جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1955
تولى و تبرى در قرآن
نویسنده:
جعفر وفا
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ھر فردى، عضوى از جامعه انسانى است. از اين رو لازم است بداند كه با طبقات و اقشار مختلف مردم چگونه برخورد كند، چه كسانى را به دوستى بگیرد، با چه افرادى در رفت و آمد باشد، وظیفهاش نسبت به افراد صالح و اشخاص فاسق و خويشاوندان لاابالى چیست؛ در مقابل جناحھا و جريانھاى سیاسى چه موضعى مشخص كرده و از آنان خواسته « تولّى و تبرّى » و « ولايت و برائت » اتّخاذ كند و قرآن براى تنظیم روابط اجتماعى و سیاسى پیروان خود، يك اصل كلّى را تحت عنوان است تا اين اصل را پايه و محور عملى خود قرار دھند. پس تولّى و تبرّى چه در بُعد سیاسى، چه در بُعد اخلاقى و چه در ابعاد ديگر براى يك مسلمان، در درجه اوّل اھمیّت قرار دارد و به منزله چراغى است كه در تاريكى مسیرش را روشن مىسازد و يا ھمچون قطبنماى كشتى است كه جھت حركتِ آن را مشخص مىكند. مسلمانان بدون رعايت اصل تولّى و تبرّى ممكن است در ھر زمان به كورانھاى سیاسى و گردابھاى خطرناك اخلاق گرفتار آيند، ولى با ھمه اھمیّتى كه اصل تولّى و تبرّى دارد، تاكنون تحقیقات فراخور در اين زمینه انجام نگرفته و آثار قلمى منتشر شده نیز بسیار اندك است. اسف انگیزتر اينكه اين موضوع در فقه اسلامى ھم جايگاه خاصّ و شايسته خود را پیدا نكرده، به صورت مدوّن و مستقل در نیامده و تنھا مسائل مربوط به آن در برخى از ابواب فقه به طور پراكنده، ناھمگون و گذرا مطرح شده است. از اين رو ما بر آن شديم كه مباحث مربوط به تولى و تبرى رادر قالب 8 درس ارائه كنیم. در اين درسھا ابتدا مفھوم تولى و تبرى را شرح دادهايم و سپس ولايت تدبیر و سرپرستى و ولاى محبت را بررسى كردهايم. حدّ و مرز تبرى و فلسفه آن، ھمچنین شیوهھاى برائت و تولى و تبرى در سیاست خارجى از ديگر مباحث اين سلسله درسھاست. امید است توانسته باشیم قدمى كوچك در راه احیاى معارف اسلامى برداريم. پژوھشكده تحقیقات اسلامى
تأملی نقادانه درباره‌ وجود رابط و مستقل با تأکید بر آرای استاد جوادی آملی
نویسنده:
غلامرضا شاملی،قاسم کاکایی،محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در باب وجود تقسیمات گوناگونی صورت گرفته است که یکی از آنها تقسیم چند وجهی وجود، یعنی «فی‌نفسه و فی‌غیره» و تقسیم فی‌نفسه به «لنفسه و لغیره» و تقسیم لنفسه به «بنفسه و بغیره» است که ملاصدرا آن را به صورت دو وجهی یعنی به «رابط و مستقل» تقسیم کرده است‌. حکمای پس از ملاصدرا خصوصاً حاج ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی تلاش کرده‌اند که بین دو دیدگاه را جمع کنند‌. اما این جمع بندی اشکالات عدیده‌ای را به دنبال می‌آورد مانند ملحق شدن ماهیات به مفاهیم و به تبع آن‌، زیرسؤال رفتن بسیاری از مبانی فلسفی که به نوعی با ماهیت در ارتباط هستند‌. در این مقاله سعی بر آن است که با تحلیلی دقیق از معنای لنفسه و بنفسه و لغیره و بغیره‌، همچنین تحلیل دقیق ارتباط وجود رابط در قضایا با موضوع و محمول، این دو تقسیم بندی را به نحو سازگاری با هم جمع کنیم.
صفحات :
از صفحه 115 تا 136
جایگاه عالم فراماده و عوامل فرامادی در نظریه علم دینی آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
قاسم ترخان،محمدرضا بهزادی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نظریۀ علم دینی آیت‌الله جوادی آملی از نظریه‌هایی است که در چند سال اخیر توجه اندیشمندان را به خود جلب کرده است. نوشتار حاضر با طرح این پرسش که «عالم فرامادی و عوامل فرامادی چه جایگاهی در نظریه علم دینی دارند؟»، در مرحله نخست هرکدام از مفاهیم «علم»، «دین»، صفت‌های «دینی» و «علمی» و سرانجام مفهوم ترکیبی«علم دینی» را از نگاه ایشان بررسی کرده، دقت ایشان را در تفکیک میان دو سطح از تحلیل، یعنی تحلیل منطقی ـ فلسفی و تحلیل تاریخی ـ جامعه‌شناختی از علم نشان داده است. آن‌گاه به این مطلب توجه می‌دهد که سلسله‌مراتبی دیدن عالم و اعتقاد به ارتباط وثیق میان عوالم مختلف یکی از بزنگاه‌های طرح مبحث علم دینی است که به‌خوبی در نظریه ایشان منعکس شده است. این نگرش در‌نهایت به نقد «تفکیک روشی» در عرصه علوم رایج منجر شده و با جایگزینیِ «موضوع» به عنوان ملاک تفکیک علوم، «تلفیق روشی» را در صورت نیاز و به تناسب مراتب وجودی «موضوع»، به عنوان راه‌حلی عملی جهت برون‌رفت از مشکلات علوم فعلی و نیز گرفتار‌نشدن در بن‌بست‌های نظری پیشنهاد می‌دهد؛ گرچه ممکن است موضوع مورد مطالعه‌ای به‌دلیل تک‌ساحتی‌بودن، فقط نیازمند کاربست یک روش منحصربه‌فرد باشد، خروجی این نگرش، محصولی است که برازنده هر دو صفت علمی و دینی خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 22 تا 43
صورت‌بندی سازوکار حداقلی نظریه آیت‌الله جوادی آملی برای تقسیم‌بندی علوم
نویسنده:
ذوالفقار ناصری، سیدجابر نیکو ، محمد‌رضا منصفی سروندانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
به‌منظور حل نزاع میان علم و دین، نظریه‌های گوناگونی مطرح شده است؛ برخی علوم را به نفع دین مصادره کرده‌اند و دستاورد علوم را یکسره مردود خوانده‌اند و دیگرانی با تأکید بر روش تجربی، دین را به کناری نهاده‌اند؛ درحالی‌که گروه سومی نیز از تعامل مسالمت‌آمیز میان علم و دین سخن گفته‌اند. در این میان، آیت‌الله جوادی آملی در زمینۀ علم دینی به دو صورت نظریه‌پردازی کرده‌اند: گاهی در مقام توصیف نفس‌الأمر و به‌لحاظ هستی‌شناختی، تمامی‌ علوم را به شرط مطابقت با واقع، دینی می‌‌داند و گاه به‌لحاظ معرفت‌شناختی، علوم را به دینی و غیردینی تقسیم می‌کند. این مقاله، ملاک‌های این نظریه را در اسلامی‌‌سازی علوم بررسی می‌کند و با تأویل‌بردن آنها به ملاک موضوع نشان می‌دهد که ‌این نظریه چه لوازمی‌ برای علوم دارد و چگونه می‌تواند در ساماندهی علوم موفق عمل کند. به نظر می‌رسد با تنظیم استدلال‌هایی تحلیلی از متن مکتوب ایشان و مقایسه با نظریه‌های رقیب‌، می‌توان نتیجه گرفت که نظریۀ یادشده با نگاه به واقعیت علوم جدید به‌مثابه نگاهی الهیاتی، آنها را تقسیم می‌کند یا دست‌کم ملاک‌های جدیدی برای تقسیم‌بندی علوم به دست می‌دهد؛ چنان‌که با این فرض می‌توان مبنایی حداقلی برای تقسیم علوم به اسلامی‌ و غیراسلامی‌ در نظر گرفت.
نظریه تعاملی معرفت دینی و علمی تبیین نسبت نظریۀ آیت‌الله جوادی آملی با مبحث «علم دینی»
نویسنده:
محمد فتحعلی خانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریه علم‌‌دینی آیت‌الله جوادی آملی با دیگر نظریه‌های علم‌‌دینی تفاوت ماهوی دارد و در‌عین‌حال بر نظریه‌های علم دینی تأثیرگذار است؛ به‌گونه‌ای‌که می‌توان آن را فرانظریه‌‌ مرتبط با آنها دانست. این نظریه مشتمل بر یک مدعای اصلی، یک استدلال عام و دو نتیجه مهم است. مدعای اصلی این است که علم اگر علم باشد، دینی و الهی است. دلیل بر این ادعا ویژگی‌های مترتب بر کاشف‌بودن از واقع است که عبارتند از (1) متعلق علمِ حقیقیِ کاشف از واقع، امری واقعی و لذا مخلوق خداست؛ (2) علم حقیقی الهامی الهی است؛ (3) علم حقیقی به اعتبار واقع‌‌نمایی‌‌اش حجت دینی است. علم حقیقی و معتبر با هیچ علم روشمند معتبری در تعارض نیست، از‌این‌رو منابع و روش‌های معتبر نباید نتایج متعارضی داشته باشند. در این نظریه با اتکا به تحلیلی از جایگاه معرفتی وحی اثبات شده است که متون دینی منابع معتبر معرفتی هستند. در‌نتیجه رجوع به آنها برای شناخت امور واقعی، باید با نتایج روش‌های عقلی معتبر سازگار باشد، از‌این‌رو فهم متون‌‌دینی بدون در‌نظر‌گرفتن نتایج دیگر روش‌های معتبر شناختِ واقع، نامعتبر است؛ همچنین شناخت امور واقع از طریق روش‌های عقلی معتبر بدون ملاحظه نتایج روش نقلی، فاقد اعتبار کافی است. پس روش عقلی و نقلی در شناخت واقع، رابطه تعاملی متقابل دارند. این رابطه فقط در فرض علم‌‌آوری روش نقلی و عقلی برقرار نیست؛ بلکه حتی اگر هر دو مفید ظنّ اطمینان آور باشند، رابطه متقابل برقرار است.
صفحات :
از صفحه 44 تا 69
نهضت انتظار و انقلاب اسلامى سطح (3)
نویسنده:
علی اصغر الهامی نیا
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی مقاومت بسیج، معاونت آموزش,
چکیده :
نهضت انتظار و انقلاب اسلامى(3) اثر على‌اصغر الهامى‌نيا، به تحليل و بررسى مسأله انتظار، حكومت جهانى حضرت مهدى(عج) و زمينه‌سازى انقلاب اسلامى براى آن پرداخته است. كتاب به زبان فارسى و در سال 1382ش نوشته شده است. كتاب با مقدمه ستاد طرح معرفت بسيجيان در معرفى سرفصل‌هاى مهم، آغاز و مطالب در هشت درس ارائه شده است.
واکاوی مفهوم بهشت اولیه از منظر آیت‏الله جوادی آملی و علامه مجلسی
نویسنده:
محمدعلی اکبری ،نفیسه فیاض‏بخش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش به بررسی آراء دو اندیشمند مسلمان، آیت الله جوادی آملی و علامه مجلسی در خصوص «بهشت حضرت آدم×» پرداخته است. پژوهش از نوع استنادی و روش آن تحلیل و تبیین محتوا از نوع مقایسه‏ای است. طی بررسی‏های به عمل آمده از آثار علامه مجلسی، دو گونه اظهار نظر در این خصوص نمایان است. ابتدا با استناد به ظاهر ادله نقلی، بهشت حضرت آدم× را باغی از باغ های دنیا در زمین و کاملا مادی می‏داند، وی هر گونه تفسیری غیر از این را، تاویل در آیات و روایات دانسته است .در بیانی دیگر وی با نقل اقوال مختلف متکلمان و مفسران و با توجه به تنوع روایات در این خصوص، اظهار نظر در خصوص بهشت اولیه را غیرممکن می‏داند. از دیگرسو، آیت الله جوادی آملی معتقد است بهشت آدم می تواند ناظر به جنت برزخی مثالی باشد که میان طبیعت و تجرد تام عقلی قرار دارد ؛ این مرتبه که مرتبه‏ای از مراتب نفس است برای تمام انسان‏ها قبل از ورود به دنیا با سیر از وحدت به کثرت قابل تصور است. لذا از منظر آیت الله جوادی بهشت برزخی، تفصیل مقامات معنوی حضرت آدم بوده و در واقع ایشان ملکوت خود را دیده است. نکته مهم در این بحث نه مکان مادی بلکه مکانت بهشت است که آن چیزی جز تفسیر مقام انسانیت نیست؛ طبق این تفسیر بسیاری از ابهامات موجود در این داستان مانند ورود شیطان به بهشت، هبوط به دنیا و ... بر طرف می‏گردد.
صفحات :
از صفحه 235 تا 254
تبیین و تحلیل صورت‌بندی برهان فطرت عشق در تفکر آیت‌الله شاه‌آبادی
نویسنده:
حمید شاه آبادی، محمد رضا اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در سنت تفکر اسلامی برهان فطرت در اثبات وجود خدا، برهانی ملهم از آموزه‌های قرآنی و مبتنی بر رویکردی انسان‌شناسانه است. گرانیگاه برهان فطرت، التفاتی مضمر در نفس انسان نسبت به کمال بحت و مطلق است. آیت‌الله شاه آبادی به عنوان یک فیلسوف مابعد صدرایی، کوشیده تا معطوفیت ذاتی نفس به مفهوم کمال را در آمیزش با قاعدۀ فلسفیِ تضایف در تفکر اسلامی، همچون تمهیدی جهت اقامۀ استدلالی برای اثبات وجود متعلق التفات نفس به کار گیرد. در مقالۀ پیش رو استدلال مذکور (برهان فطرت عشق)، در قالب دو قیاسِ اقترانی و استثنایی صورت‌بندی شده و لوازم و مقومات آن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 167 تا 184
تأثیرات روانشناختی باور به حرکت جوهری بر ساحت عقیدتی و شناختی روان آدمی
نویسنده:
علیرضا نادری، هادی وکیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
باور به حرکت جوهری و به عبارتی سیالیت جهان یکی از باورهای کلیدی در جهان نگری ملاصدراست ، این باور آثاری بسیار پردامنه هم در اخلاق و هم در روان ما آدمیان دارد ، اگرکسی به حرکت جوهری باور داشته باشد هر سه ساحت ذهن وی دستخوش تغییر می شود و این باور بر هر سه ساحت تاثیرات عمده ای می گذارد ، در این مقاله قصد داریم تاثیرات باور به حرکت جوهری را در ساحت شناختی و عقیدتی روان آدمی مورد بحث قرار دهیم و به این پرسش پاسخ دهیم که فرد باورمند به حرکت جوهری و سیالیت جهان مستعد پذیرش چه باورهایی در ساخت شناختی روان و ذهنش خواهد بود؟ و باورهای جدیدی که در ذهنش پدید می آیند چه تاثیری بر دیگر ساحتهای روانش خواهند داشت ؟ مهمترین آثار چنین باوری در حوزه شناختی روان آدمی نخست فرآیند دیدن خود و جهان است دیگر جهان در دیدگاه چنین فردی جوهری ایستا که تمام شده باشد نیست بلکه جهان هر آن در صیرورت است و آدمی نیز هویتی پویا دارد و دائما هویت خود را می سازد ،باور دومی که در اثر فرآیند دیدن خود و جهان تقویت می شود و در شکل گیری احساسات و عواطف بسیار تاثیرگزار است باور به پیش بینی ناپذیری و عدم قطعیت در مورد جهان و انسان است.
صفحات :
از صفحه 145 تا 158
شناخت پذیرى خداوند از منظر صدرالمتألهین
نویسنده:
مهدی آزادپرور، حبیب الله دانش شهرکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
شناخت خداوند متعال و نحوه رسیدن به موجود نامتناهی همواره ازدغدغه های فیلسوفان بزرگ بوده است. از نظر ملاصدرا ادراک ذات الهی برای انسان ها مقدور نیست اما برهان آوری برای خداوند متعال به صورت برهان شبیه به لم ممکن است. دربراهین اثبات خدا تنها چیزی که ثابت می شود این است که این مفهوم دارای مصداق است اما شناختی به مصداق برای ما حاصل نمی شود. مقصود ملاصدرا از برهان صدقین، شناخت ذات خداوند متعال از روی آثار و مخلوقات است و هر کسی به اندازه درجه وجودی خود با مشاهده مخلوقات خداوند متعال به ادراک حضوری خداوند متعال از وراءحجاب نائل می شود. این تببین منجر به الهیات سلبی نمی شود بلکه در عین تاکید بر عدم مشابهت بین خالق و مخلوق از نظر شدت وجودی و تفاوت آنان از جهت تناهی و عدم تناهی، تاکید بر عینیت ما به الاشتراک و ما به الاختلاف نیز وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 69
  • تعداد رکورد ها : 1955