مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسی و تحلیل مبانی عقلی و نقلی رجعت از دیدگاه ملاصدرا و سید عبدالله شبر

نویسنده:

شیما قربانی؛ استاد راهنما: جعفر شانظری

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

فهرست منابع متن ناقص پایان نامه

کلیدواژه‌های اصلی :

رجعت از دیدگاه ملاصدرا , رجعت از دیدگاه سید عبدالله شبر

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

باور و اعتقاد به رجعت به معنای بازگشت به دنیا، برای برخی انسان‌ها پس از مرگ و پس از ظهور حضرت مهدی (عجل الله فرجه) و قبل از قیامت از مسائل مهم اعتقادی در کلام شیعی است. در این پژوهش برآنیم که به بررسی و تحلیل مبانی عقلی و نقلی مسئله رجعت از دیدگاه ملاصدرا و سید عبدالله شبر بپردازیم. در بررسی این هدف، با روش جمع آوری اطلاعات از آثار آن دو فیلسوف و متکلم استفاده شده است. از بررسی آثار آن دو بدست آمده که مسئله رجعت در ساحت عقلی قابل شناخت، تحلیل و اثبات است و در نتیجه آن امکان وقوع رجعت می‌باشد. و لذا از مهم‌ترین دلایل عقلی امکان وقوع رجعت می‌توان به قاعده فلسفی و حکم امثال «فِی مَا یَجُوز وَ فِی مَا لاَیَجوز وَاحد» اشاره کرد و باز به این نتیجه دست یافتیم که اصل رجعت از نظر نقل نه تنها محال نیست بلکه آیات فراوانی بر زنده شدن مردگان در زمان‌های پیشین دلالت دارد. ازجمله: زنده شدن برخی انسان‌های مرده در زمان ابراهیم، موسی، عزیر، ارمیا و غیره است و این اتفاق در امت اسلامی نیز حادث می‌گردد. از این رو اعتقاد به رجعت که از مسلمات اعتقادی شیعه است، خود گواه بقای نسل است. البته برخی اندیشمندان و فیلسوفان بر اساس التزام به قواعد و وجود شناسی فلسفی مسئله رجعت را با آرای فلسفی خود ناسازگار دانسته و به تأویل آیات دال بر رجعت پرداخته‌اند و تنها پذیرفته‌اند که نفس پس از مرگ بدن، هویت نفسانی و شخصی خود را حفظ می‌کند و انعدام هویت شخصی نفس مردود خواهد بود. اما ملاصدرا و سید عبدالله شبر، رجعت را بر اساس تعالیم قطعی وحیانی قرآن و احادیث و استدلال عقلی، آن را ممکن دانسته‌ و به اثبات و تبیین عقلی و نقلی آن پرداخته‌اند‌ که در این پژوهش، دیدگاه آن دو را تبیین و تحلیل خواهیم کرد.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی و تحلیل دلائل عقلی و نقلی رجعت از دیدگاه ملاصدرا و سید عبدالله شبر

نویسنده:

پدیدآور: شیما قربانی ؛ استاد راهنما: جعفر شانظری

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

فهرست منابع فارسی فهرست منابع انگلیسی و زبان های دیگر

چکیده :

واژه رجعت در ادیان دینی در سه معنا به کار رفته است: 1.بازگشت از غیبت (یعنی ظهور) 2. بازگشت به این دنیا پس از مرگ 3. بازگشت به زندگی زناشویی پس از طلاق در مدت عدّه (نجفی، 1981، 32: 117). اما، «رجعت» اصطلاحی است در دو قلمرو کلام و فقه. البته در قلمرو کلام، یک اطلاق آن مربوط به «مهدی (عج)» و رجعت او از غیبت، و دیگری رجعت افراد خاصی از مرگ است در زمان ظهور و رجعت مهدی از غیبت. و سومین کاربرد آن در رجعتِ «دولت اهل بیت (ع)» است. سید مرتضی این قول را شاذ دانسته است (سید مرتضی، 1405 ق،1: 123). رجعت از آموزه های اختصاصی شیعه است که همه عالمان شیعی، در مورد اصل آن اتفاق نظر دارند؛ به گونه ای که شاید نتوان مخالفی در میان آنان نسبت به این مسئله پیدا کرد (مطهری، 1377: ج4، ص 660). هر آنچه که عالمان شیعه از رجعت بحث کرده-اند، عمدتاً بررسی حدیثی و یا محتوایی این عقیده بوده که در نتیجه، به عنوان یکی از باورهای مذهب شیعه خوانده شده است اما کمتر اثری را می‌توان یافت که این عقیده را در بوته عقل و قواعد فلسفی قرار داده باشد. تمام مباحث مربوط به بررسی عقلانی این عقیده به کوشش شمار اندکی از پژوهشگران متأخر شیعه محدود می‌شود که در بخشی از کتاب خود و صرفاً به عنوان دفع یک شبهه عقلانی به دفاع از امکان عقلی این پدیده پرداخته اند.

مشخصات اثر

عنوان :

نخبة الشرحين في شرح نهج البلاغة المجلد 4

نویسنده:

السيد عبدالله شبر

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

نخبة الشرحين في شرح نهج البلاغة المجلد 2

نویسنده:

السيد عبدالله شبر

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

نخبة الشرحين في شرح نهج البلاغة المجلد 1

نویسنده:

السيد عبدالله شبر

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

نخبة الشرحين في شرح نهج البلاغة المجلد 3

نویسنده:

السيد عبدالله شبر

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تفسیر القرآن الکریم

نویسنده:

عبدالله شبر

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تفسير القرآن الكريم - تفسير شبّر

نویسنده:

السيد عبد الله شبر

نوع منبع :

کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

کویت: شرکة مکتبة الالفین,

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن , تفسیر ادبی , تفسیر بیانی , تفسیر مزجی , تفسیر شیعه , تفسیر امامیه , کتب تفسیر شیعه امامیه , تفسیر کامل قرآن , تفسیر شبر

کلیدواژه‌های فرعی :

آیات امامت , آیات تحدی , اخراج حضرت آدم (ع) , تطهیر اهل بیت(ع) , آیات امر عباد به طاعت , آیات توسل , آیات توحید , خلافت آدم علیه السلام , معجزات , مخالفت ابلیس از سجده آدم (ع) , ایمان به غیب , ابلیس , آیه 124 بقره , آیات معاد , آیات جهاد , ایمان , آیات نبوت , آیه ابتلای ابراهیم (ع ) , آیه اکمال , آیه تطهیر , آیه مباهله , آیه نجوی , جنت آدم(ع) , آیات شفاعت , آیات خاتمیت , آیات نفی شفاعت ,

چکیده :

تفسیر الوجیز (الصغیر) دارای ۱۸۰۰۰ سطر است و مؤلف آن را در چهارم جمادی اولی ۱۲۳۹ ه. ق به پایان برده است و آن کوچک‌ترین تفسیر مؤلف است که از دو تفسیر الکبیر ( صفوة التفاسیر ) و الوسیط ( الجوهر الثمین فی تفسیر القرآن ) او تلخیص شده و در یک مجلد به زبان عربی و شیوه روایی می‌باشد. این تفسیر شامل تمام قرآن می‌باشد که به شیوه مزجی نوشته شده است. دکتر حامد حفنی داوود یکی از اساتید دانشکده زبان قاهره در مقدمه خود بر چاپ دوم (قاهره مکتبة النجاح ۱۳۸۵ ق ۱۹۶۵ م) می‌نویسد: مؤلف دقت بسیاری در معنا و ایجاز در بیان عبارات را به کار گرفته است و این شیوه هم برای مبتدیان و هم برای محققان سودمند است، مبتدی از جهت سهولت بیان و محقق از جهت دقت و اصطلاحات تفصیلی آن بهره وافری می‌تواند ببرد، علاوه بر آن مؤلف محترم طبق وعده‌ای که در مقدمه تفسیر داده است از منابع وحی و خاندان نبوت استفاده کرده و تفسیر خود را با علوم آن بزرگواران خصوصا امام علی بن ابیطالب علیه‌السّلام و امام جعفر صادق علیه‌السّلام اصالت بخشیده است. سبک این تفسیر بسیار ساده و روان می‌باشد، پس از ذکر هر آیه توضیح مختصری در فهم و پیام آیه می‌آید، از این جهت می‌توان آن را با تفسیر الجلالین مقایسه کرد. افزون بر اینکه برخی توضیحات تاریخی و علوم قرآنی مفسر بسیار جالب و قابل توجه برای همگان است در این تفسیر جمع بین دقت نظر و اداء معنی و ایجاز شده است، برای متخصصین مفید است چون به ایجاز مطالب زیادی را مطرح کرده و با دقت و تامل می‌توان به آن رسید و برای مبتدئین مفید است چون با روشی آسان اما تحلیلی مطالب را عرضه می‌دارد. دکتر حامد حفنی می‌نویسد: در مقایسه این تفسیر با تفسیر الجلالین ، در ابتدای سوره حمد، مشاهده می‌کنید که از لحاظ لغوی و بیان معانی «الله»، «الرحمن» و «الرحیم»، تفسیر شبر، از قوت بیشتری برخوردار است. در این تفسیر ضمن رعایت جلوه روائی، در شرح و تفسیر آیات از روش تفسیر قرآن به قرآن نیز بهره برده است. ذکر اسباب النزول آیات نیز مورد توجه بوده و در موارد لزوم به آن می‌پردازد. ایجاز در بیان مطالب، سبب نشده که مفسر، نظری به دیدگاهها و اقوال دیگر نداشته باشد و هر از گاهی به ذکر آن می‌پردازد. مفسر محترم، متعرض قرائات شده و در پاورقی کتاب به آنها اشاره دارد، در حقیقت در تفسیر خود، قرائت امام حفص و قرائت غیر او را بیان کرده است.

مشخصات اثر