جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر مجموعه مطالبی است که در آن درباره موضوع تاثیر فرهنگ و جهان بینی ایرانی بر افلاطون بحث می‌شود .فصل نخست مروری است بر تاریخچه تحقیقات در این زمینه و بررسی وضع پژوهش درباره موضوع مورد نظر و اشاره به آثار مربوط به آن .در فصل دوم دلایل و شواهد دال بر اطلاع افلاطون از جهان بینی ایرانی و بهره‌مندی وی از آن تبیین شده است .فصل‌های بعدی به بازشناسی موارد تاثیر جهان بینی ایرانی در فلسفه افلاطون و رده‌بندی آنها اختصاص دارد .در این بخش، دو فصل تحت عنوان "زردشت و سقراط "و "زردشت و آموزه مثل افلاطون "آورده شده که ترجمه دو فصل از کتابی به زبان آلمانی است به نام "زردشت "تالیف "آدولف برودبک ."آخرین مبحث، مقاله‌ای است با عنوان "منشا مفهوم مشارکت در نزد زردشت و در نزد افلاطون ."در صفحات پایانی نمایه اسامی و منابع برای مطالعه بیشتر درباره موضوع کتاب درج شده است .

مفاهیم «دمیورگوس» و «مثال نیک» که بخشی از نظام متافیزیکی گسترده افلاطون را تشکیل می‌دهند، نقش راهبردی در فلسفه این فیلسوف بزرگ دارند. مقاله حاضر به بررسی جایگاه دمیورگوس به­عنوان خالق جهان محسوس و رابطه آن با مثال نیک در نظام متافیزیکی افلاطون می‌پردازد. با روش توصیفی-تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه‌ای، این پژوهش نشان می‌دهد که دمیورگوس نه خالقی مستقل، بلکه ناظمی است که با تقلید از عالم مُثُل، نظم را به جهانی فاقد ساختار اولیه تحمیل می‌کند. در این راستا، دو فرضیه اصلی بررسی شده است: نخست، مقلد بودن دمیورگوس؛ دوم، ناتوانی او در ایفای نقش منشأ اخلاق. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دمیورگوس سازنده‌ای وابسته به مثال نیک معرفی شده که فاقد توانایی خلق از عدم است. این وابستگی، تناقضی آشکار با نگاه منفی افلاطون به تقلید در دیگر رساله‌ها (مانند جمهوری) ایجاد می‌کند. از این­رو، ناهماهنگی میان حادث بودن نفس در تیمائوس و ازلی بودن آن در فایدروس، نقش دمیورگوس به­عنوان خالق نفس را نیز زیر سوال می‌برد. از سوی دیگر، مثال نیک به­عنوان منشأ اخلاق و خیر اعلی، جایگاهی فراتر از دمیورگوس دارد. در فلسفه افلاطون اخلاق نه محصول عملکرد دمیورگوس، بلکه نتیجه تقرب به مثال نیک است. این پژوهش با تأکید بر جایگاه دمیورگوس به­عنوان واسطه بین مثال نیک و جهان مادی، پیشنهاد می‌کند که بازتعریف نقش او به­عنوان ناظم الهی می‌تواند تناقضات موجود در تفسیرهای سنتی را کاهش دهد. یافته‌های این تحقیق درک عمیق‌تری از رابطه خالقیت، اخلاق، و نظم در فلسفه افلاطون فراهم می­آورد.

کتاب حیات فیلسوفان نامدار، مشتمل بر احوال و اقوال چهره های شاخص فلسفی در یونان باستان است که با روش و سبک خاصّی تدوین و تنظیم گردیده است. از میان تمامی چهره های معرفی شده در کتاب، سقراط و افلاطون عمده ترین بخش کتاب می باشند. عنوان قدیمی اثر دیوگنس که در قرون وسطی صرفاً به ” زندگی فیلسوفان” شهرت یافت، به شرح احوال، گفته ها و احیاناً نظریات افرادی که در فلسفه نام و آوازه ای داشتند، اختصاص داشت. این کتاب، مشتمل بر ده کتاب می باشد که شامل شروحی درباره فیلسوفان یونانی است. حجم این شروح از یک کتاب کامل تا چند خط متغیر است. مؤلف به جز فهرستی از شکاکان قدیم، به ندرت از فیلسوفان دوره رومی ( یونانی مآبی) ذکری به میان می آورد و آخرین فیلسوفی که در فهرست او ذکر شده، یکی از شاگردان سکستوس امپریکوس است که نشان می دهد وی این کتاب را قبل از نیمه اول قرن سوم میلادی ننوشته است. ساختار کلی اثر عبارت است از: کتاب اول: درباره هفت خردمند یونان مانند طالس، کتاب دوم: درباره فیلسوفان ایونیانی، مانند آناکسیمندر، آناکساگوراس، سقراط و سقراطیان، کتاب سوم: افلاطون، کتاب چهارم: جانشینان افلاطون در”آکادمی”، کتاب پنجم: ارسطو و جانشینان او در”لوکیوم”، کتاب ششم: آنتیستنس، دیوگنس و فیلسوفان کلبی، کتاب هفتم: زنون و فیلسوفان رواقی (برخی از بخش ها و فصول این کتاب مفقود شده است)، کتاب هشتم: دریاره فیلسوفان ایتالیایی، مانند فیثاغورث و امپدکلس، کتاب نهم: درباره برخی فیلسوفان مستقل مانند هراکلیتوس، پارمنیدس و دموکریتس، کتاب دهم: اپیکوروس

كتابي که در دست داريد صورتي کمابيش اصلاح‌شده از رساله دکتري نويسنده در دانشگاه تهران است. انگيزه اصلي از انتخاب موضوع «حقيقت» و پيگيري اين مضمون نزديک فيلسوف باستاني (افلاطون) و دو فيلسوف معاصر (هايدگر و گادامر)، عمدتاً برآمده از دغدغه‌اي شخصي و درعين‌حال فلسفي بوده است.