مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

بیان ابعادی از اخلاق فردی و اجتماعی امامان معصوم(ع) است. در این نوشتار به بررسی زوایای مختلف سیره چهارده معصوم(ع) در زمینه عبادت، ذکر خدا، دعا و راز نیاز با خداوند، اخلاص، رعایت تقوای الهی، رعایت حقوق مردم و معاشرت نیکو با آنان، انس انان با قرآن کریم، رعایت اعتدال در همه امور، توکل کردن بر خدا، تسلیم و راضی بودن به قضای الهی، زهد و ساده‌زیستی، عزت نفس، نظم و انضباط در امور مختلف زندگی، سعی و تلاش برای کسب معاش، رأفت و محبت نسبت به مردم، حسن معاشرت با اهل خانواده، مسامحه و مدارا با مردم، تواضع و فروتنی، خدمت کردن به مردم و ... پرداخته شده و داستان‌های کوتاهی در همین زمینه از زندگانی آنان نقل شده است. نویسنده همچنین به سیره رسول خدا(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع) در مورد ایجاد وحدت بین صفوف مسلمین اشاره نموده و آنان بنیان‌گذار و اسوه وحدت در جهان اسلام معرفی نموده است.

از نظر برخی از متفکران، غایت و هدف، فعل اخلاقی را مصلحت‌اندیشانه و سودجویانه کرده و از ارزش آن می‌کاهد. از همین رو قائل به وظیفه‌گرایی در اخلاق شده‌اند. اثبات عدم اضرار غایت به اخلاق، بلکه شکوفایی اخلاق در پرتو عنایت، مسأله‌ای است که در مقاله حاضر مورد بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار پس از تحلیل و بررسی نظریات وظیفه‌گرایانی همچون کانت و سقراط در باب نقش غایت دراخلاق هنجاری، به اثبات انتفاع اخلاق از محرک‌های دنیوی و اخروی پرداخته شده و ضمانت اجرایی ارزش‌های اخلاقی در پرتو غایت دینی بررسی شده است.

نوشتار حاضر در سه فصل در بر گیرنده تحلیلی است براساس روان شناسی اخلاقی در اسلام همراه با 110سوال اعتقادی، مذهبی برای سیر و سلوک با تکیه بر احادیث، آیات قرآنی و روایات .موضوعات کتاب با عناوینی از این دست تدوین یافته است :نیم نگاهی به ابعاد شخصیت انسان و خودشناسی در ادبیات و عرفان اسلامی، دعا، حقیقت و شرایط اجابت، برترین نعمت‌ها، خلقت انسان از منظر عشق و محبت، تازیانه سلوک، کلید موفقیت، شرایط خاص توبه، موجبات غفلت، اختیار و فلسفه نبوت و یاد مرگ .

اخلاقیات عهد جدید، مسیح‌مدار است؛ یعنی تمام عهد جدید بازگویی و شرح زندگی عیسی مسیح (ع) و او محور تمام امور است؛ چرا که در اندیشۀ وی بازنمود خدای نادیدنی است. انسان کامل در نگاه عهد جدید، انسانی اخلاقی است؛ اخلاقی که از خداوند نشات بگیرد و عیسی مسیح الگوی انسان کامل است. در اخلاقیات قرآنی، قرآن کریم، دستورهای اخلاقی را بر پایۀ رابطۀ انسان با خدا بنا می‌نهد و انسان این توانایی را دارد که بر هدایت پیشین خود بماند و سپاس‌گذار باشد یا در راه زشت‌کاری گام نهد. در قرآن، اطاعت از رسول خدا همانند اطاعت از خداوند دانسته شده و به انسان امر گشته است که آن‌چه را رسول فرموده برگیرد و آن‌چه نهی کرده واگذارد. در اخلاقیات قرآنی، مفاهیمی چون تربیت، تزکیه، بر، تقوا، اسوۀ حسنه و... بیش‌ترین اهمیت را دارند. در این کتاب، اخلاقیات در عهد جدید و اخلاقیات قرآنی، با تاکید بر استخراج اشتراکات و افتراقات بررسی می‌شود.

بررسی مولفه‌های اخلاق کاری از دیدگاه دین اسلام و مقایسه آن با اندیشه‌های پروتستانی در این زمینه است. اخلاق کاری، به بایدها و نبایدهایی می‌پردازد که اجرای آن‌ها در محیط کار، در مسیر تحقق اهداف کاری سازمان، ضروری است. اخلاق کاری، ارزش یا عقیده‌ای است که هم به‌عنوان یک راهنما برای انجام امور به‌کار می‌آید و هم به سادگی در نگرش‌ها و رفتارها، نمایان است. ساختار این کتاب مشتمل بر سه فصل است: فصل اول به کلیات اختصاص دارد و واژه‌شناسی و فلسفه اخلاق، از عمده‌ترین مباحث آن به‌شمار می‌آید. فصل دوم در سه بخش، به موضوع اصلی بحث پرداخته و اهمیت کار در اسلام، اخلاق کاری در اسلام و اخلاق کاری اسلام و پروتستان، عناوین اصلی مطرح در آن می‌باشند. فصل سوم نیز، مولفه‌های اخلاق کاری مدیران را از دیدگاه اسلام، معرفی نموده است.