جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسی تطبیقی مقاصد شریعت

نویسنده:

محمدحسن زمانی، قیام الدین قمرالدین

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,

کلیدواژه‌های اصلی :

انسان , وظایف , مقاصد شریعت , مقاصد , حقوق , ادله مقاصد شریعت

کلیدواژه‌های فرعی :

منابع , آیه 30 فرقان , آیه 45 عنکبوت , مقاصد شریعت , سد ذرائع , مصالح مرسله , استصلاح , آیه 239 بقره , آیه 39 انفال , حکم حکومتی , مقاصد قرآن , قاعده مقصدی , مقاصد عام شریعت , مقاصد خاص شریعت ,

چکیده :

مصالح یا مقاصد ضروری که از طریق استقرای شریعت به دست آمده است، پنج قسم است: حفظ دین، حفظ نفس، حفظ عقل، حفظ نسل و حفظ مال. شریعت این مصالح را دو گونه رعایت می کند: از جهت وجودی و از جهت عدمی. از جهت وجودی از طریق احکامی که آنها را حفظ می کند؛ مانند: عبادات، برای حفظ دین و از جهت عدمی از طریق از بین بردم زمینه های نابودکننده این مصالح؛ مانند حکم به کشتن مرتدان. برخی پژوهشگران معتقدند مسئله حقوق بشر «محور مقاصد شریعت» به شمار می رود و تأکید می کنند که بزرگ ترین ارزش حقوق انسان در احترام به اراده آزاد و خرد شاخص اوست و سلب اراده، از سر بریدن نیز بدتر است. برخی دیگر نیز بر آن اند که غرب به حقوق بشر، نگاه واژگونه ای دارد و در حالی بر حقوق بشر تأکید می کند که نسبت به جوهر وجودی انسان و وظایفش در برابر پروردگار، جامعه، خویشتن و تکامل خویش، بی توجهی می کند. این دیدگاه درست به نظر می رسد؛ زیرا شریعت، ضمن فراهم نمودن حقوق انسان، او را به وظایفش نیز آشنا ساخته است؛ از این رو است که امام زین العابدین(ع) در رساله حقوق و صحیفه سجادیه خود، بر درهم آمیزی حقوق و وظایف به شکل باشکوه و با والاترین شیوه اشاره می کند.

صفحات :

از صفحه 30 تا 49

مشخصات اثر

عنوان :

مقایسه جایگاه مصلحت در فقه امامیه و اهل سنت

نویسنده:

مهدی رهبر

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع),

کلیدواژه‌های اصلی :

مصالح مرسله , مسایل فقهی , حکم حکومتی , مصلحت در فقه امامیه و اهل سنت , جایگاه مصلحت در فقه

کلیدواژه‌های فرعی :

اسباب , مناط , تبعیت حکم شرع از مصلحت , استنباط احکام شرعی , مصلحت و مفسده احکام شرعی , حکم ارشادی , اعتبار مصالح مرسله ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی , علامه حلی

چکیده :

درقدیمی‌ترین متون فقهی و در میان فقهاء متقدم ومتاخر، همواره بحث مصلحت درحوزه تفقه و فقاهت مطرح بوده و هست. تاثیر مصلحت در استنباط و امتثال احکام شرعی و نقش محوری آن بعنوان پشتوانه احکام شرعی ازجمله مسائلی هستندکه بین فقهاء اسلام مورد عنایت و محل بحث و نزاع بوده و این خود بیانگر اهمیت جایگاه مصلحت در فقه اسلامی می‌باشد. ارزشمندی و اعتبار مصلحت در فقه امامیه با آنچه در فقه عامه در این زمینه وجود دارد متفاوت است. آنچه در این مقاله بدان می‌پردازیم مقایسه بین آراء فقهاء امامیه و اهل سنت و بیان وجوه اشتراک و افتراق نظرات آنان در مورد جایگاه و مقدار ارزشمندی مصلحت در فقه اسلامی می‌باشد.

صفحات :

از صفحه 107 تا 157

مشخصات اثر

عنوان :

جایگاه سندی مقاصد الشریعه در فقه مذاهب اسلامی : دوره اول، پیش شماره سوم : حبل المتین

نویسنده:

مهدی گرامی پور

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

مشخصات اثر

عنوان :

درآمدی بر فقه مقارن

نویسنده:

مصطفی حسینی رودباری

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

درآمدی بر جایگاه مصلحت در فقه

نویسنده:

سیف الله صرافی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

کلیدواژه‌های اصلی :

مصلحت , مصالح مرسله , حکم حکومتی , جعل احکام شرع , رابطه فقه و مصلحت , ابزار مدیریت جامعه

چکیده :

مقالة درآمدی بر جایگاه مصلحت در فقه با هدف بررسی پرسش‏های مهم دربارة رابطه فقه و مصلحت تدوین شده ‏است. در این مقاله، پس از توضیح برخی واژگان و طرح موضوع، به پیشینه کاربرد مصلحت در فقه و اصول شیعه وسنّی پرداخته شده؛ سپس مباحث اصلی در سه بخش ادامه یافته است. در بخش اوّل، مصلحت، پایة جعل احکام ‏شرع که به‏وسیله شارع مقدّس در نظر گرفته می‏شود، مورد بررسی است. در بخش دوم، مصلحت به‏صورت ابزاری که‏ تشخیص و تعیین آن به استنباط حکم کلّی شرعی بینجامد بررسی شده است. در همین بخش، به مبحث معروف ‏مصالح مرسله در اصول فقه اهل‏سنّت اشاره‏ای رفته است. در بخش سوم که حسّاس‏ترین بخش مقاله است، مصلحت ‏به‏صورت پایة صدور حکم حکومتی و ابزاری در مدیریت جامعه مورد بررسی فشرده قرار گرفته و دغدغة اصلی این‏ بخش این است که چگونه می‏توان از این ابزار استفاده کرد و به اصول و مبانی دینی و فقهی هم به ادارة جامعه ‏پایبند بود.

مشخصات اثر

عنوان :

منابع حقوق در قرآن

نویسنده:

محمد بهرامی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه متنی

کلیدواژه‌های اصلی :

قانون , منابع , قانون , قانون طبیعی , قرآن , عرف , سد ذرائع , مصالح مرسله , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , سنت , عقل , عقل , عقل(منطق) , قیاس , دکترین قضایی رویه قضاییقض , اجماع , قیاس

چکیده :

این نوشتار که با هدف مقایسه میان منابع حقوق اسلامی و حقوق موضوعه و امکان مستند سازی منابع حقوق موضوعه بر‌ آیات قرآن شکل گرفته است، شامل دو بخش است: در بخش نخست، منابع حقوق اسلامی و مستندات قرآنی حجیت آنها مورد بحث قرار گرفته است. در این بخش، تمامی منابع معتبر در نگاه شیعه و اهل سنت با نگاهی گذرا به اختلاف این دو مشرب، مورد توجه قرار گرفته است که عبارتند از: کتاب، سنت، عقل، اجماع، قیاس، استحسان، مصالح مرسله، سد ذرایع و فتح ذرایع. در بخش دوم، از منابع حقوق موضوعه و همانندی ها و تفاوتهای آنها با منابع حقوق اسلامی و امکان مستند سازی آنها به آیات قران بحث شده است. قانون رویه قضایی، دکترین قضایی، عرف و قانون طبیعی از منابع حقوق موضوعه معرفی شده اند. از این جمله، قانون، در صورتی از منابع حقوق اسلامی به شمار می آید که بر گرفته از منابع حقوق اسلامی باشد. رویه قضایی نیز، یا تفسیر کتاب و سنت است، و یا شهرت و عرف. و در هر صورت می توان از مستندات حجیت کتاب و سنت و شهرت و عرف برای حجیت رویه قضایی بهره برد. دکترین قضایی همان اجماع است و مستندات حجیت آن می تواند ادله حجیت اجماع باشد. و اما عرف، در صورتی که منبع مستقل باشد می توان از آیات قرآن برای حجیت آن سود برد و اگر منبعی غیر مستقل باشد می توان برخی از اقسام آن را حجت دانست. قانون طبیعی نیز در حوزه استنادات قرآنی می باشد.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی نقش مصلحت از نگاه فریقین

نویسنده:

مجتبی محمدی، محمد شفیعی مازندرانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

مصلحت , فقه امامیه , مصالح مرسله , اصطلاحنامه فقه , فقه اهل سنت

چکیده :

هر امری بدون در نظر گرفتن مصالح و مفاسد آن کاری ابتر است. مصلحت از آن دسته واژگانی است که در عین ظاهری ساده و زودفهم، دارای پیچیدگی‏هایی است که گاهی بین اندیشمندان در مفهوم و مصادیق آن اختلاف نظر پدید می آید.واژه مصلحت در آن دسته از واژگانی قرار دارد که در عین ظاهری ساده و زودفهم، دارای پیچیدگی‏هایی است که گاهی بین اندیشمندان در مفهوم و مصادیق آن اختلاف نظر پدید می آید. مصلحت، اختصاص به فقه اسلامی ندارد، در مکتب‏های غربی نیز عنصری مهم، کارآمد و حتی گاهی زیربنایی به شمار می‏رود. در تفکر اسلامی، از مصلحت در دو حوزه مستقل سخن به میان می‏آید؛ حوزه کلامی (مثل اینکه آیا صدور احکام مبتنی بر مصلحت اولی است؟) و حوزه فقه (مانند آنکه آیا می‏توان از مصلحت در استنباط قوانین شرعی بهره برد؟). در این پژوهش کوشیده‏ایم، مصلحت را در حوزه فقه امامیه و اهل سنت بررسی کنیم. امید است با تبیین این موارد، گامی به سوی روشن شدن برخی از زوایای مصلحت از دیدگاه فقهی برداشته باشیم.

صفحات :

از صفحه 7 تا 29

مشخصات اثر

عنوان :

استصلاح ضابطه مند، نیاز ضروری فقه اسلامی

نویسنده:

ابویی مهریزی حسین

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

فقه پویا , دلیل عقل , مصالح مرسله , استصلاح

چکیده :

در مورد حجیت استصلاح (مصالح مرسله)، هم در میان خود مذاهب فقهی اهل تسنن و هم میان اهل تسنن و امامیه بحث و اختلاف نظر وجود دارد و هر کدام بر ادعای خود، استدلال هایی ارایه کرده و احیانا در رد و اثبات استصلاح به افراط و تفریط هایی دچار گشته اند. مقاله حاضر درصدد اثبات این مطلب است که استصلاح با ضوابطی که توسط فقها بیان شده از جمله اینکه مصلحت ضروری، قطعی، کلی و در زمینه مسایل اجتماعی و نه عبادی باشد، نیاز ضروری فقه اسلامی، بخصوص در زمینه پاسخگویی به مسایل حکومتی است. و اینکه بعضی از اهل تسنن استصلاح را یک منبع مستقل برای کشف و استنباط احکام فقهی دانسته و عده ای دیگر از آنها همراه با گروهی از امامیه آن را مطابق بعضی از تعاریف، زیر مجموعه و از مصادیق دلیل سنت دانسته و یا مشهور امامیه، استصلاح را زیر مجموعه و از مصادیق دلیل عقل برشمرده اند، مساله ای فرع بر اصل نیاز ضروری فقه حکومتی پویا، به استصلاح است. چیزی که در عمل، گریز و گزیری از آن وجود ندارد.

صفحات :

از صفحه 7 تا 25

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید