جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دو بازوی نظری کریستوا، نشانه‌شناسی و روان‌کاوی هستند؛ نشانه‌شناسی درک اینکه معنا چگونه ساخته می‌شود را میسر می‌سازد و روان‌کاوی فرایند شکل‌گیری سوبژکتیویته را روشن می‌کند. کریستوا با ادغام این‌دو رویکرد نظری، دیدگاهی منحصر به‌فرد در مورد رابطة بین امر روانی و امر سیاسی ارائه داده است. این نوشتار برای پاسخ‌گویی به این پرسش اصلی است که در اندیشة کریستوا، پیوندهای مهمی که بین امر روانی و امر سیاسی برقرار می‌شود، در کجاست؟ در این مقاله این فرض مطرح می‌شود که مهم‌ترین سهم کریستوا در نظریة سیاسی، پژوهش در مورد سوبژکتیویته است. کریستوا با بررسی پیوند بین سوبژکتیویته و جامعه، مفروضات اصلی نظریة قرارداد اجتماعی که عبارت است از فردیت پیشاسیاسی را به چالش می‌کشد و با وام گرفتن از نظریه‌های فروید در توضیح چگونگی شکل‌گیری سوبژکتیویته بر روند شکنندة حرکت از مرحلة اولیة تمایز (تمایز میان خود و دیگری)، بر کسب هویت‌های اجتماعی و سیاسی تأکید می‌کند. مفهوم «کورای نشانه‌ای» به‌عنوان منشأ سرپیچی، نشان‌دهندة محیط پایدار اولیه است که سوبژکتیویته در آن ظهور می‌کند. کریستوا استدلال می‌کند که توهم سرشار بودن در این مرحله باید از بین برود تا منجر به آشکار شدن پوچی شود. از دست دادن این فضای محصور و ظهور تهی‌بودگی به‌مثابه یک پیش‌نیاز برای رشد خود و هویت اجتماعی عمل می‌کند. درنهایت، تحلیل کریستوا از مفهوم سرپیچی، نشان می‌دهد که چگونه تجربة درونی موجود سخن‌گو، امر سیاسی را شکل می‌دهد. آراء کریستوا اهمیت سرپیچی درونی در زیر سؤال بردن هنجارهای غالب و تصور امکانات جدید به‌صورت فردی و جمعی را برجسته می‌سازد.

قرآن اصلی‌ترین کتاب اعتقادی مسلمانان برای تعلیم، تربیت و هدایت بشر است و آثار شاعران و نویسندگان از آن اثرپذیر است. کتاب کلیله‌ودمنۀ نصرالله منشی اثری ادبی-تعلیمی است که از داستان‌های تودرتوی جلوه‌های قرآنی برخوردار است. ژولیا کریستوا طرّاح نظریۀ ادبی و فلسفی بینامتنیّت است که ارتباط، اثرگذاری و اثرپذیری متون را بر اساس قواعد نفی سه‌گانۀ بینامتنی جزئی، متوازی و کلّی مطرح کرده است. پژوهش پیش روی، قرآن کریم را در نقش زیرمتن، متن پیشین و اصلی و کتاب کلیله‌ودمنه را در نقش زبرمتن، متن پسین و فرعی بر ‌پایۀ قواعد نفی سه‌گانۀ کریستوا به روش توصیفی-تحلیلی بررسی کرده است. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد، کتاب کلیله‌ودمنه از آموزه‌های انسان‌ساز اخلاقی و تعلیمی قرآن بهره‌مند ‌است و متن آن با انگیزه‌ها و شیوه‌هایی گوناگون چون تأیید، تأکید، اقناع، دفاعیّه، نوید و هشدار از کریم کلام الهی بهره برده است. بیشترین تلمیحات کلیله‌ودمنه مبتنی بر استناد و استشهاد از آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی و جنبه‌های آموزشی قرآن کریم با رویکرد نفی جزئی برای نَیل به معناست. شگردهای ادبی کتاب کلیله‌ودمنه که اغلب با بهره‌گیری از مقایسه در ساختار تشبیه و برتری یکی بر دیگری یا تساوی آن‌هاست، با رویکرد نفی‌ متوازی در آیات تصرّف کرده و در مرتبۀ دوم است. بافت و محتوای کلیله‌ودمنه و نیاز کمتر به آوردن عبارت‌هایی که دشواری، پیچیدگی و دگرگونی آیات را در ‌پی دارد، با رویکرد نفی کلّی و در مرتبۀ سوم است.

مسئله‌ی اصلی مقاله‌ی پیش رو این است که آیا نظریه‌ی بینامتنیت- در شکل و روایت کلاسیک‌اش، یعنی آنچنان که ژولیا کریستوا، واضع لفظ بینامتنیت، آن را روایت و صورتبندی کرده است- می‌تواند در حکم یک روش برای فهم معنای زبان و متون دینی به کار آید؟ و اینکه با به‌کارگیری بینامتنیت می‌توان به یک معنای واحد، کامل و نهایی رسید؟ و به فرض حصول معنا، وضعیت عینیت فهم زبان دین و متون دینی چگونه خواهد بود؟ ضمناً به این پرسش نیز پاسخ داده‌ایم که با تأکید بر ویژگی بینامتنی متون، همچون پویایی و فرآوری مداوم متون، در جریان بینامتنیت، معنای متن می‌تواند همان مقصود نویسنده‌ی متن باشد؟ کریستوا بر دو مؤلفه سوژه و زبان در کنار ساختار، برای حصول معنا تأکید دارد با تکیه‌بر این دو مؤلفه‌ی مهم کریستوایی که اساس شکل‌گیری بینامتنیت را تشکیل می‌دهد بحث در دو محور بررسی می‌شود.1. با در نظر گرفتن این نکته که معنا حاصل همکاری و پیوند زبان و سوژه است، عینیت فهم معنای گزاره‌های دینی و اساساً زبان دین در دو شکل مکتوب و گفتاری آن به چه نحو خواهد بود؟2. بینامتنیت امکان روشی برای فهم معنای زبان دین را فراهم خواهد کرد؟ که درنتیجه درخواهیم یافت کاربست بینامتنیت در وادی زبان دین به‌موجب پویایی زبان و سوژه‌ی سخن‌گو کریستوایی امکان حصول یک معنای واحد را نخواهد داشت و با توجه به این نتیجه عینیت فهم معنای زبان دینی فرضیه‌ای نادرست است و بینامتنیت در قامت یک روش برای حصول معنا به کار نخواهد آمد.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه نظریه انقلاب جولیا کریستوا را در عمل معناداری در گفتمان دینی به کار می گیرد. به ویژه، استدلال می‌کند که ویژگی‌های بارز معناداری در گفتار دینی و همچنین زبان شاعرانه، موضوع پایان‌نامه دکتری کریستوا، انقلاب در زبان شاعرانه، حضور دارند و فعال هستند. اهمیت فرایندی را توصیف می‌کند که طی آن معنا در گفتار زبانی تولید می‌شود و عمل عمدی آن نه تنها از نظر زبان، بلکه به طور کلی فرهنگ، خراب‌کننده است.

ترجمه ماشینی : این مطالعه با خواندن ستاره رستگاری فرانتس روزنزوایگ و چنین گفت زرتشت اثر فریدریش نیچه به گونه‌ای آغاز می‌شود که شواهدی را برای آنچه من الهی زنانه می‌نامم ارائه می‌کند. در خواندن ستاره در برابر زرتشت به بررسی این موضوع می پردازم که چگونه روزنزوایگ به نظر می رسد که نیچه را به عنوان نمادی از "تفکر جدید روزنزوایگ" می ستاید، روزنزوایگ در نهایت متوجه می شود که نیچه کوتاهی می کند، (یا به عبارت دیگر، روزنزوایگ با انتقاد از نیچه در پیشنهاد ریشه های بت پرستانه خود از نیچه جلوگیری می کند. از رسیدن به وحی). من پیشنهاد می‌کنم متون نیچه نشان‌دهنده نوعی از الهام الهی است، اما این الهام از خدای پدر توحید مردانه نیست، بلکه از خدای مادری است که در تاریخ و فلسفه غرب نهفته است. از طریق همین دفاع نیچه در برابر روزنزوایگ است که من شروع به بیان یک الهی پنهان زنانه می کنم. من از طریق خوانش دقیق زرتشت نیچه به همراه قطعاتی از Ecce Homo و اراده به قدرت از نیچه در برابر نقد روزنزوایگ دفاع می کنم. من همچنین به متنی اشاره می‌کنم که هم در ستاره و هم در زرتشت پنهان است، فاوست گوته. از طریق خوانش زرتشت نیچه که مفاهیمی از الوهیت زنانه را در فاوست گوته مجسم می کند، رویکرد پیچیده تری به الوهیت زنانه ارائه می کنم. همانطور که پیشنهاد می‌کنم کلید دفاع من از نیچه عبارت است از بازیابی یک «مونث الهی» در نوشته‌های او، اهمیت آن را در نویسنده بزرگ دیگری که معاصر نیچه و روزنزوایگ بود، مطرح می‌کنم: لو آندریاس-سالومه. آندریاس-سالومه که توسط برخی به عنوان "مادر روانکاوی" شناخته می شود، چیزهای زیادی در توسعه یک الهیات زنانه ارائه می دهد که از متون روزنزوایگ و نیچه سرچشمه می گیرد و به نوشته های فیلسوفان روانکاوان فرانسوی جولیا کریستوا، لوس ایریگارای و هلن سیکس ادامه می دهد. به طور خلاصه، من پایه‌ای را برای توسعه فلسفه دین فمینیستی از متون روزنزوایگ و نیچه در ادامه نوشته‌های آندریاس-سالومه، با استفاده از نظریه‌پردازان سنت روانکاوی فرانسوی برای حرکت به سمت فلسفه دین فمینیستی معاصر که شامل الهیات زنانه است، می‌سازم. من با پیشنهاد برخی کاربردهای عملی این فلسفه دین فمینیستی به پایان می‌رسم که ممکن است در حوزه گفتگوی بین مذهبی و همچنین در فلسفه فمینیستی به طور کلی مفید باشد.

ترجمه ماشینی : این مطالعه به بررسی رشد اندیشه جولیا کریستوا در مورد دین و ارتباط آن با نقد مدرنیته می پردازد. این مطالعه استدلال می‌کند که نگرانی کریستوا با «بحران دین» جایگاهی مرکزی در آثار او اشغال می‌کند و همه تحقیقات او را در زمینه‌های زبانی، متنی، ادبی، معرفت‌شناختی، ذهنی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی آنچه او می‌داند نفوذ می‌کند. «بحران معنا» فراگیر در فرهنگ معاصر غرب. فصل اول شیوه‌ای را در نظر می‌گیرد که در آن پراتیک متنی اولیه کریستوا بر ضرورت پاسخ چندوجهی به «بحران معنا» با قرار دادن مفاهیم منفی‌گرایی، بهره‌وری، ابهام و بینامتنیت بین اندیشه موریس بلانشو درباره بی‌طرف و تفکر ژاک دریدا درباره تفاوت تأکید می‌کند. . فصل دوم به تلاش کریستوا برای تأیید ظرفیت ادبیات مدرن برای ثبت تجربه‌ای جدید از معنا در خلأ متافیزیکی به جای مانده در پی «مرگ خدا» می‌پردازد، با توجه ویژه به روش‌های متمایز مفهوم‌سازی او و بلانشو. مطابقت بین تجربه ادبی و تجربه الحاد. فصل سوم به بررسی تنش‌های انتقادی می‌پردازد که با تعامل روانکاوانه کریستوا با متون مذهبی و ارزیابی متغیر او از اهمیت آنها برای تجربه ذهنیت معاصر همراه است. این فصل همچنین به بررسی نزدیکی بین مواجهه دریدا با الهیات منفی و مواجهه کریستوا با «نامناپذیر» در تقاطع زبان روانکاوانه و دینی می پردازد. فصل چهارم به بررسی تحلیل کریستوا از «بحران سکولاریسم» در آغاز هزاره و همچنین نگرانی فزاینده او در مورد کاهش دانش و تجربه بشری به منطق فنی-علمی و اقتصادی در مدرنیته متأخر، محدودیت‌ها و امکانات لیبرال دموکراسی می‌پردازد. ، و ضرورت بازنگری اساسی در ابعاد دینی اومانیسم غربی. درگیر شدن کریستوا با دین به عنوان یک رشته اصلی که همه تلاش‌های انتقادی او را به هم پیوند می‌دهد، امکان درک بهتر تفاوت‌های ظریف، دگرگونی‌ها و بن‌بست‌های اندیشه او را فراهم می‌کند. در نتیجه، این تحقیق پرسش‌های جدیدی را در مورد خصلت «مذهبی» «موضوع سخنگو» می‌گشاید، کمک‌های گسترده‌ای به بازنگری انتقادی پیامدهای اجتماعی، سیاسی و اخلاقی رابطه بین دین و سکولاریسم ارائه می‌کند و توجه را به ضروری بودن آن جلب می‌کند. برخورد فرهنگی مفصل بین گفتمان های دینی و اومانیستی در قرن بیست و یکم.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه به طور گسترده به عرفان های ادعایی و چگونگی درک کلیسای کاتولیک روم از آنها از نظر الهیاتی و برخورد عملی با آنها مربوط می شود. در بررسی پویایی قدرت در کار وقتی فردی ادعا می‌کند که با خدا گفتگو می‌کند، فرآیند بسیار خاصی را شناسایی می‌کنم، یعنی تحقیر فعال، و این را با استفاده از نمونه‌هایی که از نوشته‌های عارفان ادعا شده مختلف گرفته شده است، نشان می‌دهم. من استدلال می‌کنم که مجموعه‌ای از افراد وجود دارند - افرادی که به طور فعال تحقیر شده‌اند - که نقش بسیار خاصی را در کلیسای کاتولیک روم ایفا می‌کنند و این نقش به رسمیت شناخته نشده است. من در ادامه روشی را پیشنهاد می کنم که در آن بتوان آنها را به خاطر نقشی که بازی می کنند درک کرد و به آنها احترام گذاشت. برای انجام این کار، از الگوهای فلسفی خاصی از فهم هانا آرنت و جولیا کریستوا استفاده می کنم. من آرزو دارم که درک عمیق‌تر و پیچیده‌تری از ماهیت ستم نهادینه‌شده را تشویق کنم، و یک مدل بازسازی‌کننده برای اینکه چگونه کسانی که با افراد بالقوه مشکل‌ساز در جوامع مواجه می‌شوند، ممکن است به شیوه‌ای غیر سرکوبگرانه کار کنند و با آنها تعامل داشته باشند، ارائه دهم. این پایان نامه اثری از الهیات کاتولیک است، زیرا یک استدلال الهیات و فلسفی برای به رسمیت شناختن نقش خاصی که افراد خاصی در حفظ ساختار و تعریف کلیسای کاتولیک ایفا می کنند ارائه می دهد. اما به عنوان یک اثر فلسفی سیاسی نیز در نظر گرفته شده است. هم آرنت و هم کریستوا، که من از نوشته‌هایشان به عنوان دریچه‌ای برای بررسی پدیده‌ای خاص در جوامع مذهبی استفاده می‌کنم، نظریه‌پردازان سنت فلسفه سیاسی هستند و قصد من این است که کاربرد مدل‌های آنها را گسترش دهم.

ترجمه ماشینی: این بحث عمده نگاهی دارد به برخی از مهم ترین مسائل اخلاقی که امروزه توسط برخی از متفکران برجسته جهان با آن روبرو هستیم. از جمله مقالاتی از متفکران برجسته، مانند یورگن هابرماس، آلاسدایر مک اینتایر، جولیا کریستوا و پل ریکور، نکته برجسته کتاب - مصاحبه با ژاک دریدا - در دسترس ترین بینش را در مورد تفکر او در مورد اخلاق و سیاست برای چندین سال ارائه می دهد. این مقالات با بررسی موضوعاتی از تاریخ، حافظه، رویزیونیسم، و خود و مسئولیت گرفته تا دموکراسی، چندفرهنگی، فمینیسم و ​​آینده سیاست، در پنج بخش موضوعی دسته‌بندی می‌شوند: * هرمنوتیک * ساختارشکنی * نظریه انتقادی *روانکاوی * اخلاق کاربردی هر بخش چالش‌های ناشی از اخلاق و اینکه چگونه تفکر انتقادی فلسفه امروز را دگرگون کرده است، بررسی می‌کند. «اخلاق پرسشگری» مروری بی‌نظیر از وضعیت تفکر اخلاقی امروز توسط برخی از برجسته‌ترین فیلسوفان جهان ارائه می‌کند.

نظریۀ معناکاوی کریستوا را میتوان متأثر از دو گرایش پدیدارشناسی و روانکاوی دانست. درواقع کریستوا با بیان عمل‌کرد معنازایی یا به عبارتی مواجهۀ فرایندهای دلالت (امر نشانهای و امر نمادین‌) به پدیدارشناسی و روانکاوی بازگشتی انقلابی دارد. وی برای عمق‌دادن به تفسیر معنا، و شرح و تفسیر امر نمادین به پدیدارشناسی رجوع می‌کند و امر نشانهای را از روانکاوی فروید به ارث میبرد. کریستوا با برداشت خود از پدیدارشناسی هوسرل، میان پدیدارشناسی و روانکاوی ارتباط برقرار میکند و می‌کوشد بر این پایه نظریهای برای فرایند دلالت (معنازایی) ارائه دهد. مواجهۀ نظریۀ پدیدارشناسانه و روانکاوانه با یک‌دیگر بستری را فراهم می‌آورد تا کریستوا نظریۀ معنا و سوبژکتیویتۀ خود را بسط دهد. در فضایی که غلبه با امر نمادین است، کریستوا تلاش می‌کند با بازتعریف فرایند دلالتی، امکان سرکشی و بازتولید معنا را به فرایندی انگیخته و دائمی تبدیل کند. وی می‌کوشد با بهره‌گیری از این مفهومِ پویا، بازنمایی متفاوتی در زبان تولید کند و این خود انقلابی در درون زبان و ساختارهای فرهنگی است. این نوشتار در پی آن است تا پس از مروری بر عناصر دخیل در «فرایند دلالتی» در اندیشۀ کریستوا، به تأثیر عواملی هم‌چون روانکاوی فرویدی‌ لکانی و پدیدارشناسی، در بسط نظریۀ معنا بپردازد و پرده از این انقلاب بردارد. پروژۀ کریستوا درحقیقت سویۀ دیگری از واسازی دریدایی از زبان متافیزیکی است.

بینامتنیت (intertextuality) از جمله گرایش‌های نقد جدید می‌باشد که به ارتباط و تعامل بین متون می‌پردازد؛ بر اساس این نظریه، هیچ متنی خودبسنده نیست و آثار ادبی در تعامل با یکدیگر می‌باشند. بر طبق این نظریه، متون و گویندگان آن‌ها متأثر از یکدیگر بوده و آگاهانه و یا ناخودآگاه از سرچشمه‌های ادبی و فکری یکدیگر بهره جسته‌اند. این نظریه در حوزه‌ی ادبیات ملل بازتاب و کارکردی غیرقابل انکار دارد؛ چرا که عرصه‌ی ادبیات، نقطه تلاقی افکار و اندیشه‌هاست و شاهکارهای ادبی هر ملتی پیوسته مورد تقلید و تأثر گویندگان و سرایندگان هر دوره است. متون دینی از جمله منابعی است که ادیبان مسلمان از آن بهره‌ی بسیار برده‌اند. قرآن کریم شاخص‌ترین و مهم‌ترین این متون می‌باشد که جنبه‌های ادبی و بلاغی آن در کنار مفاهیم و آموزه‌های اخلاقی آن موجب شده است تا جایگاه ویژه‌ای در میان ادیبان مسلمان بیابد. آنان همواره با سرچشمه‌‌ی زلال قرآن و مفاهیم والای آن مأنوس بوده‌اند و مضامین قرآنی را به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در آثار خود بازتاب داده‌اند؛ از جمله‌ی آنان، شاعر متعهد و برجسته‌ی شیعی، دعبل خزاعی می‌باشد که شعر و زندگی خود را وقف دفاع از اهل بیت پیامبر (ص)، گسترش آرمان‌های تشیع و نشر فرهنگ قرآن و حدیث، با زبان شعر کرد. روابط بینامتنی قرآن کریم با اشعار دعبل به گونه‌ای زیبا و هماهنگ صورت پذیرفته است. این شاعر شهیر شیعه از آیات قرآن و احادیث شریف نبوی در اشعارش بهره‌ی فراوانی برده و ژرفای این تأثیرپذیری لفظی و معنوی در اشعارش کاملاً نمایان است. در واقع شاعر، زبان شعریش را با زبان آراسته‌ی قرآن و أحادیث زینت داده است. شکل بینامتنی اشعار دعبل با قرآن و أحادیث، از نوع بینامتنی مستقیم یا آشکار و روابط میان آن بیش‌تر از نوع نفی جزئی (اجترار) و گاه نفی متوازی (امتصاص) می‌باشد. این جستار به بررسی شعر دعبل خزاعی از منظر روابط بینامتنی می‌پردازد و پس از ارزیابی اشعار وی بر اساس اصول و قواعد این نظریه، بر آن است تا تأثیرپذیری وی از آیات و روایات را تبیین کند.