جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از بزرگترین مصائب بزرگ جهان اسلام، حوادثی است که خیلی زود و بلافاصله پس از رحلت پیامبر (ص)، دچار امت اسلام شد؛ این مصائب عبارتند از غصب بنا حق خلافت از علی (ع) و تعرض و بی‌حرمتی نسبت به اهل بیت (ع) به خصوص فاطمه (ع) می باشد.از آنجا که برخی از اهل سنت، به طور کل منکر وقوع چنین مصائبی نسبت به اهل بیت (ع) می باشند، در این مقاله، به روش کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل و تدوین داده ها، سعی می شود که منابع دست اول و اصلی که از این مصائب به طور صریح یا غیر صریح، یاد کرده اند، نزد فریقین، شناسایی و ذکر شوند تا معلوم شود که این مصائب یک داستانسرایی تاریخی نیست بلکه حقیقت تلخی است که باید نسبت بدان به خداوند پناه آورد.

قرآن کریم بنا بر جایگاه ویژه ای که نزد مسلمانان داشته و دارد، از همان ابتدا موجب ظهور علوم و فنون بسیاری نزد مسلمانان گشت. یکی از قدیمی ترین علومی که از سویی، برای صیانت از قرآن و از سویی دیگر، تحت تأثیر و در پناه قرآن به وجود آمد، علم نحو عربی است. در مقاله پیش رو، در نظر است به روش کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل داده ها و تدوین آن ها، برای درک هرچه بهتر و بیشتر موقعیت قرآن نسبت به علم نحو، به سؤالاتی چون: جایگاه قرآن نزد نحویان بخصوص جایگاه قرآن نزد دو مکتب مشهور نحوی، تأثیرگذاری های مختلف قرآن بر نحو عربی و غیره، پاسخی تا حد روشن ارائه شود. همچنان که معلوم خواهد شد، جایگاه و موقعیت قرآن نسبت به علم نحو، همچون دیگر علوم اسلامی، جایگاهی روشن و اساسی بوده و بسیاری از مباحث علم نحو مأخوذ یا مرتبط با خطاب و بیان قرآنی است. لازم به تذکر است از آنجا که قرآن، در قرائت های مختلف آن متجلّی است، لذا در این مقاله، مراد از این قرائت های مختلف، قرآن به معنای اعم آن و مراد از قرآن، قرائت های آن است.

اعراب قرآن و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی، یکی از کهن ترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به دلایلی، گاهی برای یک یا چند لفظ، عبارت قرآنی، اعراب های مختلفی ذکر شده یا محتمل می شود. در این صورت است که نیاز به توجیه صحت این اعراب یا نقد و بررسی صحت و سقم آن ها می شود. علم توجیه اعراب قرآنی، در حقیقت، متصدی این امر است که بر اساس مستندات متعددی، به توجیه، نقد و بررسی اعراب های مختلف که هر یک منجر به معنایی می شود، بپردازد. در این مقاله، ابتدا به مفهوم شناسی علم توجیه اعراب با تجزیه تحلیل عناصر تشکیل دهنده این اصطلاح، سپس به اختصار، به گونه شناسی توجیهات اعراب قرآنی، و ذکر نمونه هایی از آن پرداخته و به سوالاتی از قبیل اینکه اعراب قرآن، توجیه اعراب قرآن و انواع آن چیست و مفسران و ادیبان، به چه شیوه ای به توجیه اعراب قرآن، به قصد حفظ صحت معنا و قداست آن پرداخته اند، پاسخ داده می شود.

"«غلو» به عنوان جریانى انحرافى در دین و دین‏دارى و نیز اهل غلو از دیرباز از پدیده‏ها و معضلات فرهنگ اسلامى نزد مسلمانان شناخته مى‏شوند، هرچند بیشتر مسلمانان از «فرق مختلف»، خود را مبرّا از این گرایش اعلام مى‏دارند. اینکه غلو چیست، آغازگران غلو چه کسانى بودند، علل ظهور غلو چیست و اعتقادات غلو کدامند و به طور کلى، کدام‏یک از دو فرقه شیعه و اهل سنت عملاً مبتلا به غلو مى‏باشند، سؤالاتى هستند که این مقاله به روشى کتابخانه‏اى، تا حد امکان به آن‏ها پاسخ مى‏دهد. غلو مى‏تواند مصادیق بسیارى داشته باشد و منحصر به فرقه‏اى خاص نیست و نمى‏توان براى آن آغاز یا آغازگرانى خاص تعیین کرد و تمام مسلمانان، بلکه تمامى آدمیان، کمابیش بدان گرفتار آمده‏اند. اما آنچه مهم است مبرّا بودن تشیع اصیل از غلو است. "

با توجه به واقعیت پدیده نامطلوب وضع حدیث در تاریخ اسلام و آثار سوء و مخرب آن بر فکر و عمل مومنین که به نوعی هزینه دین و ایمان مردم به پای منافع مادی یا غیر مادی فردی یا گروهی نوشته می شود، هر یک از فرق اسلامی از دیرباز سعی کرده خود را از آن مبرا بداند و دیگران را بدان متهم سازد. متاسفانه در این میان از سوی برخی از فرق مسلمان، شیعیان بیشتر در مظان اتهام قرار گرفته اند. در این مقاله سعی شده تا با مراجعه به منابع معتبر و پیگیری ادله و شواهد موجود، آشکار گردد: آیا برای وضع حدیث آغازگرانی وجود دارد؟ و اگر وجود دارد، این افراد چه کسانی می باشند. ماحصل آن است که نمی توان به آسانی از آغازگرانی خاص برای وضع حدیث در تاریخ اسلام سخن گفت، هر چند می توان گروه هایی را در دامن زدن و تشدید آن بر شمرد که به طور قطع، میان آنها شیعیان برخلاف نظر برخی از دانشمندان اهل سنت، حضور ندارند.

"ماجرای فدک و محروم شدن اهل بیت (علیهم السلام) از آن، از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. از جمله این ابعاد، حدیث «نحن معاشر الانبیا لانورث» می باشد که برای توجیه شرعی اقدام کنندگان به مصادره فدک و توسط آنان، مطرح گردیده است؛ اما این حدیث از نظر سند چه کیفیتی دارد؟ و از نظر معیارهای نقد حدیث و شناخت حدیث صحیح از غیر آن، در چه وضعیتی قرار دارد؟ آیا دلایل و قراین بر صحت آن دلالت دارند یا بر خلاف آن می باشند؟ مقاله حاضر، به روشی کتابخانه ای و با اتکا بر ماخذ اهل سنت، به ارزیابی و نقد مضمون حدیث مذکور پرداخته است تا نشان دهد این حدیث با قراین و شواهد جعل و وضع بسیاری همراه بوده است و باید آن را از جمله احادیث موضوع شمرد. امید است این مقاله در اثبات این امر موفق شده باشد. "

حضرت على(علیه السلام) شخصیتى فرامذهبى است که به مذهب و فرقه اى خاص اختصاص ندارد و این امر ناشى از اخلاق والا و کمال شخصیتى است که در وجود آن حضرت نهفته است; لذا عمده مذاهب و فرق اسلامى ـ از شیعه و اهل سنت ـ نسبت به ایشان ارادت خاصى نشان داده، در منابع حدیثى و کتب مذهبى خود از جایگاه ویژه و فضایل نامبرده بسیار یاد مى کنند.این مقاله، به قصد آشنایى مختصر خوانندگان بر گوشه اى از این امر، به روش کتابخانه اى، سعى دارد جایگاه و مقام حضرت(علیه السلام) نزد اهل تسنن را با اتکا به منابع مختلف حدیثى، تفسیرى و تاریخى معتبر نشان دهد. مقاله حاضر در سه بخش تنظیم شده است: بخش اول: آیاتى که در شان على(علیه السلام) نازل شده است; بخش دوم: فضایلى که در شان على(علیه السلام) وارد شده است; بخش سوم: امتیازات عملى على(علیه السلام)، یعنى کارهایى که آن امام همام انجام داده اند.