جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با کشف قانون دوم ترمودینامیک و تلاش برای ابتنای آن بر دینامیک کلاسیک در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، مساله یا پارادوکس بازگشت پذیری برای اولین بار مطرح شد، زیرا قوانین دینامیک کلاسیک برخلاف قانون دوم ترمودینامیک نسبت به زمان متقارن یا بازگشت پذیر بودند. در این مقاله پس از شرح این مساله به بیان دو رهیافت اصلی در حل این مساله می پردازیم. در اولین دیدگاه که پریگوژین از سردمداران آن است، بازگشت ناپذیری ناشی از ناپایداری های دینامیکی دانسته می شود و این ویژگی در سطح میکروسکوپی در قالب نوعی «بی نظمی» تعریف می شود، در حالی که در دیدگاه دیگر، افرادی مانند پرایس و بریکمان بازگشت ناپذیری در سطح ماکروسکوپی را ناشی از وجود شرایط اولیه خاصی برای جهان در نظر می گیرند و برقراری بازگشت پذیری در سطح میکروسکوپی را در تضاد با آن نمی دانند. با وجود تفاوت این دو دیدگاه در مبانی نظری، نشان خواهیم داد که می توان این نتیجه مشترک را از آنها استخراج کرد که بازگشت پذیری اصولا به لحاظ عملی غیرممکن است.

بحث در مورد حدوث و قدم در فلسفه یونانی مطرح شده است. افلاطون و ارسطو در این زمینه مواردی را ذکر کردند. بنابراین این موضوع قدمت زیادی دارد. حدوث و قدم از نظر هستی شناسی مربوط به امور عاه است. نظریات مختلفی درباره این امر در جهان مطرح است از جمله: حدوث زمانی، حدوث ذاتی، حدوث دهری، حدوث اسمی، حدوث از نظر دانش های نوین. حدوث از نظر دانش های امروزی به وسیله قانون دوم تر مودینامیک ثابت می شود و مقصود آن آن است که جهان پیوسته در حال پیری و شکسته شدن اتم هاست و بقای عمر جهان حاکی از آن است که برای جهان آغازی بوده است.