جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

...تعریف زمان با تعریف مقدار زمان یکی نیست. همان‌طور که تعریف وجود با تعریف مقدار وجود همسان نیست. هایدگر در ابتدای کتاب خود تعریفی از زمان به دست می‌دهد که با "امر شایدی" و "ادراک هستی" توام است. باید دید مراد هایدگر از این دو با تعریفی که از زنان به معنای حقیقی خویش، و نه به معنای زمانی خود که با مقدار زمان یکی انگاشته می‌شود، چیست؟

در این کتابچه به اختصار به دیدگاه کانت و هگل در باب هنر و ضرورت آن اشاره گردیده است، برای مثال خاطر نشان شده است: "هگل در نهایت فلسفه خود، تجلی مطلق را در هنر و تنها راه رسیدن به مطلق را، تجلی هنر زیبا می‌داند. از نظر او فلسفه تفسیر متافیزیکی هنر است. این فلسفه است که هنر را به زبان متافیزیک بیان می‌کند. هنر برای هگل جنبه هستی‌شناسی دارد و برای کانت، هنر زیبا، پرورش نیروی معنوی جان و فرهنگ انسانی است که به خودی خود غایت است و در نهایت، ایده‌های اخلاقی را در ما نمایان می‌کند... کانت درک زیبایی را عقلی نمی‌داند، اما با این حال برای تحلیل امر زیبا، از صورت منطقی کیفیت، کمیت، نسبت و جهت استفاده می‌کند و آنها را لحظات چهارگانه حکم ذوقی می‌نامد... کانت و هگل معتقدند که هنر باید محض باشد و هیچ گونه عوارض و قیدی برای آن در نظر گرفته نشود. هنر باید خود را پیراسته کند و تنها ویژگی جان و روح مطلق را ظاهر سازد. هنر محض ناب یعنی صرفا تجلی مطلق. هگل و کانت هر دو معتقدند که اثر هنری نباید تقلیدی باشد. هگل هنرهای زیبا را به سه دسته عمده تقسیم می‌کند: سمبلیک، کلاسیک، و رومانتیک.

کتاب « اسپینوزا، کانت، هگل» نوشته « اسلاوی ژیژک» به همت نشر شب خیز منتشر شده است. ژیژک مدیر بین‌المللی انستیتوی علوم انسانی بیرکبک در دانشگاه لندن، استاد مدعو در دانشگاه نیویورک و محقق ارشد در گروه فلسفه دانشگاه لیوبلیانا است. او عمدتا بر روی فلسفه قاره ای (به ویژه هگلیسم، روانکاوی و مارکسیسم) و نظریه سیاسی و همچنین نقد فیلم و الهیات کار می کند. ژیژک مشهورترین همکار مکتب روانکاوی لیوبلیانا، گروهی از دانشگاهیان اسلوونیایی است که روی ایده آلیسم آلمانی، روانکاوی لاکانی، نقد ایدئولوژی و نقد رسانه ای کار می کنند. کار موفقیت‌آمیز او در سال 1989، موضوع عالی ایدئولوژی، اولین کتاب او به زبان انگلیسی بود که در معرفی افکار مکتب لیوبلیانا به مخاطبان انگلیسی‌زبان تعیین‌کننده بود. او بیش از 50 کتاب به زبان های مختلف نوشته است. سبک خاص حضور در جمع، مقالات مکرر مجلات و آثار آکادمیک، که با استفاده از شوخی‌های زشت و نمونه‌های فرهنگی پاپ، و همچنین تحریکات سیاسی نادرست مشخص می‌شود، باعث شهرت، جنجال و انتقاد او در داخل و خارج از دانشگاه شده است. .

تاریخ فلسفه همواره شاهد کوشش بشریت اندیشمند در شناخت جهان پیرامون بوده، اگرچه در روزگاری دراز، شناخت رابطه علت و معلولی و نسبت ها یا رابطه ها در میان پدیده های جهان اصلا نمی توانست دست دهد (تحقق این امر منوط بود به پیشرفت های علمی و روش شناختی که بعدا حاصل شده) . زیرا دانش انسان کم عمق، اندیشه فلسفی سست و بنیان و قواعد فکر و روش تحقیق، متافیزیکی بود و گرایش به عینیت جهان و دیالکتیک بی قوه.

کتاب حاضر شامل پنج مبحث یا مقاله است که عبارت‌اند از: "ماندگاری‌ها و نااستواری‌ها در فلسفه‌ی نقدی ایمانوئل کانت"، "دیباچه‌ای بر فلسفه‌ی سیاسی هگل"، "مکتب فرانکفورت و یورگی‌ هابرماس، نگرش عقلی‌سازی و رهایی (گذران تاریخی و اندیشه‌های مشخص)"، "یورگن‌ هابرماس و نگرش عقلی‌سازی و رهایی" و "منطق علم پوپر: کژی‌ها و منابع تاریخی". نویسنده در این سلسله مباحث، نکته‌ها و دلایل مهم مکتب فرانکفورت را بررسی و نقد می‌کند. گفتنی است: جامعه‌شناسان بورژوازی و فلاسفه‌ی متعلق به "مکتب فرانکفورت" عموما بحران اجتماعی سیاسی سرمایه‌داری را به مثابه‌ی بحرانی که ریشه در روساخت و نه زیرساخت جامعه، یعنی روابط تولید، دارو تفسیر می‌کنند. آنان بر این باورند که تمامی مسائل جامعه‌ی سرمایه‌داری در دوران انقلاب علمی فنی در عرصه‌ی مدیریت متمرکز است. از این ادعا چنین نتیجه گرفته می‌شود که می‌توان ساحت‌های منفی سرمایه‌داری را با تدارک یک علم "مدیریت تامه" معین کرد. این اعتقاد به امکان "تکمیل عقلی" جامعه‌ی سرمایه‌داری از طریق ایجاد تغییرات ساختاری و کارکردی، در همه‌ی آرای مربوط به عقلی‌سازی در جامعه‌شناسی بورژوازی و "مکتب فرانکفورت" مشترک است. تنها تفاوتی که در این‌باره بین آن‌ها وجود دارد به مساله‌ی "عقلی‌سازی مطلوب" ساختار اجتماعی و به استراتژی و شگردهای متحقق ساختن آن مربوط می‌شود.