جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رهيافت انتقادي به كتاب مقدس، پديده‌اي نوظهور و از نتايج عصر روشنگري بود. كتاب مقدس، كه تا آن زمان به عنوان منبع قدسي دين تلقي مي‌شد، همچون ساير متون كهن با تكيه بر ابزارهاي علمي مورد قضاوت و استنطاق واقع شد. مهم‌ترين پيامد اين رويكرد، مناقشه و اختلاف در مورد اعتبار كتاب مقدس است. تعميم كاربست شيوه‌هاي مختلف نقد كتاب مقدس به قرآن، چالش‌هايي را در حوزة مطالعات قرآني ايجاد كرده است كه بايد پيش از استفاده از اين روش‌ها، كارآمدي يا عدم كارآمدي آنها دربارة قرآن بررسي و تحليل شود. در اين مقاله، ابتدا عوامل و زمينه‌هاي نقادي كتاب مقدس به تصوير كشيده شده، سپس كاربست برخي روش‌هاي انتقادي برگرفته از كتاب مقدس در مورد قرآن، معرفي و تحليل شده‌اند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد، متن قرآن كريم، بر خلاف كتاب مقدس، به نحو متواتر و از طريق قرائت و حفظ نسل‌ها نقل شده و متن آن، بي‌كم‌و‌كاست حفظ گرديده است. لذا نمي‌توان متن قرآن را همانند متن كتاب مقدس، به نقد كشيد و دربارة متن آن، زيادت و نقصان ادعا كرد.

سیر دین‌پژوهی مسیحی، گویای حضور دو نگرش زبانی و تجربی درباره وحی است. رویکرد اول، به دو گروه لفظی و گزاره‌ای، و رویکرد دوم، به دو نوع تجربه تاریخی و تجربه دینی قابل تقسیم است. دیدگاه زبانی، وحی را شامل مجموعه آموزه‌های صادق می‌داند که از سوی خدا فرستاده شده است. نگاه تجربی به انکشاف درونی خدا بر آدمی تأکید دارد. در میان دیدگاه‌های گوناگون، آنچه در مسیحیت حامیان بیشتری دارد، رویکرد تجربی است که در سده ی اخیر به تجربه دینی کشانده شده است. نوشتار پیش روی، پس از تبیین دیدگاه زبانی، عوامل افول آن را می‌کاود. سپس ماهیت رویکردهای تجربی، به ویژه تجربه دینی و لوازم پذیرش و امکان التزام به آن‌ها در باب وحی قرآنی را به بحث می‌گذارد.