب‌ترین شکل معرفت است که واضح، متمایز و بی‌واسطه و مستقیم است.

در اندیشه فارابی و ابن سینا علم در معنای عام مترادف با فلسفه است. از این مقسم واحد دو شاخه نظری و عملی و از هر یک از این دو، اقسام متعددی از علوم تخصصی به دست می آید. در این نمودار خوشه ای دو تصویر وحدت انگارانه و تکثرگرایانه (تخصصی) از علوم در کنار هم گرد آمده است. به این معنا، در علم شناسی ابن سینا هم از وحدت علوم و ارتباط آن ها با یکدیگر سخن گفته شده است و هم از تمایز و تفرد هر یک از دیگری. با این حال این موضع نه معادل رویکرد رشته ای در عصر مدرن و نه معادل رویکرد میان رشته ای است. این موضع حتی معادل وحدت این دو با یکدیگر هم نیست. بلکه اساساً این علم شناسی در یک فضای فکریِ متفاوت از علم شناسی قرون اخیر طرح گردیده است. این نوشتار درصدد است پس از تشریح علم شناسی فارابی و ابن سینا و سپس تشریح رویکرد رشته ای و میان رشته ای این تفاوت را نشان دهد. در پایان با لحاظ احتیاط در استعمال واژه «پیشارشته ای» این رویکرد به علم شناسی فارابی و ابن سینا نسبت داده می شود.