جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
عبدالرزاق لاهیجی, عبدالرزاق بن علی‎ (متکلم شیعی امامی، داماد و شاگرد ملاصدرا، متخلص به فیاض، صاحب کتب: «گوهر مراد»، «شوارق الالهام»، «سرمایه ایمان» و «مشارق الالهام فی شرح تجرید الکلام»), ؟؟؟.لاهیجان ۱۰۷۲ ق./1661م. قم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 171
انسان شناسی از دیدگاه علامه حلّی و فیاض لاهیجی
نویسنده:
مهدیه عفراوی؛ استاد راهنما: مصطفی جلالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع
چکیده :
انسان، محور بسیاری از مسائل در علوم مختلف است. حکیمان، متکلمان و جامعه شناسان هر کدام به اقتضای نگرش و نظام فکری خود به انسان توجه داشته و در مورد انسان شناسی نظرات و آراء مختلفی را ارائه کرده اند. از جمله این متکلمان نامور و حکیمان متاله محقق فیّاض لاهیجی و علامه حلّی هستند. از دیدگاه آنان انسان موجودی دو بعدی است که یک بعد وی جنبه ی مادی و بعد دیگر جنبه ی معنوی دارد که از بعد معنوی با عنوان روح یاد می شود و در این مورد به بحث معرفت نفس، مغایرتنفس و بدن، حدوث نفس، بقای نفس و مراتب نفس ناطقه در قوه ی نظری و عملی می پردازند. آن دو معتقدند انسان قادر به شناخت حقایق عالم است و در حوزه ی شناخت ابزار مورد نیاز انسان را به دو دسته ی حواس ظاهری که شامل بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی،لامسه و حواس باطنی که شامل حس مشترک، خیال، وهم، حافظه و قوه ی مخیّله است تقسیم می کنند. آنان ساحت هیجانی نفس انسان را که شامل سلامتی، بیماری، شادی و غم می شود را نیز مورد بررسی قرارداده اند. علامه حلّی و فیّاض لاهیجی افزون بر مباحث مربوط به نفس و روح شناسی و مباحث مربوط به حوزه ی شناخت، به حوزه ی افعال و رفتار انسان نیز پرداخته و مسائلی از قبیل تکلیف، قضا، قدر و اختیار انسان را مورد پژوهش قرار داده و در هر کدام از موارد نظر خود را تقریر نموده اند. مثالً فیّاض لاهیجی در مسأله ی جبر و اختیار به این که اراده انسان علّت قریب فعل و اراده خداوند علّت بعید است پرداخته و در جمع بین دو اراده الهی و انسان بر فعل واحد، مسأله ی اختیار را توجیه کرده است. بیان شد که ابعاد و ساحت های وجودی انسان از دیدگاه علامه حلّی و فیّاض لاهیجی عبارت است از جسم و نفس که نفس خود دارای ساحت های شناخت، اراده و ارزش ها و هیجان ها و قوای نفس می باشد.
مشخصات اثر
تصحیح انتقادی حاشیه فیاض لاهیجی بر تعلیقات محقق خفری بر شرح تجرید قوشچی همراه با تحلیل آراء
نویسنده:
محمدرضا فرهمندکیا؛ استاد راهنما: علی محمد ساجدی؛ استاد مشاور: عبدالعلی شکر، محمد برکت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
شرح تجرید فاضل قوشچی
چکیده :
حواشی فیاض لاهیجی بر «تعلیقات محقق خفری بر شرح تجرید قوشچی» یکی از متون ارزشمند فلسفی دوره اسلامی است که به دلیل پیچیدگی‌های زبانی و مفهومی خود، نیازمند بررسی دقیق و موشکافانه است. در این پژوهش، ابتدا به بررسی نسخه‌های موجود و سپس با روش انتقادی به تصحیح این حواشی پرداخته‌‌شده‌است. در ادامه، به تحلیل محتوایی و زبانی متن پرداخته و نکات مبهم و دشوار آن با تکیه بر منابع معتبر و شروح مرتبط مورد بررسی قرار گرفته‌است. همچنین، تفاوت‌های نسخه‌های مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و اصلاحات لازم بر اساس اصول تصحیح انتقادی ارائه شده است. حواشی لاهیجی بر تعلیقات محقق خفری که خود از بزرگان مکتب فلسفی شیراز است اولین مواجهه ایشان با کتاب تجرید است و از جهات مختلف دارای اهمیت علمی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تصحیح این حواشی همراه با تحلیل آراء ایشان که با روش انتقادی انجام خواهد شد مسئله اصلی این پژوهش است که با دو هدف عمده انجام می‌شود: 1- آشنایی بیشتر دانش پژوهان علوم عقلی با آثار بزرگان حکمت سرزمین ایران و شناخت این حکیم الهی و نیز آشنایی بیشتر با آراء مکتب فلسفی شیراز که از مکاتب مهم فلسفی در تاریخ فلسفه اسلامی است و فیلسوفان آن نقش مهمی در تکامل فلسفه اسلامی داشته‌اند. 2- ارائه متنی منقّح و قابل اعتماد از این اثر فلسفی که بتواند به عنوان مرجعی معتبر برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به فلسفه اسلامی مورد استفاده قرار گیرد. یافته‌های تحلیلی این پژوهش نشان می‌دهد که تفاوت‌های بسیاری در نحوه تحلیل مسائل و نتایج بین فیاض لاهیجی و محقق خفری وجود دارد که در بخش تحلیل آراء به صورت مبسوط ارزیابی و داوری شده‌است.
مشخصات اثر
ارزیابی انتقادی دیدگاه محقق خفری و فاضل قوشچی در بحث عمومیت قدرت خداوند با تکیه بر آراء فیاض لاهیجی
نویسنده:
محمدرضا فرهمندکیا ، علی محمد ساجدی ، عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
این پژوهش به ارزیابی انتقادی دیدگاه محقق خفری و فاضل قوشچی در باب عمومیت قدرت الهی با تکیه بر آراء فیاض لاهیجی می‌پردازد. فاضل قوشچی و محقق خفری قائل به عمومیت قدرت خداوند و امکان ایجاد هر چیزی حتی محالات عقلی و شرور توسط او هستند. آن‌دو معتقدند که قدرت خداوند نامحدود و مطلق است و هیچ قیدی، حتی قید محال بودن، نمی‌تواند قدرت او را محدود کند. فیاض لاهیجی در مقابل، با پذیرش قدرت بی‌نهایت خداوند، ایجاد محال و شرور را از توانایی او خارج می‌داند. وی معتقد است که ایجاد محال و شرور، نه تنها با حکمت الهی سازگار نیست، بلکه اساساً بی‌معنا و ناممکن است. لاهیجی با تمایز میان قدرت مطلق و قدرت بالقیاس، استدلال می‌کند که قدرت خداوند، هرچند نامحدود، اما معطوف به ممکنات است و شامل محالات و شرور نمی‌شود. این پژوهش با روش تحلیلی-انتقادی، ادله و استدلال‌های این سه اندیشمند را، مورد بررسی قرار داده و در نهایت، با تکیه بر مبانی فلسفی، دیدگاه لاهیجی در عمومیت قدرت الهی، ترجیح داده می‌شود. از آنجا که این پژوهش بر مبنای حواشی محقق خفری و فیاض لاهیجی بر شرح تجرید قوشچی سامان داده شده‌است، در مواردی برای تبیین بهتر مطلب از عبارت خواجه طوسی نیز استفاده شده‌است. این پژوهش نشان می‌دهد که توجیهات و دلایل فاضل قوشچی و محقق خفری در مسأله عمومیت قدرت الهی با اشکالات متعددی روبروست.
صفحات :
از صفحه 31 تا 42
مشخصات اثر
بازخوانی مفهوم «اتفاق» در حکمت مشاء بر مبنای آراء فیاض لاهیجی
نویسنده:
سید رضا موذن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مفهوم «اتفاق» در فلسفة اسلامی، به‌ویژه در مکتب مشاء، مورددقت و کاوش‌های عمیق فلسفی قرارگرفته‌است. فیاض لاهیجی با بازگشت به آراء ارسطو و ابن‌سینا، دربَرابر تفسیرهای متأخر مشائیان موضع‌می‌گیرد و کوشش‌می‌کند خوانش اصیل مشائی از این مفهوم را احیاکند. این مسئله به بحث علیت و غایت‌مندی جهان مرتبط است و پیامدهای مهمی برای فهم معنای زندگی دارد. این مقاله با محوریت دیدگاه لاهیجی دو هدف را دنبال‌می‌کند: الف) بازخوانی و نقد تفسیرهای متأخر مشائیان از مفهوم «اتفاق» و ب) تبیین جایگاه ابن‌سینا به‌عنوان نقطه‌اتکای لاهیجی در بازگشت به رویکرد ارسطویی. همچنین نشان‌داده‌می‌شود که چگونه این بازخوانیْ فهم فلسفی از علت غایی و تصادف را متحول می‌سازد. پژوهش حاضر با روشی تحلیلی ـ تطبیقی ابتدا دیدگاه‌های مختلف مشائیان (از ارسطو تا فارابی و ابن‌سینا) را دربارة «اتفاق» بررسی‌می‌کند و سپس، موضع لاهیجی را در نقد متأخران و دفاع از ابن‌سینا تحلیل‌می‌نماید. در این مسیر با تکیه بر تمایز بنیادین ابن‌سینا میان «سبب بالذات» و «سبب بالعرض»، مصادیقی مانند «حفر چاه و یافتن گنج» به‌عنوان نمونه‌های کلیدی بررسی‌شده‌اند. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که لاهیجی با تکیه بر ابن‌سینا «اتفاق» را نه به‌مثابه امری فاقد علت، بلکه به‌عنوان رویدادی می‌فهمد که در سایة «سبب بالعرض» و در چارچوب علل غایی رخ‌می‌دهد. این نگاه، همسو با تفسیر ارسطویی ـ سینوی، دربَرابر دیدگاه‌های متأخر مشائیان قرار‌‌می‌گیرد که به‌زعم لاهیجی از اصل این مفهوم فاصله گرفته‌اند. این پژوهش همچنین روشن ‌‌می‌سازد که بازگشت به خوانش ابن‌سینا نه‌تنها ابهامات مفهوم‌شناختی «اتفاق» را رفع‌‌می‌کند، بلکه پیوندی عمیق‌تر میان علیت، غایت‌مندی و معنای زندگی برقرار‌‌می‌سازد.
صفحات :
از صفحه 219 تا 241
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی اراده الهی ازمنظرعلامه حلی و فیاض لاهیجی
نویسنده:
احمد رحیمی ، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
مسئله «اراده الهی» از جمله مباحث کلامی است که متکلمان اسلامی دیدگاه‌های متفاوتی در مورد آن ارائه نموده‌‌اند. ما در این مقاله با روش کتابخانه‌ای و با مراجعه به آثار کلامی، به بررسی تطبیقی مساله اراده الهی ازدیدگاه دو اندیشمند برجسته مدرسه حلّه و اصفهان، یعنی «علامه حلی» و «فیاض لاهیجی»خواهیم پرداخت. یافته های تحقیق نشان می‌دهد که علی‌رغم شباهت‌های این دو متفکر، آنها در ذاتی یا فعلی بودن اراده اختلاف نظر دارند. از این رو علامه حلی اراده را صفت ذات می‌داند ولی فیاض قائل به حدوث اراده است و اراده اجمالی را همان علم می‌داند که صفت ذات خواهد بودو تحقق اراده به معنای حدوث را اراده تفصیلی و صفت فعل می‌داند. اما علت اختلاف دیدگاه در این دو حوزه فکری تفاوت درنگاه معرفت‌شناسی آن‌هاست؛ زیرا رویکرد متکلمان درمدرسه حلّه درقبال«اراده الهی»رویکردی فلسفی است، اما در مقابل متکلمان مدرسه اصفهان علاوه بر رویکرد فلسفی رویکردی نص‌گرایانه را نیز دنبال می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 117 تا 136
مشخصات اثر
مکتب کلامی اصفهان؛ صفات ذاتی از منظر علامه مجلسی، قاضی سعید قمی و فیاض لاهیجی
نویسنده:
زهرا دلاوری پاریزی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
منابع دیجیتالی :
صفحات اولیه کتاب
وضعیت نشر :
قم: زحل,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
در مبحث وجودشناسی صفات خداوند چهار نظریه اصلی عینیت، زیادت، نیابت و احوال مطرح است. تحقیقات انجام‌شده در مورد اسما و صفات بیشتر در حوزه معناشناسی است و در مورد تبیین دیدگاه‌های متفکران مدرسه کلامی اصفهان در مورد وجودشناسی اسما و صفات، کار جدی صورت نپذیرفته است. با جستجو در آثار فیاض لاهیجی، قاضی سعید قمی و علامه مجلسی معلوم گردید دیدگاه‌های متفاوتی در وجودشناسی صفات‌ذاتی دارند که این تفاوت دیدگاه‌ها به خاطر تفاوت مبانی‌شان است. اعتقاد به مبانی فلسفی صدور و اشتراک معنوی، باعث برگزیدن دیدگاه اثبات صفات و عینیت در وجودشناسی صفات و قائل شدن به مبانی کلامی خلقت و اشتراک لفظی، باعث اتخاذ دیدگاه نفی صفات یا نیابت است.
مشخصات اثر
ن‍ه‍اي‍ه‌ ال‍م‍رام‌ ف‍ي‌ ع‍ل‍م‌ ال‍ک‍لام‌ المجلد2
نویسنده:
تالیف علامه الحلی، تحقیق: فاضل عرفان، اشراف: جعفر سبحانی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : موسسه امام صادق علیه السلام,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه حلی , جعفر سبحانی
چکیده :
نهاية المرام في علم الكلام كه مفصل‌ترين كتاب كلامى شيعه است، در قرن هشتم نوشته شده است. اين كتاب نزد خود مؤلف هم از جامعيت خاصى برخوردار بوده است، به طورى كه در كتاب‌هاى ديگرش(كشف المراد، نهج المسترشدين، كشف الفوائد و...) بعضى از مسائل را به اين كتاب ارجاع داده است. اين كتاب از يك مقدمه و سه مقاله تشكيل شده است. مقدمه در بيان شرف علم كلام، موضوع، غايت و مرتبۀ آن است و مقالات به اين شرحند: الف: بيان تقسيمات معلومات معلومات به معلومات موجود و معدوم تقسيم مى‌شوند و مباحث هر كدام در فصل‌هاى جداگانه مورد بررسى قرار مى‌گيرد. مؤلف در بحث وجود به: بداهت مفهوم وجود، بيان ماهيت وجود، اشتراك وجود، زيادت وجود بر ماهيت، وجود ذهنى و مشكك بودن وجود، پرداخته است. او در زمينۀ عدم: بداهت تصور عدم، شيئيت نداشتن عدم و علم به معدومات را شرح مى‌دهد. معلومات از حيث وجوب، امكان امتناع تقسيم شده و در سه فصل، وجوب و احكام و امتاش و همين طور امكان و اقسام و احكام هريك از قسمت‌ها، مورد بررسى قرار مى‌گيرد. معلومات اولا به ماهيت، جزء ماهيت و خارج ماهيت و ثانيا به كلى و جزئى تقسيم مى‌شود و هر كدام از آنها مستقلا توضيح داده مى‌شود. ب: تقسيم موجودات به دو شيوه تقسيم موجودات به قدم و حدوث و تعريف آنها از منظر متكلمين و حكماء و شرح خواص و تقسيمات هر يك از آنها. موجودات طبق نظر اوائل به جوهر و عرض و اعراض خود به اعراض نه‌گانه تقسيم مى‌شوند كه مباحثشان عبارتند از: -بررسى جوهر و اقسام آن. -تقسيم و تعريف عرض. -اقسام عرض در سه مقاله شرح داده شده‌اند: مقالۀ اول: تعريف كم، اقسام كم، تعريف زمان، ابعاد ثلاثه، خلاء، مكان، مكان طبيعى و شكل طبيعى. مقالۀ دوم:-تعريف ماهيت بسيطه و اقسام كيف. -كيفيات فعليه و انفعاليه. -كيفيات استعداديه و انواع آن. -كيفيات مختصه به كميات. -كيفيات نفسانيه(علم، تعقل، قواى نفسانيه، اخلاق، علت لذت و ألم، بقاء كيفيات نفسانيه). مقالۀ سوم: شرح و توضيح: مقولات اضافه، أين، متى، وضع، ملك، أن يفعل و أن ينفعل. ج: تقسيم محدثات از ديدگاه متكلمين. بحث در مورد جواهر با محوريت: جوهر فرد، جسم، هيولى، احكام و عوارض اجسام. توضيح مباحثى نظير: سكون و احكامش، كون و انواعش، حركت و احكام و اقسامش.(اين بخش ناتمام مانده است.)
مشخصات اثر
نشست علمی ترویجی نقش محقق لاهیجی در دانش کلام
نوع منبع :
مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
صوت عکس
مشخصات اثر
ديوان فياض لاهیجی: قصاعد، غزلیات، مثنویات و رباعیات
نویسنده:
تصحیح: ابوالحسن پروین پریشان زاده
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انتشارات علمی و فرهنگی,
مشخصات اثر
تحلیل مفهومی اتحاد عاقل و معقول نزد فیاض لاهیجی و حاجی سبزاوری
نویسنده:
سید رضا موذن ، حبیب الله دانش شهرکی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
لاهیجی و سبزواری دو حکیم مطلع از دیدگاههای مطرح شده در مکتب صدرا هستند با این حال در قاعده اتحاد عاقل و معقول دو رویه جدا از هم را پیش گرفته‌اند. این نوشتار مفهوم اتحاد را در این قاعده از دیدگاه این دو حکیم توصیف و پس از آن در پرتو یک قانون کلی تبیین کرده است و با روش مطالعه تطبیقی مواضع وِفاق و خلاف واقعی را بین این دو حکیم نشان داده است. این نوشتار نشان می‌دهد اختلاف واقعی نسبت به این قاعده در مواضع این دو حکیم، نه در استحکام ادله بلکه به تصور این دو از مفهوم اتحاد برگشت دارد. لاهیجی به درستی معتقد است اتحاد ماهیت معقول و ماهیت عاقل نادرست است و سبزواری با اضافه کردن قید وجود به اتحاد عاقل و معقول معتقد است این اتحاد چنانچه به معنای انبساط یا انطواء تفسیر شود قولی شایسته است. این نوشتار نشان می دهد این دو دیدگاه متعارض در پرتو قاعده اصالة وجود یا ماهیت باید خوانش شود.
صفحات :
از صفحه 97 تا 112
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 171