جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فارابی , ابونصر محمد بن محمد (Alfarabi، معلم ثانی، فیلسوف مشائی، تشیع فلسفی), -257ق/ 870م 339ق/950م
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تعداد رکورد ها : 788
عنوان :
مدينة والاخلاق في خطاب الفارابي
نویسنده:
موسى عبد الله
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
زبان :
عربی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفة الطبيعية و الإلهية عند الفارابي
نویسنده:
زينب عفيفي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
زبان :
عربی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فارابي وفلسفة العقل
نویسنده:
عبدالحميد درويش النساج
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
زبان :
عربی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد گزارش تصریحی ملاصدرا از دیدگاه فارابی در مسألۀ تشخص
نویسنده:
سید رضا مؤذن ، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
اینکه چه چیز شخص را آن میکند که هست، سؤالی است که ریشه در گذشتۀ دور دارد و اندیشمندان بزرگی برای یافتن هویت و واقعیت اشیاء آن را کاویدهاند. ملاصدرای شیرازی یکی از اینان است. وی مبتکر یا مدافع سرسخت نظریۀ اصالت وجود در مقابل اصالت ماهیت است و معتقد است تشخص شی به نحوۀ وجود آن است. وی به دو گونه، نظریۀ تشخص خود را به فارابی نسبت داده است: اول به صورت نقل رأی از فارابی و دوم به صورت گزارش تصریحی. ملاصدرا در هشت کتابِ اسفار، شرح هدایۀ اثیریه، رسائل تسعه و حاشیه بر الهیات شفاء، مبدأ و معاد، رسالۀ تشخص، رسالۀ اللمیه، رسالۀ اتصاف الماهیة بالوجود این انتساب را تأکید کرده است، اما با وجود این، سندی برای این انتساب نقل نمیکند. این نوشتار با بررسی اَسناد، اِستناد تصریحی ملاصدرا را بر دایرۀ محک قرار داده است و با به میان آوردن سه شاهد شامل بررسی بعض دیگر از استنادات صدرا، بررسی این حکم در آرای صریح فارابی و نیز بررسی این نظریه بر پایۀ قاعدۀ شناخت سلف در پرتو خلف، انتساب این دیدگاه را به معلم ثانی مورد تردید قرار میدهد و نشان میدهد که ملاصدرا تا پیش از خود در این قول منفرد است. این نوشتار به توصیف اکتفا نمیکند و در پرتو یک قانون کلی، تبیین ارائه میدهد که چرا چنین استناد نامعتبری واقع شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحی پیامبر بین فارابی و صدرالمتألهین یک مطالعه تطبیقی فلسفی
نویسنده:
نویسنده:حاتم کریم عبدالحسین؛ استاد راهنما:سیدکمالمسعود ذبیح
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
نظریه وحی یکی از نظریه های اساسی تلقی می شود که همه ادیان توحیدی به آن پرداخته اند. چرا؟ از آنجا که این مسئله یا تئوری سنگ بنای اصلی و زاویه نزدیک ساختن ادیان توحیدی است ، از ایده وحی از جانب خداوند متعال برای پیامبران دور شوید یا انکار کنید که هیچ دین الهی را اثبات نمی کند و بنابراین هیچ کس نمی تواند . ما نمی گوییم که این تعالیم یا تعالیم دینی الهی متعلق به حق تعالی است ، و این مسئله حیاتی علاقه فیلسوفان مسلمان را به طور عام و فلاسفه و فارابی های فارابی به طور خاص ، به نحوه ترسیم و سازماندهی آن جلب کرده است. پدیده ای که بیانگر ارتباط آسمان و زمین است و این پدیده بیانگر ارتباط با جهان نامرئی و در نتیجه ارتباط بین خداوند متعال و بندگانش است و آنچه مربوط به این پدیده است مفاهیم ، محدودیت ها و شهادت های پیرامونی است. وحی است در همین راستا ، لازم به ذکر است که این مطالعه با عنوان (وحی پیامبر بین فارابی و صدرالله - یک مطالعه مقایسه ای انتقادی) ، این پروژه را روشن می کند و این پایان نامه بر اساس تخمین ها ، تجزیه و تحلیل ها و انتقادات بسیاری از اطلاعات این دو محقق این دو فیلسوف و نظریه های آنها در مورد ایده وحی ، و ما همچنین آنچه را که مبتنی بر این مسئله و تحقیقات مرتبط است ارائه کردیم ، مانند: دانش بشری ، دانش وحی ، دانش وحی در میان کسانی که دارای تجربه دینی و سایر مطالبات هستند. می گوید سپس تئوری فیلسوفان را در درک مکاشفه زبانی توضیح دادیم و به وابستگی حکما به تحقیقات هستی شناختی در درک مسئله وحی اشاره کردیم و سپس با انتقاد جامع از گفته های فلاسفه در مورد موضوع وحی ، و در بررسی چگونگی ارتباط روح نبوی با ذهن ، و توضیح تأثیر تولید دانش زنده. این تحقیق به پایان رسیده است. مهم ، از جمله: 1- منبع مکاشفه در مکاشفه خود از قدرت شهود بسیار استفاده کرد ، موضوعی که هیچ اثری از آن در کتابهای فارابی نمی یابیم. 2. بیان واقعیت تماس با ارواح نجومی در وحی ابن سینا دل خدایان را تحت تأثیر قرار داد ، اما فارابی علی رغم اعتقادش به جهان نجوم و ارواح نجومی مانند سایر مسیرها ، اما او فقط معتقد است در پیوند دادن روح پیامبر با ذهن های فعال 3. تصور از نظر منحصر به فرد نیست ، بلکه همه قدرتهای انسانی به جز قدرت ذهن جسمی است ، اما انسانهای الهی معتقدند که قدرت تخیل و تمام قدرت ادراکی روح فاقد ماده است. 4. فارابی معتقد است که روح از تصاویر کلی و جزئی در ذهن فعال سود می برد ، اما در مورد خدایان ، او معتقد است که همه تصاویر ذهن نظری را از عقل فعال واسطه می کنند و تصاویر جزئی می گیرند. آنها با ذهن عملی و تخیل روح نجومی واسطه می شوند. 5. رئیس خدایان نظام وحی را بر اساس نظام آرایی که فارابی فکرش را نکرده بود ، ایجاد کرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الهیات فارابی و تأثیر آن بر بینش سیاسی او از تلاش برای آشتی افلاطون و ارسطو [پایان نامه انگلیسی]
نویسنده:
Assia Ouail
نوع منبع :
رساله تحصیلی
زبان :
انگلیسی
کلیدواژههای اصلی :
پایان نامه انگلیسی
چکیده :
ترجمه ماشینی : پایان نامه من به بررسی اندیشه استاد فلسفه مسلمان فارابی در مقایسه با دو فیلسوف یونانی افلاطون و ارسطو اختصاص دارد. در مطالعه خود سعی می کنم اندیشه کلامی فارابی را که بسیار متأثر از افلاطون و ارسطو بوده است، تحلیل کنم. در تحليل خود توانستم تاثير تلاش او را براي آشتي بين دو فيلسوف يوناني بررسي كنم و در عين حال سعي كردم جنبه مذهبي انديشه او را كه بسيار متأثر از شيعه بود حفظ كنم. از این رو، در فصل آخر سعی کردم تأثیر الهیات او را بر بینش سیاسی او در آرمان گرایی شهر با فضیلت بررسی کنم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جاودانگی نفس از نظر فارابی و ابن عربی
نویسنده:
نویسنده:فاطمه سیف؛ استاد راهنما:زهره توازیانی؛ استاد مشاور :شهناز شایان فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
چکیده :
با مطالعه تاریخ پی میبریم که مسئله جاودانگی بسیار مورد توجه انسانها بوده و اهمیت آن همچنان ادامه دارد. بخش عمدهای از ترس انسان نسبت به مرگ به خاطر این است که فرد گمان میکند بعد از مرگ نابود میشود. اندیشه نابودی ممکن است زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده و حتی او را به ناامیدی بکشاند. اما اگر انسان بداند مرگ به معنای نابودی نیست بلکه بعد از مرگ به سرای دیگری منتقل میشود قطعاً روش زندگی خود را تغییر داده و خود را برای جهان دیگر آماده میکند. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی سعی شده به این سؤال مهم یعنی اینکه آیا انسان جاودانه است یا خیر، بر اساس نظرات فارابی و ابن عربی پاسخ داده شود و بین نظراتشان مقایسهای انجام شود. به نظر فارابی در ابتدا نفس انسان مجرد و به همراه ماده است. به مرور زمان و با کسب ملکات نفسانی نیکو و با بالفعل کردن استعدادها به مرحله تجرد میرسد و از ماده و قوه جدا میشود. در این مرحله است که با فساد بدن، نفس از بین نرفته و باقی و جاودان میماند و به سعادت میرسد. روشن است که همه انسانها به این مرحله نمیرسند در نتیجه طبق نظر فارابی به تجرد نمیرسند و با مرگ بدن، نفوسشان نیز نابود میشوند. افرادی نیز وجود دارند که به خاطر جهلشان هم ملکات نیکو دارند و هم هیئات ناپسند کسب کردهاند. به اعتقاد فارابی این افراد جاوداناند اما به خاطر جمع ملکات نیکو و ملکات ناپسند نفوسشان در عذاباند. اما ابن عربی معتقد است که همه انسانها جاوداناند. او نفس انسان را مجرد میداند و اعتقاد دارد انسان به هر صورتی که هست و با هر ملکاتی که کسب کرده، بعد از مرگ نابود نمیشود زیرا وی معتقد است که با مرگ، حیات بدن از بین میرود و در نتیجه آن جسم فاسد و نابود میشود اما حیات ذاتی نفس است در نتیجه هیچگاه از نفس جدا نمیشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سعادت شناسی و مولفه های آن از نظر زکریای رازی و فارابی
نویسنده:
نویسنده:راضیه فیروزیان پور اصفهانی؛ استاد راهنما:مهدی گنجور؛ استاد مشاور :سید مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
چکیده :
مسئله سعادت از مسائل بنیادی در زندگی انسان است که از دیر زمان تاکنون مورد توجه اندیشمندان ، مکاتب و ادیان مختلف بوده است؛ زیرا جزء اهداف اصلی انسان در زندگی اش محسوب می شود. در این پایان نامه تلاش کردیم تا در حد توان ، به تحلیل سعادت و مولفه های رسیدن به سعادت از دیدگاه دو اندیشمند جهان اسلام، محمدبن زکریای رازی و ابونصر فارابی بپردازیم و بر اساس چارچوب فکری آنان، راه های رسیدن به سعادت که خواسته و هدف نهایی هر انسانی در زندگی اش است را بیان کنیم. محمدبن زکریای رازی وجود عقل را مهمترین امر برای انسان می داند و عقیده دارد که تنها به کمک عقل می توان به معرفت خداوند و شناخت حقایق دست پیدا کرد به شرطی که به مقتضای آن عمل کند. در واقع زکریای رازی رسیدن به سعادت را در گرو فعالیت عقلانی و به فعلیت رسیدن قوه عاقله می دانست. او به صورت افراطی، قائل به اصالت عقل بود و به نیروی عقل و خرد بی اندازه تکیه می کرد او زمانی زندگی می کرد که استفاده از نقل و شرع، اصل شمرده می شد ولی او به استقلال فکری نظر داشت و از تقلید کورکورانه مذاهب دوری می کرد. فارابی اما عقیده دارد راه رسیدن به سعادت از مجرای شریعت پیامبر امکان پذیر است. او تمام تلاشش را می کرد که از وحی و شریعت بتواند تبیین عقلانی صحیحی داشته باشد. وی عقل و وحی را برای رسیدن به سعادت لازم و ملزوم یکدیگر و مکمل هم می دانست. نقشه هستی شناسی او از بالاترین مقام یعنی وجود اول تا مادون قمر، همه و همه و ظایفی برای رساندن انسان به سعادت دارند. انسان نیز در همین مسیر قدرت اختیار دارد که می تواند انتخاب هایی برای رسیدن به اهدافش داشته باشد که البته باید رفتارهایی که از او سر می زند از روی آگاهی باشد، همچنین فرد کاری را به صورت مداوم و در تمام بخش هایی زندگی اش انجام دهد. تشابه دیدگاه زکریای رازی و فارابی در این است که هر دو انسان را صاحب اختیار و خود شخص را مسئول انتخاب ها و افعالشان می دانند و از طرف دیگر با اینکه هر دو برای علم اهمیت فراوان قائل اند ولی عقیده دارند که رسیدن به سعادت بدون عمل حاصل نمی شود. اما اختلاف این دو متفکر در این است که فارابی سعادت را اتحاد و ارتباط انسان از طریق واسطه ها با عقل فعال معرفی می کند در حالیکه زکریای رازی عقل انسان را راهنمای او در زندگی اش برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی دانسته و اعتقاد به خرد غیر متکی به وحی داشته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین نقش تربیتی قوه خیال با تأکید بر دیدگاه فارابی و ابن سینا
نویسنده:
نویسنده:هانیه یوسف شعیبی؛ استاد راهنما:حسین کلباسی اشتری؛ استاد مشاور :قاسم پورحسن درزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
انسان برای ادراک و حرکت نیازمند قوای نفس است و هر اثری که دارد به واسطه ی آن ها میباشد. قوه ی خیال یکی از قوای ادراکی انسان است که نقش مهمی در دستگاه تحریکی او دارد؛ لذا برای جهت دهی به رفتار انسان ها، ابتدا لازم است که از نحوه ی عملکرد این قوه و همچنین از تأثیری که بر اعمال انسان دارد، آگاه شویم. مهم ترین هدف این پژوهش، تبیین نقش قوه ی خیال در تربیت انسان باتوجهبه دیدگاه فارابی و ابن سینا می باشد. قوه ی خیال یکی از قوای باطنی نفس است که وظیفه ی آن حفظ صور محسوسات، تجزیه و ترکیب آن و همچنین محاکات و تصویرگری معقولات است. این قوه از طریق فعالیتهای ادراکی خود، انگیزهی حرکت را در انسان ایجاد میکند. عملکرد قوه ی خیال به نحوی است که اغلب مردم جامعه تحت تأثیر آن رفتار میکنند؛ به همین جهت با خیالانگیز کردن حقایق و مفاهیم عقلی میتوان اعمال و رفتار مردم را اصلاح کرد؛ بنابراین پیامبر و رئیس مدینه بهعنوان متصدیان امر تربیت در جامعه، نیازمند تخیل قوی هستند تا از این قوه و توانمندیهای آن برای تربیت مردم جامعه بهرهمند شوند. از جمله ابزارهای خیال انگیز، شعر و خطابه هستند که برای تربیت، مورداستفاده قرار میگیرند. پیامبر نیز از این قوه و ابزارهای خیالانگیز بهره میبرد و معقولاتی را که دریافت کرده است، توسط مثالهایی از محسوسات در خیال مخاطب جای میدهد. بهطورکلی این قوه باتوجهبه گستره ی تأثیرگذاری خود، این استعداد را دارد که معدّ تربیت و یا مزاحم آن باشد؛ به همین منظور، توجه به آن در حوزه ی تربیت، ضروری به نظر میرسد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاریخ علم کلام
نویسنده:
تالیف شبلی نعمانی؛ ترجمه محمدتقی فخر داعیگیلانی.
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
تهران: شرکت سهامی چاپ رنگین,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشاعره (اهل سنت)
,
اصول عقاید معتزله
,
عقاید اشاعره
,
عقاید معتزله
,
ماتریدیه (اهل سنت)
,
معتزله (اهل سنت)
,
اصول اشاعره
,
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
,
13. علم کلام
,
تاریخ علم کلام
,
اشاعره
,
ماتریدیه (پیروان ابوالحسن ماتریدی)
,
تاریخ کلام اهل سنت
,
تاریخ الهیات اسلامی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شماره ديويي:
297/49
چکیده :
تاریخ علم کلام تألیف علاّمه شبلى نعمائى (1857-1914 ميلادى) که از علماى بزرگ هند در قرن اخير مىباشد. این کتاب توسط سيد محمدتقى فخر داعى گيلانى به فارسی ترجمه شده است. اين كتاب از دو بخش كه بخش اوّل به نام تاريخ علم كلام و بخش دوم آنكه قطورتر از بخش اوّل و مقصود اصلى از تدوين و تألیف كتاب همين بخش است به نام علم كلام جديد مىباشد. با توجه به اينكه آنچه از لفظ تاريخ در ذهن ما نقش مىبندد اختصاص به ممالك، اقوام و اشخاص دارد يعنى آنچه در اين زمينه نوشته مىشده است مربوط و راجع به آنها بوده است ولى امروزه فن تاريخنويسى ترقى كرده علاوه بر اقوام و اشخاص براى علوم و فنون هم تاريخ مىنويسند و آن به اين معناست كه يك علم يا يك فن از كى ظاهر شده، علل و اسباب ظهور يا پيدايش آنچه بوده تا چگونه مراحل تكامل و ترقى را پيموده و بالاخره تحولات و تطورات كه در آن با گذشت زمان رويداده چه بوده است كتاب تاريخ علم كلام به همان روشى كه در بالا ذكر شد مىباشد كه آن روش انتقاد علمى مىباشد علاّمه كتاب خود را تألیف نموده است. البتّه منظور اساسى علاّمه شبلى نعمائى از تاريخ علم كلام همانا تاريخ علم كلام عقلى است كه در مقابل فلسفه يونان و براى مبارزه با آن تدوين يافته است نه علم كلام نقلى كه از مجادلات فرق اسلامى باهم ظاهر شده است. علاّمه شبلى هدف خود از تحرير اين كتاب را اينگونه توضيح ميدهد: امروز در عقائد و افكار مذهبى بواسطه ناسازگارى دانشها با آنچه در كتابهاى دينى آمده است تزلزل و سستى يا دودلى پيدا شده و بزرگترين خطرى كه امروز به اسلام رو آورده همانا فلسفه مادى است و عناصر روشنفكر و تحصيل كردههاى جديد مرعوب و علماى قديم هم بندرت وارد مباحث و سؤالات جديد شده بنابراین افق مذهب غبارآلود و تيره به نظر مىآيدبعضى از نويسندگان اسلامى معتقد شدهاند كه علم كلام فعلى كه نتيجه افكار بيش از يكهزار سال قبل است كارى ساخته نيست و آن نمىتواند در برابر حملات فلسفه جديد پايدارى نموده اعتراضات و شكوك و شبهات وارده را جواب كافى دهد، دليل آنهم روشن است زيرا نحوه اعتراضاتى كه در دورههاى پيشين بر اسلام وارد مىشده نوعيت آن امروزه بكلى تغيير كرده است و بيشتر مقابله با فلسفه يونان بوده است بنابراین براى صيانت و دفاع از مذهب در مقابل اعتراضات و شبهات مخالفين يا حملات فلسفه جديد احتياج مبرمى به كلام جديد است. ولى به نظر ما اين فكر صحيح نيست و علم كلام جديد بايد بر مبانى و اصول كلام قديم استوار باشد و سررشته اصول مقرّره بزرگان سلف در هيچ مورد از دست داده نشود و براى اين امر لازم است نشان داده شود كه ائمه اسلام در هر عهد چه مبادى و اصولى را اختيار نمودهاند و نيز تغييراتى كه در آن روى دادهاند از چه قسم و نوع آنچه بوده است.به عبارت ديگر و خلاصه اينكه مبادى و اصول كلام قديم را بايد گرفت و مطابق مشرب، ذوق و سليقه كنونى مرتب و مدون ساخت كه من با تألیف اين كتاب اينكار را تحقّق بخشيدم. از طرف ديگر هدف من از تحرير اين كتاب اين بوده كه در زبان اردو، عربى و فارسی چنين كتابى در رابطه با تاريخ علم كلام وجود نداشته و من با نوشتن اين كتاب از يك طرف يك نقيصه بزرگ ادبيات اسلامى را تدارک و جبران نموده و از طرف ديگر اين تألیف كه در حقيقت تألیف علم كلام است در دائره تاريخ آمده است. ساختار و گزارش محتوا: بخش اول: علاّمه شبلى در بخش اول كه بعد از مقدّمه مترجم آمده و به نام تاريخ علم كلام است مقدّمهاى در رابطه با انگيزه و هدف خود از تحرير اين كتاب را آورده است پس وارد مبحث تاريخ علم كلام كه تاريخچهاى از علم كلام نقلى است مىشود و منظور او تاريخچه مجادلات فرق اسلامى باهم مىباشد آورده شده است در اين مختصر بذكر عوامل واسباب بروز اختلاف عقائد و آراء و ازدياد فتاوى و ميل به بدعتها و بالاخره ظهور علم كلام پرداخته. مسئله بسيار مهمى كه در اينجا مطرح شده مسئله قضا و قدر و عوامل پديد آمدن آنست و در آخر اين بحث به اصول عقايد دو فرقه اشعرى و معتزلى و اختلافات شديد و سختى كه بين آنها جريان داشته مىپردازد. علاّمه شبلى بعد از اين وارد مرحله علم كلام عقلى مىشود كه مقصود اصلى كتاب است و از آن مبسوطا سخن ميراند.او علل و اسباب پيدايش، تاريخ ظهور كلام و وجه تسميه آن مىپردازد سپس بذكر اساسى مؤسسين و بانيان يا شخصيتهاى برجسته علم كلام و شرح حالات آنها كه از ابوالهذيل علاف شروع و به خاندان نوبختى پايان مىيابد مىپردازد. سپس وارد قرن چهارم و از متكلمين اين قرن مىنويسد و سپس ميرسد به قرن پنجم كه قرن انحطاط و زوال علم كلام است مىپردازد تا اينجا دور اول علم كلام به پايان ميرسد و دور دوم علم كلام يا دور دوم اشاعره است آغاز مىگردد و شرح احوال ابوالحسن اشعرى مؤسس طريقه اشعريه و سپس حالات غزالى و رازى دو مرد بزرگ علم كلام آمده و در آخر به ذكر احوال علاّمه آمرى پرداخته است.مؤلف پس از اين علم كلام اشاعره را تحت عنوان يك نظر اجمالى در علم كلام اشاعره زير دقت نظر گرفته و مسائل اختصاصى اشاعره مورد انتقاد قرار داده است. بعد از اين دوره سوم آغاز مىگردد در اين بحث علاوه بر شرح احوال ابن رشد، ابن تيميه و شاه ولى الله از ابتكارات و اختراعات آنها در علم كلام به تفصيل و مشروح بحث نموده است.مؤلف براى تكميل تاريخ علم كلام از اين پس دفترى از حكماى اسلامى كه در اثبات مسائل مذهبى روى اصول فلسفه و تطبيق شريعت با منطق و حكمت مقامى بلند و ارجمند دارند باز كرده از فارابى، ابن سينا و ابن مسكويه و در آخر از شيخ اشراق و خصوصيات و مميّزات او در فلسفه صحبت داشته در آخر اين بخش كتاب تاريخ علم كلام مؤلف يك بحث با عنوان يك نظر اجمالى در علم كلامدارد او اوّل از اينجا آغاز مىكند كه اين فكر سالها در اذهان رسوخ داشته كه بيشتر مسائل علم كلام مقتبس از يونانيان و از آنها گرفته شده و مسلمانان فاقد قوه ابتكار و اختراع بوده خطايى بزرگ است و با قلم خود چنان با دليل و برهان روشن مىسازد كه براى خواننده هيچ شك و شبههاى باقى نمىگذارد كه مسلمانان در الهيّات فرسنگها از يونانيان جلو بودهاند و علامه شبلى در آخر اين بحث علم كلام را تشريح كرده كه علم كلام عبارت از دو چيز است يكى اثبات عقائد اسلامى و ديگر ردّ بر فلسفه ملاحده و ديگر مذاهب بخش دوم: بخش دوم كتاب كه به نام علم كلام جديد است با مقدّمه مترجم آغاز و سپس ديباچه مؤلف و بعد از آن بحث علوم جديده و مذهب، مذهب جزء فطرت انسانى، مذهب اسلام و در بحث عقل و مذهب مىآورد كه دليل منكرين مذاهب در غرب برپايه اين مسئله است كه مذاهب را برخلاف عقل يافتهاند و الاّ اگر مذهبى مبتنى بر عقل و مطابق با تحقيقات عقلى باشد اين مخالفين را با آن هيچگونه مخالفت و نزاعى نخواهد بود و علاّمه در اينجا واضح و آشكار مىكند كه اسلام در ميان مذاهب تنها مذهبى است كه عقل را تاج افتخار انسانى قرار داده و تمام تعاليم آن هماهنگ با عقل و منطق است. بعد از اين بحث وارد مرحله الهيّات مىشود و در صانع عالم تحت عنوان وجود بارى سخن مىگويد و در رابطه با اثبات صانع فقط طريقه قرآن مجيد را در اين باب برگزيده و دلايل و براهین حكما و متكلمين را در اين باب رد مىكند سپس به ذكر اعتراضات عمده ملاحده فعلى اروپا پرداخته و يكيك را جواب و ردّ مىكند بعد از فراغت از بحث واجب به بحث از نبوت مىپردازد و در آخر اين بحث، نبوت محمد(ص) مورد بررسى قرار مىگيرد و براى اينكه اثبات نمايند كه پيامبر(ص) با منبع وحى اتصال داشته بعضى از مسائل مربوط به عقايد، عبادات، اخلاق و...آوردهو آنها بقدرى كامل، متقن و بلندپايهاند كه در مخيله هيچ حكيم و فيلسوف و يا قانونگذارى خطور نكرده و آنها بدون وحى ممكن نيست به فكر كسى بيايند از جمله حقوق اجتماعى اسلام:حقوق انسانى، حقوق زن، حقوق عامه مردم و وراثت و...در اينجا مسئله تأويل را كه از مسائل مشكل و بسيارى از اختلافات مذهبى از اين مسئله سرچشمه گرفته مورد بحث قرار داده است پس از آن علاّمه شبلى وارد بحث در روحانیات شده ملائكه، وحى و الهام و سپس به مسئله ترقى و تمدن كه مورد توجّه فلاسفه امروز است پرداخته زيرا فلاسفه مذاهب را سد راه ترقى دانستهاند و ثابت مىكند كه اسلام دينى است جامع و كامل كه تمدن را با آغوش باز مىپذيرد و آنرا در دامن خود پرورش ميدهد آخرين بحث در اين مرحله بحث پيوستگى بين دين و دنيا آمده و بخش دوم با دو ضميمه كه عبارت از دو خطابه از امام رازى و آن ديگر از امام غزالى كه راجع به نبوّت و رسالت ايراد شده پايان مىيابد. در آخر اين قابل ذكر است كه در آغاز هر بخش، فهرست موضوعى کتابها به تفصيل آمده است و در آخر بخش کتابها فهرست اعلام و غلطنامه درج گرديده است. كتاب تاريخ علم كلام كه از دو بخش تشكيل شده و در يك مجلد منتشر شده است، تألیف علامه شبلى نعمائى هندى است كه بوسيله سيد محمدتقى فخر داعى گيلانى از زبان اردو (ظاهرا زبان اصلى كتاب باشد) به زبان فارسی ترجمه شده است چاپ اول،1386 توسط ليتوگرافى و چاپ ديبا (انتشارات اساطير)
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تعداد رکورد ها : 788
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید