جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده بررسی علل شکل‌گیری انقلاب ها همواره برای افراد قابل توجه بوده است. بخاطر اینکه از طریق آن بتوانند به سؤالهای ذهنی خود و دیگران درباره اسباب، ماهیت، پیام و پیامدهای انقلاب پاسخ دهند و نتیجه تحقیقات آنها اندوخته ا‌ی برای آیندگان باشد. انقلاب اسلامی ایران با توجه به اسلامی بودن آن برگی دیگر از تاریخ انقلاب ها را ورق زد که ماهیتی کاملاً متفاوت با دیگر انقلاب ها داشته است. با این تفسیر و با توجه به سؤال که راجع به تأثیرپذیری انقلاب اسلامی از دکترین مهدویت و متقابلاً تأثیر گذاری انقلاب اسلامی بر دکترین می‌باشد، این پژوهش در سه فصل سازماندهی شده است: فصل اول آن به مفهوم‌ شناسی و شناخت انقلاب اسلامی مهدوی از نگاه امام خمینی پرداخته است. در فصل دوم تأثیر دکترین مهدویت بر انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. و در فصل سوم به تأثیرات انقلاب اسلامی بر دکترین مهدویت پرداخته شده است. نهایتاً نتیجه این پژوهش پاسخی است که در فرضیه اصلی، تحت عنوان تجدید حیات اسلام (علت فاعلی، غایی / انگیزش، امید، جهت، الگوی مهدوی انقلاب) و زمینه ‌سازی حکومت ولی عصر(عج) (نگرش و گرایش مهدوی؛ دین، معنویت گرایی، منجی، موعود گرایی) ذکر شده است.

دردستورات اسلامی خصوصا قرآن کریم وکتاب شریف نهج البلاغه امیرالمومنین(ع) و روایات اهل البیت: به نکات ظریف مدیریت اجتماعی در نظام مهدوی اشاره شده، لذا این کلمات گهربار برای کل مسلمین بعنوان سرمایه ای عظیم بوده وپیوسته این بیانات ما را با نحوه مدیریت اجتماعی آن حضرت آشنا و جهت زمینه سازی آن دوران هدایت می نماید. در این نوشته سعی شده است ضمن بیان ضرورت مدیریت ازدیدگاه اسلام وتبین ویژگیهای شایسته یک مدیر از نظر اسلام با تأکید بر آیات و روایات به تبیین مدل مدیریت عادلانه مهدوی در همه ابعاد فردی و اجتماعی، اخلاقی و سازمانی، درونی و بیرونی، اقتصادی و سیاسی، مادی ومعنوی، پرداخته و به معیارهایی مانند شایسته سالاری، فراوانی اقتصادی، امنیت، آبادانی، معنویت، پیشرفت، خدمت، عدالت اجتماعی، بسط علم وآگاهی، رشد وتعالی همه جانبه توسعه چند بعدی که در سایه ترکیب عالی عدالت و مدیریت اجتماعی در حکومت آن حضرت پدید می آید اشاره نماییم. طبق وعده های وحیانی ومعصومانه، مدینه فاضله مهدوی سرانجام تشکیل خواهد شد وانتظار بشریت به پایان می رسد. کلیدواژه: مدیریت، اجتماع، نظام مهدوی

اندیشه مهدویت از صدر اسلامبراساس احادیث نبوی در میان مسلمانان مطرح بوده است. اعتقاد به مهدی در بیشتر فرق اسلامی به چشم می‌خورد. ابعاد مختلف این اندیشه نقطه اشتراک و افتراق بسیاری از فرق محسوب می‌شود. رسالت اصلی این نوشتار، بررسی نقش اندیشه مهدویت در شکل‌گیری فرق اسلامی تا پایان عصر حضور می‌باشد. جامعه عصر حضور شاهد ظهور مهدی‌های بسیاری بود. این امر بازتاب‌های گوناگونی را به دنبال داشت که به نوبه خود موجب پیدایش عقاید مختلف در میان اقشار جامعه می‌شد.در این پژوهش ضمن شناسایی فرق مدعی مهدویت درمنابع کلامی، اصلی‌ترین مؤلفه‌های اندیشه مهدویت مورد بحث و بررسی اجمالی قرار خواهد گرفت. سپس با در نظر گرفتن زمینه‎های سیاسی-‎ اجتماعی و فکری-‎فرهنگی، به تاثیر اندیشه مهدویت در شکل‎گیری فرق پرداخته خواهد شد¬. از آنجا که اندیشه مهدویت بر اساس وعده پیامبر(ص)، منادی عدالت‌گستری مهدی موعود بود از این رو گسترش ظلم و ستم و اختناق و ناامنی در جامعه سبب می¬شد مردم به اندیشه مهدویت به عنوان راه نجات اقبال نمایند¬. در این میان برخی افراد با سوء‌استفاده از موقعیت پیش آمده، سعی در بهره‌برداری از اندیشه مهدویت و جلب توجه مردم به سوی خود داشتند که به این وسیله زمینه شکل‌گیری فرقه‌های مختلف فراهم آمد‌.

درطول دوره حضور ائمه معصومین، شیعیان نیز به مانند دیگر فرق اسلامی بنا به دلایل مختلف به جریانهای و فرقه های گوناگون تقسیم شده و انشعاباتی یافته اند. پیدایش فرقه های شیعی پس از شهادت آغاز شد و زان پس به تدریخ گسترش یافتند. ? امام حسین برخی از این جریانهای که از بنیان و ساختار و نظام منسجمی برخوردار نبودند در مدت کوتاهی نیز مضمحل و یا کمرنگ شدند، برخی نیز به دلیل برخورداری از نظام مندی فکری، سیاسی و سازمانمندی 220-260 ه .ق ) از ) ? اجتماعی و نیز اقتضائات زمانی و مکانی خاص پایدار ماندند. دوره عسکریین دوره هایی است که فعالیت فرقه های شیعه هم از لحاظ کمیت و هم از لحاظ کیفیت به اوج خود رسیده بود. در این زمان شاهد حضور و فعالیت فرقه های مختلف امامیه،زیدیه، اسماعیلیه، فطحیه، واقفیه و غالیان و ... می باشیم. در طول تاریخ حضور خود کوشش های زیادی برای هدایت منحرفان و حفظ کیان ? ائمه معصومین نیز تلاشهای گستردهای را انجام دادند. ? اسلام و تشیّع اصیل انجام دادند، در این جهت عسکریین بررسی این کوشش ها و در واقع نوع تعامل و مناسبات این دو امام در مقابل فرقه های مختلف تشیّع و بازخوردهای اجتماعی آن، و نیز تأثیر این جریانهای بر دوره غیبت صغری و انحرافات فرقهای که در آن دوره به وجود آمد، موضوع این تحقیق است. در برخورد با فرقه های مختلف شیعه رفتار یکسانی نداشتنند و با فرقه های ? امامان عسکریین منحرف واقفیه و غلات شدیدترین برخورد و در مقابل فطحیه برخورد مداراگونه پیشگرفته و امامان در مقابل بعضی از قیامها حاکی از نوعی بیاعتنایی و بیطرفی همراه با نهی از قیام است. این تفاوت برخورد با فرقه های مختلف ناشی از تفاوت این فرقه ها از جهات گوناگون مثل تفاوت آموزه ها و فعالیتها و نیز میزان انحراف آنان بوده است.برخی از افراد منحرف که خود از بزرگان شیعه شمرده میشدند، دچار لغزش گردیده و در دوره غیبت صغری، سبب انحرافات شدیدی شدند.

«الامام المهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و الیوم الموعود» اثر شيخ خليل عبدالأمير رزق، نويسنده معاصر شيعى و مسئول فرهنگى و روابط بين الملل حزب الله لبنان، كتابى است به زبان عربى كه به بررسى موضوع مهدويت مى‌ پردازد. مولف در اين كتاب، در بخش‌ هاى مختلف اين كتاب موضوعات ذيل را مورد بررسى و پژوهش قرار داده است: ميلاد امام مهدى (ع) و حوادث و اتفاقاتى كه همزمان با ولادت آن حضرت به وقوع پيوسته و پاسخ‌ گويى به شبهات و اباطيلى كه اين امر را امرى موهوم و خيالى جلوه مى‌ دهند. مولف در اين بخش از كتاب با ادله و براهين متقن به اثبات موضوع پرداخته و از عقيده شيعى درباره حضرت مهدى (ع) دفاع كرده است. موضوع مهم ديگرى كه در اين كتاب مورد بررسى قرار گرفته، موضوع غيبت حضرت و فلسفه و ضرورت آن است. بخش‌ ها و برخى فصول اين كتاب به شرح ذيل مي باشد: بخش اول: ولادت امام مهدى (ع)، شبهات و پاسخ‌ ها را شامل می شود. بخش دوم كتاب كه به موضوع غيبت اختصاص يافته است. بخش سوم با عنوان «روز ظهور» داراى دو فصل است. بخش چهارم، به موضوع تاريخ و زمان ظهور اختصاص يافته است. بخش پنجم، به وقايع بعد از ظهور اختصاص يافته و داراى پنج فصل است. بخش ششم، به معرفى دولت مهدوى اختصاص يافته است. بخش هفتم، به موضوع رخت بر بستن امام مهدى (ع) از جهان مادى و وضعيت جهان پس از ايشان پرداخته شده است. بخش هشتم، كه در واقع خاتمه كتاب حاضر را تشكيل مى‌ دهد، به تكاليف مومنان در زمان غيبت، در قبال ولى امر و نيز برخى ادعيه و زيارات مختصه امام عصر (ارواحنا فداه) اختصاص يافته است.

بسیاری از روایات منابع دست اول شیعه و برخی روایات اهل سنت، به سن ظاهری حضرت مهدی هنگام ظهور، اشاره کرده و حضرت را در 30، 32، 40 و کم تر از 40 سال دانسته؛ یا در مورد آن حضرت، تعابیر متفاوتی همچون غلام (کودک)، شاب (جوان)، شاب حدث (جوان در ابتدای جوانی)، شاب موفق (جوان کامل)، فتی (مرد کامل) وارد شده است.هرچند به ظاهر، این روایات دارای تعابیر متفاوتی است که دستاویز بهائیت، خصوصا ابوالفضل گلپایگانی در کتاب «فرائد» قرار گرفته است؛ با دقت در مدلول این روایات و تحلیل و بررسی آن ها و آن تعابیر در لغت و استعمال این تعابیر در زبان عربی، به ضمیمه روایات طول عمر حضرت، عدم تعارض و اتحاد مضمون همه روایات روشن و تبیین می شود که همه روایات حاکی از این است که طول عمر آن حضرت بر ظاهر ایشان تاثیری نداشته و ایشان در سن جوانی ظهور خواهند کرد.

در قالب پی دی اف