جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عصر امام صادق(ع) به سبب شرایط سیاسی و اجتماعی خاص، عصر شکوفایی و تحکیم مبانی فکری و عقیدتی شیعه است. به جهت اهمیت این دوران و نقش آن حضرت در حفظ مواریث اهل بیت(ع) در این پژوهش نگاهی گذرا به حیات فردی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی امام صادق(ع) افکنده و به چگونگی مواجهه آن حضرت با شرایط خاص آن دوران و برخورد ایشان با فرق و مذاهب گوناگون پرداخته، آنگاه شیوه و روش تفسیری آن حضرت مورد بررسی قرار گرفته است. امام صادق(ع) برای تفسیر و تبیین آیات الهی، انواع گوناگون تفسیر قرآن به قرآن، همچون تفسیر صدر و ذیل آیه به یکدیگر، شرح و بیان آیات مجمل، تبیین آیات ناسخ و منسوخ و تفسیر آیات متشابه را بکار برده است. افزون بر تفسیر قرآن به قرآن ، در شیوه تفسیری آن حضرت، تفسیر قرآن به سنت، تفسیر قرآن از راه بیان نمونه ها و مصادیق، تبین معانی باطنی قرآن، تفسیر قرآن با برهان عقلی، تفسیر قرآن به لغت و علوم ادبی، بیان اسباب نزول ، شرح جریان تاریخی آیات قرآن، تفسیر قرآن با استفاده از تمثیل و استناد به آیات قرآن در بیان احکام و معارف الهی مشاهده می گردد. در این پژوهش با ذکر نمونه هایی از روایات امام صادق(ع) به بیان ویژگی های روش تفسیری آن حضرت پرداخته، آنگاه از سوره حمد تا پایان جزء اول قرآن روایات تفسیری امام صادق(ع) در ذیل آیات مربوط به آن مورد بررسی قرار گرفته و به شیوه و روش تفسیری آن حضرت اشاره شده است.

پایان نامه حاضر در چهار فصل به بررسی روایات تفسیری امام صادق(ع) ذیل جزء دو قرآن کریم پرداخته است: در فصل اول کلیاتی درباره تعریف موضوع، تعریف مصطلحات (سندی، رجالی، دلالی) آمده است. فصل دوم به روایات تفسیری مروی از امام صادق(ع) اختصاص دارد. این روایات از کتب تفسیر روایی شیعه یعنی تفاسیر برهان، صافی، عیاشی، قمی و نورالثقلین جمع آوری، سندیابی، استخراج و استدراک مأخذ شده و نیز لغات مشکل ترجمه و آدرس آیات موجود در متن حدیث یاد شده است. در فصل سوم شرح حال رجال و در فصل چهارم تحلیل متن احادیث از نظر سند و محتوا آمده است.

نوشتار حاضر که بر اساس مدارک معتبر فریقبین تهیه شده است، جایگاه، اهل ( ع ) را به اعم و امام صادق ( ع ) را به طور احص در سرنوشت دینی و فرهنگی مسلمین و نقش انها را در جلو گیری از ا نحراف و مبارزه با منحرفین مورد بررسی قرار داده است . این رساله در هشت فصل تنظیم شده است . مقام منزلت اهل بیت ) حساسیت اهل بیت در برابر انحرافات، عصر امام صادق ( ع ) بر خورد امام صادق با معتزله و اسرائیلات، انحراف کلامی از دیدگاه امام صادق (ع) غلات، صوفیه و برخوردامام صادق ( ع) با انها، مواجه اهل بیت باالحاد، از مابحث مطروحه در این رساله می باشد.

دانشگاه امام صادق (علیه السلام) مانند هر مرکز علمی دیگر وظیفه مهم تحقیق و پژوهش را برای پیشرفت و نیز همگامی با تغییر و تحولات بعهده دارد. اما از سوی دیگر این دانشگاه یک رسالت مهم و تقریبا منحصر بفرد دیگری نیز دارد و آن تربیت متخصصین متعهد است که با تلفیق علم و دین در عرصه آموزش و پژوهش، نظرات اسلام را در زمینه علوم دانشگاهی (بویژه علوم اجتماعی - انسانی) که برای خدمت به جامعه بکار می روند ارائه نمایند؛ این مسئولیت خطیر با نظام تحقیق و پژوهش مناسب به انجام می رسد. این تحقیق در صدد آنست که که با الگوگیری از مکتب علمی امام جعفر صادق (علیه السلام) برای این دانشگاه، یک نظام پژوهشی پیشنهادی ارائه کند. الگوی پژوهشی مکتب علمی آن حضرت به روش تئوری سازی داده بنیاد که یک روش تحقیق کیفی جدید است تدوین و ارائه می شود. همچنین بمنظور بهره گیری از تجارب موفق، وضعیت چندین دانشگاه برتر دنیا نیز مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت نیز سه الگوی مکتب علمی آن حضرت، وضعیت فعلی دانشگاه و دانشگاه های برتر دنیا با یکدیگر در قالب رویکرد سیستمی تلفیق و ارائه می شوند. در الگوی تدوین شده از مکتب علمی آن حضرت، بر سه رکن آموزش (روایت)؛ پژوهش (درایت) و عمل کردن به آموخته ها (رعایت) تاکید بیشتری وجود دارد. مقوله محوری الگو، که موتور محرکه نظام پژوهشی است اجتهاد و استنباط از طریق درایت، تفکر و تدبر می باشد که منجر تولید علم و دانش می شود. بدین صورت که ائمه معصومین (علیهم السلام) که مخازن علم الهی هستند اصول و کلیات را بیان می فرمایند و از طریق تفکر و تدبر روشمند باید جزئیات و فروع را استنباط کرد.