جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پژوهش از مجموعه داده های روزانه مربوط به 7 متغیر اقلیمی شامل دمای خشک، دمای تر، حداکثر دمای روزانه، حداقل دمای روزانه، بارش، نم نسبی، سرعت و جهت باد از تاریخ 1/1/1358 تا 29/12/1382 به مدت 25 سال استفاده شده است. ابتدا پایگاه داده ای از متغیرهای مورد بررسی در نرم افزار «مت لب» ایجاد شد. با توجه به اینکه هدف از این پژوهش تیپ بندی هوا بود ماتریس داده ها با آرایش P آماده شد. آرایش P آرایشی از ماتریس پایگاه داده است که در آن سطرها زمان و ستون ها عناصر اقلیمی هستند. بعد از انتخاب روش طبقه بندی یک تحلیل خوشه ای به روش ادغام وارد بر روی آرایه های استاندارد شده انجام شد و چهار تیپ هوای متمایز برای ایستگاه بم بدست آمد. برای هر تیپ یک روز به عنوان روز نماینده انتخاب گردید. فراوانی ماهانه و سالانه هر کدام از تیپ ها محاسبه شد و مشخص گردید که حاکمیت فصول مختلف حاصل حاکمیت تیپ های مختلف هوا در یک محل می باشد و فراوانی سالانه تیپ ها در سه دهه گذشته تغییر کرده است. در پایان به بررسی ارتباط این تیپ ها با الگوهای گردشی تراز میانی جو پرداخته شد و چنین نتیجه شد که رخداد هر کدام از تیپ ها متاثر از الگوی گردشی خاصی هستند.

هدف ما در این مقاله شناسایی و بررسی تیپ های هوای ایستگاه همدید اراک می باشد. در این پژوهش از داده های روزانه 18 متغیر اقلیمی شامل دمای خشک در ساعات (15-09-03)، دمای تر در ساعات (15-09-03)، نم نسبی در ساعات (15-09-03)، سرعت باد (15-09-03)، سمت باد (15-09-03)، ارتفاع بارش روزانه، دمای کمینه و دمای بیشینه از تاریخ 1/1/1363 تا 29/12/82 به مدت 20 سال برای ایستگاه اراک استفاده شده است . ابتدا پایگاه داده ها از متغیرهای مورد بررسی در نرم افزار MATLAB ایجاد شده است. این پایگاه داده شامل رخدادهایی بود که مقدار متغیر های مورد بررسی بطور کامل در آن ثبت شده بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از یکی از حالات بردار ویژه به نام حالت p برای تیپ بندی استفاده شده است. در واقع آرایش p آرایشی از ماتریس پایگاه داده است که متغیر های جوی بر روی ستونها و روزها بر روی سطرها فراهم شده است. سپس داده ها استاندارد سازی گردید، در این صورت هر کدام از متغیرها سهم برابری در تیپ بندی خواهند داشت. در مرحله  بعد بر روی مقادیر استاندارد شده یک تحلیل خوشه ای به روش ادغام «وارد »انجام گرفت و دارنمای آن ترسیم شد و با برش دارنما، از فاصله اقلیدوسی، 4 تیپ اصلی بدست آمد، تیپ گرم وخشک یکپارچه ترین، با دوام ترین، غالب ترین و همگن ترین تیپ است و در سالهای اخیر رو به رشد بوده است. تیپ سرد و مرطوب ناهمگن ترین و پرظهورترین تیپ است. تیپ معتدل سازگارترین، کم دوام ترین و پراکنده ترین تیپ است. تیپ بسیار سرد و بارشمند کم ظهورترین و بالاترین دوره انتظار را برای ظهور مجدد دارد و در سالهای اخیر کاهش نسبی داشته است. در مجموع حاکمیت تیپ های هوای اراک نشان دهنده حاکمیت فصول مختلف اقلیمی می باشند. برای هر تیپ بدست آمده پیایی، رخداد، رخنداد، تنوع، روز نماینده و دوره زمانی فعالیت آنها در دو دهه گذشته مورد بررسی قرار گرفت تا تغییرات فراوانی تیپ های هوا در این دو دهه مشخص شود.