جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مجموعه های فازی مقوله هایی با حد و مرزهای نامعین و همپوشان هستند. در مجموعه های کلاسیک، هر شئی یا عضو مجموعه است یا نیست، ولی اشیا می توانند در آن واحد تا حدی عضو بیش از یک مجموعه فازی باشند. بسیاری از مفاهیم علوم اجتماعی همین ویژگی را دارند. نظریه مجموعه های فازی روش هایی را برای بررسی سیستماتیک چنین مفاهیمی ارایه می کند. در این مقاله، مزیت های تکنیک فازی بر روش های مرسوم تحلیل آماری در پژوهش های اجتماعی با تحقیق در مورد یکی از کلیدی ترین و پرمناقشه ترین متغیرهای اجتماعی، یعنی مفهوم منزلت شغلی، بررسی شده است. در این مقاله، یک رتبه بندی فازی از منزلت مشاغل در شهر رشت ارایه می شود که هم صرفا مبتنی بر نتایج به دست آمده از قضاوت ذهنی پاسخگویان و مطابق با نظر آنان بوده و هم در همان حال با توزیع فازی امکان بین صفر و یک، رتبه بندی جزیی درون هر مقوله اصلی را نیز به دست می دهد. نتیجه نهایی ماتریسی 92×5 است که در آن 92 تعداد مشاغل و 5 تعداد مقولات اصلی رتبه بندی منزلتی هستند. در این دسته بندی ماتریسی، هر شغل در عوض اشغال تنها یک جایگاه در طیف «عالی تا خیلی پایین» تا حدی به همه این جایگاه ها تعلق دارد. به این ترتیب، این اشکال اساسی در متدهای تحلیل خوشه ای، که در آن ها تغییر در متد و تعداد مشاغل منجر به دسته بندی های متفاوتی می شود، تا حد زیادی برطرف گردیده و در واقع بازنمایی بهتری از واقعیت ممکن می شود.

نابرابری اجتماعی در فضای شهری حاصل دسترسی افتراقی نواحی شهر به منابع ارزشمند اجتماعی چون ثروت مادی، قدرت، منزلت و سرمایه فرهنگی است. نتایج محاسبه دو نوع نابرابری درآمدی و تحصیلی با استفاده از شاخص ضریب جینی در نواحی چهل گانه شهر مشهد که داده های اولیه آن از پیمایش وسیع اجتماعی در شهر مشهد در سال 1387 گرفته شده، نشان می دهد: اولا میزان نابرابری درآمدی و تحصیلی شهر مشهد به ترتیب برابر 0.355 و 0.267 است. ثانیا بر مبنای دو سنجه نابرابری درآمدی و تحصیلی می توان نواحی چهل گانه شهر مشهد را به سه خوشه یا دسته کاملا متمایز تقسیم کرد. در خوشه های اول تا سوم به ترتیب 12 (30%)، 23 (57.5%) و 5 (12.5%) ناحیه از نواحی شهر عضویت پیدا می کنند. ثالثا در بین خوشه های سه گانه نواحی، نظمی سلسله مراتبی از لحاظ برخورداری از درآمد خانوار، تحصیلات سرپرست و همچنین شدت نابرابری های درآمدی و تحصیلی برقرار است، اما این نظم در مورد دو دسته متغیر مذکور، برعکس است: در حالی که سطح برخورداری خوشه ها جنبه نزولی دارد، در مورد شدت نابرابری عکس این وضعیت صادق است. این وضعیت به روشنی حاکی از توسعه نامتوازن فضایی شهر مشهد است. به علاوه، اگر ملاک منصفانه بودن توزیع منابع در بین نواحی، مزیت توزیع برای محروم ترین نواحی منظور شود، در این صورت وضعیت موجود توزیع درآمد و تحصیل در بین نواحی چهل گانه شهر مشهد دلالت روشنی بر وجود نابرابری غیرمنصفانه در این شهر دارد.

پردازش 588 نقشه هم بارش ماهانه نیم قرن اخیر ایران نشان می دهد که پنج ناحیه بارشی با فصول تقریبا متمایز از یکدیگر در ایران وجود دارد . در این نواحی حداقل دو فصل و حداکثر سه فصل بارشی قابل تفکیک است. در این ارتباط بیشترین ضریب تغییرات سالیانه بارشی مربوط به ناحیه یک و کمترین آن به ناحیه دو تعلق دارد اما بیشینه تغییر پذیری ماهانه بارش در ماه های تابستانی نواحی یک وچهار محاسبه شده است. بررسی ها نشان می دهد برخی از ماه ها در نواحی بارشی، حالت گذار ویا حتی خروج به فصل بارشی دیگر را دارند. بیشترین بارش سالانه مربوط به ناحیه دو و کمترین بارش سالانه را ناحیه یک دریافت می کنند. نتایج حاصل از فصل بندی بارشی به دلیل نزدیک بودن به واقعیت می تواند جایگزین فصول تقویمی بارش گردد.

شناخت ویژگی های طبیعی هر منطقه، بخصوص آب و هوا می تواند در امر برنامه ریزی و آمایش آن سرزمین نقش عمده ای ایفا نماید و پهنه   بندی اقلیمی (یعنی شناسایی پهنه  هایی که دارای آب وهوای یکسانی باشند) جهت دستیابی به توسعه همه جانبه در ابعاد مختلف زمانی- مکانی ضروری می باشد. دراین راستا وجود توان های محیطی، اقتصادی، کشاورزی و صنعتی (طرح های عظیم نفت و گاز و پتروشیمی) در استان و بهره برداری بهینه ازآنها و نیز پیش بینی وقوع حوادث طبیعی، چون سیل و خشکسالی و....، ضرورت شناخت صحیح شرایط جوی و ویژگی های آب و هوایی مناطق مختلف و در نهایت پهنه بندی اقلیمی استان بوشهر را بویژه برا ی برنامه ریزان آشکار ساخته است.این پژوهش با استفاده از حجم نمونه آماری اطلاعات هواشناسی سال های (1951تا 2000 میلادی) برای ایستگاه های قدیمی (بوشهر، شبانکاره، دیر، گناوه و برازجان) و اطلاعات هواشناسی سال های (1970 تا2000) برای ایستگاه های جدید (بوشهرساحلی، بندرطاهری) و همچنین بعضی ایستگاه های پیرامونی منطقه به پهنه  بندی اقلیمی ( سنتی و جدید ) استان بوشهر پرداخته  است.بررسی ها نشان داد  که در پهنه  بندی استان با روش های تجربی، توانایی سیستم  های پهنه بندی دمارتون با تفکیک استان به دو ناحیه اقلیمی (خشک و نیمه خشک)، سلیانینوف با دو ناحیه اقلیمی (بیابانی و استپی خشک) و کوپن با دو ناحیه اقلیمی (خشک جنب حاره و نیمه خشک جنب حاره) از سایر روش های پهنه بندی تجربی بیشتر است.با توجه به نارسایی های موجود در روش های طبقه بندی تجربی، برای پهنه بندی اقلیمی استان بوشهر از شیوهای جدید طبقه بندی متکی بر تکنیک های آماری تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای به روش ( Ward) استفاده شده است; که اثرات متقابل تعداد زیادی از عناصر اقلیمی را ملاک تقسیم بندی قرار می دهد و به کمک نرم افزارهای (Excel)، (S-plus) و (Surfer) بر روی ماتریس30 *114 در مساحت23167 کیلومتری استان بوشهردرمقیاس زمانی12 ماهه و سالانه پهنه بندی انجام گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد  که مهمترین عوامل تشکیل دهنده اقلیم استان بوشهر به ترتیب اهمیت عبارتند از: 1ـ عامل رطوبی ـ بادی 2ـ عامل ابری ـ بارشی 3 ـ عامل گرمایی ـ دید 4ـ عامل بادی ـ غباری و نواحی اقلیمی استان بوشهر به شرح زیر تقسیم بندی می شود: 1ـ ناحیه دشتی 2ـ ناحیه پارس جنوبی 3ـ ناحیه ساحلی 4ـ ناحیه کوهستانی شمال شرقی 5 ـ ناحیه گناوه ای ـ دشتستانی 6 ـ ناحیه دیلمی.

بهبود شرایط زیست انسان و ارایه راه کارهای صرفه جویی انرژی و کاربست آن در بخش ساختمان و مسکن نیازمند شناخت و طبقه بندی زیست اقلیم انسانی است. هدف این تحقیق ارایه یک گروه بندی جامع زیست اقلیمی ا ست که شرایط سرد و گرم روزانه را در تمام ماه های سال و در تمام ایستگاه های استان اصفهان بصورت یکجا مورد ملاحظه قرار دهد و با مقادیر واقعی دما و رطوبت که از عوامل اصلی کنترل کننده شرایط اقلیمی هستند و در اکثر روش ها نیز بعنوان پارامترهای پایه برای تعیین شرایط زیست اقلیمی مورد استفاده قرار می گیرند انطباق داشته باشد. در این مطالعه سعی گردید چهار روش طبقه بندی زیست اقلیم انسانی ماهونی، ترجونگ، اولگی و گیونی که معمولا اساس تصمیم گیری های طراحی ساختمان منطبق با اقلیم هستند برای طبقه بندی زیست اقلیم انسانی استان اصفهان آزمون شود. بدین منظور از روش تحلیل خوشه ای برای انجام طبقه بندی زمانی-مکانی و از روش تحلیل واریانس یک طرفه برای پایایی گروه بندی بهینه استفاده شده است، که در این پژوهش بهترین روش طبقه بندی زیست اقلیمی برای استان اصفهان روش گیونی تشخیص داده شده و بر اساس روش مذکور استان اصفهان به پنج منطقه زیست اقلیم انسانی مجزا طبقه بندی گردید.

در این پژوهش از مجموعه داده های روزانه مربوط به 7 متغیر اقلیمی شامل دمای خشک، دمای تر، حداکثر دمای روزانه، حداقل دمای روزانه، بارش، نم نسبی، سرعت و جهت باد از تاریخ 1/1/1358 تا 29/12/1382 به مدت 25 سال استفاده شده است. ابتدا پایگاه داده ای از متغیرهای مورد بررسی در نرم افزار «مت لب» ایجاد شد. با توجه به اینکه هدف از این پژوهش تیپ بندی هوا بود ماتریس داده ها با آرایش P آماده شد. آرایش P آرایشی از ماتریس پایگاه داده است که در آن سطرها زمان و ستون ها عناصر اقلیمی هستند. بعد از انتخاب روش طبقه بندی یک تحلیل خوشه ای به روش ادغام وارد بر روی آرایه های استاندارد شده انجام شد و چهار تیپ هوای متمایز برای ایستگاه بم بدست آمد. برای هر تیپ یک روز به عنوان روز نماینده انتخاب گردید. فراوانی ماهانه و سالانه هر کدام از تیپ ها محاسبه شد و مشخص گردید که حاکمیت فصول مختلف حاصل حاکمیت تیپ های مختلف هوا در یک محل می باشد و فراوانی سالانه تیپ ها در سه دهه گذشته تغییر کرده است. در پایان به بررسی ارتباط این تیپ ها با الگوهای گردشی تراز میانی جو پرداخته شد و چنین نتیجه شد که رخداد هر کدام از تیپ ها متاثر از الگوی گردشی خاصی هستند.

هدف از این پژوهش شناسایی تیپ های همدید ایستگاه کنارک است. در این پژوهش از داده های روزانه هجده متغیر اقلیمی شامل دمای خشک در ساعات (15-09-03)، دمای تر ساعات (15-09-03)، نم نسبی ساعات (15-09-03)، سرعت باد (15-09-03)، سمت باد (15-09-03)، ارتفاع بارش روزانه، دمای کمینه و دمای بیشینه طی سالهای 1/1/1363 تا 29/12/82 به مدت 20 سال برای ایستگاه کنارک استفاده شده است. ابتدا پایگاه داده ای از متغیرهای مورد بررسی در نرم افزار Matlab ایجاد شد. این پایگاه داده شامل رخدادهایی بود که مقدار متغیرهای مورد بررسی بطور کامل در آن ثبت شده بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از یکی از حالات بردار ویژه به نام حالتp  برای تیپ بندی استفاده شد. در واقع، آرایش p آرایشی از ماتریس پایگاه داده است که متغیرهای جوی بر روی ستونها و روزها بر روی سطرها فراهم شده است. سپس داده ها استانداردسازی شده، که در این صورت هر کدام از متغیرها سهم برابری در تیپ بندی خواهند داشت. سپس بر روی مقادیر استاندارد شده یک تحلیل خوشه ای به روش ادغام «وارد» انجام گرفت و برای هر ایستگاه نمودار درختی ترسیم شد. با توجه به نمودار درختی کل برای ایستگاه کنارک سه تیپ اصلی به دست آمد و برای هر تیپ به دست آمده تنوع روزانه تیپ های همدید، پیایی، رخداد، رخنداد، روز نماینده و دوره زمانی فعالیت ماهانه و سالانه آنها در دو دهه گذشته بررسی گردید تا تغییرات فراوانی تیپ های همدید هوا در این دو دهه مشخص شود.

هدف ما در این مقاله شناسایی و بررسی تیپ های هوای ایستگاه همدید اراک می باشد. در این پژوهش از داده های روزانه 18 متغیر اقلیمی شامل دمای خشک در ساعات (15-09-03)، دمای تر در ساعات (15-09-03)، نم نسبی در ساعات (15-09-03)، سرعت باد (15-09-03)، سمت باد (15-09-03)، ارتفاع بارش روزانه، دمای کمینه و دمای بیشینه از تاریخ 1/1/1363 تا 29/12/82 به مدت 20 سال برای ایستگاه اراک استفاده شده است . ابتدا پایگاه داده ها از متغیرهای مورد بررسی در نرم افزار MATLAB ایجاد شده است. این پایگاه داده شامل رخدادهایی بود که مقدار متغیر های مورد بررسی بطور کامل در آن ثبت شده بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از یکی از حالات بردار ویژه به نام حالت p برای تیپ بندی استفاده شده است. در واقع آرایش p آرایشی از ماتریس پایگاه داده است که متغیر های جوی بر روی ستونها و روزها بر روی سطرها فراهم شده است. سپس داده ها استاندارد سازی گردید، در این صورت هر کدام از متغیرها سهم برابری در تیپ بندی خواهند داشت. در مرحله  بعد بر روی مقادیر استاندارد شده یک تحلیل خوشه ای به روش ادغام «وارد »انجام گرفت و دارنمای آن ترسیم شد و با برش دارنما، از فاصله اقلیدوسی، 4 تیپ اصلی بدست آمد، تیپ گرم وخشک یکپارچه ترین، با دوام ترین، غالب ترین و همگن ترین تیپ است و در سالهای اخیر رو به رشد بوده است. تیپ سرد و مرطوب ناهمگن ترین و پرظهورترین تیپ است. تیپ معتدل سازگارترین، کم دوام ترین و پراکنده ترین تیپ است. تیپ بسیار سرد و بارشمند کم ظهورترین و بالاترین دوره انتظار را برای ظهور مجدد دارد و در سالهای اخیر کاهش نسبی داشته است. در مجموع حاکمیت تیپ های هوای اراک نشان دهنده حاکمیت فصول مختلف اقلیمی می باشند. برای هر تیپ بدست آمده پیایی، رخداد، رخنداد، تنوع، روز نماینده و دوره زمانی فعالیت آنها در دو دهه گذشته مورد بررسی قرار گرفت تا تغییرات فراوانی تیپ های هوا در این دو دهه مشخص شود.

این پژوهش در زمینه انسان شناختی و بررسی ذهن طراحان حرفه‌ای و به منظور شناخت میزان تاثیر تجربه و مهارت بر ارتقاء خلاقیت طراحانو نحوه تفکر ایشان انجام شد. نحوه رویارویی طراحان با مسائل طراحانه و کمتر طراحانه و میزان بکارگیری راهکارهای حل مسائل طراحی در موقعیتهای کمتر طراحانه بررسی شد. هدف بررسی میزان تاثیر تجربه و مهارت بر خلاقیت دانشجویان طراحی است.دو گروه جلسه ارزیابی شد.هر یک از جلسات شامل دو نفربود. رفتار ایشان در برخورد با مسئله طراحانه و کمتر طراحانه بررسی شد. طراحان به منظور شناخت نحوه تفکر ایشان در موقعیت‌های روزمره در مقایسه با جلسات طراحی در شرایط آزمایشگاهی و کنترل شده ارزیابی شدند. 4 گروه غیر طراح به عنوان گروههای شاهد نیز در شرایط یکسان بررسی شد. جلسات درمجموعه ای از واحدهای معنادار آنالیز و بر اساس مجموعه کدهای (FBS) کد گذاری شدند. هستی شناختی (FBS) برای اولین بار درآنالیز جلسات کمتر طراحانه نیزاستفاده شد. پس از کدگذاری بر اساس روش لینکوگرافیارتباطات کدها بررسی شد.اعتماد پذیری روش مذکور در جلسات کمتر طراحانه اثبات شد. اطلاعاتدو مجموعه طراحانه و کمتر طراحانه مورد بررسی قرار گرفت. در راستای بدست آوردن نتایج قابل مقایسه، یافته‌ها وارد نرم افزار محاسباتی لینکودر شد.بر اساس آزمونها ویژگی های اصلی جلسات طراحی به اثبات رسید. طراحان میتوانند از روشهای طراحانه در شرایط کمتر طراحانه استفاده کنند.تجربه و مهارت تا حد زیادی در نحوه تفکر طراحان تاثیر میگذارد. البته غیر طراحان نیز میتوانند اینگونه بیاندیشند اما بدلیل کمبود مهارت، توانایی کمتری دارند.